22
ɄYʉʉda akwɨtɨkha kʉmʉlonjeelela uYeesu
(Mataayi 26:1-5, 14-16; Maalika 14:1-2, 10-11; Yookhani 11:45-53)
Akhabhalɨlo akhi shikulukulu ɨsha makaati ge gatabhishiilwe uwusafu* sháamɨle papɨɨpɨ. Ishikulukulu shɨnɨɨsho bhakhatɨnjɨ ɨPasaaka. Abhapɨtɨ bha bhapuutili, peeka na bhamanyizyi abhɨ ndajɨzyo, bhakhanzaga ɨdala ɨlya kʉmʉgojela uYeesu. Bhakhabhombaga lɨnɨɨlyo kukwilu, kʉnongwa ye bhakhogopaga abhantʉ.
Pe uSeetani akhamwinjila ʉYʉʉda, we bhakhatɨnjɨ Sikalioti, weeka mu bhalandati bha Yeesu ishumi na bhabhɨlɨ. ɄYʉʉda akhabhala kʉ bhapɨtɨ abha bhapuutili, na kʉ bhapɨtɨ abha bhasikaali bhe bhakhalɨndɨlɨlaga iNyumba iMfinjile. Akhalonga nabho she atɨbhaavwe ɨnga bhamʉleme uYeesu. Lɨnɨɨlyo, lɨkhabhakhondezya nhaani abhapɨtɨ bhaala, pe bhakhɨtɨnhana nʉ weene kuumupa ɨnhela. ɄYʉʉda akhɨɨtɨkha, pe akhanda kwanza akhabhalɨlo khe ɨmpʉga ɨya bhantʉ naayimo, kʉtɨ amʉlonjeelele uYeesu.
Kʉlɨngaanywa ishaakulya ɨshɨ Pasaaka
(Mataayi 26:17-25; Maalika 14:12-21; Yookhani 13:21-30)
Isiku ilyi shikulukulu ɨsha makaati ge gatabhishiilwe uwusafu, likhafikha. Isiku lɨnɨɨlyo, yɨkhanzɨwaaga abhantʉ bhabhoole ɨngoole zye zyábhishiilwe kʉbha zyɨ Pasaaka. Pe uYeesu akhamʉsonteelezya uPeeteli nu Yookhani, akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Bhalaji mʉtʉlɨnganɨzanye ishaakulya ɨshɨ Pasaaka.” Bhakhamʉbhʉzɨɨlɨzya bhakhatɨ, “Ʉkwanza tʉlɨngaanye kwoshi?” 10 Akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Bhalaji mwinjile mʉ nhaaya ɨya mu Yelusaleemu. We mwinjila, mʉtɨkhomaane nʉ mʉsakhaala ʉmo, ayitwinshile ɨnsonta ɨya minzi. Mʉkhamʉlandataje umuntu wʉnʉʉyo mukhinjilaje mu nyumba ye atiyinjile. 11 Pe mʉkhamʉbhʉʉzye ʉmwanensho uwi nyumba yɨnɨɨyo mʉkhatɨ, ‘UMumanyizyi akʉbhʉzɨɨlɨzya akʉtɨ, “Ulupitu ʉlwa bhajeni lʉlɨ pooshi? Mʉnʉʉmwo mwe ɨnkwanza kulya ishikulukulu ɨshɨ Pasaaka peeka na bhalandati bhaanɨ.” ’ 12 Woope atɨbhalanje ulupitu ʉlʉpɨtɨ ʉlwa pamwanya mu nyumba ɨnjelenhanye, lwe lʉlɨngaanye nzɨɨla apa kwɨkhala. Mʉnʉʉmwo mwe mʉtɨlɨngaanye.”
13 Abhalandati bhaala bhakhabhala, bhakhafikha mʉ nhaaya yɨnɨɨyo. We bhaafikha, bhakhaaga zyonti zɨlɨ shishiila she uYeesu ábhabhuziizye. Pe bhakhalɨngaanya ɨPasaaka.
