Ko te Pukapuka a Paora Āpōtoro ki te
HUNGA O ROMA
Kupu Whakataki
I tuhia e Paora tāna pukapuka ki te hunga o Roma, hei para i te hurarahi mō te whakarite i tāna haerenga ki te hāhi ki Roma. Ko tāna hiahia ki te mahi i waenganui i ngā Karaitiana o reira mō tētahi wā kia tautokona hoki e rātou i tāna haerenga ki Pāniora. I tuhituhi ia ki te whakaatu i ōna māramatanga ki te whakapono Karaitiana me ōna pānga ki ngā tikanga o te oranga Karaitiana. Kei roto i te pukapuka nei ngā kōrero whakaotinga a Paora mō tāna rongo.
I muri i tāna mihi ki te whakaminenga o te hāhi i Roma me te whakamōhio atu i āna īnoi mō rātou, ka puta te kaupapa o te reta a Paora, kua whakaatu te Rongopai me pēhea e te Atua e tika ai te tānga ki a ia anō: mā te whakapono mai i te tīmatanga ki te mutunga (1.17).
Kātahi a Paora ka whakawhānui i tēnei kaupapa. Ngā tāngata katoa, ngā Hūrai me ngā Tauiwi hoki, me whakatika rātou ki te Atua, he rite katoa rātou i raro i te mana o te hara. Ka whakatikahia te tangata ki te Atua mā te whakapono ki a Īhu Karaiti. I muri i tēnei ka whakaaturia e Paora te kotahitanga o te oranga hou ki te Karaiti i puea ake mai i tēnei whanaungatanga hou ki te Atua. Te hunga whakapono, ka mau te rongo ki te Atua me te whakawātea i a rātou mā te wairua o te Atua mai te mana o te hara me te mate. Ngā ūpoko 5–8 ka kōrerohia hoki e Paora te take o te ture a te Atua me te kaha o te wairua o te Atua i roto i te oranga o te hunga whakapono. Kātahi te āpōtoro ka whātōtō mō te pātai, me pēhea ngā Hūrai me ngā Tauiwi e noho tahi ai i ngā whakaritenga a te Atua mō ngā tāngata katoa. Ka whakamutu kōrero ia, mō te whakakāhoretanga a ngā Hūrai i a Īhu, he whakaritenga anō nā te Atua hei whakawhāiti mai ki raro i te atawhai o te Atua i roto i a Īhu Karaiti, me tōna whakapono anō kāhore ngā Hūrai e noho kino ki a Īhu. I te mutunga ka tuhi a Paora me pēhea te noho ora a ngā Karaitiana, ina koa ko te aroha hei paihere ki ētahi. Me tāna hiki ake i ngā kaupapa mō te ratonga ki te Atua, ngā mahi a te Karaitiana ki te Kawanatanga, tētahi ki tētahi hoki, me ngā pātai mō te ngākau whakawā. Ka whakamutuhia e ia te reta mai i tōna manawa me ngā kupu whakamoemiti ki te Atua.
Rāpopoto o Ngā Take
Tīmatanga me ngā kaupapa 1.1-17
Te hiahia o te tangata mō te oranga tonutanga 1.18–3.20
Te ara a te Atua mō te oranga 3.21–4.25
Te Oranga Hou i roto i a Īhu Karaiti 5.1–8.39
Īharaira i ngā whakaritenga a te Atua 9.1–11.36
Ngā tohutohu Karaitiana 12.1–15.13
Whakamutunga me ngā mihi whaiaro 15.14–16.27
1
He Mihi
1 Nā Paora, nā te pononga a Īhu Karaiti, i karangatia hei āpōtoro, i motuhia ki te rongopai a te Atua,
2 i kōrerotia rā e ia i mua, arā e āna poropiti i roto i ngā karaipiture tapu,
3 mō tāna Tama, i whānau nei he uri nō Rāwiri, nō te wāhi ki te kikokiko;
4 i whakapuakina mai nei ko te Tama a te Atua i runga i te kaha, i runga i tā te Wairua o te tapu, i te mea ka whakaarahia i te hunga mate; arā a Īhu Karaiti, tō tātou Ariki.
5 Nāna nei mātou i whiwhi ai ki te aroha noa, ki te mahi āpōtoro, kia ngohengohe ai, kia whakapono ai ngā iwi katoa, hei mea mō tōna ingoa.
6 Nō rātou nei hoki koutou, he mea karanga hei hunga mō Īhu Karaiti.
7 Ki te hunga katoa i Roma, e arohaina nei e te Atua, ka oti nei te karanga hei hunga tapu.
Kia tau ki a koutou te aroha noa me te rangimārie, he mea nā te Atua, nā tō tātou Matua, nā te Ariki hoki, nā Īhu Karaiti.
He Karakia Whakawhetai
8 Ko tāku mea tuatahi, he whakawhetai ki tōku Atua i roto i a Īhu Karaiti mō koutou katoa, nō te mea e kōrerotia ana tō koutou whakapono i te ao katoa.
