6
Isa ka mɛn fɔ Ɲɔɲɔ lonna ko rɔ
1 Ɲɔɲɔ lon do rɔ, Isa ni a la karandenilu tamintɔ tɛrɛ ye sɛnɛ do tɛma. Ka ii to sɛnɛ tɛma, Isa la karandenilu ka sɛnɛ suman tonson do bɔrɔndɔ ka a toto ka a dɔɔn.
2 Wo kɛra Farisi doilu ɲana. Ii ka a fɔ karandenilu yɛ ko: «Ko mɛn ma kan ka kɛ Ɲɔɲɔ lon ma, ai ye wo kɛla nfenna?»
3 Isa ka ii jabi: «Kɔnkɔ tɛrɛ ye Mansa Dawuda ni a taama ɲɔɔnilu la, a ka mɛn kɛ, ai ma wo karan wa?
4 A donda Alla la bon kɔndɔ, saraka buru tɛrɛ ye yɔrɔ mɛn. Ka bɛn sariya ma, mɔɔ si ma kan ka buru wo dɔɔn fɔɔ sarakalaselailu. Kɔni mansa Dawuda ka wo ta ka a dɔɔn, ka do di a taama ɲɔɔnilu ma.»
5 Wo rɔ, Isa ka a fɔ ii yɛ ko: «Mɔɔ Dencɛ le ye Ɲɔɲɔ lon tii ri.»
Isa ka kɛ bolo faanima do lakɛndɛya
6 Nba, Ɲɔɲɔ lon gbɛrɛ, Isa donda salibon do la ka mɔɔilu karan. Cɛɛ do tɛrɛ ye, mɛn bolokinin janin a la.
7 Nba sariya karanmɔɔ doilu ni Farisi doilu fanan tɛrɛ ye ye, mɛnilu tɛrɛ ye kɔrɔsila kojuuya, baa ii tɛrɛ ye fɛrɛ ɲininna ka Isa jalaki. Ni a ka bolo janintɔ wo lakɛndɛya Ɲɔɲɔ lon, ii ri a jalaki sababu sɔrɔn.
8 Kɔni Isa ka ii miriya lɔn. A ka a fɔ bolo sabatɔ yɛ ko: «Iwuli ka i lɔ an tɛma.» A ka i lɔ.
9 Isa ka jama maɲininka ko: «A ye di? A dahani ka koɲuma kɛ Ɲɔɲɔ lon, wa kojuu? Ka mɔɔ kisi, wa ka a faa?»
10 A ka a ɲa lɔ ii bɛɛ rɔ, ka ban ka a fɔ cɛɛ wo yɛ ko: «I bolo rasɔmɔn!» A ka a bolo rasɔmɔn. I kɔrɔ ye, a kɛndɛyara.
11 Farisilu ni sariya karanmɔɔilu ka wo yen tuma mɛn, ii jusu bɔra kojuuya. Ii wara i ɲɔɔn yen ka a fɔ ko: «An ye nfen kɛ Isa la?»
Isa ka talibidenba tan ni fila ɲenematɔmɔn
12 Lon gbɛrɛ, Isa wara Alla matara diya koyinkɛilu yɔrɔ rɔ. A ka su muumɛ kɛ Alla matarala.
13 Duusa gbɛni, a ka a la karandenilu bɛɛ kili ka mɔɔ tan ni fila ɲenematɔmɔn ii rɔ, ka kɛ a la talibidenbailu ri.
14 Wo mɔɔ tan ni fila tɔɔ le ɲin: Simɔn, Isa ka mɛn tɔɔ la ko Piyɛri, a ni a dɔɔcɛ Andere; Yakuba ni Yuhana; Filipe ni Baritɔlɔmi;
15 Matiyu ni Tomasi; Alife dencɛ Yakuba ni Simɔn, a ye fɔla mɛn ma ko Fabaden;
16 Yakuba dencɛ Judasi; a ni Judasi Sikariyɔti, mɛn ye a janfa mɔɔ ri.
Isa ka jama ba karan ka jankarɔtoilu lakɛndɛya
17 Nba, Isa ni talibidenba woilu jiira koyinkɛ la ka wa se gbɛkula do rɔ. Ii bɛnda karanden siyaman di ye. Jama ba fanan tɛrɛ ye ka bɔ yɔrɔ siyaman. Doilu bɔni Jerusalɛmu, doilu bɔni Jude mara rɔ. Doilu fanan bɔni kɔɔji da la, so mɛnilu tɔɔ ko Tiri ni Sidɔn. Ii bɛɛ nani ka ii tolo malɔ Isa la, ka lakɛndɛya.
