17
1 Pauloyũ o'ju Tessalônica ka kay. Cucum pima o'kap ip Anfípolis ka dag̃, Apolônia ka dag̃ tak. Oajẽm ip Tessalônica ka be. Ebapũg̃ esemana ibo ka be ip osodop. Judeuyũ e'aweroroap'a ibo ka be o'yanuy―Deus eju kawẽnwẽnap'a.
2 Ebapũg̃ Sábado bima ig̃o'a be o'jujuju ip. Oõm ip ig̃o'a be.
G̃ebuje Paulo Deus ekawẽn o'g̃uwẽnuwẽn ig̃o'a beacat pe. Imutaybitbin o'e ip.
3 — Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukayũ juk adi Jesus Cristo o'g̃uwẽnuwẽn — io'e. — Imẽn e'em ip:
Deus emunaẽ juy ipiat supi'ajo, i. Je'ũ juy, i. Waram imẽnpit jetait, i.
Imẽn e'em Deus ekawẽn tup — io'e. — Ibodup ekawẽn tag̃ o'jebapuk Jesus pe — io'e. — Õn ixe Jesus muwẽnuwẽn eywebe. Deus ixe Jesus o'taẽ wuydaxijojo'ukan — Paulo o'e.
4 Iboap co buje ade Judeuyũ oitabun Jesus kay. Pauloyũ eju oekuku ip. Ade Grego a'õm kawẽnwẽn'ukayũ dak oitabun Jesus kay―Deus kay itabut osodop'iayũ. Ade aoyũ dak oitabun Jesus kay―Grego a'õm kawẽnwẽn'ukayũ―soat xe ibuyxiayũ.
5 Warara'acayũ bit oitabutkarey Pauloyũ kay Judeuyũ―itabut'ũmayũ. Itabutkarey o'e ip ibadipdipyũ oitabun Jesus kay buye. Itabutkareyayũ ikẽrẽat mujurũg̃rũg̃'ukayũ o'tomuwã je'awero am. Ibukapik'ũmayũ o'tomuwã ip―kaycõm'ũmayũ. O'je'awero ip itabutkareyayũ Pauloyũ o'jomuymuy buye. Itabutkareyayũ warara'acayũ o'g̃utakomãn ip Pauloyũ kay. Puyxibut'ũm ip oõm Jasão duk'a be Pauloyũ bu ojuy. Pauloyũ dujowat ojuy ip aweromayũ kay.
6 Pauloyũ bit o'tobuxik g̃u ip Jasão duk'a be. Imẽnpuye Jasão o'jat ip Pauloyũ nuyap pe, Pauloyũ ka'ũm puye. Wara'acat itabucayũ dak o'jat ip.
Ibocewi o'tujowat ip ika kukukayũ kay. Pauloyũ o'jomuymuy ip ika kukukayũ be.
— Soat kaykay teyũku osodop! — io'e ip napa ma. — Soat kaka dag̃ ip oekuku wuybadipyũ kaykay — io'e ip napa ma. — Wuyka be g̃asũ ip oajẽm — io'e ip.
7 — Jasão ixeyũ o'tujuõm jeduk'a be tũy ãm — io'e ip jeka kukukayũ be. — Wuyeipi kukukat a'õdadam ip―César a'õdadam — io'e ip napa ma. — “César g̃u soat kukukat―Jesus acã,” i napa ma e'em ip ocewebe — io'e ip napa ma.
8 Iboap co buje ika kukukayũ oitakomãn Pauloyũ kay Pauloyũ wuyeipi kukukat a'õdadam tũybe iãn o'e buye. Adeayũ dak oitakomãn cekay ip.
9 Imẽnpuye ika kukukayũ dinheiro o'jat Jasãoyũ xewi Pauloyũ mujẽmap teida am.
— Pauloyũ juy epeg̃ujẽm wuyka bewi — io'e ip Jasãoyũ be. — Ixeyũ jẽm puje waram eyedinheiro oceg̃ũm eywebe — io'e ip.
Jasãoyũ o'g̃uypicat ip waram tuk'a be.
10 Imẽnpuye Jasãoyũ Pauloyũ o'g̃ujẽm jeka bewi. O'g̃ujẽm ip ixima be. O'g̃uju ip Beréia ka kay.
Pauloyũ o'ju Beréia ka kay. Oajẽm. Judeuyũ e'aweroroap'a be ip oõm Deus eju kawẽnwẽnap'a be.
