4
Talenɛ lemu lʼa jo nuguro ta shizhaa na ge
(Macoo 13:1-9; Luka 8:4-8)
1 A Yesu di ba guri shɛ sanha Galile Gba wu ɲɔ ki na, a sipyii pʼi ganha na se na binnɛɛ, a wu pu ɲɔ kɔn na galaa. A sipyiɲɛhɛmɛɛ di ba binnɛ, na wu maha fo wʼa jé tiin kɔrɔgɔ ka ni. Kee kɔrɔgɔ kʼa bye lɔhɔ ki ni; sipyiire ti bɛɛri di ɲɛ kpɛɛngɛ ki na gba wu ɲɔ ki na.
2 Wʼa bi pu kalaa kaɲɛhɛŋɛɛ ni, ni taleŋɛɛ ni. A wu yi jo pu mu wu kalaa wu ni na:
3 «Yi ye logo, caŋa ka ná wa ya foro na kari wu tɛgɛ ni di zhɛ wu alikama shi wá fenɛ shi wagana na.
4 Na wu yaha wu na wee nuguzhi wu waa, a wu nuguro ta di do koo ni tɛgɛ ki ɲɔ na. A shazhɛɛrɛ di ba tee jɔ.
5 A ta di do faaga ɲuŋɔ ni pogoo kii ni. A tee di wɛri fin, bani poɲɛhɛrɛ bye wà wɛ.
6 Ba caya yʼa pa yeree wɛ, a tʼi fanhaŋa, na waha, bani nire tatii bye ti na wɛ.
7 A nuguro ta di do xhuyo niŋɛ ni. A xhuyo yʼi ganha na lɛgi, na ba ti co, na ti li, a tʼi bye ti ya nagoo pye wɛ.
8 A nuguro ta di do ɲijeŋɛ na. A tee di fin, na lɛ, na pya le. Pile la ma pyaa kɛlɛɛ taanri (30) pye; la ma kɛlɛɛ gbaara (60) pye, la ma xhuu nigin (100) pye.»
9 A Yesu di pu pye: «Wemu na logo ge, wu logo dɛ!»
Yesu taleŋɛɛ ki kajuu ɲuŋɔ
(Macoo 13:10-17; Luka 8:9-10)
10 Tuun wemu ni Yesu ya pa laha sipyiɲɛhɛmɛɛ pu tàan ge, pii pʼa tee pye ni wu ni na fara wu kalaapiire kɛ ni shuun wu na ge, a pee di wu yege taleŋɛɛ ki kɔri na.
11 A wu pu pye: «Yee ya Kilɛ saanra niŋmɔhɔrɔ ti cɛmɛ pu bɛɛri ta. Ga sipyii pusamaa kunni, ti keree ki bɛɛri wʼa yu pu mu taleŋɛɛ ni,
12 kɔnhɔ:
‹Pʼi já wii xuuni,
ga pʼi ganha bu yaaga ɲa wɛ.
Pʼi já niwegee shan xuuni,
ga pʼi ganha bu yi ɲaha cɛ wɛ.
Lee kaa bɛ wɛ, pu na guri ba Kilɛ mu,
wʼa pu jurumu wu yafa pu mu.›»
Yesu ya nuguro ti wo talenɛ li kɔ́ri jo
(Macoo 13:18-23; Luka 8:11-15)
13 Lee kadugo na a Yesu di pu pye: «Yee ya le talenɛ le cɛ-ɛ ya? Yee na ba taleŋɛɛ kisaŋaa bɛɛri cɛ dii wɛ?
14 Nuguzhi wavɔɔ we, Kilɛ jomɔ wʼa nuri.
15 Sipyii pii di ɲɛ ba koo ɲɔ ɲɛ wɛ, jomɔ pa na nugi wee xuu we ni. Pee na pu logo, Shitaanni na ba taapile ni, na ba pee jomɔ pe ninugumɔ wolo pu funyɔ ni.
16 Wee cogo wu na faaga wo nuguro ti ɲɛ piimu ge, pee na jomɔ pu logo, na dà pu na tɔvuyo na ni fundanga ni.
17 Ga nire di ɲɛ pu na wɛ, pu da mɔ wɛ. Lee wuu na cɔnrɔmɔ bu nɔ pu na, leeshin sipyii ba pu kana pee jomɔ pe wuu na, taapile ni pu ɲuyɔ na gyɛɛgi.
18 Piimu pu ɲɛ ba xhuyo niŋɛ wuu pu ɲɛ-ɛ ge, pee na jomɔ pu logo,
19 ga ke koŋɔ ke wo funzhakeree, ni naafuu la piinŋɛ, ni keree kii bɛ wo la na pu cɔnri pu funyɔ ni, fo pu da nagoo pye wɛ.
20 Ɲijeŋɛ wuu pu ɲɛ piimu ge, pee na pu logo, na pu co, na nagoo pye. Pile la ma bye kɛlɛɛ taanri (30), la ɲɛ kɛlɛɛ gbaara (60), la ɲɛ xhuu nigin (100).»
