7
Yoꞌoꞌ saniaꞌá Jesús ña̱ va̱ꞌa̱ ka̱ sa̱a̱ e̱ꞌ ña̱ kuní Ndiosí, te̱ sä̱a̱ e̱ꞌ ña̱ kuní te̱ yivi̱ꞌ
(Mt. 15:1-20)
Untaꞌ ndii, ni̱ na̱kaya̱ te̱ fariseo nuu̱ꞌ Jesús xiinꞌ sa̱va̱ te̱ saniaꞌá tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí. Te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ñu̱u̱ Jerusalén ni̱ ki̱e̱e̱ ra̱. Kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ te̱ ja̱a̱nꞌ ña̱ sa̱va̱ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ndii, ndïkún ra̱ xata̱ꞌ ña̱ kaꞌán tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ te̱ ya̱taꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ nï̱ na̱ti̱a̱ ra̱ nda̱ꞌaꞌ ra̱ kiꞌinꞌ i̱chiꞌ te̱ ku̱xi̱ ra̱, sa̱kanꞌ na ni̱ xi̱xi̱ ra̱ xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ ki̱ni̱ xtuu te̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na ni̱ kaꞌa̱n ki̱ni̱ ra̱ xaꞌa̱ꞌ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ. Sa̱kanꞌ ña̱ te̱ fariseo xiinꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ taꞌanꞌ ndu̱, ne̱ judío ndii, xïxiꞌ ni̱a̱ naaꞌ tïa̱ꞌan na̱ti̱a̱ ni̱a̱ nda̱ꞌaꞌ ni̱a̱ kiꞌinꞌ i̱chiꞌ. Sa̱kanꞌ xaaꞌ ni̱a̱ xaꞌa̱ꞌ ña̱ ndikún ni̱ꞌi̱ ni̱a̱ xata̱ꞌ ña̱ xi xaá te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ ndu̱. Te̱ kii̱ꞌ kuaꞌa̱n ni̱a̱ ya̱ꞌvi̱, te̱ nandikoꞌ ni̱a̱ vi̱ꞌe̱ ni̱a̱ ndii, xïxiꞌ ni̱a̱ naaꞌ tïa̱ꞌan na̱ti̱a̱ ni̱a̱ nda̱ꞌaꞌ ni̱a̱ kiꞌinꞌ i̱chiꞌ. Ndisu̱ yoo kuaꞌa̱ꞌ ka̱ ña̱ ni̱ xa̱a̱ ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ ndu̱ xaaꞌ ni̱a̱ naa kuuꞌ ña̱ natiaꞌ ni̱a̱ ya̱xinꞌ, xiinꞌ ki̱si̱, xiinꞌ sa̱kuuꞌ nda̱chuunꞌ, ña̱ ni̱ kua̱ꞌa̱ xiinꞌ ka̱a̱, xiinꞌ tunꞌ xto̱ ni̱a̱. Sa̱kanꞌ na ni̱ nda̱tuꞌu̱nꞌ ña̱ꞌaꞌ te̱ fariseo xiinꞌ te̱ saniaꞌá tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí ndii:
―¿Ndichun na sä̱xinú te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ yoꞌó ña̱ xi xaá e̱ꞌ, ña̱ ni̱ na̱ko̱o̱ te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ? Sa̱kanꞌ ña̱ xixiꞌ ra̱ xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ ki̱ni̱ nuu̱ꞌ Ndiosí ―ni̱ kachi̱ ra̱.
Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús xiinꞌ ra̱ ndii:
―Ndoꞌó, te̱ xasuviꞌ xiinꞌ miiꞌ ndii, nda̱ku va̱ ni̱ kaꞌa̱n Isaías xaꞌa̱ꞌ ndo̱ꞌ kii̱ꞌ ni̱ kaꞌa̱n tiakú ra̱ tu̱ꞌu̱n Ndiosí miiꞌ kaꞌán a̱ ndii:
Ne̱ yivi̱ꞌ yoꞌoꞌ ndii, xiinꞌ yu̱ꞌuꞌ kui̱ti̱ꞌ ni̱a̱ xitoꞌ kaꞌnuꞌ ni̱a̱ yuꞌu̱.
