27
Tiꞌvi ra chiñu Festo ra Pablo kuaꞌan ra chi ñuu Roma
1 Ra ta xa kindoo ra chiñu Festo ña tiꞌvi ra nduꞌu kuꞌun ndi chi Italia, ra saa ndataxi ra ra Pablo xiꞌin sava ka ndia ñuꞌu veꞌe kàà, ndaꞌa iin ra soldado ra kuchee ra nani Julio, ra itaꞌan xiꞌin iin tiꞌvi chee ndia soldado, ndia kuu kuenda ra Augusto.
2 Ra saa ndakundiaka ndia soldado kan nduꞌu, ra ndixaꞌan ndia ndaa ndia xiꞌin ndi, ini itun tun xika nuu mini tu kee ñuu Adramitio ña ndikaa yuꞌu mini, tu xa kana kuꞌun ñuu ña ndoꞌni yuꞌu mini chi Asia. Ra kuaꞌan tu ra Aristarco ra itaꞌan xiꞌin va ndi, ra kee ñuu Tesalónica ña ndikun ndiaa ñuu Macedonia.
3 Ra ta ndituvi inka kii saa ndixaa ndi nuu ndi ñuu Sidón. Ra toꞌo ni va xa ra Julio, ra kuchee nuu ndia soldado kan xiꞌin ra Pablo, saa chi taxi va ra ndiayu ndaꞌa ra ña ndixaꞌan ra ñuu kan xitoꞌni ra na itaꞌan mani xiꞌin ra, ra chindiee taꞌan na xiꞌin ra.
4 Ra ñuu Sidón kan, nandaa tuku ndi itun tun xika nuu mini, ra saa kana nu kuaꞌan nu xiꞌin ndi; ra ndiee ka vi xaꞌa kani tachi, chi nuu ndi suꞌva, ra ni ndiküvi ka kuꞌun itun kan xiꞌin ndi, ra saa xakin xiyo nu xiꞌin ndi chi ndaꞌa ichin xiin ñuꞌu loꞌo ña ndikaa niꞌi nuu mini ña nani Chipre.
5 Ra saa ndiyaꞌa ndi chi nuu xitondiaa yuꞌu mini nuu ndikaa Cilicia xiꞌin Panfilia, ra iin saa ndixaa ndi ndia ñuu Mira, ña ndikun ndiaa chi Licia va.
6 Ra ñuu Mira kan kundaa ini ra Julio, ra soldado kuchee kan, ña kana iin itun tu xika nuu mini tu kee ñuu Alejandría ra kuaꞌan nu chi Italia. Ra tu kan nandaa ndi kuaꞌan ndi xiꞌin ndia soldado kan.
7 Ra kuaꞌa ni va kii xindikaa nu nuu mini kan xiꞌin ndi, saa chi kuee ni va ndixaꞌan nu. Ra iin xiꞌin ña nduxa vi ndiyaꞌa nu xiꞌin ndi, chi nuu xitondiaa nuu ndikaa ñuu Gnido. Saa chi tiaa ni ndiee kani tachi chi nuu ndi suꞌva, ra xaꞌa ña kan ke xakin xiyo nu xiꞌin ndi, ra ndiyaꞌa nu ndia xiin ñuꞌu ña ndikaa niꞌni nuu mini ña nani Creta, nuu ndikaa ñuu Salmón.
8 Ra iin xiꞌin tundoꞌo kaꞌnu vi saa ndixaa nu xiꞌin ndi ñuu ña nani Buenos Puertos, ña ndikaa yachin xiꞌin ñuu Lasea, suvi mii Creta kan va.
9 Saa kuu, ra xa kunaꞌa va ndoꞌni ndi ichi kan, saa ra xa kuyachin va kii ña xaꞌa kuun savi chi kan, ra xa ku iyo va kaka itun tu xikan nuu mini. Ra xaꞌa ña kan ke taxi ra Pablo xini takundiꞌi ndia kuaꞌan xiꞌin itun kan,
10 kachi ra saa:
―Ndia taꞌan yo, ña tuvi yu, ra ichi nuu kuꞌun yo ra iyo ni va kuu. Saa chi ndiꞌi va xaꞌa mii itun yoꞌo, xiꞌin ñaꞌa ña ndiso nu, ra kusana ndia mii va yo ndiꞌi xaꞌa ―kachi ra.