IShaakulya iShifinjile ɨsha Mwene
(Mataayi 26:26-30; Maalika 14:22-26; 1 Bhakolinso 11:23-25)
14 Akhabhalɨlo akha kulya khakhafikha. Pe uYeesu akhɨɨkhala kulya ishaakulya peeka na bhasundikwa bhaakwe. 15 Akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Naseshela nhaani kulya ishikulukulu ishi ɨshɨ Pasaaka peeka nɨɨmwe, we ɨnshɨɨlɨ kʉbha mʉ mayɨmba. 16 Ɨnkʉbhabhʉʉzya kʉtɨ, te ɨnhaalye winza ishikulukulu ɨshɨ Pasaaka paka ʉMʉlʉngʉ we abhatʉʉla abhantʉ bhaakwe bhonti na kʉtabhaala mʉ wʉmwene wa Mʉlʉngʉ.”
17 Pe uYeesu akheega ɨshɨkoopa, akhamusalifwa ʉMʉlʉngʉ akhatɨ, “Yeeji, mʉmwele mwenti! 18 Ɨnkʉbhabhʉʉzya kʉtɨ, te ɨnhamwele winza idivaayi iyi zabiibu paka we ʉwʉmwene wa Mʉlʉngʉ wɨnza.”
19 Pe akheega ikaati, akhamusalifwa ʉMʉlʉngʉ, akhamensulanya. We akʉʉbhapa, akhatɨ, “Uwu we mʉbhɨlɨ waanɨ, we inkuwufumwa kʉnongwa yiinyu. Mʉbhombaje shiniishi, kʉnkʉmbʉkha ɨne.” 20 We bhaamala, uYeesu akheega ɨshɨkoopa, akhamusalifwa ʉMʉlʉngʉ. We akʉʉbhapa, akhatɨ, “Ɨshɨkoopa ishi sha lufingo ulupwa, lwe ʉMʉlʉngʉ atɨbhombe nɨɨmwe kwɨ dala ɨlya kwitikha ɨbhanda lyanɨ kʉnongwa yiinyu.
21 “Ɨleelo mʉmanye kʉtɨ, umuntu we akwanza kʉndonjeelela, tukulya peeka nawo panaapa. 22 Kwe kʉtɨ ʉMwana wa Muntu atɨbhale anza she ʉMʉlʉngʉ ábhiishile ʉlʉbhaatɨkho. Ɨleelo asheleeye, umuntu wʉnʉʉyo we akʉmʉlonjeelela!” 23 Pe abhasundikwa bha Yeesu bhakhanda kʉbhʉzɨlɨzanya bhɨɨbho na bhɨɨbho kʉtɨ, wu naanu mʉ shɨpʉga shaabho we atɨbhombe lɨnɨɨlyo.
Wu naanu we mʉpɨtɨ
24 Abhalandati bha Yeesu bhakhanda kʉdalɨnhana kʉtɨ, wu naanu mʉ bhɨɨbho we mʉpɨtɨ. 25 Pe uYeesu akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Abhamwene abhɨ nsɨ bhakʉtabhaala abhantʉ bhaabho kʉ makha, ɨleelo abhamwene bhanaabho bhakʉyɨtekha kʉtɨ, Bha Shisa kʉ Bhantʉ.
26 “Ɨleelo ɨmwe, mʉtakhasheele kʉbhomba shɨnɨɨsho. Lyoli umuntu we mʉpɨtɨ kukwinyu, wʉnʉʉyo abhanje ngatɨ muntu munsi ku bhonti. We akʉlongozya abhantʉ, abhanje ngatɨ muntu we akʉbhabhombela abhanjɨ. 27 Ishi! Ʉmʉsongo wu naanu? We akwɨkhala kulya ishaakulya! We akwavwa? Bhaatɨ! Te we akwɨkhala kulya? Ishi, ɨne ɨndɨ peeka nɨɨmwe, ne muntu we akʉbhabhombela.
28 “Akhabhalɨlo khonti akhɨ ndɨngo zyanɨ, ɨmwe mwe mwaamɨle nɨɨne. 29 Ishi, nɨɨne ɨnkʉʉbhapa amakha aga kʉtabhaala mʉ wʉmwene waanɨ, anza she ʉTaata waanɨ ámpiiye kʉtabhaala. 30 Pe mukhayilya na kʉmwela nɨɨne, mʉ wʉmwene waanɨ. Khabhɨlɨ mʉkhayɨɨkhala mʉ matengo aga shɨmwene, kʉbhalonga abhantʉ abha vɨkholo ishumi na vɨbhɨlɨ ɨvwa Bhaisilaeli.”
