4
Kantaa Jésuu úun nuu i iña ñá katsoo ntɨkɨn
(Mt. 13:1‑9; Lc. 8:4‑8)
1 Ēni ntuꞌu xtuku Jesuu kánakuāꞌa ña ñaꞌa san diñɨ mínī san. Ñá te da dīi ñaꞌa nátaká nuu ña. Dukuān ne, kúxēe Jesuu íni tun ntōo é tuví nu mínī sán ne, itúvi ña. Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa sán ne, ntoo ña nú ñutɨ kan.
2 Tɨtɨ́n nuu i kakaꞌan Jésuu é kanakuāꞌa ña ñaꞌa san iña Xuva ko. Kantaa ña uun nuu i ni ñāꞌa san, kakaꞌan ña:
3 —Kini nto é kākaꞌán u ni ntō: Uun ñaꞌa ne, kuéꞌen ña, kūtsoó ña ntɨkɨn.
4 Dá katsōo ña né, īó ntɨkɨn san é itsi kan kōꞌxo. Kidáā ne, xée láā, éꞌxi tɨ ntɨkɨn san.
5 Īó ntɨkɨn sán ne, kóꞌxo neꞌu xuú san mí ña kuéꞌe ntéꞌu iō. Uun dáꞌna tsi kéne xuku i, tsí ña tuvi kuéꞌe nteꞌu é kāka xoꞌo i.
6 Dā naíꞌni ne, kādún xoꞌo ī ne, xíꞌī, tsí ña tuvi kuéꞌe nteꞌu mí kāka xoꞌo i.
7 Īó ntɨkɨn sán ne, kóꞌxō mí kākene xuku íñū. Ntá tsi da kéne xuku íñū mi kéne xuku vaꞌá san ne, távi nūu xuku vaꞌá san ne, xíꞌī; ña ni kíi kɨ̄tɨ i.
8 Tuku ntɨkɨn sán ne, kóꞌxo ñuꞌu vāꞌa. Kēne xuku í ne, kukaꞌnu. Oko úꞌxi kɨ̄tɨ i kíi tɨ é uun dítsin ī. É tūku ditsin í ne, úni dīkó kɨtɨ i kíi tɨ. É ūun ká ditsin í ne, uun sientu tɨ́ kíi tɨ —kaꞌan ña.
9 Kakaꞌan ña:
—Xoo é kātekú i ne, na kīni i —kaꞌan Jésuu.
Nté kui kuan ō ntáda ntaa Jesuu núu i sáꞌa
(Mt. 13:10‑17; Lc. 8:9‑10)
10 Dā kunúꞌu ñaꞌa sán ne, uxuvi ñá ntɨniꞌi Jēsuú nī ña intóo ká ne, tsixeꞌe ña Jēsuu nee iñá ntu kani túꞌun nuu i é kākaꞌan ña.
11 Kidáā ne, kakaꞌan Jésuu ni ña:
—Ntōꞌó ne, kataꞌxi Xuva ko é kūtuni nto nté o kadē kúꞌvē ña. Ntá tsi ña nguiī sán ne, ñá īni ña. Dukuān né, da mii kuēꞌen tsi túꞌūn é ña káñeꞌe dɨkɨ ñáꞌa san kakaꞌán u ni ñā.
12 Kakuvi vata ō kaꞌan Ísaia kídaā, tsí kuān te ntaíni ña, ntá tsi ña te ntaíni ntíꞌxe ña. Ntátekú ña é kākaꞌán u, ntá tsi ña ntáñeꞌe dɨkɨ ña. Dukuān ne, ñá natūꞌvi ña kuétsi ñā ne, ñá kada kaꞌnū iní Xuva ko ni ñā —kaꞌan Jésuu.
¿Nee iñá ntu kani túꞌun é kākaꞌan Jésuu iña ñá katsoo ntɨkɨn?
(Mt. 13:18‑23; Lc. 8:11‑15)
13 Tsixeꞌe Jēsuu ña:
—¿Ñá nī ñeꞌe dɨkɨ ntu nto é kākaꞌán u? ¿Nté koo kɨꞌɨn dɨkɨ ntu nto te kāꞌán ka ú ni ntō kuan?
