13
Xaꞌa Bernabé xiꞌin ra Saulo xika ndia kaꞌan ndoso ndia tuꞌun Ndioxi
1 Ra veꞌe ñuꞌu ñuu Antioquía ke ndixiyo ndia ndikaꞌan ndoso tuꞌun yuꞌu Ndioxi, ra ndixiyo tu ndia maestro sañaꞌa yuvi va, Ra ndia yoꞌo kuvi ndia: ra Bernabé, xiꞌin ra Simón (ra ra kan kuvi ra ndikaꞌan na ra tuun xiꞌin), xiꞌin ra Lucio ra kee ñuu Cirene, xiꞌin ra Manaén (ra ra kan kuvi ra inuu xaꞌnu xiꞌin ra Herodes, ra xikuu ra chiñu chee chi Galilea), xiꞌin ra Saulo.
2 Ra saa kuu iin kii ra ndee na kaꞌan na xiꞌin Ndioxi, ra iyoo suꞌun na ña ndixïxi na, ra saa ndikaꞌan Tachi Yii xiꞌin na kachi ña saa:
―Ra Bernabé xiꞌin ra Saulo, kuvi ndia ndikaxin yu kuꞌun kaꞌan ndoso tuꞌun yu, ra na tava siin ndo ndia, ra kaꞌan ndo xiꞌin Ndioxi xaꞌa ndia ña vaꞌa na saxinu ndia chiñu ña ndikaxin yu ndia sa ndia ―kachi ña.
3 Ra te sandiꞌi na ña ndikaꞌan na xiꞌin Ndioxi xiꞌin ña ndixiyo suꞌun na ña ndixïxi na, ra saa chindee na ndaꞌa na sata ndia ña ndikaꞌan na xiꞌin Ndioxi xaꞌa ndia. Ra te ndiꞌi saa nindiayu taꞌan na xiꞌin ndia ña kee ndia kuaꞌan ndia kaꞌan ndoso ndia.
Kaꞌan ndoso ra Bernabé xiꞌin ra Saulo tuꞌun Ndioxi nuu na ñuu Chipre
4 Ra saa tiꞌvi Tachi Yii, ra Bernabé xiꞌin ra Saulo, kuaꞌan ndia ñuu Seleucia ña ndikaa yuꞌu mini, ra te ndixaa ndia ikan ra saa nandaa ndia itun xika nuu mini ra ndakiꞌin ndia kuaꞌan ndia ñuꞌú ña ndikaa niꞌni nuu mini ña nani Chipre.
5 Ra te ndixaa ndia ñuu ña nani Salamina, ra ikan xaꞌa ndia kaꞌan ndoso ndia tuꞌun Ndioxi ta veꞌe ñuꞌu, ta veꞌe ñuꞌu na judío ña iyoo kan. Ra kuaꞌan tu ra Juan Marcos va ña chindiee taꞌan ra xiꞌin ndia.
6 Ra xinuꞌni ndia saa ndixaa ndia, ndia ñuu ña nani Pafos va. Ra ikan ndakutaꞌan ndia xiꞌin iin ra judío ra nani Barjesús, ra ra saka kuvi ra. Ra kuaꞌa ni yuvi sandaꞌvi ra, ña ndikaꞌan ra ña kuu ra ra kaꞌan ndoso tuꞌun yuꞌu Ndioxi.
7 Ra vaꞌa ni xitaꞌan ra xiꞌin ra chiñu chee ra nani Sergio Paulo, ra ra chiñu kan ra ndichi ni ra, ña kan ke vaꞌa kana ra ra Bernabé xiꞌin ra Saulo ña kuaꞌan ndia nuu ra, saa chi kuni ni ra ña kuni soꞌo ra tuꞌun Ndioxi.
8 Ndi su nditäxi vaꞌa vi ra saka kan ña kandixa ra chiñu chee kan tuꞌun Ndioxi. Ra ra saka kan, ra Elimas ke kachi kivi ra tuꞌun griego.
