17
Pol Momongana Nga Maga Kunna E Bollau Ae Tesalonaika
1 Ka ineke taopale Ampipolis bae Apolonia tapu, na keke lele ngae Tesalonaika. Na ngae Tesalonaika Iurame ka karea sinagog te ke momo.
2-3 Ka bainae Pol ke loalu ta sinagog kurumea baingana ka kae re pala. Ba ka Sabat mologi na i ke pantete kala nga ragau ine umma ta panganana masi be turupotpote pangamologa nga Lau Ae Nutu Kanna reke tuture Karais miralalingana ba sigingpagangana nga mateng. Ba i ke rorole kerea roma, “Iesus laekia ora iau tuture te miau ka i ae Karais.”
4 Minmina na kaona ke ute Iura palu kurumea, na keke pagiu kala nge Pol riluae Sailas. Ba ragau ra sana ri ra Iura papatu reke kalapagpage Nutu kala nga ravale palu ra ri re kapunu nga maga kunna e bollau keke bai minmina bole.
5 Avae Iurame keke kelalelea ragau matengareangana kae Pol riluae Sailas. Ka baina keke rave ragau palu ra baingareame ke soali nga malle nga koling kaning, na keke kiukinunge malua a iukana. Na keke bai ka kalingragina e bollau nga maga kunna laeala e bollau. Ba keke pira bolvole ta bale ae agau te a giana nge Ieson ta baina ri ngeke kali pakae Pol riluae Sailas, na ngeke atumalaga kerea ta maluame.
6 Ava ka ineke lele na ri ke sane ke kali pakae ri pana lua. Ka baina keke rapite Ieson ba ra lopatokonakana palu, na keke utulala rea ta re kapunu nga maga kunna laeala e bollau ka relingarea roma, “Ra kokorai keke baipage iu nga iname kinung, na sonrau keke atu te maga kunna ae ita e bollau.
7 Bae Ieson ke ngata ta ri momong nga bale ae i. Ri kinung keke longosasa ta bangapaga rae kelangpatali ae Sisa ineke role roma, ka kelangpatali tetoto a giana nge Iesus.”
8 Minmina na keke pasiangge lopalillingana e bollau ngaliua nga malua ba re kapunu reke longe pangamologa nginngina.
9 Ngarume, ka inae Ieson ba kolingana memena ra ri ra lopatokonakana ke tunge lollokanna e nga ravungmalaga rea ta re kapunu tapu, na keke ulo rea eke lao.
Pol Momongana Ngae Beria
10 Ka ina osuguna lele na ra lopatokonakana keke baꞌe Pol riluae Sailas tae Beria. Ba ka ineke lele na keke loalu ta sinagog orae Iurame.
11 Na re nga inaeala ka ri ra ragau reke pe raumana nga ra nginngina re ngae Tesalonaika kurumea, ri keke ravumasia pangamologa e te Karais ka loreaserengngana. Keke kelapitpite Lau Ae Nutu Kanna ta baina ri nga loreamatana roma, Pol pangamologangana ka kaomannmannangana kia o ke sa.
12 Minmina nae Iura papatu ba ravale ra bolau palu onra ri ra Girikme kala nga rapanung onra ri ra Girik bole ka loreapatokona te Iesus.
13 Ava ka inae Iura re ngae Tesalonaika ke longe inae Pol pulimalage pangamologa ae Nutu kanna ngae Beria, na keke loa ta baina ri ngeke baipage iu ngaliua nga maluame nga inaeala bole.
14 Na ra lopatokonakana keke baꞌe Pol bolvole ta pelau kaona, avae Sailas riluae Timoti keke momo ngae Beria.
15 Ba ragau reke loa kae Pol keke ulale ngae Atens. Na keke galiu tae Beria ka Pol pangamologangana ore role te Sailas bae Timoti ngeke loa te i bolvole ngarume nga ina kumangngarea nge rongo tapu.
Pol Momongana Nga Maga Kunna E Bollau Ae Atens
16 Na ka inae Pol momalle Sailas bae Timoti ngae Atens, na i ke kanimaia maenang e bollau ine kelkele nutu ra goanga papatu ra ragau ke kuma ki ka kamarea nga maga kunna laeala e bollau.
17 Minmina na i ke pamolloga ngallo nga sinagog kala nga Iurame ba ra sana ri ra Iura reke kalapagpage Nutu. Ba ka kaeme kinung na i ke pamolloga kala nga ragau reke momo nga malle nga koling kaning.
