27
Tə slər ha Pol a Roma
1 Ma dəba eye na, bəy a pamay pat mede ka dala i Itali ta kwalalaŋ i yam. Ahəl nakə pat eye a ndisl a ɗəma aye na, tə vəlay ha Pol ta ndo i daŋgay siye hay a həlay i bəy i sidzew wuray ada mâ ye tay ha a Roma. Məzele i bəy i sidzew niye na, Zuliyus. Neŋgeye nəte mə walaŋ i sidzew neheye ta tsəpawa bəy i Roma aye dərmak.
2 Nəmaa tsal a kwalalaŋ i yam nakə a yaw abəra ma gəma i Adramite aye. Sləlah i yam faya ma diye ta wuzlahgəma i Azi neheye ka me i bəlay aye. Tsa na, nəmaa ye tuk. Nəmay ka bo dziye ta ndoweye andaya tə zalay Aristark, ndo i gəma i Tesalonik ka dala i Masedowan.
3 Tədœ eye na, nəmaa ndisl a gəma i Sidoŋ. Nəmaa ndisl naha na, bəy i sidzew niye tə zalay Zuliyus, neŋgeye a gay gər a Pol lele. A vəlay tsəveɗ a Pol mâ ye, mâ zəbatay ɗəre a dzam ŋgay hay ada tâ vəlay wu hay, tâ gay gər lele.
4 Nəmaa həl bo abəra ka təv niye na, tə kwalalaŋ i yam sa. Nəmaa ye tə həlay i gula i Sipəre. Haɓe nəmaa ye tə həlay i mənday, aya ane mətasl a vəlamay tsəveɗ bay.
5 Nəmaa tas ta dəlov nakə bəse ta gəma i Silisi ada ta gəma i Pamfeli aye ada nəmaa ndisl a gəma i Mira ka dala i Lisiya.
6 Nəmaa ndisl naha a ɗəma na, bəy i sidzew niye a huta kwalalaŋ i yam nakə a yaw abəra ma Aləgəzandəri aye. Ma diye ka dala i Itali. Nəmaa mbəzlaw abəra ma neŋgeɗ, nəmaa tsal a ɗəma. Tsa na, nəmaa ye kwayaŋŋa.
7 Nəmaa ndza ka tsəveɗ məhəne haladzay. Nəmaa ye tsəfetsəfe, nəmaa ndisl a wuzlahgəma i Kinidus na, ta gər eye. Nəmaa sla faya mede ɗeɗer sa bay, mətasl a ma may ha a diye i həlay i gula. Nəmaa ye tə həlay i gula i Kəret nəmaa ndisle bəse ta gəma i Salmone. Kəret na, malawara eye ta yam.
8 Mede kame na, mawura bo eye haladzay. Tsa na, nəmaa ndisl a təv eye andaya tə zalay Təv Ŋgwalak Eye Hay neheye ndo hay tə lətsawa ha a ɗəma kwalalaŋ i yam hay aye, bəse ta wuzlahgəma i Lase.
9 Nəmaa ndza ka tsəveɗ haladzay. Ahəl i mede may nakə faya nəmaa diye na, pat i daliyam i Yahuda hay ka mbərəm mede abəra mə ɗəma. Hərwi kə ndisl ka kiye niye andza niye na, ndəray ma diye tə kwalalaŋ i yam sa bay. Ta ɓariye kwalalaŋ i yam tay hay ka ɗakal hərwi mətasl nakə a gawa haladzay yam a tsalawa ka bo ɗaŋgwala aye. Ta həbiye ka təv eye niye haladzay bəna ta dəɗiye a yam. Ane tuk na, Pol a zəba ka ndo niye hay a satay mələtse bay, ta diye kame na, a gatay ɗaf.
10 A gwaɗatay: «Dzam ga hay, na zəba faya na, mede kway nakay faya ka deyekweye tə kwalalaŋ i yam aye na, mədze andaya mə ɗəma. Kwalalaŋ i yam tə wu neheye mə ɗəma tebiye aye na, ta nasiye. Ada nəkway dərmak na, agəna ka təmakweye bay, ka dzakweye.»
11 Ahəl nakə tə həl bo, ndo məɓəle kwalalaŋ i yam ta ndo i kwalalaŋ i yam, tə gwaɗ: «Takwa ha ka bo kame.» Bəy i sidzew niye a tsəne bazlam i Pol nakə a tsik aye na, kwa ka təma bay. A təma na, i ndo neheye tə gwaɗ «Takwa ha ka bo» aye.
