6
Ndəhay da Nezeret a rəsmara Yesu
(Matiye 13.53-58; Luk 4.16-30)
Yesu a sləkɗey da slala ata Jayirus heyey, a daw a *Nezeret, slala masa aa ma gəley da hwaɗ a. Gula aŋga hay a diyam asiya. Ta *pas meməskey-vaw na, Yesu a daw aa *way-mewuzey-mey ŋga Gazlavay feteɗe, aa sərkadata ndəhay. Ndəhay ga a jəkam sləmay fa mey aŋga. A rəzlam, a ləvam: «Aa sərkadərwa mey ŋga Gazlavay tabiya keɗe na, dama? A hətərwa leŋgesl ŋga sərey cek hay a keɗe na, dama? Ma vəldara gədaŋ ŋga key maazla anda keɗe na, wa? + Aŋga na, ndaw ma sla hwadam, ba diya? Aŋga bəzey ŋga *Mari, ba diya? Aŋga məlmaŋ ŋga *Jak, ŋga Jawz, ŋga Jud, leŋ ŋga *Simaŋw, ba diya? Dam-mamaha hay ata da wuzlah aləkwa feɗe, ba diya?» Ara maja ŋgene, ndəhay feteɗe ma gəmam ŋga təɓmara mey ŋga Yesu ba. +
Maja mewulkey ata ŋgene, Yesu aa guzltar ta mey-meŋgey, a ləvtar: «*Ndaw ma təla mey ŋga Gazlavay na, ndəhay a təɓmara mey aŋga kwa dama dama, ama ma təɓmara ba na, si ndəhay daa hwayak aŋga, ndəhay daa səkway aŋga, asaya, ndəhay da way ata.» +
Yesu a gwa mekey maazla da wuzlah ata ba, si a pey har a ray ndəhay masa-macay hay nekəɗey gway, a mbəldata. Da ray ŋgene, Yesu a rəzley da ray ata maja ata ma təɓmara mey aŋga ba. Ta’, Yesu a daw a slala hay mekele daa hwayak a, aa sərkadata ndəhay.
Yesu a slərdata gula aŋga hay kuraw a ray a cew
(Matiye 10.5-15; Luk 9.1-6)
Fa dəɓa ha, Yesu a zəltərwa gula aŋga hay kuraw a ray a cew, amba a slərdata cew cew aa slam hay mekele mekele. Da ray ŋgene, a vəltar gədaŋ ŋga ɓəley malula hay da ray ndəhay. Ta’, a kətata, a ləvtar: «Diyam, ama ka da lam cek a har ba. Ka da lam cek mezəmey ba, ka da lam gabal ba, ka da lam dala aa jiba ba, lam a har na, si daŋgwar gway. Yaw, pamata tarak akwar hay a salay, ka diyam na, si ta zana akwar hay masa fa vaw gway. Ka da lam zana cew cew ba.»
10 Yesu a kətata saya, a ləvtar: «Da akwar ta wusam la aa slam na, njam da way ndəhay ma təɓmakwar haa kasl pas masa akwar ma da diyam aa slam mekele. 11 Da ndəhay daa slam aha a təɓmakwar ba, a jəkam sləmay fa mey akwar ba na, mbəkdamata ndəhay a. Raramatara lagwada fa salay akwar hay * amba ka wuzdamatara ata ndəhay masa ta mebərey.»
12 Gula hay ŋga Yesu heyey a diyam, a wuzdamara mey ŋga Gazlavay a ndəhay. A ləvmatar: «Si ka mbəɗdamara menjey akwar, ka səpmara Gazlavay ta mevel pal.» 13 Asaya, a ɓəlam malula hay ga da ray ndəhay, a takwaɗamatar mal fa ndəhay masa-macay hay ga, a mbəldamata. +
Mey da ray meməcey ŋga Jaŋ-Baptis
14 Bay *Herawt fa cənda mey da ray Yesu maja ndəhay faa guzlam ga da ray a. Ndəhay siya a ləvam: «Ara *Jaŋ-Baptis ma sləkɗawa daa meməcey. Maja ŋgene, aŋga ta gədaŋ ŋga key maazla.» + 15 Mekele hay a ləvam: «Ara *Eli .» Mekele hay saya a ləvam: «Ara ndaw anda ndəhay ma təla mey ŋga Gazlavay zleezle.» +
16 Masa Herawt ma cənda mey hay a keɗe la na, a ləvey: «Ara Jaŋ-Baptis! Ya ta ɗəslra ray aŋga sem, ama ta sləkɗawa sem daa meməcey!»