18 Ba ra pangalomatanakana palu onreke pato rea ka Epikurianme bae Stoikme keke pamolloga kala nge i bole. Na palu nge ri keke rorole roma, “Agau laekia ore patomane pangamologame ke bai ta roleng kita ka taru mannangana?” Ba palu nge ri keke rorole roma, “Ke kela base agau laekia ke tuture nutu rae ragau re nga ina pattoto.” Keke role minmina kurumea Pol pulingmalagangana ka pangamologa e te Iesus ba ta ragau sigingpagangarea nga mateng.
19 Minmina na keke rave Pol na keke loa kia ta re kapunu nga ginunga te eke patoe kae Areopagus ka rolengarea kia roma, “Mangng ka bai ta longnge pangalomatana laekia a pau ora one pulimalaglage.
20 Mangng ka longe oru nginngina sonrau pau, ka baina mangng ka bai ta lomangngmatana roma, ka mirarea mina ngaetai.”
21 (Na re ngae Atens karolu ba re nga maga pattoto reke mommo nga maga kunna laeala e bollau ka baingarea te roma, keke matea ta ginunga palimule ta baina ri turunge ba longomanange pangamologa ora pau.)
22 Nae Pol ke meisi nga ginunga oreke patoe kae Areopagus na ke role roma, “Miau ra panung re ngae Atens, iau ka kelapatokona miau ka baingamiau papatu re nga kavang.
23 Ka role minmina ta ka ina iau tatao ba kelkele oru ra miau ka kavkava tao, na iau ka kela paka panga nga altara te ore role roma, ‘Altara laekia ka orae nutu te a mangng sana lomangngmatana kia.’ Na iau ala la pulingmalagange pangamologa te miau e ta Nutu laeala a miau ka kavkave ba ka patpatoe ka oru a miau sana lomiaumatana kia.
24 “Nutu ore koipage mogalo laekia e ngape kala nga orume kinung reke momo ngia ka i ae Nutu ore kelapatantali ta tava ba mogalo. Minmina na i ke sane momo nga bale ra ragau ke kuma ki ka kamareame.
25 Ba i ke sane moro ta otte ta i balinglage ragau ta ri kalaunge ka kamareame bole kurumea, i muni ke tunge mauling ba matue ba orume kinung ta ragau karolu.
26 Nga apanung kena mana i ke kuma ka ragau re nga magame kinung ta baina ri ngeke tara nga iname kinung nga mogalo laekia e ngape. Ba i ke pulia kaeme ta ri momongmauli ngi ba ke pulia maga ngae ri karea raunga.
27 Nutu ke kuma minmina ta baina ragau ngeke tange ba ngaroma ngeke kansangsangoe na ngeke kalipa kia. Ava ita nga loramatana bole roma, Nutu ke sane momo ngatauga nge ita kenakena,
28 kurumea momongara ba taongara ba maulingara ke lele nge i mana. Ba ollaeala ke loakurumea ra pangakana palu rae miau muni pangamologangarea ineke role roma, ‘Ita bole ka ita ra goe rae i.’
29 “Ka ita ra goe rae Nutu, minmina na ita sana nga lorangana roma, Nutu ka tongana kena ma otte ora ragau ke kuma kia ka gol, o siliva, o lollo kurumea legengpita ngareangana ba loreamatanangana kia.
30 Ka kae re pala nae Nutu ke sane kalaꞌe kamana ta alange ragau loreapogongana kia. Ava sonrau na i ke rorole gingging ta ragau kinung pulingvalakalange baingarea reke sosoali ba tungnge loreamatengana te i.
31 Ta Nutu ke pulia kae te tapu nga ina apanung ora i muni pulia ke la kalingnanange ragau karolu re nga mogalo laekia e ngape ka kalingnana e tupu. I ke papanaue ragau karolu roma, ollaeala ka kaomannmannangana kia ine pasigipage apanung laeala nga mateng.”
32 Na ka ina ri ke longe pangamologa laeala ore ta sigingpaga nga mateng, na palu nge ri keke paturu ta rolengpagalising kia. Ba palu muni keke role roma, “Mangng ka matea ta one pangamologa ka ollaeala muni nga kae te ngarume.”
33 Ka bainae Pol ke lelemalaga nga ginunga laeala.
34 Na ragau palu nge ri keke pulisivala kala nge Pol, ba keke lele ra lopatokonakana te Karais Avolau. Te ka giana nge Rionisius ora i a agau te e nga ginunga laeala eke patoe kae Areopagus ba te ka i a avale a giana nge Ramaris. Ba ka ragau palu muni reke lele ra lopatokonakana bole.