9 Ko te Atua, e mahi nei tōku wairua ki a ia i roto i te rongopai o tāna Tama, hei kaiwhakaatu mōku, mō te mau tonu o tāku whakahuahua i a koutou, ā, i āku karakiatanga i ngā wā katoa,
10 e īnoi ana me kore e pai te Atua kia whakatikaia tāku haere atu ki a koutou.
11 Nui atu hoki tōku hiahia kia kite i a koutou, kia whakawhiwhi ai ahau i a koutou ki tētahi mea hōmai, he mea wairua, kia whakaūngia ai koutou;
12 arā, kia ora ngātahi ō tātou ngākau, tōku i tō koutou whakapono, ō koutou i tōku.
13 Nā, e kore ahau e pai, e ōku tēina kia ngaro i a koutou te maha o āku meatanga kia haere atu ki a koutou, heoi, āraia mai ana ahau, ā, mohoa noa nei, kia whiwhi ai ahau ki tētahi hua i roto i a koutou hoki, kia pērā me te mea i ērā atu tauiwi.
14 He nama kei runga i ahau nā ngā Kariki, ā, nā ngā tautangata, nā te hunga mōhio, ā, nā te hunga whakaarokore.
15 Nā reira, e ngākau nui ana ahau kia whakapaua tāku ki te kauwhau hoki i te rongopai ki a koutou i Roma.
Te Kaha o te Rongopai
16 Kāhore hoki ōku whakamā ki te rongopai; ko te kaha hoki ia o te Atua hei whakaora mō ngā tāngata katoa e whakapono ana; mō te Hūrai ki mua, mō te Kariki anō hoki.
17 Ā, kei reira e whakakitea ana tā te Atua tika, he mea nō te whakapono ki te whakapono; kua oti nei hoki te tuhituhi, “Mā te whakapono e ora ai te tangata tika.”
Te Hara Tangata
18 E whakakitea iho ana hoki i te rangi tō te Atua riri ki ngā karakiakoretanga katoa, ki ngā hē o ngā tāngata e pēhi ana i te pono i runga i te hē.
19 Kei roto nei i a rātou e mārama ana ngā mea o te Atua e taea te mōhio; kua whakamāramatia hoki e te Atua ki a rātou.
20 E kitea nuitia ana hoki ngā mea ōna, kāhore nei i kitea, nō te hanganga iho rā o te ao, e mōhiotia ana ki ngā mea i hangā, arā tōna kaha mau tonu, me tōna atuatanga; kia kore ai he kupu whakahoki mā rātou.
21 I a rātou hoki e mātau ana ki te Atua, kīhai rātou i whakakorōria i a ia hei Atua, kīhai hoki i whakawhetai; heoi, kua kūware ō rātou whakaaro, ā, whakapōuritia ana tō rātou ngākau pōhēhē.
22 I a rātou e mea ana he mōhio rātou, nā, ka wairangi,
23 ā, whakaputaia kētia ake te korōria o te Atua e kore nei e pirau, kia rite ki te āhua o te tangata pirau noa, o ngā manu hoki, o ngā kararehe waewae whā, o ngā mea ngōkingōki.
24 Koia rātou i tukua ai e te Atua ki te mahi poke, i runga i ngā hiahia o ō rātou ngākau, kia whakatūtūātia iho ai ō rātou tinana e rātou anō, tō tētahi e tētahi;
25 i te mea kua whakawhiti rātou i tō te Atua pono mō te teka, ā, karakia ana, mahi ana ki te mea hanga, kapea ake te Kaihanga, ko ia nei te whakapaingia ake ake. Āmine.
26 Koia rātou i tukua ai e te Atua ki ngā hiahia tūtūā. Ko ā rātou wāhine hoki, mahue ake i a rātou te tikanga māori, kei te ngau kē noa atu.
27 Me ngā tāne anō, whakarērea ake e rātou te tikanga māori ki te wahine, ānō he ahi te kānga o tō rātou hiahia ki a rātou anō; ngā tāne ki ngā tāne, mahi ai i te mea whakamā, me te whiwhi anō ki te utu e rite ana mō tō rātou ngaunga kētanga.
28 Ā, i a rātou kīhai nei i pai kia mau tonu te Atua ki ō rātou mahara, tukua ana rātou e te Atua ki te hinengaro hē kia mahia ngā mea kāhore e tau kia mahia.
29 Kī tonu rātou i ngā mahi hē katoa, i te kino, i te apo, i te mauāhara; whawhao rawa i te hae, i te kōhuru, i te totohe, i te hīanga, i te whanokē; he hunga kōhumuhumu,
30 he hunga ngautuarā, kino ki te Atua, he hunga whakahīhī, whakakake, whakapehapeha, he kaitito i ngā mea kino. E turi ana ki ngā mātua,
31 kāhore ō rātou mātauranga, he hunga kupu taka, kāhore nei he aroha, kāhore e tohu tangata.
32 Ahakoa e mātau ana anō rātou ki tā te Atua tikanga, he tika te mate mō ngā kaimahi i ēnei mea, heoi, ka mahi tonu rātou i aua mea me te whakaae hoki ki te hunga e pērā ana te mahi.