Ko ngā
Whakatauki
1
Ko ngā whakatauki a Horomona tama a Rāwiri, kīngi o Īharaira.
Te Painga o ngā Whakatauki
E mōhiotia ai te whakaaro nui, te ako,
e kitea ai ngā kupu o te mātauranga,
e riro mai ai te ako a te ngākau mahara,
te tika, te whakawā, te mea anō e rite ana.
Hei hoatu i te ngākau tūpato ki ngā kūware,
i te mātauranga, i te ngārahu pai ki te taitamariki.
Kia whakarongo ai te tangata whakaaro nui, kia nui ake ai tōna mōhio;
kia whiwhi ai te tangata tūpato ki ngā whakaaro mōhio;
e mōhio ai ia ki te whakatauki, ki te kupu whakarite,
ki ngā kupu a ngā whakaaro nui, ki ā rātou kōrero whakapeka.
 
Ko te wehi ki a Ihowā te tīmatanga o te mātauranga;
e whakahāwea ana te whakaarokore ki te whakaaro nui, ki te ako.
 
He Tohutohu ki ngā Taiohi
Whakarongo, e tāku tama, ki te ako a tōu pāpā,
kaua hoki e whakarērea te ture a tōu whaea;
ka waiho hoki ēnā hei pare ātaahua mō tōu mātenga,
hei mekameka whakapaipai mō tōu kakī.
 
10 E tāku tama, ki te whakawaia koe e te hunga hara,
kaua e whakaae.
11 Ki te mea rātou, “Tātou ka haere, ka whakapapa atu, ka whakaheke toto;
kia whanga puku tātou, he mea takekore, mō te tangata harakore;
12 horomia oratia rātou e tātou, pērātia me tā te rua tūpāpaku;
ka riro tinana rātou, ka pērā me te hunga e heke atu ana ki te poka.
13 Ka kitea e tātou ngā taonga utu nui katoa;
ka whakakīia ō tātou whare ki tā tātou e pāhua ai.
14 Makā mai tōu wāhi ki roto ki tō mātou;
kia kotahi te pūtea mā tātou katoa” –
15 e tāku tama, kaua e haere tahi i te ara me rātou,
kaiponuhia tōu waewae i tō rātou huarahi;
16 e rere ana hoki ō rātou waewae ki te kino,
e hohoro ana rātou ki te whakaheke toto.
17 He maumau hoki te hora o te kupenga
ki te tirohanga a tētahi manu;
18 ko rātou, he whakaheke i ō rātou toto anō i whakapapa ai rātou;
he whakamate i a rātou anō i piri ai rātou.
19 Ka pēnā ngā huarahi o te hunga apo taonga;
ko te ora anō o ōna rangatira e tangohia.
 
Te Karanga o te Whakaaronui
20 E hāmama ana te whakaaro nui i te huarahi;
e puaki ana tōna reo i ngā waharoa.
21 E karanga ana ia i te tino wāhi whakaminenga;
i te wāhi tuwhera o ngā kūwaha, i roto i te pā, e puaki ana āna kupu:
 
22 “E te hunga kūware, kia pēhea ake te roa
o tō koutou aroha ki te kūwaretanga?
O te hiahia rānei o te hunga whakahī
ki tō rātou whakahī?
O te whakakino rānei a te hunga wairangi ki te mātauranga?
23 Tahuri mai ki tāku ako;
nā, ka ringihia e ahau tōku wairua ki a koutou,
ka whakaaturia āku kupu ki a koutou.
24 I karanga atu hoki ahau, heoi kīhai koutou i pai mai;
i totoro atu tōku ringa, ā, kīhai tētahi i whai whakaaro mai;
25 heoi, whakakāhoretia iho e koutou tōku whakaaro katoa,
kīhai hoki i aro ki tāku ako.
26 Mō reira ka kata ahau i te rā o tō koutou aituā;
ka tāwai ina pā te pāwera ki a koutou;
27 ina tae mai tō koutou pāwera ānō he tūpuhi,
ā, ka pā mai tō koutou aituā ānō he paroro;
ina tae mai te pōuri me te ngākau mamae ki a koutou.
 
28 “Ko reira rātou karanga ai ki ahau, ā, e kore ahau e whakahoki kupu atu;
ka rapu nui rātou i ahau, otiia e kore ahau e kitea e rātou.
29 Mō rātou i kino ki te mātauranga;
kīhai hoki i whiriwhiria e rātou te wehi ki a Ihowā;
30 kīhai i aro mai ki ōku whakaaro;
whakahāwea ana rātou ki tāku kupu riri katoa,
31 nā reira ka kai rātou i ngā hua o tō rātou nei ara,
ka whakakīia anō hoki ki ngā mea i titoa e rātou.
32 Ko te tahuritanga atu hoki o ngā kūware hei patu i a rātou;
ko te ngākau warea anō hoki o ngā wairangi hei huna i a rātou.
33 Ko te tangata ia e rongo ana ki ahau,
ka au tōna noho, ka ātea hoki i te wehi ki te kino.”