Aɓan 'am wiya awan Ibəraninko ahay 11

Ɗəfuko nga pə Mbərom kawa bije a mənuko ahay

1 Aɗaf nga pə Mbərom, a nan sa ja nə maw? A nan sa ja nà: Ɗa san zle, way a mənuko sə ɗəfan iɗe ata nə i təra, kwa â ga nə ɗə canak anan tə iɗe fan bay, ɗa san zle, tinen inde re. 2 Ɗo a kwakwa ataya ta ɗaf nga pə Mbərom nə matanan. Anga nan, tinen ta zlan à nga anà Mbərom.

3 Ɗə ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, ɗa san zle lele, Mbərom a ndakay daliyugo nə ta 'am anahan sa ja. Natiya, way a mənuko sa ca apan həna pə daliyugo ataya fok, ta nay ahay à way a aday ta ca bay ataya wa.

4 Abel kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a varan way lele awan anà Mbərom, a zalay way mbala ana mərak anahan Kaynu sə varan anà Mbərom ata awan. Abel kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, Mbərom a ca apan nə winen ɗo ɗiɗek awan. Zek ana Abel a ɗukwen, kə̀ sənak anan, anga Mbərom kə̀ təmahak anan way anahan sə varan anà Mbərom ata awan. Anga nan, kwa â ga nə Abel kə̀ məcak təkeɗe nà, winen apan i jak uko 'am hwiya.*

5 Anuhu kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, winen kə̀ məcak itəbay. Mbərom kə̀ zəɓak anan tə sifa aday ti zek a təke à mburom. Kula ɗowan kə̀ canak anan sabay, anga Mbərom kə̀ zəɓak anan. Deftere a Mbərom a ja nà, winen a zlan à nga anà Mbərom, aday Mbərom a gəɓa anan à mburom.†

6 Ɗowan inde i zlan à nga à Mbərom mənjəna sa ɗaf apan nga nà, ibay. Kak a nan à ɗowan a sə həɗek pə cakay a Mbərom nà, â ɗaf apan nga nə winen inde aday. Aday â san ɗukwen, Mbərom a varan magwagway nà, anà ɗo sə bənan bitem ataya awan.

7 Nuhu kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a pak sləmay nə pa 'am a Mbərom awan. A ɗakan anan way a saa təra pa 'am ataya awan. Nuhu kə̀ canak anan anà way ataya njœk tə iɗe anahan fan bay, əna kə̀ bənak anan à 'am wa, a ndakay kwalalan məduwen a kawa ana Mbərom sa jan ata awan. A zla uda tu ɗo su doh anahan ahay, aday Mbərom a tam atan à a'am wa. Nuhu a ga matanan nà, anga a san zle, ɗo sə daliyugo ahay nə ti i lize acəkan, anga ta gak ines. Mbərom a ja nə winen kə̀ tərak ɗo ɗiɗek awan, anga aɗaf nga anahan.‡

8 Ibərahima kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, kə̀ bənak anan à 'am wa re. A zla ù kon aday Mbərom a jan «zla» ata, mənjəna sa san man ata awan, anga Mbərom i sa varan kawa kon anahan a mba.§ 9 Ibərahima kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga na awan, kə̀ njahak ù kon ana Mbərom sə zlapan anan i varan ata awan, kwa â ga nə winen kawa mədurlon. A taa njahay nə à jawjawa ahay inde karara. Atə Isiyaku tə Yakob ɗukwen tə njahak uda re, anga tinen ɗukwen, Mbərom kə̀ zlapak atan anan tu kon ata kərtek a re. 10 Ibərahima a ga matanan, anga winen apan i ba wulen su doh a Mbərom ma han a aday kula i mbazl itəbay ata awan.

11 Saratu ɗukwen, kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, kwa â ga nə winen məduwer a coy dəp nà, kə̀ tərak ɗo. A san zle, ɗowan a sə zlapan ta wan ata nà, a gaɗ mungwalay itəbay.* 12 Anga nan kutok, Ibərahima kə̀ wahak wan à məduwer inde. Ibərahima nà, winen ɗo kərtek, əna ta wan anahan ata ɗukwen, kə̀ wasak kawa mawuzlawazl sa nga mburom ahay, aday bayak a kawa wiyen sə zlinder, ɗowan a mba apan sə baslay bay ata awan.

13 Ɗo ataya fok, ta taa ɗaf nga pə Mbərom, hus pə luvon sə amac a tinen. Tinen aday ɗukwen, tə njaɗak anan way a Mbərom sə zlapay anan i varan atan ata bay, tə canan ayak nə dəren ta nga, tə taslak anan mivel re. Ta ja, ta wa: «Man a manay inde à man a ibay. Manay nə mədurlon ahay pə daliyugo a anan.†» 14 Ɗo sa ja 'am matanan ataya nà, tə ɗakay anan nə tinen apan ti pəlay kon nga a ana tinen a cara. 15 Tə bayak pa man mbala ana tinen sə mbəsak ataya sabay. Abay ta taa bayak apan kəma, tiya nə ta mak way a tinen à dəɓa coy. 16 Aɗəka bay, tə pəlay nà, man sə zalay mbala ana tinen ataya awan, kawa sa ja nə, man à mburom. Anga nan, a zlan à nga anà Mbərom tə̂ ngaman Mbərom a tinen, aday a ndakan atan kon lele sə coy ata kutok.

