19
Kaꞌan ndoso ra Pablo ñuu Éfeso
1 Ra nani saa kuu ra Apolos xika ra ñuu Corinto, ra ra Pablo tu xika niꞌni chi ñuu ña ndoꞌni chi iku va, ra iin saa kuu ra saa ndixaa ra ndia ñuu Éfeso va, ra ikan ndakutaꞌan ra xiꞌin sava ka ndia ndikun Jesús.
2 Ra nindakatuꞌun ra ndia, kachi ra saa:
―¿A xa ndakiꞌin ndo Tachi Yii ta kandixa ndo Jesús? ―kachi ra.
Ra saa ndakuiin ndia, kachi ndia saa:
―Kundäa tu ini mii vi ndi ni ñaꞌa kuu Tachi Yii ―kachi ndia.
3 Ra saa nindakatuꞌun ra ndia, kachi ra saa:
―¿Ndia ndiayu ke chichi ndo xiꞌin? ―kachi ra.
Saa ndakuiin ndia kachi ndia saa:
―Xiꞌin ndiayu ña sañaꞌa ra Juan va ke chichi ndi ―kachi ndia.
4 Ra saa ndikaꞌan ra Pablo, kachi ra saa xiꞌin ndia:
―Ña ndixa va ke sakuchi ra Juan yuvi na xiin nandiko ini na xaꞌa kuachi, ra ndikaꞌan tu ra xiꞌin na ña na kandixa na ra ndikun vaxi sata va ra, ra ra ndikun vaxi kan, kuvi ra kuu Jesús, ra kixi sakaku na yuuvi yoꞌo va ―kachi Pablo xiꞌin ndia.
5 Ra ta ndiꞌi xini soꞌo ndia ña ndikaꞌan ra Pablo, ra saa chichi ndia xiꞌin ndiayu ña kuu mii Jesús, ña kandixa ndia ra ña sakaku ñaꞌa ra.
6 Ra saa chinduꞌu ra Pablo ndaꞌa ra sata ndia, saa ra ndixinu va Tachi Yii sata ndia, ra saa xaꞌa ndia ndikaꞌan ndia inka nuu tuꞌun ña xïni ndia, ra ndikaꞌan tu ndia tuꞌun ña taxi Ndioxi ndaꞌa va ndia.
7 Ra kuꞌva uxi uvi tiaa kuvi ndia ndoꞌo saa kan.
8 Ra uni yoo ke ndixika ra Pablo veꞌe ñuꞌu na judío kan, ña ndikaꞌan ndoso ra tuꞌun Ndioxi nuu na xiꞌin takundiꞌi ndiee ra, ña kuni ra saxinu ra ini na ña na kandixa na xaꞌa ichi nuu xaꞌndia Ndioxi chiñu.
9 Ndi su ndixïin vi sava na ña kandixa na, chi na ndiee ka ndundaku ini va kuvi na, ra nuu chitu yuvi kan saa xaꞌa na ndikañaꞌa na xaꞌa va tuꞌun Ndioxi. Ndia saa ra kuxiyo ra Pablo nuu va na, ra saa ndakiꞌin ra kuaꞌan ra xiꞌin iin tiꞌvi na xa kandixa Jesús, iin veꞌe nuu sakuaꞌa va na, ra kuenda iin tiaa ra nani Tirano kuvi ña, ra ikan ndakani ra tuꞌun Ndioxi nuu na iin takundiꞌi kii.
10 Ra uvi kuiya ka xikanduꞌu ra Pablo ñuu Éfeso, ra ndixika ra ndakani ra tuꞌun vaꞌa xaꞌa Jesús nuu takundiꞌi yuvi na ndee chi Asia kan; ra nii judío kuvi na, ra nii süvi va na ndi su xini soꞌo takundiꞌi va na.
11 Ra mii va Ndioxi kuvi ra xiniñuꞌu ra Pablo ña vaꞌa xa ra ña xituꞌun,
12 Saa chi ndia ndia ka va tikoto ña nditiandiaa ra Pablo, ra ^ndakiꞌin na ña kuaꞌan ña xiꞌin na, ra chinduꞌu na ña sata na xiꞌi, ra nduvaꞌa va na, ra ta chinduꞌu tu na ña sata na ñuꞌu tachi ndivaꞌa ini, ra kee tu tachi ndivaꞌa ini na kan va.
13 Ra saa kuni tu sava ndia judío ndia ndixika niꞌni ña tava tachi ndivaꞌa ini yuvi, ña kuniñuꞌu ndia kivi Jesús ña tava ka ndia tachi ndivaꞌa ini yuvi, ra ndikaꞌan ndia xiꞌin tachi ndivaꞌa kan, kachi ndia saa:
―Xiꞌin ndiee Jesús, ra kaꞌan ndoso ra Pablo xaꞌa ke xaꞌndia ndi chiñu nuu ndo, ña na kee ndo ―kachi ndia.
