21
Yesu isala pa Yerusalem
(Mk 11:1-11; Lu 19:28-40; Yo 12:12-19)
1 Yesu ziŋan naŋgaŋ kini tipa ma timar kolouŋana pa Yerusalem. Mi tigarau pa kar Betpage ta imbot sala abal Olib lwoono na, to Yesu iŋgo naŋgaŋ kini ru be timuuŋgu ma tisala.
2 Iso pizin ta kembei: “Kasala pa kar ta imbot mar kembei. Sombe kala kepet, to kere doŋki ziru lutuunu ta timbit zin lae ma timbotmbot. Kuputke zin, mi kakam zin ma kusu.
3 Mi sombe tomtom sa iwi yom, to koso pini ta kembei: ‘Merere, ni le uraata ri pizin. Mako ipimiili zin ma loŋa men mi timar mini.’ ”
4 Tabe sua ki Anutu kwoono ta, iur ŋonoono. Sua ta kembei:
5 Koso pizin Sion kan ta kembei:
“Kere. King tiom ta isama i.
Ni ikoto itunu, mi mbuleene ise mbili uraata kana.
Mbuleene ise doŋki lutuunu popoŋana mi isama i.”
6 Tana naŋgaŋ kini ru tina tila, mi tikam kembei ta ni iso pizin na.
7 Tikam doŋki lutuunu ziru naana ma timar, to tikinke mburu kizin mat kana mi tipeele sala doŋki lutuunu ndemeene, to Yesu isala mi mbuleene ise.
8 Mi iwal biibi tiwar mburu kizin isu zaala bekena tipakuri. Mi wal pakan na, tisebogboogo ke namannaman, mi tisan zin su zaala tomini.
9 To wal pakan timuuŋgu pini, mi pakan tikemer, mi kalŋan izalla ma tizzo:
“Hosana! Tapakur Dabit Lutuunu.
Merere ko ipombol tomtom ti mi ikampe i.
Pa ni ikam Merere ruŋguunu ta imar i.
Hosana! Tapakur Merere zaana ma isala kor!”
10 Beso Yesu ilela Yerusalem na, kar kopoono iseleeŋge. Mi zin Yerusalem kan tiparwwi zin ma tiso: “Iŋga asiŋ ta imar a?”
11 Mi zin iwal biibi tipekel kalŋan ma tiso: “Iŋga Yesu, Anutu kwoono ta imar pa kar Nasaret ki Galilea.”
Yesu iziiri zin tomtom pa Urum Merere
(Mk 11:15-19; Lu 19:45-48; Yo 2:13-22)
12 To Yesu ilela siiri ki Urum Merere leleene, mi imaŋgayaara zin tomtom ta tikamam ŋgomo pa koroŋ kizin isu urum kwoono na. Ni imaŋga pa mbalia ta zin wal tiparpekelkel pat zalla na, ramaki mbalia kizin wal ta mbulen izze mi tikamam ŋgomo pa man mbalmbal na.
13 Mi iso pizin ta kembei. Iso: “Sua ki Anutu iso pataaŋa kek ta kembei:
Zin ko tipaata urum tio be suŋŋana muriini.’
Tamen niom kakam ma iwe kembei ‘raŋ sumbuunu ta zin kuumbu kan tikewe lela i.’ ”
14 Yesu imbotmbot la urum kwoono, mi wal matan pisŋan mi narapeŋan pakan timar kini, mi ni iurpe zin ma nin ambai.
15 Mi zin bibip kizin patoronŋana kan mi zin ŋgarŋan ki tutu tire uraata bibip ta ni ikamam na, mi tileŋ zin naŋgaŋ munmun ta timbotmbot urum kwoono na, tipakurkur Yesu mi kalŋan izalla ta kembei: “Hosana! Tapakur Dabit Lutuunu!”
16 To nin puliizi mi tiso lae pa Yesu ma tiso: “A, sua ta tizzo i, nu talŋom ma leŋ som?” Yesu ipekel kwon ma iso: “E, nio aŋleŋ kek. Mi parei? Niom kapaata sua ki Anutu som? Sua ta kembei:
Anutu, nu itum ur zin naŋgaŋ munmun mi pikin
be tiwit urum!”
