ROME-GI
Misingda Paul-na I-ba Chithi
Wahoudok
Romia hairiba lairik asi Christtana poklaba matung chahi 54-58 manung aduwaida Pakhonchatpa Paul-na iramba yai. Paul-na Rome-da chattriba maramna Rome-da leiba Jihudi amadi Jihudi nattaba phurup animakki Christian-singda takpi tambinaba chithi asi mahakna i-bani. Chithi asi mahakna Corinth saharda leiringeida i-bani. Phurup pumnamakna Jisu Christtabu thajanaba amadi Ibungo mahakki haiba innaba Paul-na lairik asi i-bani (16:26).
Hairiba Romia-gi lairik asi Christian-singgidamakta mapham pumnamakta amadi matam khudingmakki oina yamna maru oiba lairikni maramdi Jisu Christtagi mapanna eikhoina aran-khubham phangba yai haibasi mayek sengna amadi sandokna takli. Paul-na mapham asida Jisu Christtagi aphaba paoga Ariba Walepnabaga samjinnahalli. Akhang ahei kayagi matung innadi khwaidagi maru oiba wahei parengdi 1:16 ta hairiba, “Eina Aphaba Paogi maramda ikaiba leijade maramdi madu thajaba mi khudingna aran-khubham phangnaba Tengban Mapugi panggalni; ahanbada Jihudisinggi, aduga Jihudi nattaba phurupsinggisuni.”” Romia-gi ahanba saruk haibadi pandup 1-12 phaoba asi theology-gi oiba aruba machaksingni aduga anisuba saruk haibadi pandup 13-15 phaoba asina Christian amagi punsida tougadabasing adugi maramda takpi tambibani.
Yaopham Takpa
1. Mahousagumna chithi asi mahak kanano haina masabu khanghanduna houdok-i (1:1-15)
2. Mathangda mioibagi oiriba phibham amadi Jisu Christtagi mapanna aran khubham phangbagi oithokpa adubu mahakna iri (1:16–11:36)
3. Masigi matungda Christian ama oina hingbada tougadabasing adugi takpi tambiba kaya ama Paul-na piri (12:1–15:13)
4. Rome-gi singlupki misingda khurumjabagi waheising hairaga Romia lairik asi loisilli (16)
1
Christta Jisugi manai, pakhonchatpa ama oina koubiraba amadi Tengban Mapugi Aphaba Paogidamak khaidokpiraba Paul-dagini.
Mapugi Senglaba Puyada ikhrabagumna, Aphaba Pao adudi Tengban Mapugi wa phongdokpa maichousingbu sijinnabiduna kuirabagi mamangda Tengban Mapuna wasakpikhraba aduni. Masi Ibungo mahakki Machanupa, eikhoigi Mapu Ibungo Jisu Christtagi maramdani: mioiba ama oina Ibungo mahak David-ki sageida pokpani, aduga Tengban Mapugi oiba asengba ama oina, asibadagi Ibungobu hinggat-hanbiduna Tengban Mapugi Machanupani haiba adu achouba panggalga loinana utpire. Phurup pumnamakki misingbu thajabada amadi haiba inbada chingbinabagidamak, Ibungo mahakki mapanna amadi mahakki minggi maramgidamak eihakpu pakhonchatpa ama oibagi thoujal adu Tengban Mapuna pibire. Tengban Mapuna Jisu Christtagi oinaba koubirabasing adugi manungda Rome-da leiba nakhoisu yaoribani.
Tengban Mapuna nungsiba amasung Ibungo mahakmakki mising oinanaba koubiraba Rome-da leiba nakhoi pumnamakta:
Eikhoigi Ipa Ibungo Tengban Mapu amasung Mapu Ibungo Jisu Christtana thoujal amasung ingthaba nakhoida pibiba oisanu.
Thagatchabagi haijaba
Ahanbamaktada, nakhoi pumnamakkidamak eina Jisu Christtagi mapanna eigi Tengban Mapu Ibungobu thagatchei, maramdi taibangpan sinbathungna nakhoigi thajaba adugi maramda ngangnari. Eina haijaba matam khudingmakta nakhoibu eina ningsing-i haibasi Ibungo mahakki Machanupagi Aphaba Pao adubu eigi thamoi apumbaga loinana sandoktuna thougal toujariba Tengban Mapu mahakna sakhini. 10 Aduga akonbada, Tengban Mapugi aningbagi matung inna eihak nakhoigi naphamda lakpa yanaba lambi hangdokpinabagidamak eina Tengban Mapugi maphamda nijari. 11 Maramdi nakhoi panggal kanba oinaba thawaigi oiba khudol khara eina nakhoida pinanaba nakhoibu yamna uning-i, 12 madudi eikhoi amaga amagagi thajabana eikhoi amaga amagabu thougatminnanabani.
