11
Cuhva cuñi si sa cunɨɨ iñi yo sii ra Ndyoo
1 Tatu nɨɨ cuu iñi yo sii ra Ndyoo sa ndisa cuii, sito vaha yo vatyi tatu iyo minoo sa sa catyi ra Ndyoo sa cua cuhva ra sii yo ta vazu ña ndyehe yo sii si vityi, zoco cuee ca cua ñihi yo sii si.
2 Ñiyɨvɨ i sino xaan iñi sii ra Ndyoo ta sa naha nɨɨ xaan i cuu iñi ñu sii ra, ta yucuan cuenda i catyi ra Ndyoo vatyi vaha ñu.
3 Sihin sa nɨɨ iñi yo ta sito yo vatyi i cahan ra Ndyoo ta i sino ñuu ñiyɨvɨ. Cuu ndyehe yo sii si, zoco i sino si sihin sa ña cuu ndyehe yo.
4 Nɨɨ xaan i cuu iñi ra Abel, ta yucuan cuenda vaha ca sa i saha maa ra sii ra Ndyoo ta zɨquɨ sa i saha ra Caín. I quihin ra Ndyoo sii sa i saha ra Abel, ta sihin cuhva cuan i zañaha ra vatyi ndoo xaan i cuu ra Abel. Ta vazu sa naha sihi ra Abel, zoco siñi ca yo tuhun ra vazu ndya vityi cuhva i sino xaan iñi ra sii ra Ndyoo.
5 I sino xaan iñi ra Enoc sii ra Ndyoo, ta yucuan cuenda ñá sihi ra. Cuahan ra sihin ra Ndyoo ñi vatyi zɨɨ xaan i cuñi ra Ndyoo sihin ra.
6 Tatu ña nɨɨ cuu iñi yo sii ra Ndyoo, ña zɨɨ cua cuñi ra sihin yo vatyi yoo ra cuñi tuhva sii ra Ndyoo, cuñi si vatyi cua sino iñi ra vatyi iyo ra Ndyoo, ta cuñi si vatyi cua sino iñi ra vatyi saha ra Ndyoo sa vaha sii ñiyɨvɨ nanducu sii ra.
7 Nɨɨ i cuu iñi ra Noé sii ra Ndyoo. I cahan ra Ndyoo sihin ra sa cuenda minoo sa cua coo ityi nuu ca, ta vazu tañaha ca ndyehe ra Noé minoo sa tacuan, zoco i tyaa ra yahvi sa cahan ra Ndyoo ta i zavaha ra minoo barco, ta cuhva cuan i zacacu ra sii ñiyɨvɨ sii ra. Sihin cuhva i sino iñi ra Noé sii ra Ndyoo ta i zañaha si vatyi ñá sino iñi tandɨhɨ inga ñiyɨvɨ. Ta sa cuenda sa sino iñi ra Noé ta i ndyehe ra Ndyoo sii ra tañi sa ñahñi cuatyi ra.
8 Nɨɨ iñi ra Abraham sii ra Ndyoo, ta i cana ra Ndyoo sii ra vatyi cua quita ra ñuu ra ta cuhun ra inga ñuu sa cua cuhva ra Ndyoo sii ra. Ta vazu ñá sito ra Abraham ndyamaa cua cuhun ra, zoco i tyaa ra yahvi ta cuahan ra.
9 Ta quɨvɨ i saa ra inga ñuu cuan, nɨɨ xaan i cuu iñi ra sii ra Ndyoo ta ñá zandaa ra minoo vehe vaha vatyi sa sito ra vatyi yɨvɨ ñuu maa ra cua cuu si ta yɨvɨ yucuan cua ndoo ra. Ta tacuan tucu i zavaha ra Isaac ta ra Jacob.
10 Tacuan i zavaha ra Abraham vatyi ndatu ra sa cua cundyaca ra Ndyoo sii ra ndya inga ñuu vaha ca, ñuu i zavaha maa ra Ndyoo.
