8
Bɔ̀ véh mé né jomo Yeésò
Jomo sâ Yeésò nde bele lè lɔɔ́ kokoô mé lɔɔ́ tetɔɔ̂r ndɔ, à né ŋgòr Càŋ teèn tueé, à né Njàgà Bagaà felè *Lò Càŋ se. Bɔ́ bɔ̀ mbɔ̀ŋ seèn yulà cùɔ̀b fà lé naâ kɔɔ́. +Bɔ̀ véh déì lé naâ bɔ́ jomo ndɔ. Bɔ̀ déì, à lé naâ bɔ́ càŋ yoòr kwɔgɔ́ sɔm, à taré sɔm bɔ̀ déì lòù. Lé naâ Marî mé bɔ́ yilá né Marî Magdalâ; bɔ̀ càŋ tándulu téhbeh lé dula yuo kelà naâ lè seèn. Déì lé naâ Sòsánà bɔ̂ Jâne veèh Cusâ; Cusâ sâ lé naâ nùà koô te seé mgbè *Herôde. Bɔ̀ véh kókoó mbaá lé naá cuù jomo bɔɔ̀n teèn ndɔ, bɔ́ né bele mé bɔ̀ njeré déì beè beè, te bɔ́ gam beh bɔ̀ Yeésò mé njéh.
Kàn felè nùà vú-gèh
(Matíô 13:1-9; Mârk 4:1-9)
Bɔ̀ nùàr né lè lɔɔ́ dé kàn mé dé kân yuoô, bɔ́ né ká yoòr Yeésò bilí ndeê. Cìlì nùàr yeé baá doó, à si bɔ́ kàn, ye bɔ́ a: «Nuaré déì lé ndeè naâ ké ŋueh bèh gèh vuû. À yeé baá vuú, kèb déì sue le ceér dueè. Bɔ̀ nùàr né gulè dobó keéh, bɔ̀ non né gwaré yieé ndɔ. Kèb déì nde sue yila te kérré taâ. Yeé ba baá, ŋema yuo cu. Lòù sam, nòmò lé bèh sâ ná ŋgwêh. Kèb déì nde sue yila lètenè bɔ̀ ŋgobó deduanê, ba yuo ndɔ. Yeé baá kulá, bɔ̀ ŋgobó hèllè lané wula sɔm bɔ́. Kèb déì nde sue yila dé seèn bèh tàbè bagaà, ba yuoô, kula, wa tàb ŋgún.» À yeé tueé gi aá ménâ, à lɔgɔ njií ké ter ye bɔ́ a: «Nuaá né mé tie dé ŋgweê, bú a, ŋgwé nyégé ŋgòr hên bagasé.»
Yeésò ŋgòr te kàne si keéh né dé keì?
(Matíô 13:10-17; Mârk 4:10-12)
Bɔ̀ mbɔ̀ŋ seèn bie bú kwɔ̀m kàn sâ ndɔ. 10  +À ye bɔ́ a: «Dé biì, ŋgòr felè *Lò Càŋ mé Càŋ lɔ naâ lòù leér kwaá doô, Càŋ né bí ceér feh te bí ŋgweé komo. Dé bɔ̀ déì, kɔ bɔ́ si keéh bɔ́ lè kàne, te bɔ́ ke den dé keè, bɔ́ ŋéné cú; te bɔ́ fela den dé felâ, bɔ́ ŋgwé kɔ́ cú ndɔ.»
Kàn nùà vú-gèh seè
(Matíô 13:18-23; Mârk 4:13-20)
11 Yeésò ye bɔ́ a: «Kàn sâ né mân: Gèh yaàb né ŋgòr Càŋ. 12 Gèh mé lé naâ lè kpɔŋ ceér-e sue le doô né bɔ̀ɔ́ mé né ŋgòr Càŋ ŋgweé, *Sátàn waà, luaga sɔm cu bɔ́ lè; te bɔ́ temé teèn kwá njí cú, te bɔ́ yìlì yùò cú ndɔ. 13 Bɔ̀ɔ́ mé né te kérré taâ doô, né bɔ̀ɔ́ mé né ŋgòr Càŋ ŋgweé, bɔ́ gwaán nyegé mé vɔ́gɔ́-temé mene. Njèh cén, jɔgɔb lè bɔɔ̀n yí ŋgwéh, bɔ́ gwaán lom né cuúr cén mbaá. Mɔ gèr baá bɔ́ kema, bɔ́ cuaré yuo cu. 14 Bɔ̀ɔ́ mé né lètenè bɔ̀ ŋgobó deduanê sue yilá doô né bɔ̀ɔ́ mé né ŋgòr Càŋ ŋgweé, njèh cén, bɔ́ né mé *wɔ́ŋ nyamé le, bɔ́ né ŋgùlù wɔ̂ŋ fɔɔ́n, bɔ́ gwaán seér né wɔ́ŋ yieê. Sé yeé baá môn, bɔ̀ njèh hèllè karé wula sɔm njií ŋgòr Càŋ lè bɔɔ̀n ndɔ, tàb le kɔŋ. 15 Bɔ̀ɔ́ mé né dé bɔɔ̀n bèh tàbè bagaà sue yilá, né bɔ̀ɔ́ mé né ŋgòr Càŋ ŋgweé, bɔ́ né mé temé cén sie huɔɔ́m, bɔ́ né yoló, tàb né teèn yuo.»