9 Saa ra tiaa ni chitu ra ra Saulo ra ndakunani Pablo xiꞌin Tachi Yii, ra saa iin kaxi kaxi ndakotoꞌni ra nuu ra saka kan,
10 ra ndikaꞌan ra xiꞌin ra, kachi ra saa:
―¡Yoꞌo, ra seꞌe timiaꞌa va kuvi kun, saa chi sandaꞌvi kun yuvi, ra kundasi tu kun ña ndaa va, ra iin chitu ndaa nima kun xiꞌin takundiꞌi chiñu maña, xiꞌin chiñu kuiꞌna! ¿Ra a täan xa vaꞌa na kutuvi kun ña kava kun ña ndaa ña kuu kuenda Ndioxi?
11 Ra vichin taxi Ndioxi tundoꞌo ndaꞌa kun ra kukuaa kun ndiaꞌvi kii, ra küni ka kun ña yeꞌe ñuꞌu.
Saa ra ndikun kuñaa nuu va ra ña kukuaa ra, saa ra ndiküvi ka kuꞌun ra, ra ndia ndaꞌa va ra ke xika ña ndanduku ra yuvi tiin ndaꞌa ra ña vaꞌa kuꞌun ra.
12 Ra te xini ra chiñu chee ka ña kuu kan, ra kandixa va ra, ra ndakanda ni ini ra xiꞌin ña sañaꞌa na xaꞌa Ndioxi.
Xika ra Pablo xiꞌin ra Bernabé kaꞌan ndoso ndia ñuu Antioquía ña Pisidia
13 Ra saa ndakiꞌin ra Pablo kuaꞌan ra xiꞌin ndia itaꞌan xiꞌin ra ñuu Pafos ra ikan ndandaa ndia itun xika nuu mini, ra ndakiꞌin ndia kuaꞌan ndia chi ñuu Perge ña ndikaa chi Panfilia. Ra ra Juan Marcos nindoo ñuu Pafos va, ra ikan nandiko ra kuanuꞌu ra ñuu Jerusalén va.
14 Ra ta ndiꞌi ndikaꞌan ndoso ndia tuꞌun Ndioxi ñuu Perge, ra saa ndakiꞌin ndia kuaꞌan ndia ñuu Antioquía ña ndikaa chi Pisidia va. Ra saa kuu ra ndakiꞌin ndia kuaꞌan ndia veꞌe ñuꞌu nuu ndakutaꞌan na judío iin kii ña ndakindiee na, ra te ndixaa ndia ra saa ndikiꞌvi ndia ini veꞌe ñuꞌu kan ndakundee ndia.
15 Ra te ndiꞌi kaꞌvi na ndiayu Ndioxi ña tiaa ra Moisés, xiꞌin ña tiaa na ka sava na ndikaꞌan tuꞌun yuꞌu Ndioxi, ra saa tiꞌvi ndia kunaꞌnu veꞌe ñuꞌu kan tuꞌun nuu ra Pablo xiꞌin ndia taꞌan ra, ra suꞌva ke kachi ndia:
―Ñani, tu iyoo iin tuꞌun vaꞌa kaꞌan ndo xiꞌin na ndee yoꞌo ña vaꞌa na ndakindiee ini na, ra na kaꞌan ndo xiꞌin va na ―kachi ndia xiꞌin ra.
16 Ra saa ndakundichi ra Pablo ra ndixika ndaꞌa ra nuu yuvi kan ña na koo taxin yuꞌu na. Ra saa ndikaꞌan ra xiꞌin na kachi ra saa:
―Ndoꞌo, na taꞌan yo ñuu Israel, na kandixa Ndioxi, ra tiaa soꞌo ndo.
17 Tata yo Ndioxi, ra ^kiꞌin kuenda xiꞌin ñuu yo Israel, kuvi ra ndikaxin na xii xikua yo, ra ndukuaꞌa ni na xa ra ta ndixaꞌan na xindee na ñuu Egipto, ra te ndiꞌi saa tava ra na xiꞌin ndiee ra ñuu kan.