11 G̃ebuje Pauloyũ Deus ekawẽn Beréia ka watwat o'g̃utaybitbin. Beréia ka watwat Tessalônica ka watwat puxim g̃u ip osodop. Itabut pin ip osodop icẽmat a'õ kay. Paulo ekawẽn coco'uk ip osodop. Soat kabia Deus ekawẽn tup coco'uk ip osodop jetaybit am Paulo icẽmãn paxi e'em iam, icẽmãn g̃u paxi iam tak.
12 Imẽneju ade ma oitabun Jesus kay. Ade Judeuyũ itabut o'e ip cekay. Ade aoyũ dak itabut o'e ip Jesus kay―Grego a'õm kawẽnwẽn'ukayũ―soat xe ya'õbuyxiayũ. Ade ag̃okatkayũ dak itabut o'e Jesus kay―Grego a'õm kawẽnwẽn'ukayũ.
13 G̃ebuje Judeuyũ o'yawẽg̃tobuxik Paulo Deus ekawẽn muwẽnuwẽn Beréia ka be iap awẽg̃―Tessalônica ka watwat. Imẽnpuye Paulo kay ip o'ju. Oajẽm ip. Paulo awẽg̃ o'yawẽg̃mukẽrẽrẽn ip Beréia ka watwat pe. O'jomuymuy jĩjã ip. O'gubu'un ip Paulo a'ĩjo am.
14 G̃ebuje itabucayũ Paulo o'tujowat tibog̃ cĩcãati be. Silas pit Beréia ka be o'jecũ, Timóteo dak.
15 Ibocewi Paulo o'tujowat ip Atenas ka be. Paulo dujowacayũ o'jepit jeka be―Beréia ka be. Jepitpin pima, Paulo o'jekawẽn ceweju ip.
— “G̃axĩn ma juy epesot okay,” i juy epe'e Silasyũ — io'e cebe ip. — “Ibun g̃u juy epesop Beréia ka be,” i juy epe'e cebe ip―Silas pe, Timóteo be dak — io'e Paulo cebe ip.
16 Paulo yag̃uybabi'ũm'ũm o'e Atenas ka watwat kug̃. Silasyũ ajẽmap wiwim osunuy ibo ka be. Ade deusbaroyũ kay itabut cĩcã ip osodop Atenas ka watwat. Tũybe ade deusyũ iãn o'e ip Atenas ka watwat. Paulo o'yukpiceg̃ẽn deusbaroyũ biõg̃buk cocom puye. Atenas ka watwat kug̃ yag̃uybabi'ũm'ũm o'e.
17 G̃ebuje Paulo o'jekawẽn Atenas ka watwat eju. O'jekawẽn Judeuyũ e'aweroroap'a be―Deus eju kawẽnwẽnap'a be. Judeuyũ eju o'jekawẽn Judeuyũ'ũmayũ eju dak―Deus kayayũ eju. Wuyjuyũ e'aweroroap pe dak o'jekawẽnwẽn soat kabia aweromayũ eju.
18 Itaybit cĩcãayũ dak o'jekawẽnwẽn Paulo eju―Estóicoyũ, Epicureuyũ dak. Ixeyũ ag̃okatkayũ itaybit cĩcã osodop ip. Paulo o'g̃uwẽnuwẽn ip jeweweju.
— Apẽntak sute e ojuy itaybit'ũmat? — io'e ip.
— Deus muwẽnuwẽn teku oxe bit — io'e warara'acayũ. — Wuyju bit wuyetaybit g̃u i'em — io'e ip.
Imẽn o'e ip, Paulo soat em Jesus muwẽnuwẽn oekukuku buye, wuye'ũ buje waram acejetait iap muwẽnuwẽn oekukuku buye dak. Jesus buten itaybit g̃u ip osodop.
19 G̃ebuje itaybit cĩcãayũ Paulo o'tujowat je'aweroroap pe jeweweju kawẽn ãm. Je'aweroroap putet Areópago i osunuy.
20-21 — Ekawẽn iisuat cuy epeg̃uwẽn ocewebe — i'e'e'uk osodop ip jewewebe Atenas ka watwat soat em.
Soat em iisuat muwẽnuwẽn oekuku ip iisuat cocom tak. Paulo o'ju je'aweroroap pe Atenas ka beayũ eju.
— Ejot cuy oceweju ekawẽn iisuat muwẽn — io'e ip Paulo be. — Apẽn etaybit iap cuy eg̃uwẽn ocewebe — io'e ip. — Ekawẽn iisuat cuy ocemutaybin ece. Wara'an ma ẽn ocemutaybitbin — io'e ip. — Oceya'ĩjojo g̃u buk iboap. Ocetaybin pin iboam — io'e ip Paulo be.
22 G̃ebuje Paulo o'jekawẽn cĩcã ceweju ip iboce Areópago be.
— Atenas ka watwat — io'e Paulo. — Eyetabut cĩcã deusbaroyũ kay.