Kàn déì mé lâm
(Matíô 4:21-25)
16  +Yeésò ye bɔ́ a: «Bɔ́ lâm mɔ̀gɔ̀ bèh, ye te bɔ́ kibí kwaá ka sɔɔ̀ mé ka ndagâ. Bɔ́ lâm mɔgɔ seér né te bɔ́ tuú njií yí te súgo, bɔ̀ nùàr yilà gwò, bɔ́ ŋene njolo mé njéh. 17  +Mè tueé bí, bɔ̀ njií mé né bèh cibì dɔɔ́ŋ nde gi né cie ŋené le; bɔ̀ dé bèh lèrrèb ŋené yuo kela giì bèsɔ́nè ndɔ.
18  +«Sâ mɔ bí baá ŋgòr Càŋ ŋgweé, bí ŋgwé nyégé bagasé. Bí kɔ́ɔ ye, nuaré déì nde gi né mé njéh lè deí, bɔ́ haá sagá cu bú déì teèn. Nuaré déì dé seèn mé njéh lè sam nde ŋgweéh; né mene dé maàn mé à né munó ye nyí né mé njéh dɔɔ́ŋ, bɔ́ nde né bú lè horó sɔm.»
Meì Yeésò mé bɔ̀ dìm Yeésò
(Matíô 12:46-50; Mârk 3:31-35)
19 Meì Yeésò mé bɔ̀ dìm Yeésò lé naâ yoòr Yeésò ndeé, bɔ́ wa, sâ bɔ̀ nùàr yuú tena baá toò, bɔ́ ceér kwà ŋgweéh. 20 Bɔ̀ nùàr tueé keéh ye Yeésò a: «Meí yeè bɔ́ bɔ̀ dìm yeè né wò yí cie ke den.» 21 Yeésò ye bɔ́ a: «Meí mò mé bɔ̀ dìm mɔ̀ né seér bɔ̀ɔ́ mé né ŋgòr Càŋ ŋgweé, mé né ménâ bɔɔ́ ndɔ.»
Fu tarê pam hunê
(Matíô 8:23-27; Mârk 4:35-41)
22 Cieé déì Yeésò bɔ́ bɔ̀ mbɔ̀ŋ seèn nde yila lè kɔme, à ye bɔ́ a: «Béh nde tub kèb yágà.» Bɔ́ yuo gò ndɔ. 23 Bɔ́ né ka ndeé, bɔ́ wa beré déì, lɔ́m sie bú. Tètèì sam, fu baá kobó taré, né nòmò lè kɔme pieém njií den, kɔm baá yuú. Yeé nde aá jiím, 24 bɔ́ ŋgoró nde yí kwarè seèn, bɔ́ nyimé bú, ye bú a: «Dé koô, dé koô, béh nde aá kum le!» À nyimé yuoô, à pam fu bɔ̂ nòmò; bɔ́ huné, pɔ́ŋ die dùà. 25 À ye bɔ̀ mbɔ̀ŋ a: «Ndèm biì baá he wa?» Veéh kwaá njií bɔ́ be yoòr ndɔ, hiím yɔgɔ́ bɔ́ dé tueê. Bɔ́ yila lètenè bɔɔ̀n tueé kuú ye: «Nùà hên né neì? Kè kú: né mene fu, né mene nòmò, bɔ́ né sòn seèn ŋgweé!»
