6
Bɔ̀ Najarêt bɔ̀
(Matíô 13:53-58; Lûk 4:16-30)
Yeésò yuo bèh sâ ndɔ, à cu cu lè lɔɔ́ mé à lé kulà naâ teèn. Bɔ́ bɔ̀ mbɔ̀ŋ seèn lé naâ kɔɔ́. Yeé baá loù sóù, à yila nde ké *gwà sóù, à né bɔ̀ nùàr njèh teèn feh den. Bɔ̀ nùàr yeé ŋgweé aá, hiím gi bɔ́ doó dɔɔ́ŋ, bɔ́ ye: «À dé sâ kwaá naâ he wa? Hên né gèh kɔ́gɔ̀n kei mân, hên baá-re fém ndɔ. Ŋgweéh hên né kób-toû ŋunà Marî doô wa? Ŋgweéh Jâk bɔ̂ Josês mé Jûde bɔ̂ Simɔ̂ŋ né gi bɔ̀ dìm seèn wa? Ŋgweéh lètenè beèh hên né gi bɔ̀ tie ndɔ wa?» Yeé baá ménâ, bɔ́ temé yoòr seèn kwá njí cú ndɔ. +Yeésò deén baá-re, ye bɔ́ a: «Bèh dɔɔ́ŋ bɔ̀ nùàr né gi nuaá mé né *sòn-Càŋ veéh; sòn seèn ŋgeén seér yeé bɔ̀ lɔɔ́ bɔ̀ seèn, bɔ̀ nùàr seèn, né mene te mbàgà seèn, bɔ́ né yeé sòn seèn ŋgeén.»
À yeé ŋene bɔ́ temé teèn kwá njí ŋgwéh ménâ, à bèh fém bɔɔ́ keêh kwà cú ndɔ. Mé njéh mene, à kema taré sɔm cegé bɔ̀ beên bɔ̀ déì. Gèh temé mé bɔ̀ nùàr lé yoòr seèn kwá njí ná ŋgwêh sâ, lé naâ bú hiím yɔgɔ́.
Bɔ̀ yulà cùɔ̀b fà bɔ̀ ké cie temá njiî
(Matíô 10:5-15; Lûk 9:1-6)
Jomo sâ Yeésò nde bèh ŋgòr Càŋ lelɔ feh bele ndɔ. À yilá bilí bɔ̀ mbɔ̀ŋ yulà cùɔ̀b fà doô, à tema sɔm bɔ́ fèfà fèfà, à jege haá bɔ́ terreb te bɔ́ kwɔgɔ́ sɔm bele bɔ̀ nùàr càŋ tándulu yoòr, +ye bɔ́ a: «Mɔ bí baá mé gò, bí té njeré déì beè wèh sìè, kɔ né cegé cùgò. Bí té yáb beè wèh sìè, né mene ba, né mene kàgàlɔ̀ŋ, bí té beè wèh sìè. Bí yí lòm débágá, bí té cɔ̀gɔ̀ fà sù sìè ndɔ.»
10 À den cuù, ye bɔ́ a: «Mɔ bí wa baá lè lɔɔ́ déì, bɔ́ feh bí bèh cèrrè, bí dèn lòm gwò sâ, kɔ gò biì wulù baá, bí yuo ye. 11  +Mɔ bí wa beré déì, bɔ́ bí wèh ŋgwéh, bɔ́ tie te ŋgòr biì félá njí ŋgwéh, bí yùò kwá lɔ́ bɔ́ nɔɔ́ŋ. Mɔ bí baá doó sâ yuo, bí kàrè sɔ̀m gí fùfú lɔɔ́ sâ gulè biì, te duɔɔ̂m bɔ́ toò tueé kwaâ.»
12 Bɔ̀ mbɔ̀ŋ fɔɔ́n gò ndɔ, bɔ́ né mé ŋgòr Càŋ se ndeé, ye bɔ̀ nùàr a: «Bí kwéh sér temé biì kweèh.» 13  +Bɔ́ né nùàr ŋgún càŋ yoòr kwɔgɔ́ sɔm bele, bɔ́ né bɔ̀ beén bɔ̀ kókoó kómó bɔ, bɔ́ né bɔ́ mé njéh taré sɔm bele ndɔ.
