14
Ngitngit ngali sas amantei Iesu
(Metiu 26:1-5; Luk 22:1-2; Jon 11:45-57)
A se lua mu nen leng se biaa mu, ngali Luxaal ina Esliwaa ma Luxaal ina Tsoki xonone ta xap xa iis sin. No lalaamua ina no unsausawit ma no unaasasing ina lo di xonon ngali tsalei xa sal na xuxii ngali tsiili Iesu ma sas amantei. Oro di paare, “Gita ba xap xosaraa sin leng ina luxaal, amuina no inaman di ba soro atiltsoli esas.”
Aina a patsaa Iesu
(Metiu 26:6-13; Jon 12:1-8)
Biaa Iesu tii manman Betani tii xalkale lalon xan anua Saimon, iwaa ta ie minet basbas, iexa aina a xaalame sangan taman sobuk xaat ta us taman daan ta tso mamainaang, xan iliil abuxa. Atsalali sobuk xaat ma ga arueti biaa daan ta tso mamainaang papan xuan Iesu.
Biexaal ina di biaa di atia, di magaa, ma di ga epaare engen di, “Ngalisa ta xosorlii gomsaai abala daan ta tso mamainaang? Nii ba pupua ngali sune taman ngali adi iliil ina miet ta xuuk ma xolot, biaa xuxute nii ba tali sin no muunwas.” Di tii ga imii buxaai ia.
Iesu ga paare, “Gim poroklii ia. Ngalisa gim ta imii ia? A xosaraa namaang ta matmirmir sin iaa. No muunwas di ba tigiri manman mii gim ma gim pupua ngali tiltsomi di sin no leng gim ta saan. Oro iaa ba xap tigiri manman mii gim. A xosaraa abia ta pupua ngali xosaraa. Arueti daan ta tso mamainaang papan no isuaaga setauan ngali taxaaturungi nugu pupuna. Iaa asaaiti gim taman so, itaa biaa inesaait mamainaang di ba ta baais laa sin xolkolmoxo araraa, sawe tii se xosaraa di ba asaaiti bula taman ia, ngali adodomi ia.”
Judas a babel tali Iesu
(Metiu 26:14-16; Luk 22:3-6)
10 Mil Judas Iskariot, iexa ina sangaul ma ga laa lua, a laa sangan no lalaamua ina no unsausawit ngali babel tali Iesu sin di. 11 Di suk taton ngali alongen abala ma di ga xubatsi ngali tali xaa xuxute sin ia, biaabi ga nanen ngali xa sal axaau ngali naba tali ia sin di.
Iesu a ngani Luxaal ina Esliwaa
(Metiu 26:17-20; Luk 22:7-17)
12 Sin nanaaxuuk ina leng sin Luxaal ina Tsoki.* Biaa namaang xadi no Jiu ngali tsutsungit tali sipsip dokdok ina Esliwaa, xan no tsi asasing Iesu di atsuraa ia, “U saan ngali itaa giem na laa ngali taxaaturungi no maarang ngali u ba ngani abia Luxaal ina Esliwaa?”
13 Biaabi ga tulen xan no tsi asasing ta lua, ga asaaiti delulu, “Gulu laa lalon inaman laba ma iexa taamat ia ta atsaxei sobuk taman daan naba sabasue gululu. Gulu na amusili. 14 Biaa ta tsiga lalon anua, gim na atsuraa tapkina anua, ‘Unaasasing atsura: inaabi xabin ina axos xibong biaa iaa ba pupua ngali ngani luxaal ina Esliwaa mii nugu no tsi asasing?’ 15 Naba asen gululu taman xabin lot tade lapalaa ina anua. Di tii se taxaaturungi abia xabin. Gululu na taxaaturungi abia luxaal atia ngali gita.”
16 Lo tsi asasing delu tapaas ma delu ga laa lalon inaman labalaba ma delu ga tatanginai no mat maarang ta tsap malen Iesu tii se paare taman. Biaabi delu tii ga taxaaturungi Luxaal ina Esliwaa.
17 Biaa ta se nale bingbing Iesu a se tsap lalon anua mii sangaul ma ga laa lua. 18 Biaa di ta lo angangen etudim papan ibe, ga paare, “Iaa asaaiti gim taman so, xa ina gim naba babel tali iaa, iwaa xa ta angangen mii iaa.”
19 Di tii ga suk lolbiir ma di xuxuuk di paare ngali ia, “Aso, a xap iaa?”
20 A xisi, “Xa ina abia sangaul ma ga laa lua, iwaa ta iwaa tsoki mii iaa lalon koi. 21 Xan Tsi Taamat naba laa malen Inaatel Pat tii se asaait taman ia. Oro xaraxin xirabas sin aia ta babel tali Xan Tsi Taamat. Nii ba suk axaau nawe xan nagaa na xap taxaane ia.”
Xan luxaal Orong
(Metiu 26:26-30; Luk 22:18-20; Jon 13:21-30; 1 Korin 11:23-25)
22 Biaa di ta lo angangen, Iesu a adi tsoki, ga putsangi axaau, atsabaxi ma ga tali sin xan no tsi asasing ga paare, “Gim adi, balawaa nugu pakpak.”