17 Yesu iso sua tana, to izem zin ma timbotmbot, mi imiili ma ila pa kar Betania, mi ikeene pa mbeŋ tana.
Yesu ipiri sua pa ke fik
(Mk 11:12-14,20-24)
18 Berek su na, Yesu imiili ma ila mini pa Yerusalem. Iwwa ma ila mi peteli su zaala lwoono.
19 Tana mataana ila na, ire ke fik ta imender su zaala zilŋaana na. To ipa ma ila be ikam ka ŋonoono. Tamen ila na, indeeŋe ŋonoono sa som. Ruunu men. Tana iso pa ke tana ma iso: “Indeeŋe ta tiŋgi mi ila na, nu ko piyooto mini ŋonoono sa som.” Iso sua tana na, ke tana ruunu imelle ma imap, mi imeete pataaŋa.
20 Naŋgaŋ kini tire mos tana na, timurur pa mi tiso: “Wai, parei ta ke tiŋgi karau men mi imeete?”
21 Mi Yesu ipekel kwon ma iso: “Nio aŋso kat piom: Sombe leleyom iwe ru som mi kuurla kat, inako karao be kakam kembei ta nio aŋkam pa ke taiŋgi. Mi tina men som. Ko karao be kakam uraata bibip pakan tomini. Kembei ta abal tiŋga. Sombe koso be izem muriini mi ila itop sula tai, nako mbulu tana ipet.
22 Pa sombe kuurla kat mi kusuŋ Anutu pa koroŋ sa, inako ni ikam piom.”
Zin bibip tiwi Yesu pa asiŋ ta iuri pa uraata kini?
(Mk 11:27-33; Lu 20:1-8)
23 Yesu imiili ma ilela siiri ki Urum Merere leleene mini, mi ikamam sua ki Anutu pizin tomtom ma imbotmbot. Mi zin bibip kizin patoronŋana kan ziŋan zin peeze kan pakan timar tipet kini, to tiwi i. Tiso: “Lak, uraata ta kamam na, nu zom pa? Mi asiŋ iuru pa?”
24 Yesu ipekel kwon ma iso: “Wiŋana tiom ambai. Mi nio aŋsombe aŋwi yom pa tio ta i. Sombe kepekel, inako aŋpekel niom tiom.
25 Lak, Yoan ta muŋgu ikamam yok pizin tomtom na, asiŋ iuri pa uraata kini? Ni ta imbotmbot saamba a, som zin tomtom?” Mi zin tipekel karau som. Tiparwwi zin ma tiso: “Wai, iŋgi kozo ko toso parei? Pa sombe toso Ni ta imbotmbot saamba a iuri, to ni ko iso piti ta kembei: ‘Kena parei ta niom kuurla sua kini som?’
26 Mi sombe toso: ‘A Yoan, tomtom tiuri pa uraata kini,’ inako iwal biibi ti timaŋga piti. Pa zin timap tipou Yoan ma tiso ni Anutu kwoono.”
27 Tana tipekel Yesu kwoono ma tiso: “Ii, niam amute som.” To Yesu kadoono isu mi iso pizin. Iso: “Kenako nio tomini, irao be aŋso yom pa Ni ta iur yo pa uraata tio i na som.”
Sua tooroŋana pa zin naŋgaŋ ru
28 Mi Yesu iso pizin ma iso: “Lak, niom kakam ŋgar be parei? Tomtom ta, ni lutuunu bizin ru. Aigule ta, ni ila ki lutuunu ta, mi iso pini ta kembei. Iso: ‘Lutuŋ, koozi la pa baen lene mi kam uraata.’
29 Mi lutuunu ipekel kalŋaana ma iso: ‘E-e, nio mburoŋ som.’ Mana kaimer itooro ŋgar kini, to ila mi ikam uraata.
30 “Tona tomtom tana ila ki lutuunu toro, mi iso pini be ni tomini ila ikam uraata. Mi lutuunu tina, ni iyok sorok ma iso: ‘E, nio ko aŋla.’ Tamen ila som.
31 Lak, naŋgaŋ iŋgoi ta ito tamaana leleene?”
Mi zin tiso: “Lutuunu mataana kana.”