Ndisu̱ nimá ni̱a̱ ndii, xikaꞌ yoo a̱ nuu̱ꞌ i̱.
Tiinꞌ kaꞌnuꞌ saka ni̱a̱ yuꞌu̱,
kua̱chi̱ ndii kaꞌán chuunꞌ ni̱a̱ ña̱ xini tuní ne̱ yivi̱ꞌ kui̱ti̱ꞌ.
Te̱ kaꞌán ni̱a̱ ña̱ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ yuꞌu̱ nduuꞌ a̱.
Ni̱ kachi̱ a̱. Sa̱kanꞌ ña̱ xata̱ꞌ ndo̱ꞌ nakooꞌ ndo̱ꞌ ña̱ kaꞌán chuunꞌ Ndiosí, te̱ ndikún kixinꞌ ndo̱ꞌ xata̱ꞌ ña̱ xi xaá e̱ꞌ, ña̱ ni̱ na̱ko̱o̱ ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ, naa kuuꞌ ña̱ natiaꞌ ndo̱ꞌ yo̱o̱, xiinꞌ ña̱ natiaꞌ ndo̱ꞌ ya̱xinꞌ kiꞌinꞌ va̱ i̱chiꞌ, xiinꞌ kuaꞌa̱ꞌ ka̱ i̱nga̱ nuu̱ꞌ ña̱ xaaꞌ ndo̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.
Te̱ ni̱ kaꞌa̱n tu̱ Jesús xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ ndii:
―Chu̱u̱n va̱ ndo̱ꞌ xiinꞌ ña̱ xaꞌnú ndo̱ꞌ ña̱ kaꞌán chuunꞌ Ndiosí, te̱ ndikún ndo̱ꞌ ña̱ xi xaá mi̱iꞌ ndo̱ꞌ. 10 Kua̱chi̱ ndii ni̱ ke̱ꞌi̱ Moisés tu̱ꞌu̱n Ndiosí nuu̱ꞌ tu̱tu̱ miiꞌ kaꞌán a̱ ndii: “Ko̱to̱ kaꞌnuꞌ ndo̱ꞌ yu̱vaꞌ siꞌiꞌ ndo̱ꞌ”, kachi a̱. Te̱ kaꞌán tu̱ a̱ ndii: “Yo̱o̱ ka̱ kani̱a̱ꞌa xiinꞌ yu̱vaꞌ si̱ꞌiꞌ ni̱a̱ ndii, kuní a̱ ña̱ ku̱vi̱ ni̱a̱”, kachi a̱. 11 Ndisu̱ ndoꞌó kaꞌán ndii, ku̱vi̱ kaꞌa̱n i̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ xiinꞌ yu̱vaꞌ siꞌiꞌ ni̱a̱ ndii: “Ña̱ꞌa̱ i̱ ndii, Corbán nduuꞌ a̱. Xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na kü̱vi̱ chi̱ndi̱e̱eꞌ i̱ ndoꞌó, sa̱kanꞌ ña̱ sa̱kuuꞌ ña̱ꞌa̱ i̱ ndii, xa̱ ni̱ ta̱xi̱ kuento i̱ ña̱ ndi̱ti̱a̱ Ndiosí ku̱ndu̱u̱ a̱.” 12 Te̱ ndoꞌó kaꞌán ndii, naaꞌ kaꞌán i̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ sa̱kanꞌ ndii, küní a̱ ña̱ chi̱ndi̱e̱eꞌ ka̱ ni̱a̱ yu̱vaꞌ siꞌiꞌ ni̱a̱ xiinꞌ ña̱ꞌa̱ ni̱a̱. 13 Te̱ xiinꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ xaꞌnú ndo̱ꞌ ña̱ kaꞌán chuunꞌ Ndiosí, te̱ ndikún ndo̱ꞌ ña̱ xi xaá mi̱iꞌ ndo̱ꞌ, ña̱ sayaꞌá nuu̱ꞌ taꞌanꞌ ndo̱ꞌ, xiinꞌ kuaꞌa̱ꞌ ka̱ i̱nga̱ nuu̱ꞌ ña̱ xaaꞌ ndo̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱ xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ.