Talenɛ lemu lʼa jo sokinna shizhaa na ge
(Luka 8:16-18)
21 Lee kadugo na a Yesu di pu pye: «Wa bu sokinna le, mʼa cɛrɛ shigile wu ɲuŋɔ ni laa, mʼa wu le karaga nɔhɔ ni? Ta yaaga ɲuŋɔ ni bɛ ma ma wu taha wɛ?
22 Yaaga bɛɛri kʼa ŋmɔhɔ ge, ki na ba foro kpɛɛngɛ na, kaa kaa lʼa ŋmɔhɔ ge, sipyii bɛɛri na ba lee cɛ.
23 Wemu na logo ge, wu logo dɛ.»
24 A Yesu di guri li shɛ pu na na: «Ye yʼa nuri ge, yʼa yiyɛ kasɛri yee na. Yaaga kemu ni yee wa sipyii pu wo daanna wu pyi ge, kee yaaga ke ninuŋɔ ni yeeyɛ pyaa bɛ wo daanna wa da ba bye, na la fara yee mu.
25 La ɲɛ wemu mu ge, la na gan wee mu. Ga la ɲɛ wemu mu wɛ, ali nifɛnhɛnɛ lemu bɛ li ɲɛ wu mu ge, li bɛ na zhɔ wu na.»
Talenɛ lemu lʼa jo yemɛ nivinmɛ pu shizhaa na ge
26 A Yesu di pu pye sanha: «Kilɛ wo saanra te ya foro kaa lemu fɛni ge, li le. Ná wa wʼa yemɛ nugi wu kɛrɛyɛ ni.
27 Wʼa ŋmunɔɔ piige la, wʼa yeree na caŋa xuu la, yemɛ pu na viin puyɛ mu, na lɛ, na ta wu ya yaaga cɛ pu keree ni wɛ.
28 Pile li ma fin na foro ɲiŋɛ ki ni, na ba shiceŋɛ yeege, kee na ba sege pye. Sege ki na ba pya le xuuni.
29 Ki ba lɛ, ná wu ma foro, na ki kɔn ni wu ŋmɔɔ ni, bani yalɔɔrɔ ti lɔduun wʼa nɔ.»
Yesu ya talenɛ la jo mutaridi pile shizhaa na
(Macoo 13:31-32,34; Luka 13:18-19)
30 A Yesu di pu pye sanha: «Wèe na já Kilɛ saanra ti taanna ni ɲaha ni wɛ? Wù na talenɛ lekɛ taga ti kaa jo wɛ?
31 Tʼa foro mutaridi pile fɛni. Ma ba da li nugi ɲiŋɛ na, lʼa cɛ̀rɛ foro ɲiŋɛ ke yashi we sama bɛɛri tàan.
32 Ga li bu nugi xɔ, lʼa fin, na bɛlɛ na toro naxhoo wu tiye yi saya bɛɛri tàan. Lʼa gegbɔyɔ yeege, fo shazhɛɛrɛ na já shiire tagi yemu ɲimɛ ni ge.»
33 Yesu bi sipyii pu kalaa, ni kii taleŋɛɛ kii tuuyo niɲɛhɛyɛ ni, pu na já kiimu logo, pʼi ki ɲaha cɛ ge.
34 Wu bi yu ni pu ni talenɛ baa wɛ, ga wu ni wu kalaapiire ti bu bye puyɛ na, wʼa kee taleŋɛɛ ki bɛɛri kɔri jo pu mu.
Yesu ya kafɛɛgbɔhɔ ka yereŋɛ
(Macoo 8:23-27; Luka 8:22-25)
35 Kee canuŋɔ ki yakoŋɔ, a Yesu di wu kalaapiire ti pye: «Wù shɛ gba wu kadugo.»
36 A pʼi sipyiire ti yaha kari. Yesu bye kɔrɔgɔ kemu ni ge, a wu kalaapiire tʼi gari kee ni ni wu ni. A kɔrɔyɔ ya bɛ di binnɛ kari ni wu ni.
37 A kafɛɛgbɔhɔ ka di yìri, a lokuruyo yʼi ganha na dun kɔrɔgɔ ki funŋɔ ni, fo na zhaa di ki ɲi lɔhɔ na.
38 Yesu bi bye na ŋmunɔɔ, kɔrɔgɔ ki kadugo yíri, na wu ɲuŋɔ taha ɲudahaŋa ka na. A wu kalaapiire tʼi wu ɲɛ, na wu pye: «Wù Karamɔgɔ, wù na da gori lɔhɔ ni, mu wa lee wii kaa-i gɛ?»
39 A Yesu di ɲɛ, na sɛlɛ kafɛɛgɛ ke ni lokuruyo yi na, na jo: «Yi yere!» Taapile ni a kafɛɛgɛ ke ni lokuruyo yi bɛ di yere. A tunmɔ pu bɛɛri di yere.
40 Lee kadugo na a Yesu di wu kalaapiire ti pye: «Ɲaha na yee di fyagi mɛ wɛ? Ɲaha na nʼa daa di sanha sii pye yee mu-i wɛ?»
41 Ga, a pʼi fya xuuni na ganha na puyɛ pyi: «We ná we dʼa sii jɔgɔ wɛ? Kafɛɛgɛ ni lɔhɔ bɛ na wu ɲɔmɛɛ coni.»