10
Ieisu ena veʼita saʼila weaqina
(Madiu 19:1-12; Luke 16:18)
ʼInega Ieisu Kafaneumi nogei tauya diʼwe Iudia ʼinaya ta ʼifoqe goʼila Iolidani diʼwenaya. ʼInega wese qabu qiduadi ivaʼauta imai ʼinaya. ʼInega veʼale veʼitedi ʼidewana tuta qabuna veveʼita tomotau ʼidia.
Ta Falisiavo vaina imai Ieisu ʼinaya sabi sitonovina. ʼInega ivetalaʼaiea ivonaya, “ʼEguma taha ʼoloto moqanena navesaʼilidi nage luvine nabwegei nage gebu?”
ʼInega Ieisu vona ʼeviviedi vonaya, “Maʼoda Mosese ena luvine ʼinaya vona ʼaiqa saʼila weaqina?”
* ʼInega Falisiavo ivonaya, “Mosese awafela ʼeguma ʼoloto taha nuanuana moqanena navesaʼilidi, ʼinega luaqiaqiea be nugweta leta naʼwayavia ena noga weaqina, ta ʼabiboda ana fata nanogedi.”
Ta Ieisu vonedia, “ʼIdewani. Ta yavona aqiaqiemi, Mosese baʼe luvine nana ʼwayavia omiʼa emi vedeba ʼiʼwana weaqina.
* “Ta ona nuaia tuta ʼebeveʼale ʼinaya Yaubada tomotau magilafudi viaqidi meʼolotona be wese mevavinena. * ʼInegana ʼoloto tamana be inana nanogedi ta moqanena maega ina veʼaidega. Ta magilafudi ʼwafidi naveʼaidega, mana lova magilafudi itoa dumaduma, ta ʼitagana niʼa iveʼaidega. ʼInegana tolaʼai Yaubada niʼa luvetubedi ge taha toga navetoasiʼiedi!”
10 ʼAbiboda Ieisu ana toʼabibodayavo maega iʼevivi imai vanuea. Ta ʼinega wese Ieisu ivetalaʼaiea saʼila weaqina. 11  * ʼInega Ieisu vonedi vonaya, “ʼEguma taha ʼoloto moqanena navesaʼilidi ta navaqi ukamana mali vavine ʼidia, e ʼinega ʼoloto nana ena ilivu ʼinega luabu ilivuna niʼa viaqia moqanena nugwenugweidi ʼidia, mana edi vaqi bwegea. 12 Ta wese ʼidewana ʼeguma vavine taha moqanedi ina saʼilea ta ina vaqi ukamana taha ʼoloto ʼinaya, e ʼinega taudi wese luabu ilivuna tawa iviaqia.”
Ieisu gogama vona veyolubedi
(Madiu 19:13-15; Luke 18:15-17)
13 Tomotau gogama goyogoyodi imiedi Ieisu ʼinaya nuanuadi nagitonovidi. Ta ana toʼabibodayavo tomotau diavona iawatayedi. 14 Tutana Ieisu awataya nana noqolia, ʼinega nuana luveifa ta lugwaeyedi vonaya, “Gogama ge ona awatayedi ta ʼesi ona awafeledi ina mai ʼiguya, mana Yaubada ena ʼEbeluvine taudi weaqidi. 15  * Yavona aqiaqiemi, ʼeguma taha toga Yaubada ena ʼEbeluvine ge naʼawahaqiaqiei kavona gogama ʼebeluvine nana iʼawahaqiaqiea, e ʼinega tomotau nana ge wese ana fata be nalugu ʼinaya.” 16 ʼInega Ieisu gogama ʼesilagaidi ta nimanega gitonovidi be vona veyolubedi.
ʼOloto taha kaikaiwabuna weaqina
(Madiu 19:16-30; Luke 18:18-30)
17 ʼInega Ieisu tutuvila tauya, ta tauya nana ʼinaya taha ʼoloto vihila mai ʼinaya tuqatuqanega sobadi ta voneaya, “Toveʼita aqiaqiu, tolaʼai ena viaqi be ʼinega yawaigu vataya ena lobei?”
18 Ta Ieisu voneaya, “Maʼoda ʼinega uʼawahaqiaqiegu, mana ge taha toga aqiaqina ta ʼesi Yaubada ana ʼaidegamo. 19  * Ta oʼa Yaubada ena luvineavo niʼa ualamanidi,
Ge una luveʼaliga.
Ge una luabu.
Ge una vanawala.
Ge uʼavega tomotau una ʼawaluveifedi.
Ge uʼavega tomotau edi kulufa una ʼewedi.
Ta wese tamau be inau una ʼamayabedi.”
20 ʼInega ʼolotona vonaya, “Toveʼita, egu tuta gwamaʼunu ʼinega baʼe luvine diavona qabudi yaʼabiboda aqiaqiedi.”