To Yesu iso: “Nio aŋso kat piom. Zin wal sananŋan ta tiyyo takes na, ziŋan zin moori zaala lwoono kan na, zin timuŋmuuŋgu piom mi tila timbot lela Anutu peeze kini leleene.
32 Pa Yoan imar be iso yom pa zaala ndeeŋeŋana ki Anutu, mi tamen niom kuurla kini som. Mi zin wal sananŋan ta tiyyo takes na, ziŋan zin moori zaala lwoono kan na, zin tiurla kini. Mi niom kere zin titooro lelen, tamen ituyom kotooro leleyom mi kuurla kini som.”
Sua tooroŋana pa zin wal uraata kan
(Mk 12:1-12; Lu 20:9-19)
33 Mi Yesu iso pizin mini ma iso: “Kuŋgun talŋoyom mi keleŋ sua tooroŋana toro ti. Toono katuunu ta, ni iurpe toono kini mi ipaaza ke baen pa. Mi ipo siiri ma iliu, mi iurpe baen piiziŋana muriini, to ipo beeze ta isala kor, bekena uraata kan timbot sala mi matan lala pa baen lene. Iurpe koroŋ ta boozomen ma imap, to izem la kizin wal uraata kan naman be matan pa, mi imaŋga ma izem kar kini, mi ila imbot pa lele pakaana toro.
34 “Imbot imbot ma indeeŋe mai ki baen keŋana, to iŋgo mbesooŋo kini pakan ma tila kizin wal uraata kan tana be tikam baen kini pakan ma imar.
35 Tamen tila na, mbesooŋo ta, zin uraata kan tikiskisi ma tibalisi. Mi toro na, tipuni ma imeete. Mi toro na, tipuni pa pat.
36 To baen katuunu iŋgo mbesooŋo kini pakan tomen ma tila. Mi zin tomini, uraata kan tikam mbulu raraate men pizin.
37 Kaimer to iŋgo itunu lutuunu ma ila. Pa ikam ŋgar ta kembei. Iso: ‘Lutuŋ ŋonoono, nako len ŋger pini mi tipou i.’
38 Tana iŋgo lutuunu ma ila. Beso ber na, molo mi uraata kan tiparso pizin ma tiso: ‘Ouo kere. Iŋga biibi itunu lutuunu ta imar a. Ni tabe imender pa koroŋ ti pa kaimer mi iwe katuunu. Lak, kozo tupuni ma imeete. Naso koroŋ ti imbot ma iwe lende.’
39 To timaŋga na tikiskisi, mi tiyaaru tataati pera siiri ndemeene, mi tipuni ma kup.”
40 Yesu iso sua tana ma imap, to iwi zin. Iso: “Lak, ina kozoko baen katuunu ikam parei pa wal uraata kan tana?”
41 Mi zin tipekel kalŋaana ma tiso: “Kola ikas zin wal sananŋan tana ma timetmeete lup. Meeteŋana kizin ko sananŋana kat. Mi iur wal pakan be timboro baen lene kini tana. Beso mai ki baen keŋana, tona zin ko tikam baen ŋonoono ila kini.”
42 To Yesu iso pizin mini ma iso: “Sua ki Anutu ta tibeede se ro na, niom kapaata som? Sua ta isombe:
Pat ta zin ruumu poŋana kan matan repiili mi tipiri lae lene na,
pat tamen tana, ta ko tipamender ruumu sala ma imbol.
Mbulu tina ipet pa Anutu itunu mburaana.
Mi amre na, ipa ndel kat.”
43-44 Mi Yesu iso seeŋge sua mini ma iso: “Mi wal ta so titutkat zin sala pat tana, nako tisaana kat. Mi sombe pat tana itop sala ŋwan ma ipun zin, inako tiron imurummurum ma imap. Tana nio aŋso kat piom: Anutu ko itatke peeze kini piom, mi iur la wal pakan naman, bekena tipiyooto ka ŋonoono ma ipet.”
45 Zin bibip kizin patoronŋana kan mi zin tutu kan tileŋ sua tooroŋan ki Yesu na, tikilaala kembei ni iso sua tana ise kizin.
46 Tana tisombe tikisi. Tamen timoto kan. Pa zin iwal biibi tire Yesu kembei ni Anutu kwoono.