23 Mil ga adi sobuk waain, ga putsangi axaau, ma ga tali sin di, ma di araraa, di ga nun sin abia sobuk.
24 Ga paare sin di, “Balawaa nugu dal ina xuxubu uul, tii rue tsuul ngali no daan inaman. 25 Iaa asaaiti gim taman so, iaa ba xap bula nun sin waawaan waain, til sin leng iaa ba ta nunngi biaa ta uul lalon xan Maradaan Moroaa.”
26 Biaa di tii se anaangi nan ararouk, di ga laa papan Buk Olip.
Iesu a paare taman xan taaltalu Pita
(Metiu 26:31-35; Luk 22:31-34; Jon 13:36-38)
27 Iesu ga asaaiti di, “Gim araraa gim ba sol loxona iaa. Inaatel Pat a paare weaatalaa:
“ ‘Iaa ba tsaapi untilaamamil ina no sipsip,
ma no sipsip di ba sol exatsep.’
28 Oro mulina iaa ba ta se tapaas mula sin met, iaa ba laamuangen gim laa Galili.”
29 Pita a paare, “Nawe di araraa di sol loxona iu! Iaa ba xap.”
30 Iesu a xisi, “Iaa asaaiti iu taman so. Talaawaa nabing mil sin puraa naba ta xap mager teng nanaalua, u ba paare a tuul we, u xap atii iaa.”
31 Pita ga xisi awatwati, “O nawe iaa nii met mii iu, iaa ba suk xap paare we, iaa xap atii iu!” Ma biaa di araraa di arie paatina abia uk totore.
Iesu a sausawit lalon uma Getsemani
(Metiu 26:36-46; Luk 22:39-46)
32 Di laa lalon biexa xolot di ta putsangi Getsemani, ma Iesu ga paare sin xan no tsi asasing, “Gim na tsotso atala, ngali iaa ba laa sawit.” 33 A giwaa Pita, Jeims, ma Jon, ngali laa mii ia. Ma ga atiltsoli ngali saaen lolbiir ma xaraxin xirabas. 34 Ga paare ngali detatuul, “Nantanuaaga a se xaao taman lolbiir laa pupua sin xolot ina minet. Gutuu na manman atala ma gutuu na xoxo taman ningning.”
35-36 A es laa dokdok palaaen di o ga xol tudu lapula ma ga sawit. A sawit ma ga paare, “Abba Mom, nawe a pupua lalon num ngitngit, timaa sirawaa iaa ngali ina xap tsigaii abia leng sosong biaa naba ta xaalame. Iu pupua ngali xosaraa no mat maarang araraa. Saali abala sobuk ina sosong sin iaa. Oro na xap sin nugu sirsiir, oro sin num sirsiir.”
37 Mil ga sebula mula laa sangan xan no tsi asasing ma ga laa tatanginai detuu ta urange. A paare ngali Pita, “Saimon, iu urange? Iu xap pupua ngali xoxo liliis etaxaa mii iaa sin xa aua? 38 Gutuu na xoxo ma sausawit ngalibi gutuu ba xap xol sin xonkonon. Aso nantanua asiir oro isua a maluaai.”
39 Ga sebula laa ma ga sawit taman abia uk maarang. 40 Biaa ta se mula, atatanginai detuu ta sebula urange, amuina no matan detatuul a se mamaxet ngali urange. Detuu xap atii sawe ngali paatina sin Iesu.
41 Nanaatuul ina xan inamula, ga paare ngali detatuul, “Gutuu urarange ma iaaiaawis tsaa? A se pupua! Talaawaa, biaa aua a se xaalame. Lasi, xa naba babel tali Xan Tsi Taamat, papan no liman no untsaxa. 42 Gutuu tapaas! Nagaa na laa, nugu unbababel ila se xaalame.”
Di se tsiili Iesu
(Metiu 26:47-56; Luk 22:47-54; Jon 18:1-14)
43 Tiwaa tsaa, ta lo papaare, Judas iwaa xa ina sangaul ma ga laa lua a se asemat. Tii xaalame mii xumul taman no bainat ta irom ma no bom, biaa no lalaamua ina no unsausawit, ma no unaasasing ina lo, ma no xusaak ina no Jiu, di tii se tulen abala malep.
44 Iwaa unbababel tii se ngiti mii di taman axixila. “Iwaa xa iaa ba ta nguri, iwaa se taamat aia. Gim na tsiili ma gim na laamuangen ia laa papan no liman no unxoxo.” 45 Tiwaa tsaa a se es laa sangan Iesu, ma ga paare, “Rabai,” ma ga nguri ia. 46 Biaa no taamat di logotsi Iesu ma di tii ga tsiili ia. 47 Iexa ina abia di ta tiltil atat, ate tsoli xan bainat ma ga iritlii talingan xan untutule unsausawit lapalaa.
48 Iesu ga paare, “Gim xaalame ngali tsiili iaa taman no bainat ma no bom, malen xa unpulapula. 49 No leng araraa iaa manman mii gim ma taal asasing lalon xolot ina Xan Anua Moroaa. Ma gim tii xap tsiili iaa. Oro Inaatel Pat naba taxaa puaa.” 50 Biaa xan no tsi asasing di sol papaalii ia.