UYeesu akʉmʉbhʉʉzya uPeeteli kʉtɨ atɨmʉkhaane khatatʉ
(Mataayi 26:31-35; Maalika 14:27-31; Yookhani 13:36-38)
31 UYeesu akhatɨ, “Siimoni, Siimoni! Ʉmanye akhinza kʉtɨ uSeetani amulaabhile ʉMʉlʉngʉ na ayitishiliilwe kʉbhalɨnga ɨmwe, anzu muvuni ʉwɨ ngano she akʉkhoma na kugulusya ɨngano yaakwe. 32 Ɨleelo ɨne, ɨnkʉkʉlaabhɨla kwa Mʉlʉngʉ, kʉtɨ ʉtakhalʉleshe ʉlwɨtɨkho lwakho kʉkwanɨ. Ɨleelo we wangalʉshɨla ɨne, ʉkhabhagomwe abhamwinyu.” 33 USiimoni akhamwamʉla akhatɨ, “We Mwene! Ɨne injifumwizye kʉbha nɨɨwe, injilinganyiinye kʉkʉngwa peeka nɨɨwe mwɨ jeela, poope yɨbhe ya kufwa!”
34 UYeesu akhamwamʉla akhatɨ, “Peeteli! Ɨnkʉkʉbhʉʉzya kʉtɨ, uwusiku ʉwa mʉsanyʉʉnʉ, we ɨnhanda yɨshɨɨlɨ kʉbhɨlɨshɨla, ʉtɨnhaane khatatʉ kʉtɨ utamanyile.”
Kʉyɨlɨngaanya kujimbiilila mu magomu
35 Pɨlongolela, uYeesu akhabhabhʉzɨɨlɨzya abhalandati bhaakwe akhatɨ, “We nabhasonteelezya sita nhela, awe imbuguuli awe ɨvɨlyatʉ, mwaabhuliliilwe akhantʉ khokhonti?” Bhakhamwamʉla bhakhatɨ, “Khaala.” 36 Pe uYeesu akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Ishi, ɨnga umuntu alɨ nɨ nhela, awe imbuguuli, ayeeje. Woope we atalɨ nʉ mʉfwo ʉmʉpɨtɨ, akazye ikooti lyakwe, ɨnga akale weeka. 37 Kʉnongwa ye yisimbiilwe mu Wusimbe uWufinjile kʉtɨ, ‘Abhaziliilwe peeka na bhabhomba mbiibhi.’ Amazwi ganaago gásimbiilwe ɨzya kʉkwanɨ. Ishi ɨnkʉbhabhʉʉzya kʉtɨ, ganaago gakwanzɨwa gabhombeshe kʉkwanɨ, khabhɨlɨ galɨ papɨɨpɨ kʉbhombekha.” 38 Bhakhamʉbhʉʉzya bhakhatɨ, “We Mwene! Yeenya! Ɨpa galɨɨpo amafwo amapɨtɨ gabhɨlɨ.” Woope akhatɨ, “Mʉtajendeelele kʉlonga ɨnongwa ɨzya mʉfwo ʉmʉpɨtɨ.”
UYeesu akupuuta mwɨ gamba ɨlya Mizeituni
(Mataayi 26:36-46; Maalika 14:32-42)
39 Pe uYeesu akhasogola, akhabhala kwɨ gamba ɨlya Mizeituni, anza she yáamɨle mwata yaakwe. Bhoope abhalandati bhaakwe, bhakhamʉlandata. 40 We aafikha mwɨ gamba liila, akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Mumupuutaje ʉMʉlʉngʉ, kʉtɨ aabhape amakha ɨnga ɨndɨngo zɨtakhabhatole.”
41 Pe akhabhalekha paala, akhabhala pɨlongolela khashe, uwutali ʉwa kʉsʉmba iwe. Akhasʉgamɨla, akhapuuta kwa Mʉlʉngʉ akhatɨ, 42 “We Taata! Ɨnga uyiganile, ʉtakhɨtɨshɨzye kʉtɨ amayɨmba amapɨtɨ ɨga ganaaje!§ Ɨleelo yɨtakhabhe anza she ɨnkwanza, lyoli anza she ʉkwanza ɨwe.” [ 43 Pe ʉkhabhɨzya kufuma kʉmwanya akhamwɨnzɨla uYeesu, akhamʉpanga amakha. 44 Ɨleelo uYeesu akhonjezya kupuuta, kʉnongwa ye áamɨle nu wuswimiilizu ʉwʉpɨtɨ. We akupuuta, amantwinsi ge galɨ anzɨ bhanda gakhalendaga paasɨ.]*
45 We apuuta, akhɨmɨɨlɨla, akhabhala ku bhalandati bhaakwe, akhaaga bhagonile utulo, kʉnongwa ye bháamɨle mu wuswimiilizu. 46 Akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Khooni khe mugonile utulo? Daamushi! Mumupuutaje ʉMʉlʉngʉ, kʉtɨ aabhape amakha ɨnga ɨndɨngo zɨtakhabhatole.”