17-18 Herawt aa guzley anda keɗe na, maja ara aŋga ta ray aŋga ma kəɗa Jaŋ-Baptis a vagay. Ehe mey da ray Jaŋ-Baptis a: Herawt a la Herawdiyat, ŋgwas ŋga məlmaha *Fəlep ŋga ŋgwas aŋga, daa masa Fəlep aa ta dey ɗagay. Maja ŋgene, *Jaŋ a ləvar a Herawt: «Kah ma la ŋgwas ŋga məlmakw ŋgene na, ara cek matəkakaya daa kwakwas aləkwa.» Da ray ŋgene, Herawt a ləvtar a sewje aŋga hay ŋga kərzamara Jaŋ-Baptis a. Ta’, sewje aŋga hay a, a kərzamara, a jəwmara, a kəzlamara aa fərsəne. + 19 Masa Herawdiyat ma cənda mey ŋga Jaŋ-Baptis keɗe la na, mevel a car, a wuɗey ŋga kəɗa vagay, ama a gwa ba maja Herawt a təɓa ba. 20 Herawt na, fa zlurey ŋga kəɗa Jaŋ-Baptis a vagay, fa nəkfar dey maja a səra Jaŋ-Baptis ara ndaw ma key cek ta cəveɗ e, ara ndaw ma jəkey sləmay fa Gazlavay. Masa aŋga ma cənda mey masa Jaŋ-Baptis maa guzlda la na, ray aŋga a həɓey ga. Ama Herawt a wuɗey ŋga jəkfar sləmay cəŋga.
21 Yaw, ɗar masa Herawdiyat ma hətey cəveɗ amba a kəɗmara Jaŋ-Baptis na, ta wuswa cay. Ara pas ŋga gwagway masa Herawt ma sərfada ɗar aŋga ŋga mayawa. Herawt ta zəlwa ndəhay la ga ŋga zəmey ɗaf. A zəlwa gula aŋga hay, bay hay ŋga sewje hay, leŋ mahura hay daa hwayak ŋga *Galile. 22 Daa masa ndəhay fa kamara gwagway a na, dam ŋga Herawdiyat a ndəkwey a wuzlah ata, a gərvey. Megərvey a, a mbafar a Herawt ta ŋgada ndəhay mazəltakaya heyey. Ta’, Herawt a ləvar a saɓara ha: «Cacəfɗafaya cek masa kah ma wuɗey amba ya vəldakawa.» 23 Herawt ta’, a mbeɗey, a ləvey: «Ta Gazlavay tabiya, cek masa kah maa cəfɗafaya na, ya vəldakawa la, kwa ŋga wunkey hwayak aɗaw cew e, ya wunkakwa la.» +
24 Ta’, saɓara ha, a bawa, a daw a ləvar a mamaha: «Ya daa cəfɗafar na, me?»
25 Mamaha a mbəɗdara, a ləvar: «Cacəfɗafar ray ŋga Jaŋ-Baptis.»
Saɓara ha, a wusey vaw, a vəhey fa bay a, a ləvar: «Ya wuɗey ka vəldiwa ray ŋga Jaŋ-Baptis wure keɗe aa vəley.»
26 Da ray ŋgene, Herawt aa ta meesəmey daa saba. Ama a gwa ŋga mbəɗda mey aŋga ha saba, maja ta mbeɗey sem fa mey ŋga ndəhay mazəltakaya heyey. 27 Anda keɗe, ta’, a slərey sewje wure wure ŋgene ŋga handərwa ray ŋga Jaŋ-Baptis. Ta’, sewje he a daw aa fərsəne, a ɗəslərwa ray ŋga Jaŋ-Baptis a. 28 A parawa aa vəley, a handərwa, a vəldara a saɓara heyey, ta’, saɓara ha a handara a mamaha. 29 Masa gula hay ŋga Jaŋ ma cəndamara ta kəɗmara Jaŋ sem na, a diyam a lamara vagay a, a pəshamara aa cəvay.