14 Tsí ñaꞌa, ña kakaꞌan túꞌun Xuva kō né, vata kaa ñaꞌa, ña katsoo ntɨkɨn san, kaa ña.
15 Iō ñáꞌa ne, dā téku ña túꞌun Xuva kō ne, vata kaa nteꞌu ítsi san mí koꞌxó ntɨkɨn san kaá nima ña. Tsí ura tsí i da téku ña túꞌun Xuva kō ne, véꞌxi tóꞌō e ña váꞌā san é nakiꞌi túꞌūn san é īnúu nima ña.
16 Iō ñá e dóo diní ña e ntátekú ña túꞌun Xuva kō. Dɨvi ñā ne, vata kaa kudii ntéꞌu nú xūú san mí koꞌxó ntɨkɨn san kaa ña.
17 Ntá tsi ña naꞌa kakutíi i, tsí ña tuvi kuéꞌe xoꞌo i. Ña sāꞌá ne, ña náꞌa ntáxnuu ña nima ña é kākaꞌan Xúva kō. Tē nee iña é ntoꞌo ña, o tē dóo kini o ntákaꞌan ñáꞌa tsí kuintiꞌxe ña túꞌun Xuva kō né, xtuvī mii ña é kuntīkɨn ñá Xuva kō.
18 Iō ñá e ntátekú ña túꞌun Xuva kō ne, vata ntáa nteꞌu mí kākene xuku íñū mí kōꞌxó ntɨkɨn san ntáa ña.
19 Ña ni éꞌnu ntɨ̄kɨn san, tsí xuku íñu san tɨ́ɨn nuu ditsin i. Kuan tsī ó kakuvi ni ñāꞌa sán dɨ. Dōo ntántɨꞌɨ iní ña nee iñá vií ña. É kukuika ña ñuxiví sa é ntio ña. Ntaéni ntaꞌví mii ñā kúñu ñā tsí diuꞌun dóo ntio ña, ne, ntio ña da nēé ka ntɨꞌɨ̄ é īó ñuxiví sa. Ña ntákuneꞌe ña é viī ña kuenta túꞌun Xuva kō. Dukuān ne, ña ntaéꞌnu ña.
20 Iō ñá e dóo váꞌā o téku ña túꞌun Xuva kō. Dɨvi ñā ne, vata ntáa nteꞌu vaꞌá san mí kōꞌxó nuu ntɨkɨn san ntáa ña. Tsí ntákuintiꞌxe ña túꞌun Xuva kō ne, ntáde ntaa ña é kākaꞌan Xúva kō. Īó ntuvi vāꞌá iña ña. Vata ntáa ditsin i mi kíi oko uꞌxi, uni díko, ni ūun sientu kɨ́tɨ i ntáa ña —kuan ō kaꞌan Jésuu ni ñá ntoo niꞌi ñā.
Tūꞌun iña kantilin
(Lc. 8:16‑18)
21 Kakaꞌan xtúku Jesuu ni ña:
—Te nātuún o kāntílīn má viꞌi kān ne, ¿vá ma etun ntú kan xtuvi o, ō má itó kān? ¿Ñā ntu te xntekú dukún ō vata koo é nāxiꞌí nuu?
22 Nee iña é vīi xúꞌu o vēvií ne, kutuni ñáꞌa sán rkontûvi.
23 Xoo é ntátekú i ne, na kīni i é kākaꞌán u —kaꞌan ña.
24 Kakaꞌan xtúku ña:
—Kini váꞌa nto é kaini nto. Vata tsī o xntéku kúꞌvē ntó ne, dadɨɨ tsi kúꞌve i nīꞌi ntó ne, ntekú ka niꞌi ntó dɨ.
25 Tsí ñaꞌa, ña é īo iña í ne, dií ka kueꞌe níꞌi ña, ntá tsi ñaꞌa, ña é ña tuvi íña í ne, kunaá ntɨꞌɨ iña ña —kaꞌan Jésuu ni ñá ntoo niꞌi ñā.
Kuenta iña ntɨkɨn é kaeꞌnu
26 Kakaꞌan xtúku Jesuu:
—Mí kadē kûꞌvé Xuva kō né, vata kaa uun ñaꞌa, ña katsoo ntɨkɨn matú i.