51 Iexa taamat xulaau ta alen pu uga mu, amusili Iesu. Biaa di tii tsiili ia, 52 a suk sol belbel laa poroklii xan uga.
Iesu a til laamuaan xadi no lalaamua no Jiu
(Metiu 26:57-68; Luk 22:54-55, 63-71; Jon 18:13-14, 19-24)
53 Di giwaa Iesu laa sangan unsausawit lapalaa, ma no lalaamua ina no unsausawit,§ no xusaak ma no unaasasing ina lo, biaa di ta tsap etudim. 54 Pita a es amil palaaen di ma ga suk laa tsiga lokobel ina xan anua unsausawit lapalaa. Ga tsotso mii no unxoxo ma ga malil sin ie.
55 No lalaamua ina no unsausawit ma no kaunsel araraa in Jiu, di lo tsatsel ngali xaa papaare leng ngali epuske mii Iesu ngalibi di ba pupua ngali sas amantei ia oro di xap tatanginai xawas. 56 Xuduxudu ina inaman di papaare leng taman no daraxe ngali epuske mii ia, oro di xap ukbal taman xadi no totore.
57 Mil biexaal di til lapalaa ma di ga tali abala no papaare leng daraxe ngali epuske mii ia, 58 “Giem alongmen ia ta paare, ‘Iaa ba baxi abala Xan Anua Moroaa biaa no taamat di ta xosaraa. Ma mulina sin no leng ta tuul, iaa ba xosor mulangenai biexa, biaa taamat ta xap xosaraa.’ ” 59 Oro xadi no papaare leng a xap ukbal mii di.
60 Mil iwaa unsausawit lapalaa a til laamuaana di ma ga atsuraa Iesu, “U xap pupua ngali xisi? Sen papaare leng abala, balawaa no taamat di ta tali ngali epuske mii iu?” 61 Oro Iesu aman adamis ma ga xap tali xa xixiis.
Ma iwaa unsausawit lapalaa ga sebula atsuraa ia, “Iu mu Karisito, xan Tsi Moroaa, iwaa gita ta langaari laa sin?”
62 Iesu a paare, “Iaa mu. Ma gim ba lasi Xan Tsi Taamat naba ta tsotso sin lima mua ina iwaa Belaba ma naba ta xaalame papan no xelangit in balalangit.”
63 Biaa iwaa unsausawit lapalaa alongmen abalaa asuk magaa buxa, ga tatari xan no uga disdis ma ga atsura, “Ngalisa gita ta saan ngali xaa daan tiltsoxoti? 64 Gim se alongmen xan reret laa sin Moroaa. Nagim sen adodo?”
Di araraa, di atuti ngali sas amantei ia. 65 Mil biexaal di ga atiltsoli ngali xamutsa ia. Di baa xaali no matan ma di ga tabaii taman no lapen liman di. Di ga paare, “Nawe iu xa propet so, saa pantsi iu?” Ma no unxoxo di ga giwaa ma di ga laa tsaapi ia.
Pita a paare we, a xap atii Iesu
(Metiu 26:69-75; Luk 22:54-62; Jon 18:15-18, 25-27)
66 Biaa Pita ta lo manman lapula lokobel ina anua, o xan tsaana untutule iwaa unsausawit lapalaa a xaalame atia. 67 Biaa ta lasi Pita ta malmalil sangan ie, asuk nan ariti ia.
Ma ga paare, “U tii manman bula mii Iesu, iwaa taamat in Nasaret.”
68 Oro Pita a xisi, “Iaa suk xap atii o leng sin sen maarang iu ta papaare taman.” Tii es tsuul matenmat.
69 Biaa iwaa untutule tsaana tii lasi ia atia, a sebula paare ngali abia di, di ta til iʼis, “Ilawaa taamat ia bula ina di.” 70 Pita a sebula paare, biaa totore a xap so.
A xap sauna mu biaa di, di ta tiltil sangan Pita, di paare, “A suk so, iu iexa ina di, amuina iu in Galili.”
71 Atiltsoli ngali lii no xoror tsaxa papan ia tsaa, ga waawaa lima sin di, “Iaa xap atii aila taamat gim ta papaare taman.”
72 Sauna mu iwaa puraa asuk teng nanaalua. Mil Pita ga adodomi xan no totore Iesu tii paare ngali ia, “Setauan sin puraa naba ta xap mager teng nanaalua iu ba paare a tuul we, u xap atii iaa.” Ma ga suk saaen xaraxin lolbiir ma ga teng.
14:3 Luk 7:37-38 * 14:12 Luxaal ina Tsoki - Balawaa tsoki ta xap ie iis lalon. 14:27 Sek 13:7 14:28 Met 28:16 14:37 aua - Balawaa a xaal sin totore Ingles ngali ‘hour’. 14:49 Luk 19:47; 21:37 14:53 unsausawit lapalaa - High priest. § 14:53 no lalaamua ina no unsausawit - Chief priests. 14:58 Jon 2:19