Nuaré déì mé càŋ tándulu yoòr taré sɔɔ̀m
(Matíô 8:28-34; Mârk 5:1-20)
26 Bɔ́ sela yuo kela te tàbè bɔ̀ Jerasénè, sâ Galilê né kèb kân. 27 Yeésò suaga die doó. À yeé ke, nùà lɔɔ̂ déì baá ká yoòr seên ndeê. Nùà hèllè yoòr né mé tándulu. Dàb baá teèn mé à né luŋturu mbaá yɔŋ gɔ, à gwò cèr ŋgwéh, à cer yeé ké màsou.
28 À yeé nde ŋene njií Yeésò mân, à si kéŋ, à komo die nde doó ka seèn, à tueé njií ké ter, ye bú a: «Yeésò Ŋunà Càŋ terrèb, bélɔ̀ né lè keé-re wa? Kúkùr yeè, té mè gèr fèh.» 29 Sâ Yeésò la baá càŋ yí lè seèn paám, ye te à yuo kelà lè seèn. Lòù sam, cu dɔɔ́ŋ tándulu né yeé nùà hèllè seé weh. Mɔ baá bú seé weh, kɔ bɔ́ kaga bú be mé yuií lɔ̀ŋ, bɔ́ colo kwaá bú lè fɔ̀gɔ; mé njéh mene à né yeé bɔ̀ yuií hèllè tené sɔm, bɔ̀ tándulu lu njií bú ya dueè.
30 Yeésò yeé pam gi aá tándulu, ye nùàr hèllè a: «Yilí yeè né neì wa?» Ye Yeésò a: «Yilí mò né: Bilíbɔ́.» À yilá kwaá né yilí seèn ménâ felè bɔ̀ càŋ tándulù ŋgún mé bilí den né lè seèn doô. 31 Bɔ̀ càŋ hèllè bɔŋ Yeésò ndɔ, ye bú a: «Té béh ké te lege ŋgɔbè kùm njí.»
32 Cu sâ bɔ̀ŋ ŋguiâŋ né yab ké cueè tòr yieé den; bɔ́ né teèn ŋgún. Bɔ̀ tándulu hèllè bɔŋ Yeésò te bɔ́ nde yila den seér ké lè bɔ̀ ŋguiâŋ. Yeésò gwaán ndɔ. 33 Bɔ́ durá yuo kela baá-re lè nùà hèllè, bɔ́ nde yila nde lè bɔ̀ ŋguiâŋ. Bɔ̀ ŋguiáŋ kem ŋar suagà ké cueè, bɔ́ sue yila nde ké te tube, bɔ́ kum le dùà.
34 Bɔ̀ tèŋ ŋguiâŋ yeé nde ŋene njií mân, bɔ́ fɔɔ́n doò ndɔ, bɔ́ nde bɔ̀ nùàr ké lɔ mé kè kèbè mene tueé wellê. 35 Bɔ̀ nùàr yeé ŋgweé aá ménâ, bɔ́ bilí nde teèn, ye te bɔ́ nde njií mé la naâ bɔɔ́ sâ ŋené ndɔ. Bɔ́ wa, sâ nuaá mé bɔ̀ càŋ la kem yuoó naâ lè seèn doô né ké ka Yeésò mé cɔ̀gɔ̀ yoòr den den. À taré yuo aá kèn. Veéh bɔɔ́ bɔ́ njèh. 36 Njií mé la kelà naâ yoòr nùà hèllè te à nde ye taré, bɔ̀ɔ́ mé la naâ ŋené dɔɔ́ŋ tueé nyegé cu bɔ̀ mbeí.
37 Yeé baá ménâ, bɔ̀ nùàr te tàbè bɔ̀ Jerasénè dɔɔ́ŋ, veéh bɔɔ́ bɔ́ njèh, bɔ́ ye Yeésò a: «Kúkùr yeè, yùò lè tàbè beèh yuoò.» Yeésò ŋaá yila cu kɔm ndɔ. À yeé baá mé gò, 38 nùà mé bɔ̀ tándulu naâ bú lè doô bɔŋ bú, te bɔ́ bú nde. Yeésò berɔ́ŋ, ye bú a: 39 «Ndé dèn sér á ké lɔ yeè, wò tueé bele bɔ̀ nùàr njií mé Càŋ la naâ felè yeè bɔɔ́ dɔɔ́ŋ.» Nùà doô yuo baá-re doó sâ ndɔ. Njií mé Yeésò naâ felè seèn bɔɔ́ keéh dɔɔ́ŋ, à né lɔɔ́ mé njéh beè yɔŋ sie, à né bɔ̀ nùàr saán gɔ.