Cio Jâŋ Bàptîs
(Matíô 14:1-12; Lûk 9:7-9)
14  +Mgbè *Herôde ŋgweé njií njàgà Yeésò ndɔ. Lòù sam, ŋgɔ́g seèn lé baá bèh dɔɔ́ŋ ŋgulí ndeé. Sâ bɔ̀ déì lé ye: «Né Jâŋ Bàptîs dòù komo yuo cuù né kɔɔ́. À fém bɔɔ́ né mé terreb sâ.» 15 Bɔ̀ déì ye: «Né *Elî.» Bɔ̀ déì den cuù ye: «Né *sòn-Càŋ déì faá bɔ̀ sòn-Càŋ bɔ̀ dé léí toò nɔ.»
16 Herôde yeé ŋgweé aá ménâ, à sie lom aá dé seèn ye: «Né Jâŋ Bàptîs. Nyí lé naâ bú feh tená; à komo yuo cuù né dòù kɔɔ́.» 17  +Sâ Herôde lé seèn tueé naâ kɔɔ́, ye bɔ́ sìè kàgà njí Jâŋ gwà cibì. À lé bú môn bɔɔ́ kuú naâ felè Herodiâs, veèh Filîp dìm seèn. À lé naâ ma sâ gwò ŋgaá kwaá njií. 18 Sâ Jâŋ lé naâ bú teèn bèsɔ́nè tueé njií ndɔ, ye bú a: «Né jolo. Wò sé lé veèh dìm yeè gwò wèh kwá ná ŋgwêh!»
19 Yeé baá ménâ, Herodiâs sie kwaá lom aá Jâŋ lè, ye kɔ nyí bɔɔ́ wula sɔm aá bú ndɔ. Njèh cén, à lé lɔ́ŋ beè Herôde kwà ná ŋgwêh lòù. 20 Lòù sam, Herôde lé naâ Jâŋ veéh, ye Jâŋ né lom nùà dilî, nùà gècên. À lé naá beéh Jâŋ cií ndɔ. Gwaán né mene bú ki, mé njéh mene ye kɔ nyí né tie te ŋgòr seèn felá njií.
21 Te cu sâ cieé mé bɔ́ lé ŋaár naâ bú teèn yɔŋ kwaré cu ndɔ. À yilá baá-re bɔ̀ nùàr, te bɔ́ nde teèn. À lé naâ bɔ̀ kokoô bɔ̀ seèn yilá, à yilá bɔ̀ kwaá-taâb, mé bɔ̀ kokoô bɔ̀ te tàbè Galilê mene, ye bɔ́ a, bɔ́ ndé gî teèn. Loù cieé koô sâ, Herodiâs kwa keéh baá-re lɔ́ŋ teèn. 22 Sâ ŋuna seèn dé vêh lé naâ bené ké gwò ŋgɔ. Yeé baá Herôde bɔ́ bɔ̀ nùàr yoòr huɔɔ́m, Herôde ye huaán a: «Njií mé wò né gwaán dɔɔ́ŋ, mɔ wò bie, mè nde né wò haá.» 23 À jege yií teèn ndɔ, ye bú a: «Né mene tàbè nyî, nyí nde né wò kèb déì kɔb haá.» 24 Huaán vêh doô yuo kela ndɔ, nde ké yoòr meî, ye meí a, nyí júée bú a, há nyí kei wa? Meí ye bú a: «Júée bú a: há nyí feh Jâŋ Bàptîs ma.»
25 Huaán doô ndɔr nde cu gè jomo yoòr mgbè, ye bú a: «Mè né feh Jâŋ Bàptîs te suúŋe kènê gwaán.» 26 Te mgbè Herôde yeé nde ŋgweé njií mân, temé yili lom bú lè lég, à munó njií jègè mé à la naâ toò bɔ̀ nùàr jege doô, yɔgɔ́ bú dé berɔ̂ŋ. 27 À yilá njiî sɔ́jì seèn cén déì ndɔ, ye bú a: «Ndé téná wèllè feh Jâŋ Bàptîs.» Sɔ́jì hèllè yuo ndɔ, nde ké gwà cibì, tena waà mé feh Jâŋ lè suúŋe, 28 haá njií mé huaán doô. Huaán doô nde mé meí haá njií ndɔ. 29 Bɔ̀ mbɔ̀ŋ Jâŋ yeé ŋgweé aá ménâ, bɔ́ nde furú njií kukuŋ dòù ndɔ.