Yesu a vəltar cek mezəmey ŋgada ndəhay ma fəna gabal zlam
(Matiye 14.13-21; Luk 9.10-17; Jaŋ 6.1-14)
30 Gula hay kuraw a ray a cew masa Yesu ma slərdata cew cew ŋga wuzey mey ŋga Gazlavay heyey a vəhmawa, a kusam a cakay Yesu a, a kadamara cek hay masa ata ma kamərwa, ta masa ata maa sərkadamatərwa a ndəhay. + 31 Ta’, Yesu a ləvtar: «Nakwa aa slam masa ndaw da hwaɗ a daa ba, amba ya njakwa taava aləkwa, amba ka gwamara ka məskam vaw.» A ləvtar anda keɗe na, maja mandaw mandaw ndəhay ga fa samawa, fa vəham, mekele hay fa samawa saya, kwa ata Yesu ta gula aŋga hay a, a hətam har ŋga zəmey ɗaf ba. 32 Da ray ŋgene, a təpam aa kwambiwal, a diyam aa slam masa ndaw da hwaɗ a daa ba, amba a njam taava ata. +
33 Masa ata fa diyam na, ndəhay ga ta hətmatar la, ta sərmara slam masa ata ma diyam a hwaɗ a sem. Da ray ŋgene, ndəhay da slala hay tabiya daa hwayak a, a hwam ta salay, aa slam masa ata ma sərmara ata Yesu ta gula aŋga hay ma da diyam a hwaɗ a. A wusam aa slam aha teeseɗ da ray ata Yesu ta gula aŋga hay. 34 Masa Yesu ma wusey la aa slam mebərŋgey na, a bərŋgawa daa kwambiwal a, a hətatar ndəhay makustakaya ga. Dey-ceceh a kar, maja a nəkta ndəhay a, ata anda təɓaŋ hay masa manjar mecəkwer. Ta’, aa sərkadata ndəhay a da ray cek hay mekele mekele ga. +
35 Mamba pas a kəzley, *gula hay ŋga Yesu a ŋgəcham fa vəɗa, a ləvmar: «Wure keɗe hakwaɗ cay, aləkwa da wuzlah-ley. 36 Ləvtar a ndəhay keɗe ŋga diyam a wuzlah-way, da daa ba, a slala hay ta cakay, amba a həɗkamawa cek mezəmey.»
37 Ama Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Akwar ta ray akwar, vəlmatar cek mezəmey a ndəhay a!» A ləvmar: «Ka wuɗey ya diyam ŋga həɗkawa cek mezəmey ta dala ga kalah amba ya vəldamatara a ndəhay keɗe daw?»
38 Da ray ŋgene, Yesu aa cəfɗata, a ləvtar: «Da har ndəhay makustakaya feɗe na, peŋ we? Diyam, nəkmərwa.» Masa ata ma nəkmərwa la na, a ləvmar: «Ya hətmawa na, peŋ zlam ta ewet cew.»
39 Ta’, Yesu a ləvtar a gula aŋga hay ŋga njadamata ndəhay njakw! njakw! a ray kwakwas meendəɓek e. 40 Da ray ŋgene, ndəhay a, a njam ta njey. Daa slam pal na, ndəhay temere, temere, daa ba, ndəhay kwakwar zlam, kwakwar zlam. 41 Yesu hal! a həlta peŋ zlam ta ewet hay cew heyey, ta’, a baŋgaɗa dey a vaɗ, a kar suse a Gazlavay. Fa dəɓa ha, ta’, a papəsa peŋ e, a vəldatara a gula aŋga hay amba a wunkamatara a ndəhay heyey. Asaya, Yesu a papəsta ewet hay cew heyey, a vəldatara a gula aŋga hay amba a wunkamatara a ndəhay a. 42 Kwa waawa a zəmey haa a rəhey. 43 Ta’, gula aŋga hay a cakalamara peŋ ta ewet masa ndəhay ma mbəkdamara. A cakalamara aa gadakar hay. Macakalakaya ha a rəhey gadakar kuraw a ray a cew. + 44 Ndəhay ma zəmam peŋ e na, zel hay a key gabal zlam §.