17-18 Mbərom kə̀ zlapak anan anà Ibərahima, a jan nà: «Ki njaɗ wan sə kutov ahay nə tə Isiyaku.‡» Matanan, a nan à Mbərom sə kataɓ anan aɗaf nga ana Ibərahima kutok, a jan, â gəɗan dungo anà wan anahan Isiyaku, aday â varan anan. Ibərahima kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a gəɓa anan wan anahan a mənduwel ata saa gəɗan dungo anga Mbərom. 19 Ibərahima a san zle, məgala ana Mbərom inde sə slabakay anan ahay Isiyaku à amac wa. A təra nà, kawa abay Isiyaku ata kə̀ məcak acəkan, aday a slabakay à məke wa.

20 Isiyaku kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom re. Anga nan, a jan anà atə Yakob tə Isuwa, a wa: «Mbərom â ɗaf pikwen alay sə mazlaɓ anahan.» A ja matanan ata nà, anga a san zle, pac a inde nà, way i təran atan matanan awan.§

21 Yakob ɗukwen kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, à alay a i saa mac bəse coy ata nà, kə̀ ɗəfak alay sə ngama pa wan ana Yusufu ahay cew, aday a tavay pə dəker, a həran nga anà Mbərom.*

22 Yusufu ɗukwen kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, i saa mac coy nà, a jan anà wan sə kutov anahan Isəra'ila ahay, a wa, ti i təmay ahay à Misra wa azanan mba. Anga nan, a ɗakan atan anan way a tinen saa ga tə kəlakasl anahan pə dəɓa sə amac anahan wa.†

23 Atə bəbay tə may ana Musa ɗukwen, tə ɗəfak nga pə Mbərom ite re. Anga nan, tə wahay anan Musa cəna, ta ɗer anan kiya maakan agay. Ta ca pa wan ata nə a rəɓa ike. Tə jəjarak sa nes anan 'am ana bahay sə Misra bay.‡

24 Musa kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a har lele nà, a nan ɗowan â ngaman wan ana dəna a bahay sə Misra sabay. 25 A ca apan nə suwan tâ ga ɗəce pi zek tu ɗo a Mbərom ahay pə kərtek awan, bina a nan sə taslay mivel ta sa ga ines bay, anga ataslay mivel matanan ata a njahay bayak a bay.§ 26 A san zle, suwan ɗo ahay tâ ga anan alay anga winen ɗo ana Almasihu, bina ɗəce ata a zalay zlile sə Misra ahay fok. A bayak matanan, anga winen apan i ɗəfan iɗe nà, anà magwagway a Mbərom saa varan ata awan.

27 Musa kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a slabak à Misra wa, mənjəna sə jəjaran anà mivel ana bahay sə Misra ata awan. Kə̀ tavak anan njənjan lele, anga a ca pi zek a Mbərom awan, kula ɗowan kə̀ canak anan bay re.

28 Musa kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a ga azar uko a sə ngaman Pasəka ata awan. A jan anà Isəra'ila ahay nà, tə̂ kwecek mez sə gənaw ahay pə alay sə məsudoh, anga aday maslay a Mbərom sə lavan nga anà amac ata kà zlak ayak nà, â njaɗ sa vaɗ anan murkwaya a tinen ahay bay.*

29 Isəra'ila ahay tə ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, bəlay a sə ngaman Bəlay Ɗəzɗaz ata kə̀ gəzlak ì zek wa təkiyen pa 'am a tinen wa. Matanan, tə takasak wa tə saray pə wiyen mə kuray awan. Misra ahay ta zlak ayak ite cəna, a'am sə dəlov ata a mbəzlay ahay patan sa haw maza awan, a səɗak atan à alay a a nan atan sə takas wa ite ata awan.†

30 Isəra'ila ahay tə ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, ta van nga anà Yeriko, kawa ana Mbərom a sa jan atan ata awan. Ta van nga luvon cuwɓe cəna, dədon sə wulen su doh ata a wulaɗ ì zek wa fok, anga à azla a tinen a luvon cuwɓe ata inde nà, ta ɗaf nga nə pə Mbərom.‡

31 Uwar a sə ngaman Rahab aday a taa dah uho ata kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a təma anan ɗo maslan sə Isəra'ila ahay sa zlak ayak àga tinen tə akar ataya awan. Anga nan kutok, à alay ana Isəra'ila ahay sa nja anan ɗo sə Yeriko ahay anga tə ɗəfak anan apan anà Mbərom bay ata nà, Rahab nə tə vəɗak anan itəbay.§