12 Ada sa na, təv niye məndze mə ɗəma a həlay i mətasl na, lele bay, hərwi mətasl a gawa haladzay. Hərwi niye matsəla ndo hay tebiye na, a satay mede kame. A satay taɗə ma giye bo na, ta ndisliye a Fenikis təv məpe bo i kwalalaŋ i yam nakə ma Kəret aye. Bəlay andaya na, ta diye i məgəma ɗekɗek tsa. Ta ndziye mə ɗəma təmaɗ.
Mətasl bagwar eye
13 Mətasl a dazlay a mavəzle farfar. Mətasl nakə a yaw ma diye i Salawa aye. Tə dzala mə gər tay na, ta sliye faya məndisle a təv nakə ta ndisliye a ɗəma aye. Tə lətse ha ɓəre eye andaya mə kwalalaŋ i yam. Ti ye bəse ta tsakay i gəma i Kəret.
14 Ane tuk na, kwayaŋŋa mətsal bagwar eye a vəzl haladzay. Mətasl niye tə zalay na, mətasl nakə a yaw ma bəzay i gəma aye.
15 A zla na kwalalaŋ i yam. Tə dza bo ka məmay ahaya gər a kwalalaŋ i yam a diye i mətasl nakə a yaw aye na, tə sla faya bay. Nəmaa gər ha, mətasl mâ ye may ha.
16 Nəmaa ye ta diye i Salawa i gəma wuray tə zalay Koda ma wuzlah i yam. Nəmaa zəzukw bo tsekweŋ abəra ka mətasl. Andza niye, nəmaa ɓar na, kwalalaŋ nakə wawa eye ta gər eye, merəɓe gwetsek hərwi mâ dze bay.
17 Tə zla ahaya kwalalaŋ i yam niye tsekweŋ eye tə pa na ka gər i kwalalaŋ i yam bagwar eye. Tsa na, ləɓer andaya maləva bo eye, ta ndeweɗ ka kwalalaŋ i yam bagwar eye. Ta dzədzar haladzay hərwi hewiyeŋ andaya bəse ka tsakay i Libiya, kwalalaŋ i yam ma ta ndəfiye faya sik. Ka ndəf faya sik na, ma dziye a yam. Hərwi niye tə kal ha təŋgel wuray maɓara eye ka kwalalaŋ i yam hərwi ada kwalalaŋ i yam mâ ŋgərzla faya.
18 Huya, mətasl niye na, kə gər ha mavəzle bay, faya ma ɓəliye may ha ta gədaŋ haladzay. Tədœ eye na, tə pa bo ka məkutse tay ha wu hay abəra mə kwalalaŋ i yam a bəlay.
19 Tədœ eye sa na, tə kuts ha ləɓer, petekeɗ nakə faya ma diye ha kwalalaŋ i yam. Tə kuts ahaya tə həlay tay eye.
20 Məhəne haladzay nəmaa ŋgatay a pat bay, a wurzla bay. Mətasl faya ma vəzliye ta gədaŋ huya. Nəmaa təmiye na, nəmaa pa faya mədzal gər may sa bay.
21 Ta nda wu mənday bay məhəne haladzay. Pol a lətse kame tay, a gwaɗatay: «Dzam ga hay, ka tsənumeŋ na bazlam ga, ada ka yakwaw abəra ma Kəret bay na, ka sakweye ɗəretsətseh bay, wu kway hay ta dziye bay.
22 Ane tuk na, anəke na, faya na gwaɗakumeye ɗərev mâ ye fakuma abəra bay. Ndəray kwa nəte ma mətiye bay. Kwalalaŋ i yam kway na, ma dziye.
23 Ta həvaɗ nakay, gawla i Mbəlom ga nakə faya na geye məsler aye, ki yaw ka təv ga.
24 A gweɗeŋ: “Pol, kâ dzədzar bay! Bəy i Roma ma gakeye sariya yak. Mbəlom ma təmiye tay ha ndo neheye faya ka deyumeye ka bo dziye hərwi yak.”
25 Dzam ga hay, ɗərev mâ ye fakuma abəra bay. Na sər ha ta deɗek wu nakə Mbəlom a tsikeŋ aye na, ma giye bo.
26 Ka təmakweye na, a dala eye andaya malawara eye ta yam.»
27 Məhəne kuro gər eye faɗ, mətasl niye faya ma diye may ha huya ka gər i bəlay i Mediterane. Ta magərhəvaɗ na, ndo məɓəle kwalalaŋ i yam, tə sər ha nəteye faya ta həndzəɗiye bəse ta dala.
28 Tə kal ɓəre maɓara eye ka ləɓer a yam mələve ha zəbol i yam. Ta zəba faya na, zəbol ŋgay eye miter 40. Ti ye kame tsekweŋ sa na, ta dazlay a mələve. Ta zəba faya kwetsetsik yam niye na, miter 30.
