13
Haruanga Babuna Mana Lipua Ting Wit Xuyandi
(Mak 4:1-12; Luk 8:4-10, 10:23-24)
1 Mana xaidapka baguba, Yesu sok sangua numa ba, ila lang gamolingang rubinia saing rung mari.
2 Baing buranga sabangadi dima digugunia taxiya, binabu haing wagia. Baing rung mari la ba, lipudi dili titia, saing tubatubadi bila ba.
3 Baxanga haruanga babung xumana nadi. Tela bing:
“Lipu umangam tela ila umangia bu ting wit xuyandi.
4 Tingdi saing teladi diri daxangia, saing mangdi dima daxangxangiadi.
5 Teladi diri long sianggamia, mana longga titi sibun te. Dahaxa sap namua na titia ba tubu te.
6 Ne bungina xaidaba haing, xanidi saing dimutuxu namua na oxaxadingdi diri te.
7 Xuyang teladi diri long waxu ruxunamia, baing disok, dihibuadi binabu oxading te.
8 Ne xuyang teladi diri mana titi xaiya saing dua xai. Oxang tela dua 100, tela dua 60 saing tela dua 30.
9 Lipu gaxarea tangadingliana, bing dilungu haruanga baguli.”
10 Lipuxindi dinaxu mana dima rangua duxusunga ba, “Baruta uharua na lipudi mana haruanga babundi?”
11 Haxuya ba, “Haruanga hisangamdi mana Long Xaiya Yonggaxinoa, Urana nai ba axap xabiangua manadi baing. Ning teladi tegu.
12 Lipu gaxarea daxap haruangagua, Urana bagula sina xabianga tela muli nadi, saing bagula dibaxagi mana. Lipu gaxarea dilungu te, xabianga dahagaxa ba dingia, Urana bagula xap sanguadi.
13 Namua naga ngabaxanga haruanga babundi nadi, bu:
“dibagubagu mua ne dibagu daxabia te,
dilungulungu mua ne daxabia rangrang te.
14 Alali libu Urana haruanganoa lipuxing suxunguxunguama Aisaya bung aningona:
“ ‘Bagula alungulungu mua ne axabia rangrang te,
bagula abagubagu mua ne abagu axabia te.
15 Namua na lipuadi li hatumingadingdi diriba ding,
tangadingliandi hauxading ba dilungu haruangua,
saing dimatai.
Nam dibagu maxadingia,
nam dilungu mana tangadingliandi,
nam daxabia xai hatumingadingia,
nam duxugia rangua nga ba ngalibudi disok xai muli.’
16 Ne Urana libu xai mang. Maxaimdi dibagu daxabia, saing tangaimliandi dilungu rangrang.
17 Maxung sibuna ngabalang ba, Urana lipuxing suxunguxunguam xumana xaung lipu maringing xumana mugauamdi, hatumingadingdi dahaxi ba dibagu axadi abagudi, ne dibagudi te. Hatumingadingdi dahaxi ba dilungu haruangadi alungudi, ne dilungudi te.
Namua Mana Haruanga Babuna Mana Lipua Ting Wit Xuyandi
(Mak 4:13-20; Luk 8:11-15)
18 “Tauna alungu namuxina mana haruanga babuna mana lipua ting wit xuyandi:
19 Xuyandi diri daxangia bila lipuadi dilungu haruanga mana Yonggaxinoa saing daxabia rangrang te. Baing lipu dianoa ma unia Urana haruanganoa sangua hatumingadingdi.
20 Xuyandi diri long sianggamia bila lipuadi dilungu Urana haruanganoa, saing hata sibuna li daxap, gamodingdi diyaha.
21 Ne dahatum haringina mongaita ing ganina namua na oxaxadingdi diraxap. Xungdi mari sap, bungina mauxangandi daxapdi kimbo bungina daxap salaga mana namua dahatum haringina mana Urana haruanganoa.
22 Xuyanadi diri long waxu ruxunamia bila lipuadi dilungu haruanganoa, ne dahatum xumana buk mana titia li mauxangandi, xaung xalaxaladi dituxu murak manadi, dihibuadi, saing marandi dua te.
23 Ne xuyanadi diri titi xaiya bila lipuadi dilungu Urana haruanganoa saing daxabia rangrang. Oxading, saing lipu teladi dua 100, teladi dua 60, teladi dua 30, didali xuyadingdi bila ba.”
Haruanga Babuna Mana Witdi Xaung Tatubang Diandi
24 Yesu harua haruanga babung tela muli nadi ba: “Long Xaiya Yonggaxinoa bila lipu tela ting wit xuyang xaidi umangia.
25 Ne yambonga ma, lipu oxatamdi dikinu, baing bixuanoa ma ting tatubang diang xuyandi liwe mana witdi, saing ila.
26 Witdi dahaing, dibo ba oxading, baing tatubang diandi xauna dahaing.
27 “Umanga moxona lipuxing oxatamdi dila rangua, saing daharua ba, ‘Lipu Sabanga, umanga uting wit xuyang xaidi mana baxagi mana tatubang diandi! Disok baru?’
28 “Haxuya ba, ‘Bixua tela libu baing!’
“Lipu oxatamdi duxusunga ba, ‘Ubo ba am gala am gaxupdi?’
29 “Haxuya ba, ‘Tegu. Nam axup wit oxaxandi xauna.
30 Ayunga tang dahaing xauna laing xauyangua. Saking mana bungina baguba bagula ngabala lipu xauyangamdi ba muga digugunia tatubang diandi, dibibi tambingdi bu ditaudi, saing digugunia witdi ditadi numagu xauyanga gugunianganamia.’ ”
Haruanga Babuna Mana Mastat Xuyana
(Mak 4:30-32; Luk 13:18-19)
31 Yesu harua haruanga babung tela muli nadi ba: “Long Xaiya Yonggaxinoa bila mastat xuyang kaxukang sibung tela, lipu tela xap mala xuma umangia.