14 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ ka̱na̱ ni̱ tu̱ku̱u̱ a̱ ne̱ yivi̱ꞌ kuaꞌa̱ꞌ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ ku̱ya̱ti̱n ni̱a̱ nuu̱ꞌ a̱, te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ ni̱a̱ ndii:
―Ku̱ni̱ so̱ꞌo̱ va̱ sa̱kuuꞌ ndo̱ꞌ te̱ ku̱nda̱ni̱ ndo̱ꞌ ña̱ kaꞌa̱n i̱ xiinꞌ ndo̱ꞌ. 15 Nde̱e̱ i̱i̱n ña̱ xaxi̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ säti̱viꞌ nimá ni̱a̱ nuu̱ꞌ Ndiosí. Süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii tu̱ꞌu̱n ña̱ kieeꞌ yu̱ꞌuꞌ ni̱a̱ nduuꞌ ña̱ sati̱viꞌ nimá ni̱a̱ nuu̱ꞌ a̱. 16 Ndoꞌó, ne̱ xini so̱ꞌo̱ ndii, chu̱u̱n xaꞌaꞌ va̱ ndo̱ꞌ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n i̱ ―ni̱ kachi̱ Jesús.
17 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ na̱ko̱o̱ Jesús ne̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ nda̱ꞌni̱ a̱ i̱i̱n vi̱ꞌe̱, te̱ ni̱ nda̱tuꞌu̱nꞌ ña̱ꞌaꞌ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ndee ña̱ kuni kachi̱ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n ndi̱a̱a̱ a̱ ja̱a̱nꞌ. 18 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ ra̱ ndii:
―¿Na sa̱kanꞌ ndii, ni̱ nde̱e̱ ndoꞌó nï̱ ku̱nda̱ni̱ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n i̱ ja̱a̱nꞌ? Nde̱e̱ i̱i̱n ña̱ xaxi̱ꞌ e̱ꞌ kü̱vi̱ sa̱tíviꞌ nimá e̱ꞌ nuu̱ꞌ Ndiosí. 19 Sa̱kanꞌ ña̱, ña̱ xaxi̱ꞌ e̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, süu̱ꞌ nimá e̱ꞌ koꞌniꞌ a̱, süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii xi̱ti̱ e̱ꞌ koꞌniꞌ a̱, te̱ xitíá a̱ kii̱ꞌ kuaꞌa̱n e̱ꞌ nuu̱ꞌ kuꞌu̱ ―ni̱ kachi̱ a̱ xiinꞌ ra̱.
Te̱ xiinꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ ni̱ kaꞌa̱n Jesús ña̱ nde̱e̱ i̱i̱n ña̱ xaxi̱ꞌ e̱ꞌ säti̱viꞌ nimá e̱ꞌ nuu̱ꞌ Ndiosí. 20 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n ka̱ Jesús ndii:
―Ndisu̱ ña̱ kaꞌán ne̱ yivi̱ꞌ ndii, ti̱xi̱n nimá ni̱a̱ kua̱xi̱ a̱, te̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ nduuꞌ ña̱ sati̱viꞌ nimá ni̱a̱ nuu̱ꞌ Ndiosí. 21 Sa̱kanꞌ ña̱ nimá ni̱a̱ kua̱xi̱ ña̱ ni̱a̱ꞌa ña̱ xanini ni̱a̱. Naa kuuꞌ ña̱ kumiꞌ ni̱a̱ musa ni̱a̱, xiinꞌ ña̱ xiín ni̱a̱, xiinꞌ ña̱ xaꞌni̱ꞌ ni̱a̱ ne̱ yivi̱ꞌ, 22 xiinꞌ ña̱ xakuiꞌnaꞌ ni̱a̱, xiinꞌ ña̱ ndioo̱ꞌ i̱ni̱ va̱ ni̱a̱ xaꞌa̱ꞌ ña̱ꞌa̱ i̱nga̱ ne̱ yivi̱ꞌ, xiinꞌ ña̱ xaaꞌ va̱ ni̱a̱ ndee ka̱ ña̱ ni̱a̱ꞌa, xiinꞌ ña̱ xini xaꞌanꞌ ni̱a̱ ne̱ yivi̱ꞌ, xiinꞌ ña̱ ki̱ni̱ va̱ kuuꞌ ni̱a̱ xiinꞌ i̱i̱n ni̱a̱, xiinꞌ ña̱ nda̱si̱ꞌ nuu̱ꞌ ni̱a̱ xini ni̱a̱ ne̱ yivi̱ꞌ, xiinꞌ ña̱ kani̱a̱ꞌa ni̱a̱ xaꞌa̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, xiinꞌ ña̱ ñuñuꞌ ni̱a̱, xiinꞌ ña̱ küuꞌ kaxiꞌ ni̱a̱. 23 Te̱ sa̱kuuꞌ ña̱ ni̱a̱ꞌa ja̱a̱nꞌ kieeꞌ nimá ni̱a̱, te̱ sati̱viꞌ ña̱ꞌaꞌ a̱ nuu̱ꞌ Ndiosí ―ni̱ kachi̱ Jesús.