Ŋunà Jàrûs bɔ̂ ma mé lé naâ cɔ̀gɔ̀ Yeésò kema
(Matíô 9:18-26; Mârk 5:21-43)
40 Yeésò yuo cuù kèb yágà, à cu cuù, sâ cìlì nùàr né bú kela den. À yeé waà baá, bɔ́ vra bú. 41 Nùà koô *gwà sóù déì waà ndɔ; yilí seèn né Jàrûs. À cemmé nde ka Yeésò, à bɔŋ bú, ye te à nde ké lɔ nyî. 42 Sâ huaán gi lom né ka bú cén sâ, né dé vêh, à baá mé nyèmà yulà cùɔ̀b fà, à nde aá kuú dɔlé. Yeésò yuo gò ndɔ. À né ndeé, bɔ̀ nùàr né bú baré ŋeí.
43 Sâ ma déì né doó sâ teèn; baá nyèmà yulà cùɔ̀b fà húɔ́m né bú yoòr yuo den. Nuaá mé né beén sâ lɔ komo teèn sam. 44 Yeé baá mân, à ŋgoró nde yí jomo Yeésò, à kema weh sòn cɔ̀gɔ̀ seèn. À yeé baá kema, húɔ́m tené bú yoòr ndɔ. 45 Yeésò bie njií ye bɔ̀ nùàr a: «Neì mè kema né kɔɔ́?» Nùà kàn ye nyí sam. Piêr ye bú a: «Dé koô, bɔ̀ nùàr faŋ sela baá, bɔ́ baré né wò lòù.» 46 Yeésò ye bú a: «Nùà sâ mè kema naâ mé be. Terreb mò kèb déì naâ yoòr mò yuo.»
47 Ma doô yeé kɔ aá ye, nyí lèr kòmò ndé cú, à ndelé ndeè ká toò Yeésò ndɔ, à die nde ka seèn, à se bú kwɔ̀m mé à la kemá naâ bú mé njéh, à bú se gi toò bɔ̀ nùàr doó sâ, à tueé cu bú gèh dé mé beén seèn la naâ gií ndɔ. 48 Yeésò ye bú a: «Huaán mò, wò né lom temé cén yoòr mò kwaá njií, wò taré yuo aá kèn. Ndé bá-re.»
49 Yeésò née seèn mé ma doô tueé den, tóm waà ndɔ, ye Jàrûs a: «Ŋuna yeè kuú aá ma. Té yeè Nùà fèh-njèh mbaá kì kú cú.» 50 Yeésò yeé ŋgweé aá ménâ, ye Jàrûs a: «Té vèh, kwá njí lòm ndèm mé mè; ŋuna yeè nde né taré.»
51 Bɔ́ yeé wa baá ké lɔ Jàrûs, Yeésò yiín bɔ̀ nùàr dɔɔ́ŋ gwò yilâ, gi cegé bɔ́ bɔ̀ Piêr, mé Jâŋ bɔ̂ Jâk, mé bɔ̀ tele bɔ̂ meì huaân. 52 Sâ bɔ̀ nùàr baá huaán yueé, bɔ́ né mbà genné den. Yeésò deên ndɔ, ye bɔ̀ nùàr a: «Bí té yúé. Huaán njeré déì kú ŋgwéh, à cer né lɔ́m.» 53 Te bɔ̀ nùàr yeé nde ŋgweé njií ménâ, bɔ́ kem sue bú yoòr mé séb. Sâ bɔ́ kɔ gi aá ye huaán doô kuú aá kèn. 54 Yeésò kɔ lom né dé seèn huaán be ter sie njiî, à né bú yilá, ye bú a: «Huaán mò, wùò ter!» 55 Huaán doô nyimé yuo ndɔ, à yila cu hueè, à komo wuo ter. Yeésò ye: bɔ́ fɔ́n há bú yáb. 56 Geí lɔ tele bɔ̂ meí mbaá. Yeésò luɔm bɔ́ ndɔ, ye bɔ́ a: «Bɔ̀ njií mé naâ kelá hên, Càŋ a bɔ́ bí tueé nuaré déì.»
+ 8:2 8:2-3 Mat. 27:55-56; Mk. 15:40-41; Lûk 23:49 + 8:10 8:10 Es. 6:9-10 + 8:16 8:16 Mat. 5:15; Lûk 11:33 + 8:17 8:17 Mat. 10:26; Lûk 12:2 + 8:18 8:18 Mat. 25:29; Lûk 19:26