32 Kaxukang sibuna mana anginga longgalo, ne bungina haing, sok sabanga mana axamang longgalo lipudi duxumadi umangia. Haing saing sok sabanga bila xai tela, saing mangdi dima ditongtongia numadingdi mana rimandi.”
Haruanga Babuna Mana Yis, Axamana Libu Salanga Salalanga
(Luk 13:20-21)
33 Yesu harua haruanga babung tela muli nadi ba: “Long Xaiya Yonggaxinoa bila yis, axamana libu salanga salalanga. Hainga xap teladi saing xaningxaningdi xaung wit gagabing bori sabanga tuwa laing hasangia salanga hataing longgalo, libu salalanga.”
34 Yesu harua axadi bagudi li na buranga mana haruanga babundi. Baing harua nadi sabasabia te, harua haruanga babundi ing ganina.
35 Alaba libu Urana lipuxing suxunguxunguam tela haruanganoa bung waleu aningona:
“Bagula ngaharua nang mana haruanga babundi.
Bagula ngabaxanga haruanga babundi bu ngatubatuba axadi ngayamengdi mana titi soginganoa ma laing hatata.”
Namua Mana Haruanga Babuna Mana Witdi Xaung Tatubang Diandi
36 Tauna, yunga burangadi duwa sabasabia, saing luxu numia. Lipuxindi dinaxu mana dima rangua saing daharua ba, “Sanga ba ubaxanga haruanga babuna mana tatubang diandi duwa umangia namuxinoa nam?”
37 Haxuya ba, “Lipua ting wit xuyang xaidi bing Lipua Ma Rangua Urana.
38 Umanga bing titia, saing wit xuyang xaidi bing Long Xaiya Yonggaxing lipuxindi. Tatubang diandi bing lipu dianoa lipuxindi.
39 Bixua xuma tatubang diandi liwe mana witdi bing xaungadi yanamidinga. Xauyanga bing titi xaidabing subinganoa, saing lipu xauyangamdi bing Urana uleginamdi.
40 “Bila duxup tatubang diandi saing ditaudi yabia, bagula wa bila ba mana titi xaidabing subinganoa.
41 Lipua Ma Rangua Urana bagula soxi uleginamdi mala, saing bagula dunia axadi dilibu kubolu diandi disok xaung lipuadi didali Urana hanaunaunganoa ba sangua Yonggaxinoa.
42 Baing bagula ditingdi maluxu yap saliang sibunia, longga ba lipudi bagula ditang haringina saing bagula digaxu waidingdi.
43 Baing ina naga, lipu maringindi bagula disaxaxangia bila xaidaba maluxuʼm Tibuding Yonggaxinoa. Lipu gaxarea tangadingliana, bing dilungu haruanga baguli.
Haruanga Babuna Mana Xalaxala Hisangama Xaung Saluwa Guang Lunama
44 “Long Xaiya Yonggaxinoa bila xalaxala siang sabanga sibung tela hisa umangia. Bungina lipu tela bagu, yameng muli, yaha sibuna saing ila sina xalingindi masup bu gim umanga ba.
45 “Xauna, Long Xaiya Yonggaxinoa bila lipu siang oxatanam tela sai mana saluwa guang lunam gumangindi.
46 Bungina bagu xai sibung tela, ila sina xalingindi masup bu gim.
Haruanga Babuna Mana Amagua
47 “Xauna, Long Xaiya Yonggaxinoa bila amaga diyungia mari lang gamolingania saing daxap song xangxana.
48 Bungina baxagi, lipu xuningamdi daxai mahaing lang rubinia. Baing dirung digugunia song xaidi mana dabadi, ne dihitixiya diandi.
49 Xaidap subinganoa bagula wa bila ba. Urana uleginamdi bagula dima dahata lipu diandi sangua lipu maringindi,
50 saing diting diandi maluxu yap saliang sibunia, longga ba lipudi bagula ditang haringina saing bagula digaxu waidingdi.”
51 Yesu xusungadi ba, “Axabia axadi bagudi li rangrang?”
Dahaxuya ba, “Wane, am gaxabiau.”
52 Baing harua nadi ba, “Binabu lipu hanaunaunga tubatubainganam longgalo daxap tubatubaingua mana Long Xaiya Yonggaxinoa bila numa moxong tela, ina xap xalinging haundi xaung mugangadi sangua numang luna gugunia xalinging xaidi mana.”
Urana Lipuxing Suxunguxunguama Xap Yaya Sabanga Yabania Te
(Mak 6:1-6)
53 Yesu sahi haruanga babundi ba, baing sauya longga baguba.
54 Ila, sok yabania Nasaret, baing ungguti tubatuba lipudi Yudadi sabungading numania, saing dihixi mana haruanganoa. Daharua ba, “Si, lipua li xap xabianga maringina li bi? Gaxarea sina haringingua na ba libu axamang haringindi bagudi li?
55 Lipua li, ina lipu numa tongtongianganama garanoa ing ganina, bo? Bauna yanoa Maria, kixingindi Yems, Yosep, Saimon xaung Yudas, bo?
56 Hamungandi duwa la li rangua kira, bo? Binabu xap xabianga xaung haringinga bagudi li bi?”
57 Baing gamodingdi didoa mana saing hauxading ba dahatum haringina mana.
Saking Yesu baladi ba, “Urana lipuxing suxunguxunguama xap yaya sabanga mana long longgalo. Ning yabania, maluxu mana bakbagindi xaung numanoa, bing ditatua.”
58 Baing libu axamang haringing xumana buk la ba te, namua na dahatum haringina mana te.