11 Nɨɨ xaan cuu iñi maa ña Sara sii ra Ndyoo, ta i sicoo zehe ña vazu sa sahnu xaan ña, ta yɨvɨ ca ñaha coo zehe cuu ña. Zoco i ñihi ña zehe vatyi sica iñi ña vatyi cua zavaha ra Ndyoo cuhva catyi ra.
12 Ta yucuan cuenda i sicoo xaan ñiyɨvɨ sii ra Abraham. Vazu sa sahnu xaan ra ta ma cuu ca coo zehe ñu, zoco i sicoo minoo, ta i sicoo cuaha xaan ñiyɨvɨ sii ra tañi iyo cuaha xaan tiñoo andɨvɨ a tañi ñiyɨtɨ sa iyo yuhu tyañuhu.
13 Tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa quehin tuhun ihya, nɨɨ xaan i cuu iñi ñu sii ra Ndyoo, zoco i sihi ñu ta ñá ñihi ñu tandɨhɨ sa catyi ra Ndyoo vatyi cua cuhva ra, zoco i sito ñu vatyi cua quisi si cuee ca ta zɨɨ xaan i cuñi ñu, ta i catyi ñu vatyi yɨvɨ ñuu ñu cuu ñuu ñiyɨvɨ ya sa ndisa.
14 Ta ñiyɨvɨ cahan cuhva cuan, zacoto ñu vatyi cuñi xaan ñu cuhun ñu sica ca (ndya gloria nu cu ñuu ñu sa ndisa cuii).
15 Vatyi tatu sa vatyi i ñoho xaan iñi ñu ñuu ñu nu i quita ñu, cuu cunanuhu ñu tatu cuñi ñu.
16 Zoco ñá cuñi ñu cunuhu ñu ndya ñuu ñu vatyi cuñi ñu cuhun ñu inga ñuu vaha ca sa cuu gloria. Yucuan cuenda ña cahan nuu ra Ndyoo catyi ra vatyi Ndyoo cuenda ñu cuu sii ra, ta i zavaha ra minoo ñuu ndya andɨvɨ nu cua cuhun ñu.
17 Quɨvɨ i nducu coto ihñi ra Ndyoo sii ra Abraham nɨɨ xaan i cuu iñi ra Abraham vazu i catyi ra Ndyoo vatyi cahñi ra sii ra Isaac zehe ra. Ta ra Isaac i cuu minoo tuhun ñi zehe ra Abraham. Zoco i tyaa xaan ra Abraham yahvi sii ra Ndyoo vatyi i sino xaan iñi ra tuhun i saha ra Ndyoo sii ra.
18 Vatyi sa i catyi ra Ndyoo sihin ra Abraham: “Sa cuenda ra Isaac ta cua coo cuaha xaan ñiyɨvɨ suun.”
19 I sino iñi ra Abraham vatyi cuu zanandoto ra Ndyoo sii ñiyɨvɨ vazu sa sihi ñu. Ta cuu catyi yo vatyi i nandoto ra Isaac vatyi sa ndyaa sa cua cuu ra, ta zɨquɨ i nacuhva ra Ndyoo sii ra sii zutu ra, ta ñá sihi ra.
20 Sa cuenda sa vatyi i sino iñi ra Isaac vatyi zavaha ra Ndyoo cuhva catyi ra, ta i sica ra sii ra Ndyoo vatyi cua cuhva xaan ra sa vaha ityi nuu ca sii ra Jacob ta ra Esaú zehe ra.
21 Sa cuenda sa vatyi i sino iñi ra Jacob vatyi zavaha ra Ndyoo cuhva catyi ra, ta i sica xaan ra sa vaha sii ra Ndyoo sa cuenda tahan tahan zehe ra José. Quɨvɨ sa cuñi cuu ra Jacob ta si‑iñi ndyaa ra sihin tutatu ra, ta i zacahnu ra sii ra Ndyoo, ta i sica ra sa vaha cuan sii ra.