21 ʼInega Ieisu ʼoloto nana ʼita makimakia ta voneaya, “Iagu yaveyolubeu, ta yani ʼaideganamo ʼinega uvaʼwaqi. ʼInega una ʼevivi eu ʼabagaya ta eu kulufa qabudi una vegimwaneyedi be adi veʼia una ʼewei una vewilaʼayedi lukwalukwa ʼidia, ta ʼinega una mai una ʼabibodegu. ʼInega eu kaikaiwabu mahalaya una lobea.” 22 Ieisu ena vona baʼe ʼoloto nana noqolia, ʼinega me ena nuavita ʼevivi tauya, mana ena kaikaiwabu vegagalea.
23 ʼInega Ieisu ʼitagivila ta ana toʼabibodayavo vonedi vonaya, “Tomeqabu me edi kaikaiwabu edi lugu Yaubada ena ʼEbeluvine ʼinaya vitana.”
24 Ta Ieisu ena vona baʼe weaqina ana toʼabibodayavo nuadi voqana. ʼInega Ieisu wese vonaya, “Natugwavo, Yaubada ena ʼEbeluvine ana lugu vitana. 25 ʼInega ʼebevetalatutula baʼe ona noqolia: Yubai kameli ena lugu saima vetoana ʼinega vitana, ta taudi kaikaiwabudi edi lugu Yaubada ena ʼEbeluvine ʼinaya vita otaqina.”
26 ʼInega wese toʼabiboda dina nuadi voqana qiduana Ieisu ena vona weaqina ta ivonaya, “ʼInega togama ana fata ʼetoyavua vataya nalobei?”
27 Ta Ieisu ʼitedi vonedia, “Tomotau taudiega ge adi fata. Ta Yaubada ʼinaya yani qabuna ana fata.”
28 ʼInega Fita voneaya, “Kaiwabu, imaʼa maʼoda, mana ema kulufayavo qabudi niʼa anogedi ta aʼabiʼabibodeu?”
29 Ta Ieisu vonedia, “Yavona aqiaqiemi, ʼeguma tomeqabu edi vanueavo nage taidiavo be, novudiavo be, inadiavo be, tamadiavo be, natudiavo, ta wese edi vaoqayavo niʼa inogedi Valegu aqiaqina ana simana weaqina, 30 e ʼinega adi veʼia ma ana luvetomana ʼidewani edi vanueavo be, taidiavo be, novudiavo be, inadiavo be, natudiavo be wese edi vaoqayavo 100 ʼidewani ina lobea. Ta baʼe yani diavona ina lobedi vaina vita maega, ʼinega tuta maimai ʼinaya yawai vataya ina ʼewea. 31  * Ta tomeqabu baʼitaga inugwenugweta nawale ina ʼabiboda, ta tomeqabu baʼitaga iʼabiʼabiboda nawale ina nugweta.”
Ieisu ena simana vetoina ena ʼaliga weaqina
(Madiu 20:17-19; Luke 18:31-34)
32  * Nawale ʼedaya itautauya sabi ʼwatovu Ielusalema ʼinaya, ta Ieisu ana toʼabibodayavo ʼabibodanega itautauya me edi nuavoqana, mana lova Ieisu ena vona ʼidia weaqina inuanua. Ta wese vaina tomotau me edi mwaniniva ʼedaya iʼabiʼabibodedi. ʼInega Ieisu Tuwelo dina gaba vaʼauqidi imai ta ʼewedi ivanaqo ʼeda tufinaya sabi vematamagilafuyedi tolaʼai nawale naʼifoqe ʼinaya. 33 ʼInega vonedi vonaya, “Kaʼwatoʼwatovu Ielusalema ʼinaya, ta omoʼe ʼinaya yaʼa Tomotau Natuna agu tosuluva nasuluvegu toveguba qiduqiduadi be luvine ana toveʼitayavo ʼidia. Ta taudimo ina dima govaqa egu ʼaliga weaqina, be ʼabiboda ina veʼineiegu taudi ge me Diu ʼidia. 34 Ta ina givenuʼwegu be ina gidaʼwegu ta wese wayo metametanega ina vunuqa dadanegu, ʼinega ina luveʼaligigu. Ta ʼaubena toi ʼabibodanaya ena yaʼitoto ʼevivi.”
Iemesa be Ioni edi vetalaʼai
(Madiu 20:20-28)
35 ʼInega Iemesa be Ioni, taudi Sebedi natunavo, imai Ieisu ʼinaya ivoneaya, “Toveʼita, anoqinoqieu taha yani una viaqia weaqima.”
36 Ta Ieisu vonedi vonaya, “Tolaʼai nuanuami ena viaqi ʼimia?”
37 Ta ivoneaya, “Oʼa tuta nana una toatoa eu ʼEbeluvine aqiaqi otaqina gamonaya ʼinega nuanuama imaʼa una awafelema be diʼweuya ana toabui, taha au ʼataqia ta taha au kelia.”