18 Ra uvi xiko saa kuiya ña ndixika na iku yuu, ra xïin va Ndioxi xa ndiee ini ra xiꞌin na.
19 Ra sandiꞌi ra xaꞌa uxa ñuu ña xindoꞌni chi Canaán, ra ndataxi ra ñuꞌu kan ndaꞌa na xii xikua va yo.
20 Ra ta ndiꞌi, ra saa taxi ra tiaa ndia xaꞌndia chiñu nuu na, kuꞌva kumi ciento sava kuiya, iin saa ndia kuiya ña xaꞌndia chiñu ra Samuel ra ndikaꞌan ndoso tuꞌun yuꞌu Ndioxi.
21 Ra saa xaꞌa na nduku na iin rey ra kaꞌndia chiñu nuu na nuu Ndioxi, ra saa taxi Ndioxi ra Saúl, seꞌe ra Cis, ra kuu ndiseꞌe ra Benjamín, ña xaꞌndia ra chiñu inka uvi xiko kuiya.
22 Ra ta kindiaa Ndioxi chiñu ndaꞌa ra rey Saúl, ra ndataxi ra ndiayu ndaꞌa ra David ña nduu ra rey, ra saa ndikaꞌan ra xaꞌa ra, kachi ra saa: “Ra David, seꞌe ra Isaí, kuvi iin tiaa ra vaꞌa, ra xani ini ta kuꞌva xani ini yu, ra ra kan kuvi ra sanduvi takundiꞌi chiñu ña kuni yu”, kachi ra.
23 Ra ndiseꞌe ra David kan kuvi Jesús ra ndikaxin Ndioxi sakaku na ñuu yo Israel va. Ra xa saa ke iyoo tu ña kindoo mii Tata yo Ndioxi xiꞌin na xii xikua va yo.
24 Ra ta kumani ka xaa Jesús, ra xa ndixika va ra Juan ra sakuchi yuvi ña ndikaꞌan ndoso ra tuꞌun Ndioxi nuu takundiꞌi na Israel, ña na nandiko ini na xaꞌa kuachi na, ra kuchi na, kachi ra.
25 Ra ta xa ndinumi kaꞌni na ra Juan kan, ra saa ndikaꞌan ra kachi ra saa: “Süvi vi yuꞌu kuvi ra ndixaa sakaku ndoꞌo, ndi su chi sata yuꞌu ndikun iin tiaa vaxi ra, ra ndia nii chiñu loꞌo köo ndiayu yu sa yu nuu ra, saa chi ndia nii ndixan vi ra ke kuchüun yu ndaxi yu, saa chi chee ni ka va ra kan nuu yuꞌu”, kachi ra.
26 ’Ña kan ke na kundaa ini ndoꞌo, na ñani yo, na kuu ndiseꞌe ra Abraham, ra saa tu ndoꞌo, na küu judío va ra kandixa ndo Ndioxi, chi xaꞌa takundiꞌi va yo ke taxi Ndioxi tuꞌun ra ña sakaku ña yoo.
27 Ndi su na ndee Jerusalén xiꞌin ndia chiñu xaꞌndia chiñu nuu na, ra ndindaküni vi na Jesús ña kuu ra ra kixi sakaku yoo, ra nii tuꞌun ña tiaa ndia ndikaꞌan tuꞌun yuꞌu Ndioxi xinaꞌa, ña kaꞌvi na veꞌe ñuꞌu ta iin ta iin kii ndakindiee na ke ndikundäa ini na xiꞌin vi; ña kan ke ta xaꞌni na Jesús ra ndixinu nuu tuꞌun kan.
28 Ra vaꞌa ni köo va kuachi ra ndindaniꞌi na, ndi su ndikaꞌan va na xiꞌin ra Pilato ña katakaa ra ra ndika cruz ndixiꞌi ra.
29 Ra ta ndiꞌi xa na takundiꞌi ña kaꞌan tuꞌun Ndioxi xaꞌa Jesús ña xiniñuꞌu ndoꞌo ni ra, ra saa sanuu na ra ndaꞌa cruz ra ndinduxin na ra.