Bɔ̀ nùàr kám tîn koô
(Matíô 14:13-21; Lûk 9:10-17; Jâŋ 6:1-14)
30 Bɔ̀ mbɔ̀ŋ tebê cu cuù ndɔ, bɔ́ tueé Yeésò njií mé bɔ́ lé bɔɔ́ keéh naâ, mé bɔ́ lé feh keéh naâ dɔɔ́ŋ. 31 Cu sâ nùàr ŋgún lé naâ waâ, bɔ̀ déì né ndeê, bɔ̀ déì né cuú. Né mene dé yáb yieê, Yeésò bɔ́ bɔ̀ mbɔ̀ŋ lɔ́ŋ kwà ŋgwéh. Yeé baá ménâ, ye bɔ̀ mbɔ̀ŋ seèn a: «Béh nde ser ké bèh ndɔ́ŋ-ndɔ̀ŋ, te bí ko weh teèn.» 32 Bɔ́ yila kɔm ndɔ, bɔ́ fɔɔ́n gò, bɔ́ nde ké bèh ndɔ́ŋ-ndɔ̀ŋ léláŋ bɔɔ̀n. 33 Bɔ́ yeé baá ndeé, bɔ̀ nùàr kókoó mbaá lé naá giì bɔ́ ŋené kɔɔ́, bɔ́ né te lɔɔ́ dé kàn, mé dé kân kem yuoô, bɔ́ né teèn mé gule durá ndeé. Mé bɔ̀ Yeésò nde waá, sâ bɔ̀ nùàr baá gi cu doó.
34  +Yeésò yeé suaga die aá doó, à ŋene njií cìlì nùàr né merré den. Jere bɔɔ́ bú njèh. Lòù sam, bɔ́ lé naâ faá bɔ̀ mbieè mé nùà njèh teèn sam nɔ. Yeé baá ménâ, à yila baá-re bɔ́ njèh feèh ndɔ, à feh lom bɔ́ njèh ŋgún.
35 Nde nde, lou yeé yuɔm aá, bɔ̀ mbɔ̀ŋ seèn ŋgoró nde kwarè seèn, bɔ́ ye bú a: «Cu nde aá kelá, bèh hên né ká jomo ndɔ. 36 Wò sé la kwaá lɔ bɔ̀ nùà hên nde cu lelɔ yáb fɔɔ́n ŋge yieé.» 37 Yeésò ye bɔ́ a: «Bí há bɔ́ yáb kɔɔ́.» Bɔ́ ye bú a: «Wò ye béh ndé ŋgè há bɔ́ yáb lòù, te béh njèh kám yuií fà dɔɔ́ŋ weh ndeè né he wa?» 38 À den cuù, ye bɔ́ a: «Bí ndé jɔ̀gɔ̀ fɔ́n ke lètenè biì, bí né mé breêd beè meèn wa?» Bɔ́ yeé fɔɔ́n ŋene aá, bɔ́ ye bú a: «Beè beèh né breêd tîn mé ŋgò fà.»
39 Jomo sâ ye bɔ́ a: «Bí júée bɔ̀ nùàr a, dèn ndé gí doó te nyurè, bɔ́ dèn bílí mɔ̀gɔ̀ mɔ̀gɔ̀ ma.» 40 Bɔ̀ nùàr den nde doó ndɔ, bɔ̀ mɔ̀gɔ̀ déì mé nùàr teèn yuií, bɔ̀ déì yulà títîn. 41 Bɔ́ yeé den gi aá, Yeésò weh breêd tîn mé ŋgò fà doô, à ke njií njolo ké te vulúu, à dua Càŋ teèn, à kɔlé haá njií breêd mé bɔ̀ mbɔ̀ŋ, te bɔ́ geé haá bele bɔ̀ nùàr. À geé yɔŋ cu bɔ̀ ŋgò fà doô lètenè bɔɔ̀n dɔɔ́ŋ ndɔ. 42 Nùàr dɔɔ́ŋ yieé fulu gi; 43 ndilí le, breêd mene, ŋgò mene. Bɔ̀ mbɔ̀ŋ ŋuaán bilí, yuú sɔgɔ́ yulà cùɔ̀b fà.