UYeesu akʉlemwa
(Mataayi 26:47-56; Maalika 14:43-50; Yookhani 18:3-11)
47 UYeesu we akʉlonga zyonti zɨnɨɨzyo, shɨkhɨnza ɨshɨpʉga ɨsha bhantʉ bhe bhalongoliilwe nʉ Yʉʉda, weeka mu bhalandati bhaakwe ishumi na bhabhɨlɨ. Pe ʉYʉʉda akhamʉsejeelela uYeesu ɨnga amʉtambɨle. 48 UYeesu akhamwamʉla akhatɨ, “We Yʉʉda! Ʉkʉmʉlonjeelela ʉMwana wa Muntu kwɨ dala ɨlya kʉmʉtambɨla?” 49 Abhalandati bha Yeesu we bhaalola ganaago na kʉmanya zye zɨtɨbhombeshe, bhakhamʉbhʉzɨɨlɨzya bhakhatɨ, “We Mwene! Tubhadibanye na mafwo amapɨtɨ?”
50 Pe ʉmo mʉ bhanaabho akhamʉkhoma umubhombi ʉwa mupuutili ʉmʉpɨtɨ, akhamudiba nʉ mʉfwo ʉmʉpɨtɨ ikutwe ɨlya kʉndɨɨlo. 51 UYeesu akhalonga akhatɨ, “Lakha kʉbhomba lɨnɨɨlyo!” Akhamʉpalamansya ikutwe liila, akhamʉponɨa.
52 UYeesu akhabhabhʉzɨɨlɨzya abhapɨtɨ bha bhapuutili, abhapɨtɨ abha bhasikaali, peeka na bhasongo abha Bhayahuudi, akhatɨ, “Khooni khe mwinzile na mafwo amapɨtɨ ni nduugu, ngatɨ mwinzile kʉmʉlema umubuda? 53 Insiku zyonti twabhanga peeka mwi linga ilyi Nyumba iMfinjile, khooni mʉtandemaga! Ɨleelo, ɨkha khe khabhalɨlo khiinyu, khe atabhalaaye ʉmwene ʉwa khiisi.” 54 Pe abhantʉ bhaala bhakhamʉlema uYeesu, bhakhamwega, bhakhabhala nawo mu nyumba ya mupuutili ʉmʉpɨtɨ. UPeeteli akhamʉlandataga ukutali.
UPeeteli akʉmʉkhaana uYeesu khatatʉ
(Mataayi 26:57-58, 69-75; Maalika 14:53-54, 66-72; Yookhani 18:12-18, 25-27)
55 Abhantʉ bhaala we bhaafikha ku nyumba ya mupuutili ʉmʉpɨtɨ, bhakhapemba ʉmwoto pakaasi pa lʉbhʉngo mwi linga, bhakhɨɨkhala peeka, bhakhootaga ʉmwoto. Woope uPeeteli akhasejeelela, akhɨɨkhala peeka nabho. 56 Ɨleelo we ʉlʉkhozyo ʉlwa mwoto lwalama, umubhombi ʉmo ʉmʉlɨndʉ, akhamʉlola uPeeteli ayɨkhaaye, akhamwenya akhinza, akhatɨ, “Woope umuntu ʉnʉ aamɨle peeka nu Yeesu.” 57 Ɨleelo uPeeteli akhakhaana akhatɨ, “Wʉmwantanda ɨwe, ʉlɨ na malenga, ɨne intamumanyile!”
58 Pɨlongolela khashe, umuntu ʉwamwabho akhamʉlola uPeeteli akhatɨ, “Nɨɨwe bhʉʉlo ʉlɨ peeka nabho.” Ɨleelo uPeeteli akhamwamʉla akhatɨ, “Wumuntu ɨwe! Ɨne ɨntalɨ peeka nabho!”