18 Jinailu tɛrɛ ye mɛnilu tɔrɔla, woilu lakɛndɛyara fanan.
19 Mɔɔ bɛɛ tɛrɛ ye a ɲa ɲininna ka i maa Isa la, ka a masɔrɔn sebaya tɛrɛ ye a la jankarɔtoilu bɛɛ lakɛndɛya.
Mɛnilu ye barakadenilu ri
20 Isa ka a ɲa lɔ a la karandenilu rɔ ka a fɔ ii yɛ ko:
«Aile barakaden mɛnilu ye fantanya rɔ,
baa Alla la Mansaya ye ai ta le ri.
21 Aile barakadenilu, kɔnkɔ ye aileilu mɛn na bi,
baa ai ri fa.
Aile barakadenilu ai mɛn ye kasila bi,
baa ai ri yɛlɛ.
22 Aile barakadenilu ni mɔɔilu ka ai lagboyaɲɛ, ka i ban ai rɔ, ka ai nanin, ka ai tɔɔ tiɲan Mɔɔ Dencɛ kosɔn.
23 Ai ye sɛwa wo rɔ kosɛbɛ fo ka ɲaalen, baa ai barayi ka bon harijeene rɔ. Mɛnilu ri kojuu su wo kɛ ai la, woilu benbailu ka wo ɲɔɔn kɛ Alla la nabiilu fanan na.
24 Gbalo ye ai yɛ, mɛnilu ye nanfulutii ri sisen,
baa ai ra ai la hɛrɛ sɔrɔn ten.
25 Gbalo ye ai yɛ, ai mɛnilu ye dɔɔnninna ka fa sisen. Ai ri kɔnkɔ.
Gbalo ye ai yɛ, ai mɛnilu yɛlɛla sisen. Ai ri kasi ka kasi.
26 Gbalo ye ai yɛ, ni mɔɔilu ka ai tɔɔ ɲuma fɔ tuma bɛɛ,
baa woilu benbailu tɛrɛ ye wuya nabiilu bonyala wo ɲa kelen ma.»
An ye an juuilu kanin
27 Isa ka a fɔ ko: «Ai, mɛnilu tolo ye n kan na, ai ye ai juuilu kanin, ka koɲuma kɛ ai lagboyaɲɛbailu yɛ.
28 Mɔɔ mɛnilu ye ai dankala, ai ye duwa woilu yɛ. Mɔɔ mɛnilu karagbɛlɛman ai ma, ai ye Alla matara woilu yɛ.
29 Ni mɔɔ ka i da fan kelen gbasi, i ye a tɔ kelen lɔ a yɛ fanan. Ni mɔɔ ka i la duruki kɔrɔbila bɔ i bolo, i kana a mabali i la duruki kɔrɔbila fanan tala.
30 Ni mɔɔ mɔɔ ka i tara, i ye wo sɔ. Ni mɔɔ ka fen do ta i bolo, i kana a fɔ a yɛ ko: ‹A di n ma.›
31 Ai ye a fɛ mɔɔilu yɛ ko mɛn kɛ ai yɛ, ai jɛrɛ ye wo ɲɔɔn kɛ mɔɔilu yɛ.
32 «Ni ai ka ai kaninba dɔrɔn kanin, julu su ɲuman de wo ri? Hali kojuukɛlailu fanan ye mɔɔ kaninna mɛn fanan ka ai kanin.
33 Ni ai ye mɔɔ ladiyala mɛn ka ai ladiya fanan, julu su ɲuman de wo ri? Hali kojuukɛlailu ye wo ɲɔɔn kɛla.
34 Ni ai ka julu don julu saralailu dɔrɔn na, julu su ɲuman de wo ri? Hali kojuukɛlailu ye julu donna a sara ko le rɔ.
35 Ai kɔni ye ai juuilu kanin, ka koɲuma kɛ ai yɛ. Ai ye julu don ii la, ka ban ka a sara ko to ye. Ni ai ka a kɛ ten, ai barayi ri wara; ai ri kɛ Alla Kɔrɔtaninba denilu jɛrɛ jɛrɛ ri. Ka a masɔrɔn ale ka ɲi mɔɔ bɛɛ ma, hali fisiriwali ni mɔɔ juuilu.