30 Ndi su sandatiaku va Ndioxi ra.
31 Ra kuaꞌa ni ka va kii ndita ra ndixika ra xiꞌin na xitaꞌan xiꞌin ra, na kee xiꞌin ra chi Galilea ra iin saa xaa na xiꞌin ra ndia Jerusalén. Ra na kan kuvi na kaꞌan ndoso nuu yuvi xaꞌa ra vichin va.
32 ’Xaꞌa ña kan ke ndatuꞌun tu nduꞌu va xiꞌin ndo vichin, xaꞌa tuꞌun vaꞌa, ña kindoo Ndioxi xiꞌin na xii xikua yo xinaꞌa.
33 Ra na kundaa ini ndo chi xa saxinu va Ndioxi ña kindoo ra xiꞌin na xii xikua yo nuu yo vichin, saa chi sandatiaku va ra Jesús, ta kuꞌva kachi tutu salmo ña uvi ña kachi suꞌva: “Yoꞌo kuvi seꞌe yu, ra taxi yu ña kutiaku kun vichin”, kachi ña.
34 Ra xa ndikaꞌan va Ndioxi ña sandatiaku ra Jesús, ra ndia nii ka kii küvi ra. Ra suꞌva ke kachi Ndioxi ndikaꞌan ra: “Ña vaꞌa ña kindoo yu xaꞌa xiꞌin ra David, ra ndaꞌa ndoꞌo va ke taxi yu ña”, kachi ra.
35 Ña kan ke kaꞌan inka salmo kachi ña saa: “Täxi kun tiaꞌyu iki kuñu, ra xachiñu nuu kun, ra kuꞌvi ni ini kun xini kun”, kachi ña.
36 Ra na kundaa ini ndo, chi süvi xaꞌa ra David ke kaꞌan tutu salmo kan. Chi ta xitiaku ra, ra ña ndixa ke xaꞌndia va ra chiñu nuu na ñuu ra ta kuꞌva kuni Ndioxi, ndi su te ndixiꞌi ra, ra ninduxin na ra xiꞌin na iva siꞌi ra, ra nditiaꞌyu va ra.
37 Ña kan ke na kundaa ini ndo, chi xaꞌa Jesús va ke kaꞌan ña, saa chi ra kan kuvi ra ndatiaku xa Ndioxi, ra nditiäꞌyu iki kuñu ra.
38 Na taꞌan yo, na kundaa ini ndo, chi Jesús ra kaꞌan ndi xaꞌa xiꞌin ndo yoꞌo, kuvi ra kuchuun koo kaꞌnu ini xaꞌa kuachi ndo.
39 Ra takundiꞌi na kandixa Jesús, ra xa ta kuꞌva iyoo yuvi na köo kuachi va ndasa ra na, ndi su ta xindoꞌni na tixi ndiayu ña ndakoo ra Moisés ra ndïxa vi Ndioxi saa xiꞌin na.
40 Ra kuenda ni na koo ndo, ña vaꞌa na ndöꞌo ndo tundoꞌo ña tiaa na ndikaꞌan ndoso tuꞌun yuꞌu Ndioxi xaꞌa xinaꞌa, ta kachi na suꞌva:
41 Na kundaa ini ndóꞌo̱, na ^xa siki Ndioxi, ra na ndakanda ini ndo, ra na ndoñuꞌu ndo;
Saa chi yuꞌu ra kuu Ndioxi kuvi ra ^xa kuaꞌa ni chiñu ña ndichi ni ña xini ndo ña ndee ndo vichin,
ra vaꞌa ni kuaꞌa ni va yuvi na ndatuꞌun xaꞌa ña xiꞌin ndo, ra kandïxa vi ndo na, kachi ña tiaa na ―kachi ra Pablo xiꞌin na.
42 Ra ta sandiꞌi ra Pablo ndikaꞌan ndoso ra nuu na, ra saa kanata ra ini veꞌe ñuꞌu na judío kan xiꞌin ndia itaꞌan xiꞌin ra. Saa ra kuyachin va yuvi na küu judío ra ndikaꞌan na xiꞌin ra ña na kixi tuku ra inka kii ndakindiee ña sañaꞌa ra na tuꞌun Ndioxi.