27 Ña sāꞌá ne, kakidi ñá niñú a ne, dá kanākuntítsi ña ntuvi ā. Tē ita ntíꞌxin ntuvi ne, kene ntɨkɨn san, dá kēne xuku i. Ntē ñá ini ña nté ō kúvi kéne,
28 tsí nteꞌú san kade miī é kēne ntɨkɨn san. Diꞌna tsi xuku i kakéne ne, dá ntɨ̄ka íta i. Kidáā ne, kakii kɨtɨ i.
29 Tē íꞌxe tɨ ne, tɨɨn ña tɨ, tsí xee ntúvi ī —kaꞌan Jésuu.
Kuenta iña ntɨkɨn kúli
(Mt. 13:31‑32; Lc. 13:18‑19)
30 Kakaꞌan Jésuu:
—¿Nee iñá ntu é ntudadɨɨ vatā o mí kadē kûꞌvé Xuva kō? ¿Ō neé ntu kuvi ntada dadɨɨ o ni ī?
31 Mí kadē kûꞌvé Xuva kō ne, vata kaa uun ntɨkɨn kuli kaa. Ntɨkɨn kulí san ne, dií ka kuetsī é da nēé ka ntɨkɨn é kūꞌxí ō.
32 Ntá tsi tē kantúꞌxi ne, kaeꞌnu da nte dií ka dukun é da nēé ka tuku xuku. Lāá san ne, katsodo tɨ tāka tɨ́ ntaꞌa i mí vētɨ, tsi dóo naꞌnu xuku ī —kaꞌan Jésuu ni ñáꞌa san.
Mí idiáꞌvi nuu i é kāntaa Jesuu
(Mt. 13:34‑35)
33 Núu ī é vāta kaa sáꞌa kantaa Jesuu dá kanakuāꞌa ña ñaꞌa san un tsi da nte míꞌi kɨ̄ꞌɨn dɨkɨ ña.
34 Da mii kuēꞌen tsí nuu i sáꞌa kantaa ña ni ñā. Ntá tsi dá ntoo mii ña ni ña ntɨniꞌi ñā ne, xéꞌe ñā é kūtuni ña nee ntɨ́ꞌɨ ntɨꞌɨ kani túꞌun é kākaꞌan ña.
Dā natúꞌu Jesuu tátsin ni ntūté san
(Mt. 8:23‑27; Lc. 8:22‑25)
35 Dā kuáa ntuvi tsikán ne, kakaꞌan Jésuu ni ña ntɨníꞌi ñā:
—Kuíta ntiꞌxin o ūun xo diñɨ ntute san ve —kaꞌan ñá ni ñā.
36 Kidáā né, ña ntɨniꞌi Jēsuu tsóo mii ña ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san, dá kūxée ña iní tun ntōo mí nuu Jesuu. Tɨtɨ́n ñaꞌa kūxée ña tuku tun ntōo é kɨ̄ꞌɨn ñá ni Jēsuu.
37 Kidáā ne, iñɨ ntúꞌu ínu tātsín ō ne, uun ito tsi kukɨ́ꞌvi ntūte iní tun ntōó san un tsi da nte tsítu ntute.
38 Jesuú ne, kakidi ña ata tún ntōó san, xɨꞌɨ téu ña doo dɨ́kɨ. Nantóto ña ntɨniꞌi Jēsuu ña, ntákaꞌan ñá ni ñā:
—¡Mastrû! ¿Ñā ntu te káde nto kuenta é dóko sa téni ō? —kaꞌan ñá ntɨniꞌi ñā.
39 Kidáā ne, nákuntītsí Jesuu, dá kakāꞌan ñá ni tātsin ni ntuté san:
—¡Nakunúun kadin! ¡Diin diin tsi kutūvin! —kaꞌan ña.
Xíō kadin tatsin ni ntuté san.
40 Kidáā ne, kakaꞌan Jésuu ni ña ntɨníꞌi ñā:
—¿Nté kui ntaúꞌvī ntú nto? ¿Ña ntákuintiꞌxe ntu nto tsi dóo kaꞌnu Xuva kō? —kaꞌan ña.
41 Dā kúduꞌva ña ntɨniꞌi ñā ne, ntánatíin mii ñā:
—¿Nēe ñáꞌa ntu ña sāꞌa é un tsi nte tatsin ni ntuté san ntáde ntaa é kākaꞌan ña? —kaꞌan ñá ntɨniꞌi ñā.