14 Ra uxa tiaa kuvi ndia xa saa kan, ra seꞌe ra Esceva, ra xaꞌndia chiñu nuu ndia sutu kuvi ndia.
15 Ra saa kuu ndia xika ndia, saa ra ndikaꞌan va tachi ndivaꞌa kan xiꞌin ndia, kachi ña saa:
―Xini va yu Jesús, ra xini tu yu yoo kuvi ra Pablo va; ndi su, ¿yoo kuvi ndoꞌo tu? ―kachi ña.
16 Ra saa ndukuiin tiaa ra tiin tachi ndivaꞌa kan kanitaꞌan ra xiꞌin ndia, ra kuchuun ra kanitaꞌan ra xiꞌin takundiꞌi va ndia, ra satakueꞌe ndiꞌi ra ndia, ra nii ndikundiëe ndia xiꞌin ra, ra saa kee ndia veꞌe kan xinu ndia kuaꞌan ndia, ra iin saa iin yala ndia, ra iin takueꞌe ndiꞌi ndia xa ra.
17 Ra kundaa ini takundiꞌi va na ndee ñuu Éfeso, na kuu judío xiꞌin na küu judío xaꞌa ña ndoꞌo ndia kan, saa ra ndiyuꞌvi ka vi na, ra saa xaꞌa na xatoꞌo ni ka va na kivi Jesús.
18 Ra kuaꞌa ni tu na xa kandixa Jesús va nandiko ini, ra xaꞌa na ndinaꞌma na kuachi na nuu chitu yuvi.
19 Ra kuaꞌa ni tu na täan ndakoo ña saka va nandiko ini, ra ndixaꞌan na ndiaka na tutu ña xiniñuꞌu na ña ndixixi ña nuu chitu yuvi. Ra kuꞌva uvi xiko uxi mil xuꞌun ña plata ke kuu yaꞌvi takundiꞌi tutu ña ndixixi kan.
20 Saa ra iin vichin vichin va ndukuaꞌa yuvi na ndakundikun Jesús, ra tiaa ni tu ndundaku ini va na xiꞌin ndiee tuꞌun ra.
21 Saa kuu, ra ndiyaꞌa ndiaꞌvi kii, ra saa ndakani ini ra Pablo ña kuꞌun ra kotoꞌni ra na ndee ñuu ña ndikun ndia chi Macedonia ra saa tu ñuu ña ndikun ndia chi Acaya va, ra iin saa kuꞌun ra ndia chi Jerusalén va, ra te na ndiꞌi ra saa kuꞌun tu ra ñuu Roma va, ndakani ini ra.
22 Ra saa tiꞌvi ra uvi ndia xachiñu xiꞌin ra kuaꞌan ndia chi Macedonia, ra iin ra nani Timoteo, ra iin ra nani Erasto; ra mii ra Pablo tu nindoo ñaꞌa chi Asia va.
Kuachi ña kuu ñuu Éfeso
23 Ra saa kuu ra Pablo iin ka ra ñuu Éfeso, saa ra ndukuiin va kuachi xiꞌin na kandixa Jesús.
24 Ra tiaa ra nani Demetrio kuvi ra ndukuiin xiꞌin kuachi kan, saa chi xiꞌin yuu ña nani plata ke xachiñu ra ña xavaꞌa ra naꞌna vali veꞌe ñuꞌu ndioxi ndii ña nani Diana, ra xiꞌin chiñu kan ke xakanaa ni tu na xachiñu xiꞌin va ra xuꞌun.
25 Ra ra kan kuvi ra ndachutaꞌan takundiꞌi tiaa ndia xachiñu chiñu kan, ra ndikaꞌan ra xiꞌin ndia, kachi ra saa:
―Ndia taꞌan yo, kundaa ini ndo chi chiñu ke xaa yo ña vaꞌa niꞌi yo xuꞌun.
26 Ndi su vichin ra xa kundaa va ini ndo, ra a xa ^xini va tu ndo iin tiaa ra nani Pablo, ña xika ra kaꞌan ndoso ra, kachi ra saa, “Ndioxi ña xavaꞌa ndaꞌa na yuuvi yoꞌo ra süvi ndioxi kuvi ña”, kachi ra, ra xa kuaꞌa ni va yuvi saxinu ra ini, ra süvi takua ñuu Éfeso yoꞌo ke xika ra, chi xa iin takundiꞌi va ñuu ña ndikun ndiaa Asia ke xika ra sañaꞌa ra na.
27 Ra ña ^xa ra yoꞌo suꞌva, ra iyo ni va ndiꞌi xaꞌa chiñu yo, ra ndiꞌi tu xaꞌa ña yoso tuꞌun ni veꞌe ñuꞌu ndioxi yo, Diana va, ra kañüꞌu ka na ña. Chi vichin ra iin takundiꞌi va ñuu ña ndikun ndiaa Asia ke kañuꞌu na ña, ra saa tu na ndee iinii saa kuvi ña yuuvi va ―kachi ra.