Yesu a daw ta salay da ray dəhwa ŋga Galile
(Matiye 14.13-21; Luk 9.10-17; Jaŋ 6.1-14)
45 Masa ndəhay ma zəmam cek cay na, wure ŋgene, Yesu ta’, a təktar ɗay a gula aŋga hay ŋga təpam aa kwambiwal amba ata na, a zləŋgam teeseɗ a dey laŋgar ŋga dəhwa ha gweegwe ta slala Betsayda. Yesu na, a njey fa dəɓa ɗagay amba a mbəɗtar mey a ndəhay makustakaya heyey ŋga diyam a way. 46 Fa dəɓa ha masa ata ma wunkam la na, ta’, a daw aa aŋgwa ŋga dərey daŋgay a Gazlavay. + 47 Masa tavaɗ ta key sem na, *gula hay ŋga Yesu ata da wuzlah dəhwa daa kwambiwal. Ama Yesu na, aŋga pal taava aŋga da aŋgwa heyey. 48 A nəkta gula aŋga hay na, fa səram banay ga ŋga təŋgey dəhwa ha, maja memeɗ fa key ga ŋgada ray ata. Fa dəɓa ha, gweegwe slam ŋgaa pərek na, Yesu ta’, a daw ta salay da ray yam ŋgada fa ata. Aa ma ŋgəchey la gweegwe ta kwambiwal a na, a wuɗey ŋga mbəkdata fa dəɓa. + 49 Ama ata ma hətmar Yesu fa daw da ray yam a na, a wulkam ara mamayam. Ta’, a wudam, + 50 maja ata cəpa fa hətmar aŋga fa daw da ray yam a, anda keɗe, a zluram ga. Ama wure ŋgene, Yesu a ləvtar: «Dəkmara mevel! Ara yah, ka da zluram ba!»
51 Yesu, ta’, a təpey aa kwambiwal fa gula aŋga hay a. Masa aa ma təpey la aa kwambiwal a na, memeɗ a key saba. Da ray ŋgene, gula aŋga hay a, a rəzlam ga, + 52 maja kwa ata ma hətmar maazla masa Yesu ma ka ta peŋ heyey na, daa ŋgene ta gwamara ŋga sərmara gədaŋ ŋga Yesu a daa ba, maja ray ata maŋgərɗakaya. +
Yesu a mbəley masa-macay hay daa hwayak ŋga Genezeret
(Matiye 14.34-36)
53 Masa ata Yesu ta gula aŋga hay ma təŋgam la a dey laŋgar ŋga dəhwa heyey na, a wusam aa hwayak daha mezəley Genezeret. A jəwmara kwambiwal a mey dəhwa ha feteɗe. 54 A bərŋgamawa daa kwambiwal a, wure ŋgene ndəhay a sərmara ara Yesu ma bərŋgawa. 55 A hwam a slala hay mekele mekele cəpa ŋga wuzey a ndəhay siya Yesu ta sawa la. Da ray ŋgene, a handamatərwa masa-macay hay manatakaya fa gegədeɗ aa slam masa Yesu aa da hwaɗ a. 56 Aa slam masa Yesu ma daw, kwa a slala hay, kwa aa berney hay, kwa a wuzlah-ley na, ndəhay ga fa handamawa masa-macay hay aa slam masa ndəhay makustakaya da hwaɗ a. A bərkwamara amba masa-macay hay a gəsam har kwa fa mey ŋga zana aŋga gway. Ndəhay ma gəsfamar har cəpa na, ta mbəlam sem. +
+ 6:2 Jaŋ 7.15 + 6:3 Jaŋ 6.42 + 6:4 Jaŋ 4.44 * 6:11 Nəka Mt 10.14. + 6:13 Jak 5.14 + 6:14 8.28 6:15 Eli: Ara ndaw ma təla mey ŋga Gazlavay zleezle ta məcey ta məcey daa ba, ama Gazlavay ta la sem a gazlavay a vaɗ daa mesewere. Masa Yesu aŋga da bəla na, ndəhay mekele a ləvam Yesu ara Eli ma vəhwa a bəla. + 6:15 Lk 7.16 + 6:17-18 Lev 18.16; 20.21; Lk 3.19-20 + 6:23 Est 5.3, 6; 7.2 + 6:30 Lk 6.13; 10.17 + 6:32 8.1-10 + 6:34 Jer 10.21; Ez 34.5; Zak 10.2; Mt 9.36; 14.14; 15.32; Mk 8.2 6:37 dala ga kalah: Mawuzlalakaya ta mey Gərek daa slam a keɗe, a ləvey: «deniye temere cew.» Deniye pal na, ara mawurɓay ŋga sləra ŋga ndaw fa mevərndey. + 6:43 2Bay 4.43-44 § 6:44 Daa Mt 14.21, a ləvey ŋgusay ta bəza hay daha may, ama manjar ŋga sləfey. + 6:46 Lk 5.16 + 6:48 Jəw 9.8; Lk 24.28 + 6:49 Lk 24.37 + 6:51 4.39 + 6:52 8.16-18; Mt 16.7-9 + 6:56 Mt 9.20; SNM 5.15