13  +Ichil-inaosa, nakhoigi naphamda eihak laknaba toina thourang tou-i, adubu houjik phaoba palhanduna leire haiba asi eina nakhoida khanghanning-i. Eina atoppa Jihudi nattaba phurupsinggi maraktagi Christtagi tung inbasing phangbagumna nakhoigi naraktagisu phangba eina pammi. 14 Chaokhatpasingdasu, chaokhattabasingdasu, asingbasingdasu apangbasingdasu, eidi mi pumnamakta laman tollabani. 15 Maram aduna Rome-da leiba nakhoidasu Aphaba Pao asi sandokningbagi yamna khourangjaba adu eingonda lei.
Aphaba Paogi panggal
16  + Maram aduna eina aphaba paogi maramda ikaiba leijade maramdi madu thajaba mi khudingna aran-khubham phangnaba Tengban Mapugi panggalni; ahanbada Jihudisinggi, aduga Jihudi nattaba phurupsinggisuni. 17  + Maramdi aphaba paoda Tengban Mapugi achumba chatpa adu phongdok-i haibadi achumba chatpa asi houbadagi loiba phaoba thajabagi mapanna oibani. Mapugi puyada asumna ibagumbani, “Achumba chatpana thajabagi mapanna hinggani.””
Mioibagi maral
18 Achumbabu makhoigi phattabana namthaba Tengban Mapu ningdaba amadi phattaba misinggi mathakta Tengban Mapugi asaoba adu swargadagi phongdok-i, 19 Tengban Mapugi maramda khangba yaba adu makhoida irai laina khanghanbire maramdi Tengban Mapu masamakna irai laihinbire. 20 Maramdi taibangpan asi semba matamdagi houna uba ngamdaba Ibungo mahakki magunsing haibadi Ibungo mahakki lomba naidaba panggal amadi Tengban Mapugi oiba magun adu Tengban Mapuna sembikhrabasing adudagi mayek sengna ujei amadi khangba ngammi, maram asina makhoigi ngakpipham leite. 21  +Makhoina Tengban Mapubu khanglabasu, makhoina Ibungobu Tengban Mapu oibagi matik mangal adu pide, aduga thagatpasu toude, adubu makhoigi wakhal makheisu aremba oirakle amasung makhoigi apangba thamoi adu mamsille. 22 Makhoi asingbani haina makhoina haijarabasu makhoi apangbasing oire, 23  + aduga makhoina siba naidaba Tengban Mapubu khurumjabagi mahutta siba naiba mioiba amadi uchek wayasing, sa ngasing amadi mapukna sittuna chatpasingga manna semlaba murtisingda khurumle.
24 Maram aduna Tengban Mapuna makhoibu makhoigi thamoigi papki apamba thabaksing adu tounanaba thadokle, makhoina makhoi amaga amaga achoppa thabaksing touminnare. 25 Makhoina Tengban Mapugi achumba adubu minambaga onthoknare aduga matam pumnamakta thagatkadaba Sembiba Mapubu khurumjabagi mahutta Tengban Mapuna sembikhraba khutsemsingda makhoina khurumduna thougal toure. Amen.
26 Maram asigidamak Tengban Mapuna makhoibu hakchanggi achoppa apamba aduda pithokle. Makhoigi nupisingna phaoba nupi oibina mahousagi oiba nupaga yumbanbagi oiba nupaga mari thamba adu thadoktuna mahousagi oidaba matouda onthokle. 27 Matou adugumna nupasingnasu nupisingga mahousagi oiba yumbanbagi mari thamba adu thadokle, aduga amana amagi maphamda makhoigi apamba aduna meigumna chakle. Nupasingna makhoi amaga amaga achoppa thabak touminnare aduna maram oiduna makhoina touba aranba adugi phangpham thokpa cheirak adu phangle.
28 Tengban Mapugi maramda khangba adu makoina makhoigi pukningda thammu haiba yadaba maramna Ibungona makhoibu lamchat mot-hanba wakhalda pithokle, maram aduna makhoina touroidaba adu tou-i. 29 Makhoi makhal kayagi phattaba, mangnaba machak, karaamba amadi lamchat mangthabana thalli; makhoi kallakpa, mi hatpa, khatnaba, minamba amadi yengthibana thalli. Makhoina miwa ngangnei 30 amadi amaga amagagi mathakta phattaba ngang-i; makhoina Tengban Mapubu tukkachei, lamket-lamhaiba oi, napan tou-i amadi chaothok-i; phattaba thabak tounaba ahenba lambi thibagi wakhal tou-i; mama mapana haiba inde; 31 makhoi wakhal tade, wasak ngakte, nungsiba leite amasung chanbiheite. 32 Asigumba thabak toubasing adu siba matik chai haiba Tengban Mapugi achumba wayel adu makhoina khang-i. Adubu hairiba pumnamak asi makhoina touduna leibata nattaduna asigumba touba mising adubusu makhoina ayaba pi.
+ 1:13 1:13 Pakhon 19:21 + 1:16 1:16 Mrk 8:38 + 1:17 1:17 Heb 2:4 + 1:21 1:21 Eph 4:17,18 + 1:23 1:23 Aniwa 4:16-18