22 Sa cuenda sa vatyi i sino iñi ra José vatyi zavaha ra Ndyoo cuhva catyi ra, ta quɨvɨ sa cuñi cuu ra i cahan ra sa cuenda yɨquɨ ra. Ta catyi ra vatyi cuñi ra vatyi naquihin ñiyɨvɨ yɨquɨ ra cuhun sihin ñu quɨvɨ cua quita ñu ñuu Egipto.
23 Nɨɨ xaan i cuu iñi zutu ta zɨhɨ ra Moisés sii ra Ndyoo, ta yucuan cuenda ñá saha ñu sa cuu ra. Quɨvɨ i cacu ra ta i ndyehe ñu vatyi ndasa xaan ra, ta i tyixehe ñu sii ra uñi tahan yoo vatyi ñá yuhu ñu sii ley i cahan rey ñuu cuan nu i catyi ra vatyi cua cuu tandɨhɨ rayɨɨ ndyihi zehe ñiyɨvɨ.
24 Ta ra Moisés tucu nɨɨ xaan i cuu iñi ra sii ra Ndyoo, ta quɨvɨ i sahnu ra, ñá cuñi ra cuu ra zehe ñañi ra rey Faraón.
25 Tahan ca iñi maa ra sa cua ndyehe ra tundoho sihin ñiyɨvɨ sino iñi sii ra Ndyoo, ta ma cuzɨɨ iñi ra zuhva quɨvɨ zavaha ra cuatyi tañi zavaha ñiyɨvɨ ñuu Egipto.
26 I sica iñi ra vatyi vaha ca cua ndyehe ra tundoho sa cuenda ra Cristo, ra cua quisi cuee ca. Vaha xaan ca cuhva cuan ta zɨquɨ tandɨhɨ xuhun cuaan ñuu Egipto cuñi ra Moisés vatyi ndatu ra sa cua cuhva ra Ndyoo minoo sa vaha xaan ca sii ra cuee ca.
27 Nɨɨ xaan i cuu iñi ra sii ra Ndyoo, ta yucuan cuenda i quita ra ñuu Egipto, ta ñá yuhu ra vazu i cuxaan xaan ra rey sihin ra. I zandyee xaan ra iñi ra vatyi sito ra vatyi cuahan ra Ndyoo sihin ra.
28 Nɨɨ i cuu iñi ra sii ra Ndyoo, ta i zavaha ra cuhva catyi ra sa cuenda sa cua cuu minoo mvee ticatyi lee tahan tahan vehe ta cua cahyi ñiyɨvɨ nɨñɨ tɨ yutu yuvehe ñu. Tacuan i zavaha ra vatyi ma cahñi ángel ra Ndyoo sii ra cu zehe nuu ñiyɨvɨ hebreo.
29 Ta nɨɨ i cuu iñi tandɨhɨ ñiyɨvɨ hebreo sii ra Ndyoo. Yucuan cuenda i yaha ñu Tyañuhu Cuaha cuan tañi sa sica ñu nu ñuhu ityi. Zoco ñiyɨvɨ ñuu Egipto cuan, ñá cuu yaha ñu. I sihi ñu sisi tyañuhu cuan.
30 Zuun ñi sa cuenda sa nɨɨ cuu iñi ñu hebreo, ta i nduva nuzama siconduu ñuu Jericó vatyi i siconduu tandɨhɨ ñu yuñuu Jericó usa tahan quɨvɨ tañi i catyi ra Ndyoo.
31 Sa cuenda sa nɨɨ cuu iñi ña Rahab sii ra Ndyoo ta ñá sihi ña sihin ñiyɨvɨ ñá tyaa yahvi sii ra Ndyoo ñuu ña. Vazu minoo ñaha zɨɨ iñi i cuu ña, zoco ñá sihi ña vatyi i tɨɨn cuenda vaha ña sii ra hebreo, ra i sindyehe tatu cuu quindyaa ra ñuu ña.