11 Ndi su ndindäa ra soldado kuchee kan, xaꞌa vi ña ndikaꞌan ra Pablo. Chi kandixa ka va ra ña ndikaꞌan ra ndiaa itun xika nuu mini kan, xiꞌin ña ndikaꞌan ra kuu xitoꞌo nu.
12 Ra ndia nii ndia ndixïin ña kuachi ndi ñuu Buenos Puertos kan, saa chi iyo ni ndituvi ndia, ña kan ke ndikaꞌan ndia ña kuꞌun ndi chi ñuu Fenice ña ndikaa suvi mii Creta ña kundee ndi yoo savi, saa chi ikan ke kuëe ndoꞌo itun xika nuu mini kan, saa chi küvi kixi ndaku tachi ña tandaꞌa ña nu kaꞌan ndia.
Kuni sandiꞌi tachi xaꞌa itun xika nuu mini
13 Ra saa xaꞌa vita vita loꞌo kani tachi ña vaxi chi ninu nuu kuu sur, ra kuchuun va itun kan kuꞌun nu, ndituvi ra ndiaa nu xiꞌin ra kuu xitoꞌo nu. Ra saa xaꞌndia ndia chiñu ña ndaxita inka ndia yuu vee ña itiin nu xiꞌin nandaa ña. Ra saa ndakiꞌin nu kuee kuee kuaꞌan nu suvi mii yuꞌu mini nuu nani Creta kan va.
14 Ra sakan iin kani loꞌo va kuaꞌan nu xiꞌin ndi, saa ra xaꞌa va tachi ña nani Euroclidón ña ndiee ni kani ña, chi nuu kuaꞌan itun kan.
15 Ra nditäxi ña kuꞌun nu chi nuu kuni ndia kuꞌun nu, saa chi tiaa ni ndaku kani ña. Ndia saa ra ndisaña ndaꞌa nu kuaꞌan nu xiꞌin va ndi xa tachi kan.
16 Ra ndiyaꞌa nu xiꞌin ndi chi xiin ñuꞌu loꞌo ña ndikaa niꞌni nuu mini ñani Clauda, ra loꞌo va tu kani tachi kan, ra tiaa ni uꞌvi saa kuchuun ndi, ndakiꞌin ndi itun vali tu xika nuu mini tun ndiso nu, ña ndataan ndi nu chi ini mii tun chee kan.
17 Ra ta ndiꞌi, saa chikuꞌni ndia mii itun chee kan, xiꞌin kuaꞌa ni yoꞌo, saa chi iyuꞌvi ni ndia ña kani ndiaa nuu nu yuti ña nani Sirte ña iyoo kaꞌa mini kan, ra ndata nu, káꞌán ndia. Ra saa sanuu ndia tikoto ndika ña ndita sata nu, ña vaꞌa na ndukuee kuꞌun nu, kuni ndia.
18 Ra ta ndituvi inka kii, ra iin ndakundiee va tachi kan xika ña. Ndia saa ra xaꞌa ndia koꞌni ndia ñaꞌa ña ndiso nu nuu mini kan va, ña vaꞌa na ndukama nu, kuni ndia.
19 Ra ta ndixinu uni kii, ra saa xatia ndi takundiꞌi va ñaꞌa ña xiniñuꞌu mii itun xika nuu mini kan.
20 Ra kuaꞌa ni kii nindändii, ra ni kimi ndikanäta, ra ndikäꞌan ka ndi ña kutiaku vi ndi, saa chi tiaa ni ndiee xika tachi kan.