29 Ta dzədzar haladzay, tə gwaɗ kwalalaŋ i yam ka ndəf sik ka hotokom na, ka dzakweye. Hərwi niye tə həl ləɓer hay faɗ, tə ɓar ka təŋgel hay faɗ, tə kal tay ha ta dəba. Tsa na, ta ɗuwulay me a mbəlom tay hay hərwi ada ɗəre mâ tsaɗa.
30 Ndo məɓəle kwalalaŋ hay a satay mətəmaw abəra mə kwalalaŋ i yam. Ta pəla tsəveɗ ka məzla ha kwalalaŋ niye wawa eye a yam ada tə gwaɗ na, ta pəliye ha təŋgel hay, ane tuk ta raw me ka məhute gər i bazlam hərwi məzlaw abəra mə kwalalaŋ ada mətəme.
31 Pol a gwaɗay a bagwar i sidzew i Roma ta sidzew hay: «Taɗə ndo neheye ta ndza ma kwalalaŋ i yam bay na, ka slumeye faya mətəme bay.»
32 Tsa na, sidzew hay ta tərəts ha ləɓer neheye tə ɓar ha kwalalaŋ i yam nakə wawa aye, tə gər ha a ye ka gər i yam.
33 Mazlambar ɗəre ma tsaɗiye na, Pol a zalatay a ndo hay tebiye ka mənde wu mənday, a gwaɗatay: «Bəgom, kə ge məhəne kuro gər eye faɗ, faya ka həbumeye ze mənde wu mənday.
34 Neŋ faya na gwaɗakumeye, ndayum wu mənday hərwi kwa way a say mətəme. Andza niye, ndəray kwa nəte mə walaŋ kurom ma dziye bay, kwa məkwets i gər ŋgay ma dziye bay.»
35 Ma dəba i bazlam niye hay na, Pol a zla wu mənday, a gay naha sɨsœ a Mbəlom kame i ndo hay tebiye. Tsa na, a ŋgənatay wu mənday niye a dazlay a mənde wu mənday.
36 Nəteye tebiye tə ma ha a bo ɗərev, tə nda wu mənday.
37 Nəmay tebiye mə kwalalaŋ i yam na, temerre sulo tə kuro kuro tasəla gər eye məkwa.
38 Ahəl nakə kwa way a nda wu mənday ka mərehe aye na, tə kuts ha siye i wu mənday a yam hərwi kwalalaŋ mâ mba ka gər i yam sa bay.
Kwalalaŋ i yam a həɓ
39 Ɗəre a tsaɗa na, ndo madzərweɗe kwalalaŋ i yam ta sər ha nəteye ka waray bay. Ane tuk na, tə ŋgatay a təv laloŋ eye ta hewiyeŋ eye. Tə gwaɗ: «Taɗə ma giye bo na, takwa ha a ɗəma, kwalalaŋ i yam mâ gərzla a ɗəma.»
40 Tə pəla ha ləɓer neheye tə ɓar ka ɓəre mə huɗ i yam aye. Tə gər ha ɓəre niye a yam. Ti ye naha tə pəla ləɓer neheye mazəva eye ka mayako nakə a may bo a kwalalaŋ i yam ka məɗay ha tsəveɗ aye. Tə ɓar petekeɗ ka mbəlom kame ŋgay eye ada mətasl mâ təhay lele. Ahəl nakə faya ta diye na, mətasl a təhatay ta gədaŋ, a ye tay ha ka hewiyeŋ niye.
41 Ane tuk na, tə ndisl na, kwalalaŋ i yam a husa dənuts ka hewiyeŋ. Kwalalaŋ i yam a sla faya məɓəle sa bay. Me ŋgay eye a ye mbəzək a hewiyeŋ, a sla faya madayaw abəra mə ɗəma sa bay. Tsa na, yam nakə a tsal ka bo aye, a ɓəl haladzay a həɓ ha dəba i kwalalaŋ niye.
42 A satay haɓe a sidzew hay məkəɗe ndo i daŋgay hay hərwi ada ndəray mâ təma ha bo tə mahuzluve bay.
43 Ane tuk na, a say a bəy i sidzew i Roma mətəme ha Pol. A gatay me a sidzew hay ka məge wu nakə tə dzala aye. A gwaɗatay a ndo neheye tə sər mahuzluve aye, tâ lah mambəzle a yam ada tâ tas ka dala.
44 A gwaɗatay a siye hay, tâ gəs həlay ka mayako kəgəbay ka wu neheye a həɓaw abəra ka kwalalaŋ i yam aye, tâ patay bəzay. Kwa way a təmaw abəra ma bəlay na, andza nakay.