So̱ꞌo̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ sa̱ndaꞌa Jesús ñaꞌ siꞌe̱ i̱i̱n ñaꞌ tukuꞌ
(Mt. 15:21-28)
24 Te̱ ni̱ ke̱ta̱ Jesús i̱kanꞌ, te̱ kuaꞌa̱n a̱ xiinꞌ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ñu̱ꞌuꞌ ya̱ti̱n ñu̱u̱ Tiro xiinꞌ ñu̱u̱ Sidón. Te̱ ni̱ nda̱ꞌni̱ a̱ i̱i̱n vi̱ꞌe̱, te̱ nï̱ kuni̱ a̱ ña̱ ku̱ni̱ ne̱ yivi̱ꞌ ña̱ i̱kanꞌ yoo a̱. Ndisu̱ nï̱ ku̱vi̱ ti̱si̱ꞌe a̱, 25 sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ xi̱ni̱ i̱i̱n ña̱ꞌaꞌ kuento xaꞌa̱ꞌ a̱. Xa̱kaꞌán e̱ꞌ, te̱ ni̱ xa̱a̱ aꞌ, te̱ ni̱ xi̱kuii̱n xitiꞌ aꞌ nuu̱ꞌ a̱, sa̱kanꞌ ña̱ yoo i̱i̱n ñaꞌ siꞌe̱ aꞌ ñaꞌ naá ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ nimá. 26 Te̱ ñaꞌ griega, ñaꞌ ni̱ ki̱e̱e̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Sirofenicia nduuꞌ aꞌ. Te̱ ni̱ kaꞌa̱n ndaꞌvi aꞌ xiinꞌ Jesús ña̱ xta̱ꞌniꞌ a̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ja̱a̱nꞌ nimá ñaꞌ siꞌe̱ aꞌ ja̱a̱nꞌ. 27 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ aꞌ ndii:
―Va̱ꞌa̱ ka̱ xi̱ꞌna̱ ta̱xi̱ e̱ꞌ ku̱xi̱ siꞌe̱ e̱ꞌ nde̱e̱ nda̱ꞌni̱ ni̱a̱, sa̱kanꞌ ña̱ vä̱ꞌa̱ na̱ꞌi̱n e̱ꞌ ña̱ xaxi̱ꞌ nuu̱ꞌ ni̱a̱, te̱ ko̱ꞌni̱ e̱ꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ nuu̱ꞌ naya̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.
28 Te̱ ni̱ na̱kui̱i̱n ñaꞌ ja̱a̱nꞌ ndii:
―Ña̱ nda̱ku kaꞌán u̱nꞌ, tákuiꞌe. Ndisu̱ nde̱e̱ naya̱ꞌ ndii, xaxi̱ꞌ riꞌ xiꞌe̱ ña̱ koyó ti̱xi̱n mesa yu̱ꞌuꞌ ne̱ kuachi̱ꞌ kii̱ꞌ xixiꞌ ni̱a̱ ―ni̱ kachi̱ aꞌ xiinꞌ a̱.
29 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús xiinꞌ aꞌ ndii:
―Va̱ꞌa̱, na̱a̱, na̱ndi̱koꞌ u̱nꞌ vi̱ꞌe̱ u̱nꞌ vi̱ti̱n. Xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n u̱nꞌ kaa̱ꞌ ndii, xa̱ ni̱ ke̱ta̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ja̱a̱nꞌ nimá ñaꞌ siꞌe̱ u̱nꞌ ―ni̱ kachi Jesús xiinꞌ aꞌ.