21 Ra xa kuaꞌa ni tu kii täan kuxi va ndi, ra saa ndakundichi ra Pablo maꞌñu, ra ndikaꞌan ra kachi ra saa:
―Ndia taꞌan yo, vaꞌa ka va ndikandixa ndo yuꞌu tan ndikaꞌan yu xiꞌin ndo ña kuachi yo Creta, saa chi tu ndikuachi yo ikan, saa ra kuëe ndoꞌo vi itun yoꞌo, ra nii mii yo kuëe ndoꞌo vi.
22 Ndi su na kuayüꞌvi ndo, saa chi nii na ndiꞌi va xaꞌa itun yoꞌo, ndi su ndoꞌo, ra ndia nii ndo küvi.
23 Saa chi ñuu nduveꞌe ndituvi iin ra tatun Ndioxi nuu yu, ra Ndioxi ra ndikun yu, ra xachiñu yu nuu kuvi ra, tiꞌvi ra ña kixi ra nuu yu,
24 ra ndikaꞌan ra xiꞌin yu kachi ra saa: “Kuayüꞌvi kun, Pablo, saa chi xiniñuꞌu xaa va kun nuu ra chiñu kuchee ñuu Roma, ra xaꞌa yoꞌo ke kaku tu ndia kuaꞌan xiꞌin kun ñaꞌa va”, kachi ra xiꞌin yu.
25 Ña kan ke ndaku ni na koo ini ndo, ndia taꞌan yo. Saa chi yuꞌu, ra ndiaa va ini yu Ndioxi, ra kandixa tu yu ña kuu ña ndikaꞌan ra tatun kan xiꞌin va yu.
26 Ndi su xa saa xiniñuꞌu xaa va itun yoꞌo koꞌni nu yoo nuu iin ñuꞌu loꞌo ña ndikaa niꞌni nuu mini ―kachi ra Pablo xiꞌin ndia.
27 Saa kuu ra ndixinu va uxi kumi kii ñuꞌu ndi nuu mini kan, ra mii ñuu kii kan ke xa kuaꞌan ndi nuu mini ra nani Adriático va, ra iin choꞌo iin chi kan va kuaꞌan itun kan xiꞌin ndi xa tachi, ra ta xa kuu sava ñuu saa ra kundaa va ini ndia ndiaa itun kan ña xa kuyachin nu nuu ndikaa ñuꞌu ichi.
28 Ra saa tava ndia kuꞌva ña kunu mini nuu kuaꞌan ndi kan, ra oko xaꞌun iin metro ka ke kunu ra, ra ta xa iin vaꞌa vaꞌa loꞌo ka kuaꞌan itu kan, ra saa tava tuku va ndia kuꞌva, ra ndia kuꞌva oko uxa metro va ke kunu ra.
29 Ra saa ndiyuꞌvi ndia ña kani ndiaa nu kava, ra saa sanuu ndia kumi yuu vee chi kaꞌa nu, ña vaꞌa na kundichi nu nuu mini kan, ra xaꞌa ña ndiyuꞌvi ndia ke kuni ndia ña kama ni na tuvi.
30 Saa xaꞌa ^kuni kunu va ndia sakanda itun kan kuꞌun ndia, ra xaꞌa ndia sanuu ndia itun vali tu xika nu tiakuii tun ndiso itun chee kuaꞌan xiꞌin ndi kan; ra iin ^xa tiin ndia yuu vee ña xikundichi nu xiꞌin ña koꞌni ndia ña chi nuu nu, iyoo tuꞌun.
31 Ra xini va ra Pablo ña xa ndia saa. Ra saa ndikaꞌan ra xiꞌin ra soldado kuchee kan, ra saa tu xiꞌin ndia soldado va ra, kachi ra saa:
―Tu na kunu ndia yoꞌo kuꞌun ndia, saa ra nii ndoꞌo kuvi ndia käku vi ―kachi ra.
32 Ra saa xaꞌndia ndia soldado kan yoꞌo ña nuꞌni ndiaa itun vali kan, saa ra ndikoyo nu nuu mini kan kuaꞌan va nu.
33 Ra ta xa kuaꞌan ndituvi, ra saa ndikaꞌan ra Pablo xiꞌin ndia ña xiniñuꞌu kuxi va ndia kachi ra, ra saa ndikaꞌan ka ra kachi saa xiꞌin ndia:
―Xa uxi kumi va kii ke täan kuxi ndo, ra ni täan tu kusun va ndo, ña ndiatu ini ndo, ndia ña ke kuu.