32 Alay a i slo bay, bina ni zəga anan apan 'am ana Gediyon*, Barak†, Samson‡, Yefta§, Dawuda, Samiyel, aday 'am ana ɗo maja'am a Mbərom azar aya fok. 33 Ɗo ataya ɗukwen, tə ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, ta gak vəram tu kon azar aya, aday tə mbasak pu kon ataya re. Ta gak bahay tə cəveɗ lele awan, tə njaɗak anan way a Mbərom sə zlapay i varan atan ataya awan. Tə tacan anan 'am anà ziyel ahay, 34 tə mbacak anan uko sə uvon ahay, tə təmak pu ɗo sa gan atan may sə wacay atan tə maslalam ataya wa re. Abay tinen bəle aya awan, əna Mbərom kə̀ varak atan məgala. Tə tərak ɗo sə vəram gədan aya awan, aday tə rəzlak anan ɗo sə vəram a tinen mədurlon ataya awan. 35 Uwar ahay tə njaɗak anan ɗo a tinen ma mac ataya tə slabakak ahay à məke wa, tə canak atan maza awan.* Ɗo azar aya ta sak lirew bayak awan. Abay tə̂ mbəsak sə pərahan azar anà Mbərom nà, ɗo ahay ti ga atan alay bay. Əna ta gan may sa mac à ɗəce matanan ataya inde, anga ta san zle, Mbərom i sa slabakay atan ahay pə luvon a inde aday ti i njaɗ sifa lele sə zalay sə daliyugo a anan kutok.

36 Ɗo azar aya ite nà, tə pəkak atan waray ì iɗe, tə ndaɓak atan, tə jawak atan à səsile ahay inde, aday tə gucek atan ayak à dangay. Ɗo ataya fok tə səmak anan anà way ataya awan lele. 37 Ɗo azar aya ta mac nà, ta tar atan tu kon. Ɗo azar aya asa, ta mac nà, ta gaɗ atan ì zek wa cuwcew dəgəlan dəgəlan. Ɗo azar aya ite asa, tə wacay atan tə maslalam. Ɗo azar aya ite asa re, tə jəjay nə so, karara, doh a tinen ahay inde itəbay. Tinen nə mətawak aya awan, ta pak pi zek nə ambar sə gənaw ahay. Ɗo ahay tə jugurak patan wa 'am, ta gak atan mərgaɗ lele. 38 Ta taa jəjay nə à ɓəzlom ahay, à man sa saf ahay kəray. Man sa njak ahan a tinen aya nə lar, pac a hinen ahay nə à tohoho inde. Ɗo ataya nà, ɗo lele aya awan. Təɗe abay ti njahay pə daliyugo a lelibay a anan bay.

39 Ɗo ataya fok nà, ta zlak anan à nga à Mbərom, anga tə ɗəfak nga fok a tinen nə pə winen awan. Mbərom kə̀ zlapak atan anan tə way lele awan, əna tə njaɗak anan way ata fan bay, iɗe a tinen kə̀ canak anan anà awan bay. 40 Bina Mbərom kə̀ lavak anan zek tə way lele awan anga mənuko, sə zalay way sə kwakwa ata awan, aday a wa i i japay atan tə mənuko à alay kərtek a wa, anga aday tinen ɗukwen tâ njaɗ way a lele ata kutok.

* 11:4 Ca pə Laataanooji 4.3-10. † 11:5 Ca pə Laataanooji 5.18-24. ‡ 11:7 Ca pə Laataanooji 6.9 - 9.29. § 11:8 Ca pə Laataanooji 12.1. * 11:11 Ca pə Laataanooji 18.10. † 11:13 Ca pə Laataanooji 23.4. ‡ 11:17-18 Ca pə Laataanooji 21.12. § 11:20 Ca pə Laataanooji 27.1-40. * 11:21 Ca pə Laataanooji 47.29-31. † 11:22 Ca pə Laataanooji 50.24. ‡ 11:23 Ca pə Gurtaaki 2.1-2. § 11:25 Ca pə Gurtaaki 4.19-23. * 11:28 Ca pə Gurtaaki 12.21. † 11:29 Ca pə Gurtaaki 14.21-31. ‡ 11:30 Ca pə Yosuwa 6.12-21. § 11:31 Ca pə Yosuwa 2.1-7, 6.22-25. * 11:32 Ca pə Alkaali'en 6.11. † 11:32 Ca pə Alkaali'en 4.6. ‡ 11:32 Ca pə Alkaali'en 13. § 11:32 Ca pə Alkaali'en 11.1. * 11:35 Ca pə 1 Laamiiɓe 17.17-24; 2 Laamiiɓe 4.18-37.