59 We yatʉʉkha ɨsaala yeeka, umuntu ʉwamwabho akhazemeshezya akhatɨ, “Nalyoli umuntu ʉnʉ aamɨle peeka nu Yeesu! Kʉnongwa ye woope muntu wa kʉ Galɨlaaya!” 60 Ɨleelo uPeeteli akhatɨ, “Wumuntu ɨwe! Zɨnɨɨzyo zye ʉkʉlonga, ɨne ɨntakʉzyaganya!”
Papaala we akʉlonga zɨnɨɨzyo, ɨnhanda yɨkhabhɨlɨshɨla. 61 ɄMwene uYeesu akhagalʉnhana, akhamwenya uPeeteli. Pe uPeeteli akhakʉmbʉkha amazwi gaala ge uYeesu ámubhuziizye kʉtɨ, “Ʉmʉsanyʉʉnʉ, we ɨnhanda yɨshɨɨlɨ kʉbhɨlɨshɨla, ʉtɨnhaane khatatʉ.” 62 Pe uPeeteli akhafuma kunzi, akhalɨla amansozi gakhiikha nhaani.
Abhasikaali bhakʉmʉsʉʉpɨzya uYeesu
(Mataayi 26:67-68; Maalika 14:65)
63 Abhasakhaala bhe bhakhamʉlɨndɨlɨlaga uYeesu, bhakhamʉsʉpɨzyaga na kʉmʉkhoma. 64 Bhakhamupinya nɨ shɨtambaala kumiiso, bhakhamʉbhʉzɨlɨzyaga bhakhatɨnjɨ, “Tambʉla twenye! Wu naanu we akʉkhoma?” 65 Bhakhajendeelela kʉmʉshoolanya inyinji bhʉʉlo.
UYeesu akʉlongwa na bhapɨtɨ bha Bhayahuudi
(Mataayi 26:59-66; Maalika 14:55-64; Yookhani 18:19-24)
66 We kwasha, abhasongo abha Bhayahuudi, abhapɨtɨ bha bhapuutili, na bhamanyizyi abhɨ ndajɨzyo, bhakhabhʉngaana. Bhakhalajɨzya kʉtɨ bhamʉleete uYeesu pɨlongolela pɨ balaaza lyabho, bhakhamʉbhʉzɨlɨzyaga bhakhatɨnjɨ, 67 “Tʉbhʉʉzye! Ɨwe we we Kilisiti?” UYeesu akhabhaamʉla akhatɨ, “Poope ɨnga nabhabhʉʉzya, te mwɨtɨshe ngakheeka. 68 Khabhɨlɨ ɨnga nabhabhʉzɨɨlɨzya, te mʉnaamʉle naalimo. 69 Ɨleelo kufuma ɨsaala ɨnɨ, ʉMwana wa Muntu atɨyɨɨkhale kʉmbalɨ ɨya kʉndɨɨlo ɨya Mʉlʉngʉ ʉwa makha.
70 Ɨpo pe bhonti bhakhatɨ, “Kwe kʉtɨ ɨwe we Mwana wa Mʉlʉngʉ?” UYeesu akhabhaamʉla akhatɨ, “Ɨmwe mwe mʉkʉtɨ ɨne ne neene!”
71 Pe abhapɨtɨ bhaala bhakhatɨ, “Tʉkwanza bhaashi abhakeeti? Kʉnongwa ye ɨtwe tʉneetwe twɨmvwa izwi ili kufuma mwi lomu lyakwe wʉʉyo!”
* 22:1 22:1 Ishikulukulu ɨsha makaati ge gatabhishiilwe uwusafu Bhaazya mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. 22:1 22:1 ƗPasaaka Bhaazya mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. 22:37 22:37 Bhaazya Yeesaya 53:12. § 22:42 22:42 Amayɨmba amapɨtɨ ɨga ganaaje wilulanyo wa shɨkoopa ishi. * 22:44 22:43-44 Amazwi ganaaga gatalɨɨpo mu wusimbe wumo ʉwɨ maandɨ ʉwa Shiyunaani. 22:66 22:66 Ɨbalaaza Bhaazya mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. 22:69 22:69 Bhaazya Zabuuli 110:1.