28 Ra ta xini soꞌo ndia ña ndikaꞌan tiaa kan, saa ra tiaa ni ndisaa ndia, ra saa xaꞌa ndia ndaꞌyu ndia, kachi ndia saa:
―¡Ña kaꞌnu ni kuvi siꞌi yo Diana, chi ña kan kuvi ndioxi yoo na ñuu Éfeso! ―kachi ndia.
29 Saa ra iin xaꞌa kaña takundiꞌi va na ñuu Éfeso kan, ra saa kee sava na ndixaꞌan na tiin na ra Gayo xiꞌin ra Aristarco, ra ndia kee xiꞌin ra Pablo chi Macedonia kuvi ndia kan, ra saa iin kañuꞌu nduxa na ndia kuaꞌan ndia xiꞌin na, chi maꞌñu ñuu, nuu xa yunaꞌa na ñuu kan ndakutaꞌan na.
30 Saa ra kuni tu ra Pablo va kuꞌun ra kaꞌan ra xiꞌin yuvi kan, ndi su nditäxi vi na itaꞌan xiꞌin ra, na xa ndikun Jesús, ña kuꞌun ra.
31 Ra saa xa tu ndia chiñu ndia itaꞌan xiꞌin ra Pablo ndia ndee mii ñuu Éfeso va, saa chi tiꞌvi tu ndia kan va chiñu ndixaꞌan nuu ra, ña na küꞌun ra nuu yuvi kan.
32 Ndi su yuvi na ndakaya ndixaa nuu ^ndakutaꞌan na ñuu kan, ra iin sana suꞌva va ini na, saa chi xa siin xa siin ndikaꞌan iin iin va na, ra kuaꞌa ni tu na ndixaa kan, ra ndia nii kundäa ini na nichuun ke ndixaa vi na.
33 Ra saa ndikaꞌan sava na judío na ndixaa ndita kan xiꞌin ra Alejandro ra kuu judío taꞌan na, ña na yaꞌa ra chi nuu, ra ndakani ra nuu na ñuu; ra saa ndiyaꞌa ra, ra ndoniꞌi ra ndaꞌa ra nuu na ña na kutaxin yuꞌu na, ra vaꞌa kaꞌan ra xaꞌa na taꞌan ra xiꞌin na ñuu kan kuni ra.
34 Ndi su ta ndakuni na ra ña kuu ra judío, ra saa xaꞌa nindaꞌyu na kuꞌva uvi hora, ra kachi na saa:
―¡Ña kaꞌnu ni kuvi siꞌi yo Diana, chi ña kan kuvi ndioxi yoo na ñuu Éfeso! ―kachi na.
35 Ra saa ndikaꞌan iin ra chiñu nuu na ñuu ra tiaa tutu, xiꞌin na ña na kutaxin yuꞌu na, ra ta kutaxin yuꞌu na, ra saa ndikaꞌan ra kachi ra saa xiꞌin na:
―Na taꞌan yo ñuu Éfeso, xa kundaa ini takundiꞌi va na yuuvi ña kuu ñuu yo, ñuu ña ndiaa veꞌe ñuꞌu siꞌi yo Diana, ra kundaa tu ini na xaꞌa naꞌna ña, ña kee ña ndivi, ra ndakava ña nuu ñuꞌu va.
36 Ra ndia nii na küvi kaꞌan ña xïni xaꞌa ña, ña kan ke na koo yaa va ndo, ra ndia nii ña xä ndo, tu täan kiꞌin vaꞌa xini ndo xaꞌa ña.
37 Saa chi tiaa ndia ndiaka ndo xaa ndo yoꞌo, ra täan ndaa yuꞌu ndia ndioxi yo Diana, ra ni xaꞌa veꞌe ñuꞌu ña täan kaꞌan kiꞌvi va tu ndia.
38 Ra tu ra Demetrio, xiꞌin ndia xachiñu xiꞌin va ra, kuvi ndia kuni taxi kuachi xaꞌa ndia iin yuvi, saa ra na kuꞌun ndia nuu na tiin kuachi va, saa chi xa chiñu va na kan ke, ña sayukun na kuachi xiꞌin ndia.
39 Ndi su tu inka va kuvi ña kuni ndo kaꞌan ndo xaꞌa, saa ra ta xa ndee kuiti takundiꞌi na chiñu ñuu ke na kaꞌan ndo xaꞌa ña.
40 Saa chi iyo ni taxi na kuachi xaꞌa yo ña kanitaꞌan yo xiꞌin ra chiñu ñuu Roma. Ra tu na ndakatuꞌun na chiñu kan yoo xaꞌa ña sakaña ndo vichin, ra nii nïꞌi tu mii yo ni ke kachi yo xiꞌin vi na ―kachi ra.
41 Ra ta ndiꞌi ndikaꞌan ra tuꞌun kan xiꞌin na, ndia saa ra sandiꞌi ra nuu va na.