34 Ña kan ke ^nduku yu ña mani nuu ndo, ña na kuxi va ndo loꞌo vichin, ra kuayüꞌvi ndo, chi ndia nii ixi loꞌo xini ndo ke ndoñüꞌu vi ―kachi ra.
35 Ra ta ndiꞌi ndikaꞌan ra Pablo tuꞌun kan, ra saa kiꞌin ra xita ra taxi tixaꞌvi ndaꞌa Ndioxi xaꞌa ña, ra xini takundiꞌi va ndia ndee kan ña ndikaꞌan ra xiꞌin Ndioxi, ra saa taꞌvi ra ña ra xaꞌa ra xixi va ra.
36 Saa ra ndakindiee tu ini ndia kuaꞌa kan va, ra xaꞌa tu ndia kan va xixi ndia.
37 Ra uvi ciento uni xiko xaꞌun iin vi kuvi ndi kuaꞌan xiꞌin itun kan.
38 Ra ta xa nditiandiaa ini ndia ña xixi ndia, ra saa xaꞌa ndia xatia ndia nuni trigo ña kuaꞌan xiꞌin itun kan nuu mini kan, ña vaꞌa na ndukama ka nu, kuni ndia.
Ndiꞌi xaꞌa itun xika nuu mini
39 Ra ta ndituvi, ra nindäkuni vi ndia, ndia itun kan ndia mii ku nuu ndixaa ndi. Ndi su xini va tu ndia ndikaa iin ñuꞌu loꞌo maꞌñu mini kan, ra ndaa va loꞌo xiin ña, ra xa vita va kandita mini ikan, ra saa kuni ndia ña na kundutiaꞌa itun kan, nuu ndaa xiin ñuꞌu loꞌo kan.
40 Ra saa xaꞌa ndia xaꞌndia ndia yoꞌo, ña nuꞌni yuu vee ña itiin itun kan ña vaꞌa ndichi nu, ra sataya tu ndia itun tun sakanda ndia ña vaꞌa kuaꞌan va nu. Ra saa sandandaa tuku va ndia tikoto ndika ña ndichi chi nuu nu, ra saa ndakanda itun kan kuaꞌan nu chi nuu ndaa, nuu vita loꞌo kani mini kan.
41 Ra saa ^kuu nu kuaꞌan nu, saa ra nditiin va chi yuꞌu nu yuti ña ndakoo ndee kaꞌa mini kan, ndia saa ra ndiküvi vaꞌa ka kuꞌun vi nu. Ra xiꞌin ña ndiee ni kani ndiaa mini kan chi kaꞌa nu, saa ra xaꞌa chachi va nu.
42 Ra saa xaꞌa ndia soldado kan kuni ndia kaꞌni ndia, ndia ndasi ndiaa kuaꞌan kuꞌun veꞌe kàà, ña vaꞌa na ndasütia ndia ra kunu ndia kuꞌun ndia.
43 Ndi su nditäxi vi ra soldado kuchee kan, ña kuvi ndia ndasi ndiaa kan, chi ña xa ra ke xaꞌndia ra chiñu nuu ndia xini sutia, ña na sutia ndia, ra kee ndia chi nuu ñuꞌu ichi va. Ra ra Pablo va kuvi ra kuni ra sakaku ra ña xa ra saa.
44 Ra ndia kuchüun sutia tu ndikaꞌan ra xiꞌin, ña na kiꞌin ndia vitu a ndia ka ñaꞌñu mii itun chee kuaꞌan xiꞌin ndi kan va, ra nuu nu kan va na kundee ndia ña kee ndia chi nuu ñuꞌu ichi, kachi ra xiꞌin ndia. Ra saa ndixa ke xa va ndia, ra vaꞌa ndixaa tiaku ndiꞌi va ndi, chi nuu ñuꞌu ichi kan.