23 Deusbaroyũ biõg̃buk cocom ocekukuku ijoce. Pũg̃'a oyajojo wit'a mug̃ẽg̃ẽ―eyedeusbaroyũ kay eyeg̃ebubuap'a. Ibararak opop ig̃o'a eju. Imẽn e'em: “Wara'at paxi omuy deus, i. Ocetaybit g̃u buk ixem,” i. Ijop'a oceyamug̃ẽ cekay oceg̃ebubuap'am,” i. Imẽn ibararak opop ig̃o'a eju — Paulo o'e. — Õn pit wetabut ixe kay. Ixe Deusat. Ka'ũmg̃u wara'at. Õn wetaybit ixem, eyju bit ka'ũma. Te'e ma ig̃o'a mo a'g̃u epeyamug̃ẽ, eyetaybit g̃u ixem puye. Ixe ekawẽn muwẽnuwẽn õn eywebe.
24 Kuyje ixe ipi o'g̃ug̃ẽ, soat ipi dag̃acat tak. Ixe kabi beacat kukukat, ipi dag̃acat kukukat tak. Ixe bit wuyemu'amuy'a be g̃u nuynuy.
25 Ixe buywat pa'ore wuywebe. Ixe soatkug̃. Ka'ũma kay ixe. Ixe wuymutaicin, wuymu'ada'adam tak. Ixe wuyxat ũmũm wuywebe. Wuydoti dak iũmũm.
26 Soat ka dag̃acat o'g̃u'acog̃ pũg̃ ag̃okatkat pewi. Jebikuyap tag̃ ip o'g̃ujuju soat kaka dag̃. Poce ixeyũ jeedop iap o'g̃uwẽnuwẽn, poce ixeyũ cum iap tak — io'e Paulo.
27 — Deus imẽn o'g̃uwẽn ixeyũ etaybit am ixem, jekay jetabut am tak. Wũy g̃u wuywi nuynuy―wuytẽg̃ ma. Deus dobuxik pin pima, iba'ore g̃u wuywebe tobuxik am.
28 Wuyetait ixe itait puye. Soat tag̃ wuyju cũg̃cũg̃ cucum ixe ag̃ wuykay buye. Wuyju kake ixe kake buye — Paulo o'e. — Eybadipyũ dak imẽn o'e―tupmubararak'ukayũ: “Deus ebekitkit wuyju dak,” i mo o'e ip.
29 Deus ebekitkit wuyju. Imẽnpit xipat g̃u wuywebe i'e am: “Deus wita'a mug̃ẽg̃ẽ buxim” i, “Deus ouro mug̃ẽg̃ẽ buxim” i dak, “Deus prata mug̃ẽg̃ẽ buxim” i dak, “Wuyemu'amug̃ẽg̃ẽ'a buxim” i dak — Paulo o'e.
30 — Kuyje ma Deus g̃ebum g̃u osunuy apẽn ipi dag̃acat ikẽrẽat o'g̃ujurũg̃rũg̃ iap kay, kawẽn icẽmãn itaybit'ũm ip puye. G̃asũ bit “Ikẽrẽat mujurũg̃rũg̃ap cuy epeyepere,” i'e'em Deus soat pe wuywebe — Paulo o'e.
31 — Deus ag̃okatkat o'taẽ―Jesus o'taẽ — io'e. — Kabia o'g̃uweg̃ũn. Soat ijodiat je'bapuk Deus wap ixe kabia be. Abuyũ ikẽrẽat kug̃ Deus xe iap Jesus g̃uwẽn. Abuyũ ikẽrẽat kug̃ g̃u iap tak g̃uwẽn. Cũg̃ ma g̃uwẽn itaybit puye. Deus pe waram Jesus mutait puje soat iboap o'g̃ubapuk soat pe wuywebe — Paulo o'e Atenas ka watwat be.
32 “Deus ce'ũat o'g̃utait waram” i'e buje Paulo ekawẽn o'jowaywayway ip Atenas ka watwat'in. Warara'acat pit Paulo ekawẽn kay o'e ixeyũ'in.
— Waram pima juy g̃uto ejot iboam ocemutaybin am — io'e ip Paulo be.
33 Paulo o'jẽm cexewi ip.
34 Pũg̃pũg̃ ag̃okatkayũ oitabun ip Jesus kay. Paulo eju oekuku ip oitabun'iayũ. Pũg̃ ma itabucat putet Dionísio i osunuy. Ixe Areópago be je'aweroro'ukat osunuy. Ayacat tak itabut o'e Jesus kay. Damáris i ibutet osunuy. Pũg̃pũg̃ ã oitabun Jesus kay.