36 Ai ye kɛ hinaba ri, ikomin ai Fa Alla hinaba ri ɲa mɛn ma.»
Ai kana mɔɔilu jii kojuu kɛlailu ri
37 Isa ka a fɔ ii yɛ ko: «Ai kana mɔɔilu jii kojuu kɛlailu ri. Wo rɔ, ai fanan tɛ jii kojuu kɛla ri. Ai kana mɔɔ jalaki. Wo rɔ, ai fanan tɛ jalaki. Ai ye mɔɔilu makoto. Wo rɔ, Alla fanan di ai makoto.
38 Ai ye mɔɔilu sɔ, ai fanan di sɔ. Ai ri sɔ ikomin mɔɔ ye mɔɔ sɔla suman na ka a wara ɲa mɛn ma. A ri fɛ lafa, ka a juujuu, ka a madii, ka do fanan la a kan, fo ka bon. Ai ri sɔ ten. Ai wa mɔɔilu sɔ ɲa mɛn ma, Ai fanan di sɔ wo ɲa ma.»
39 Wo rɔ, Isa ka kuma kɔrɔlama doilu fɔ ii yɛ ko: «A ye di? Ɲa fuyen di se ka ɲa fuyen na gbeleke mira wa? Ii fila bɛɛ tɛ be denka rɔ wa?
40 Karanden ti se taminna a karanmɔɔ la, kɔni ni a ka i raja karanna kosɛbɛ, a ri kɛ a karanmɔɔɲɔɔ di.
41 «Ɲamanin mɛn ye i badenma ɲa ma, i ye wo mafɛnɛla nfenna, ka a tɛrɛn fɛrɛn mɛn ye i jɛrɛ ɲa ma, i tɛ wo kɔrɔsila?
42 I ri se ka a fɔ i badenma yɛ di ko: ‹N badenma, ɲamanin mɛn ye i ɲa ma, n di wo bɔ i ɲa ma›, ka a tɛrɛn fɛrɛn ye i jɛrɛ ɲa ma? Jɛrɛmayuwa! I ye fɛrɛn wo bɔ i jɛrɛ ɲa ma fɔlɔ. Kosa i jɛrɛ ɲa ri laka. Wo rɔ, i ri se ka ɲamanin bɔ i badenma ɲa ma.»
Jiri su ri lɔn a den fɛ
43 Nba, Isa ka a fɔ ko: «Jiri ɲuma ti se den juu kɛla. Jiri juu fanan ti se den ɲuma kɛla.
44 Jiri su ri lɔn a den fɛ. Toroden ni rɛsɛnden mɔnɛn, wo si tɛ sɔrɔnna bin wɔninma la.
45 Koɲuma ye bɔla mɔɔ ɲuma sɔnɔmɛ rɔ. Kojuu ye bɔla mɔɔ juu sɔnɔmɛ rɔ. Mɛn ye mɔɔ solɔmɛ rɔ, wo kuma ri bɔ a da rɔ.»
Bonlɔla fila
46 Isa ko: «Nfenna ai ye a fɔla nde ma ‹Maari, Maari› ka a tɛrɛn ai tɛ n na kumakan bonyala?
47 Mɔɔ mɔɔ nani nde ma, ka a tolo malɔ n kan na ka wo mira, n di se ka wo la mɔɔ mɛn ma, n di wo fɔ ai yɛ.
48 A ye ikomin bonlɔla, mɛn ka duu sen ka a la bon ju birin farakolo kan. Sanci ba nara, ji bɔra. Ji woyora kojuuya ka se bon wo ma. Kɔni a ma foyi si kɛ bon na, ka a masɔrɔn bon lɔni farakolo kan.
49 Mɔɔ mɛn tɛ n na kuma mirala, n di wo fanan la bonlɔla do ma. Bonlɔla wo ka a la bon lɔ kiɲɛ kan. A ma a juu sii farakolo kan. Sanci nara, ji bɔra. Ji woyo se mɛn kɛni bon ma, bon bera kojuuya ka tiɲan fewu!»