38  * ʼInega Ieisu vona ʼeviviedi vonaya, “Omiʼa emi noqi baʼe ana alamani ge oda alamania. Nawale visiqa vedina ʼinega ena numa, nage omiʼa wese ami fata vedi nana ʼinega ona numa? Ta wese visiqa ana babitaiso ʼinega ena babitaiso, nage omiʼa wese ami fata ʼidewani ona babitaiso ʼaiqa?”
39  * Ta ivonaya, “Ama fata!”
ʼInega Ieisu vonedi vonaya, “Vonahaqiaqi, vedi nana ʼinega ena numa omiʼa wese ʼinega ona numa. Ta wese babitaiso nana ʼinega ena babitaiso omiʼa wese ona babitaiso. 40 Ta ge agu fata baʼitaga ena venuaʼivina tomeqabu nawale agu ʼataqia be wese agu kelia ina toabui, gebuʼe! Mana lova Yaubada ena tomotauyavo niʼa venuaʼivinedi ʼinega edi ʼebetoa niʼa ʼivaʼavaʼaia.”
41 ʼInega toʼabibodayavo teni Iemesa be Ioni edi noqi inoqolia ta diadi vilea ʼidia. 42  * ʼInega Ieisu toʼabiboda dina gaba vaʼauqidi imai vonedi vonaya, “Niʼa oalamania bwaʼobwaʼo ana toluvineavo taudiega adi wawa igivaneyea, ta luvine falafalana edi tomotauyavo ineineidi. 43  * Ta omiʼa ge wese ʼidewana ona viaqa ʼaiqa. Ta ʼesi ʼeguma taha toga ʼimiega nuanuau una veqidua eu qabu gamonaya, e luaqiaqieu be nugweta emwavo qabudi una vetofewa weaqidi. 44 Ta wese ʼeguma togama ʼimiega nuanuau una vetovanugweta e luaqiaqieu tomotau qabudi weaqidi una vetofewa. 45 Mana yaʼa Tomotau Natuna wese ʼidewana yamai bwaʼobwaʼoya gebu tomotau weaqigu ina vetofewa, ta ʼesi yaʼa tomotau ena vetofewa ʼidia. Ta wese yawaigu yagubaufayea emi luveifana weaqina sabi ʼetoyavuimi.”
Ieisu Batimio matana giveaqiaqiea
(Madiu 20:29-34; Luke 18:35-43)
46 ʼInega Ieisu ma ana toʼabibodayavo imai ʼabaga Ieliko ʼinaya ilugu. Ta ʼabiboda ʼabaga nana inogea ta qabu qiduana maega itauya. ʼInega taha ʼoloto tomatakwaya ana wawa Batimio, tauna Timio natuna, ʼeda nanavinaya toatoa. Ta tauna tuta qabuna vevenoqi mane be wese kulufa weaqidi. 47 Ta tuta nana noqolia Ieisu Nasaleta ʼolotona ʼifoqe maimai ʼinega gaba vonaya, “Ieisu ye, oʼa Deibida natuna, uda nuakolokoloyegu!”
48 Tomotau qabudi Batimio iawatayea ivoneaya, “ʼAia, uluaʼu!”
Ta tua wese bonana qiduanega gaba vonaya, “Deibida natuna ye, uda nuakolokoloyegu!”
49 ʼInega Ieisu veutovolo ta vonaya, “Ogabei mai!”
ʼInega tomotau matakwaya nana igabea ivoneaya, “Me eu qaiawa una yaʼitoto mana Ieisu gabegabeu.” 50 ʼInega ana kwakwalufai vataʼia yavulei, ta lukwayavonega yaʼitoto mai Ieisu ʼinaya.
51 ʼInega Ieisu vetalaʼaiea vonaya, “Nage tolaʼai nuanuau ena viaqi ʼiuya?”
ʼInega matakwaya nana vonaya, “Toveʼita, nuanuagu matagu una giveaqiaqiedi be yaqisa agu fata ena ʼita.”
52  * ʼInega Ieisu vonea vonaya, “Una tauya, mana eu vetumaqana ʼinega matau niʼa veaqiaqi.” Ta omoʼe tutana ʼinaya ʼoloto matana ʼeaea ta ʼita aqiaqi, ʼinega ʼedaya Ieisu ʼabibodea.
* 10:4 Luve 24:1-4; Md 5:31 * 10:6 Nug 1:27; 5:2 * 10:7 Nug 2:24; Efe 5:31-33 * 10:11 Md 5:32 * 10:15 Md 18:3 * 10:19 ʼIfo 20:12-17; Luve 5:16-20 * 10:31 Md 20:16; Lk 13:30 * 10:32 Mk 8:31; 9:31 * 10:38 Mk 14:36; Lk 12:50 * 10:39 Via 12:2; Ve 1:9 * 10:42 Lk 22:25-26 * 10:43 Md 23:11; Mk 9:35 * 10:52 Mk 5:34