43 Ra ta nindutia ndiꞌi na kee veꞌe ñuꞌu kan kuaꞌan na, ra saa ndakundikun kuaꞌa ni na judío, xiꞌin na küu judío na kandixa Ndioxi kuaꞌan na sata ra Pablo xiꞌin ra Bernabé. Ra ndikaꞌan ndia xiꞌin na ña na ndïko ini na kundikun na Ndioxi, ra xá ña vaꞌa ña kaꞌnu xiꞌin na.
44 Ra ta nditiandiaa inka kii ña ndakindiee na, ra saa ndakutaꞌan takundiꞌi na ñuu kan ña kuni soꞌo na tuꞌun Ndioxi.
45 Ndi su ta xini na judío kan ña kuaꞌa ni yuvi ndakutaꞌan ña kuni soꞌo na tuꞌun Ndioxi, saa ra tiaa ni ndukuini ini na xini na ra Pablo, Ra saa xaꞌa na ndikaꞌan ñaꞌa kini na xaꞌa ra, ra ni süvi ña ndaa ke kaꞌan ra, kachi na.
46 Ndi su ndiyüꞌvi vi ra Pablo xiꞌin ra Bernabé, chi ndia ndiee ka ndundaku ini va kuvi ndia, ra ndikaꞌan ndia xiꞌin na, kachi ndia saa:
―Xa saa xiꞌna ka xiꞌin ndoꞌo, na kuu taꞌan ndi ke xiniñuꞌu ndatuꞌun va ndi tuꞌun Ndioxi, ndi su xaꞌa ña xïin ndo kuni soꞌo ndo ña, ra nïꞌi ndo kutiaku ndo ndia ndikaa ndikuꞌun, saa ra vaꞌa ka na kuꞌun ndi ndatuꞌun ndi xiꞌin yuvi na küu judío va vichin.
47 Saa chi xa saa ke iyoo chiñu ña xaꞌndia mii Tata yo Jesús nuu va ndi, ta kachi ra suꞌva:
Ndoꞌo kuvi ndo taxi yu ndiayu ndaꞌa, ña kuu ndo ñùꞌù ña kutuun ndo nuu takundiꞌi yuvi na küu judío,
Ra kuꞌun tu ndo kaꞌan ndoso ndo tuꞌun yu, iinii kuvi nuu ña yuuvi ña vaꞌa na kundaa ini takundiꞌi yuvi ra kaku na, kachi ra ―kachi ra Pablo xiꞌin na.
48 Ra ta xini soꞌo yuvi na küu judío ña ndikaꞌan ra Pablo, saa ra tiaa ni kusii ini na, ra ndikaꞌan na ña vaꞌa ni tuꞌun Ndioxi; ra kandixa takundiꞌi va yuvi na xa niniꞌi taꞌvi ña kutiaku na xiꞌin Ndioxi ndia ndikaa ndikuꞌun.
49 Ra saa ndindutia ndoso tuꞌun Ndioxi kuaꞌan ña iinii kuvi ñuu ña ndoꞌni kan.
50 Ra saa chikaa yuꞌu na judío kan, sava na siꞌi, na toꞌo, na tiaku ini, ra chikaa yuꞌu tu na sava tiaa ndia kunaꞌnu ndee ñuu kan, ña na ndakitaꞌan tuꞌun na ra kanitaꞌan na xiꞌin ra Pablo xiꞌin ra Bernabé, ra tava na ndia ñuu kan kuꞌun ndia kuni na.
51 Ra saa sakoyo ra Pablo yaka xaꞌa ra, ra saa tu ra Bernabé va, ra ña kan kuvi ña kaꞌan xaꞌa ndia ña ndïso ka ndia xaꞌa kuachi ña sa na ñuu kan, ndia saa ra ndakiꞌin ndia kuaꞌan ndia chi ñuu kaꞌnu Iconio va.
52 Ndi su takundiꞌi yuvi na xa ndakiꞌin tuꞌun Jesús, ra tiaa ni va kusii ini na kan, ra iyoo tu Tachi Yii xiꞌin va na.