30 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ na̱xa̱a̱ ña̱ꞌaꞌ ja̱a̱nꞌ vi̱ꞌe̱ aꞌ ndii, ni̱ xi̱ni̱ aꞌ kanduꞌu̱ꞌ ñaꞌ lulu siꞌe̱ aꞌ ja̱a̱nꞌ nuu̱ꞌ tunꞌ xto̱, te̱ xa̱ ni̱ ke̱ta̱ tu̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ja̱a̱nꞌ nimá aꞌ.
So̱ꞌo̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ sa̱ndaꞌa Jesús i̱i̱n te̱ soꞌoꞌ iꞌinꞌ
31 Tu̱ku̱ ni̱ ni̱ ke̱ta̱ Jesús xiinꞌ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱, te̱ ni̱ xkaꞌndi̱a̱ a̱ ya̱ti̱n ñu̱u̱ Tiro ja̱a̱nꞌ kuaꞌa̱n a̱ xiinꞌ ra̱. Te̱ ni̱ xkaꞌndi̱a̱ tu̱ a̱ ñu̱u̱ Sidón xi̱i̱nꞌ ñu̱ꞌuꞌ Decápolis, te̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ yu̱ꞌuꞌ mi̱ni̱ Galilea. 32 Te̱ i̱kanꞌ ni̱ nde̱kui̱e̱ ne̱ yivi̱ꞌ nuu̱ꞌ a̱ xiinꞌ i̱i̱n te̱ soꞌoꞌ iꞌinꞌ. Te̱ ni̱ kaꞌa̱n ndaꞌvi ni̱a̱ xiinꞌ a̱ te̱ tondi̱a̱ nda̱ꞌaꞌ ña̱ꞌaꞌ a̱ te̱ nda̱ꞌa̱ ra̱. 33 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ na̱ka̱ siinꞌ a̱ te̱ ja̱a̱nꞌ nde̱e̱ ndo̱so̱ꞌ. Te̱ ni̱ se̱ꞌvi a̱ nuu̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ a̱ uvi̱ sa̱aꞌ so̱ꞌo̱ ra̱. Te̱ ni̱ ko̱ndi̱a̱ tiasi̱ꞌi a̱ nuu̱ꞌ nuu̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ tondi̱a̱ a̱ yaa̱ꞌ ra̱ xiinꞌ tiasi̱ꞌi a̱ ja̱a̱nꞌ. 34 Te̱ ni̱ na̱ko̱to̱ a̱ ndi̱viꞌ, te̱ ni̱ xaka̱ i̱ni̱ a̱, kaꞌán a̱ ndii:
―Efata ―ni̱ kachi̱ a̱. Te̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ kuni kachi̱ a̱ ndii: Nuni̱a̱ꞌ vi̱ti̱n.
35 Xa̱kaꞌán e̱ꞌ sa̱kanꞌ te̱ ni̱ nuni̱a̱ꞌ so̱ꞌo̱ ra̱, te̱ ni̱ na̱ndu̱u̱ va̱ꞌa̱ tu̱ yaa̱ꞌ ra̱, te̱ ni̱ xa̱ꞌaꞌ kaꞌán kaxiꞌ ra̱. 36 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n chuunꞌ a̱ xiinꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ña̱ käꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ nde̱e̱ i̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ. Ndisu̱ so̱ꞌo̱ kiku̱ꞌ ka̱ ni̱a̱ kuento xaꞌa̱ꞌ a̱ tee̱ꞌ ndee täxiꞌ xa̱chiꞌ a̱ sa̱a̱ ni̱a̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ. 37 Te̱ ni̱ na̱nda̱ni̱ yaꞌa̱ ne̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ kaꞌán ni̱a̱ ndii:
―Sa̱kuuꞌ ña̱ xaaꞌ ra̱ ndii, ña̱ va̱ꞌa̱ nduuꞌ a̱. Te̱ nde̱e̱ ne̱ soꞌoꞌ nuniáꞌ so̱ꞌo̱ xaaꞌ ra̱, te̱ sanakaꞌán tu̱ ra̱ ne̱ iꞌinꞌ ―ni̱ kachi̱ ni̱a̱.