32 ¿Ta ñaa ca sa cuñi si sa catyi vityi? Ma cuyatyi ca quehin sa cuenda tandɨhɨ cuii ñiyɨvɨ i cunɨɨ xaan iñi sii ra Ndyoo, tañi ra Gedeón, ra Barac, ra Sansón, ra Jefté, ra rey David, ra Samuel ta tandɨhɨ inga ra profeta.
33 Sa cuenda sa nɨɨ xaan cuu iñi ñu sii ra Ndyoo ta i zahacanaa ñu sii inga rey. I zavaha xaan ñu sa ndoo. I ñihi ñu sa sa catyi ra Ndyoo vatyi cua cuhva ra sii ñu. I tyazi ñu yuhu ndicaha.
34 I ndahva ñu ñúhu sa ñihi xaan cayu. I cacu ñu quɨvɨ i cuñi ñiyɨvɨ cahñi ñu sii ñu sihin espada. Vazu ña ñihi ñu, zoco i zandundyee ra Ndyoo sii ñu. I cuu zahacanaa xaan ñu nu sahñi tahan ñu, ta i sino sihin ñu cuaha xaan ityi zandaru inga ñuu.
35 Ta iyo ñuzɨhɨ nɨɨ xaan i cuu iñi ñu ta i nandoto ñiyɨvɨ sii ñu sa yaha i sihi ñu. Zoco inga ñiyɨvɨ, nɨɨ xaan i cuu iñi ñu sii ra Ndyoo, zoco i ndyehe xaan ñu tundoho ta i sihi ñu vatyi ñá zandoo ñu sii ra Ndyoo vazu sihi ñu sa catyi ra. Sito ñu vatyi tatu ma zandoo ñu sa sino iñi ñu cua nandoto ñu minoo cuhva vaha xaan ca.
36 Inga ñiyɨvɨ tahan xaan ñu tundoho vatyi sacu ndyaa xaan ñiyɨvɨ sii ñu, ta i cañi ñu sii ñu, ta cuhva ndya sihñi ñu sii ñu sihin cadena ta tyihi ñu sii ñu vehe caa.
37 I cañi ñiyɨvɨ sihin yuu sii inga ñiyɨvɨ sino iñi sii ra Ndyoo, ta sii inga ñu i sahndya zava ñu. I nducu coto ihñi xaan ñu sii ñu. I sahñi ñu sii ñu sihin espada. Inga ñiyɨvɨ, ñahñi zahma ñu sicoo. I ndɨhvɨ ñu ñɨɨ mvee ticatyi ta ñɨɨ mvee. Ndahvi xaan ñu. Ndyehe xaan ñu tundoho. Ta quiñi xaan i zavaha ñiyɨvɨ sihin ñu.
38 Vaha xaan vaha xaan maa ñu sino iñi cuan, ta yaha xaan quiñi i zavaha ñiyɨvɨ ñuu ñiyɨvɨ sihin ñu. I sica noo ñu nu yoñi ñiyɨvɨ iyo ta yucu. Ta i quɨhvɨ xehe ñu yavi yuu ta yavi ñuhu.
39 Tandɨhɨ ñu cuan, nɨɨ xaan i cuu iñi ñu sii ra Ndyoo, ta vaha i cahan ra Ndyoo sa cuenda ñu, zoco ñá ñihi ñu sa sa catyi ra Ndyoo vatyi cua cuhva ra sii ñu.
40 Vatyi cuñi ra Ndyoo sa cua cuatu ñu ta ñihi ñu sa vaha ca ɨɨn ñi sihin maa yo. Ɨɨn ñi sihin maa yo cua nduvaha xaan ñu ityi nuu ra.