44 Sâ lètenè bɔ̀ nùàr mé lé naâ yieé dɔɔ́ŋ, bɔ́ kula weh cegé né bɔ̀ siíb kám tîn.
Felè nòmò gɔɔ̀
(Matíô 14:22-23; Jâŋ 6:15-21)
45 Dèn sɔ́ ŋgwéh, Yeésò kou yií njií bɔ̀ mbɔ̀ŋ seèn lè kɔme, te bɔ́ sela kela toò, bɔ́ nde kela den bú yí Becaida; à le ŋgɔgɔ̂ dé seèn ká jomo, te à sɔm gi bɔ̀ nùàr. 46 Bɔ̀ nùàr yeé yuo gi aá, à ŋaá nde dé seèn ké te tòre bèh Càŋ duaà. 47 Cibí yili lɔ bú ké teèn. Sâ bɔ̀ mbɔ̀ŋ baá gi mé kɔm ké lètenè nòmò. À ká cie le lom aá mé huún. 48 À yeé ke, bɔ́ bɔ̀ fu tarê baá ké dùà kwaré, bɔ́ né gèr mé njéh ŋené, bɔ́ né mene kɔgɔ́, kɔm ndé kòmò cú.
Nde nde, yeé baá mé be lɔ̂m nèà, à nde ké yoòr bɔɔ̀n ndɔ, à dé seèn gɔ nde seér felè nòmò felè nòmò, ye te nyí kela keéh bɔ́. 49 Te bɔ́ yeé nde ŋene njií, à baá felè nòmò gɔ ndeé ménâ, bɔ́ sɔm kéŋ, ye merré déì né càŋ tándulu. 50 Lòù sam, bɔ́ lé naá giì bú dɔɔ́ŋ ŋené laré, veéh lé naâ bɔ́ njèh bɔɔ́ ndɔ. Tètèì sam, ye bɔ́ a: «Bí sìè temé, né mè; bí té vèh.» 51 À ŋaá yila nde yí te kɔme yoòr bɔɔ̀n; fu hèllè pɔ́ŋ ndɔ. Geí su njií bɔ̀ mbɔ̀ŋ doó. 52 Lòù sam, bɔ́ lè né mé temé macùr; fém mé Yeésò lé naâ mé breêd bɔɔ́ doô, bɔ́ lé ŋgwé kòmò ná ŋgwêh.
Bɔ̀ beên bɔ̀ te tàbè Jenesarétè
(Matíô 14:34-36)
53 Bɔ́ nde sela yuo kela tub kèb yágà. Bɔ́ wa te tàbè Jenesarétè, bɔ́ colo lɔ kɔm sònò nòmò. 54 Bɔ́ yeé suaga die aá doó, bɔ̀ nùàr ŋene kɔ cu Yeésò, 55 bɔ́ durá nde bɔ̀ nùàr te tàbè sâ dɔɔ́ŋ tueé bele. Bɔ̀ nùàr yeé ŋgweé aá ménâ, bɔ́ jɔgɔ wa belê mé bɔ̀ beên bɔ̀ te tèb-e. Bèh mé Yeésò né teèn dɔɔ́ŋ, 56 né mene te lɔɔ́ maàn, né mene te lɔɔ́ koô, né mene kè kèbè dɔɔ́ŋ, bɔ́ né mé bɔ̀ beên bɔ̀ teèn jɔgɔ́ ndeé, bɔ́ né bɔ́ ké mbartɔgɔ̂ jɔgɔ́ njií, bɔ́ né bú bɔŋ, ye bú a: «Mɔ bɔ̀ beén bɔ̀ kema weh cegé mene léláŋ sòn cɔ̀gɔ̀ yeè, bɔ́ nde né taré.» Bɔ̀ɔ́ mé lé naá belê kema dɔɔ́ŋ lé naá giì taré yuo ndɔ.
+ 6:4 6:4 Jâŋ 4:44 + 6:8 6:8-11 Lûk 10:4-11 + 6:11 6:11 Seé b. 13:51 + 6:13 6:13 Jâk 5:14 + 6:14 6:14-15 Mat. 16:14; Mk. 8:28; Lûk 9:19 + 6:17 6:17-18 Lûk 3:19-20 + 6:34 6:34 Nomb. 27:17; 1 Rois 22:17; 2 Chr. 18:16; Ese. 34:5; Mat. 9:36