27
Bà ya ta Páwòlò gí Rómà
1 À mâ giì ꞌviindi có gítí bà ya ze gí Ìtálìyà cee gî, à giì kaa ndâ Páwòlò ta ndâ ꞌbí ka wó ꞌdo gbí zàà ji ꞌbí ꞌdakò ta ṛè wó a Júlìyò, tí kùṛo ndâ ꞌbí ŋa ndâ àsìkérì mì ndâ Ròmánò, náa à kû nì mítí ndú a ndâ «ꞌDóó àsìkérì mì gba Rómà», máa, ndú ko tàkò ndú ya tí gí Rómà.
2 Ze giì o ꞌbí gbâ mbe gì ꞌdo gbí gbata Àdàràmìtìyúmù, mbe kû nò ta bà ṛò tíyò ta ndi tí ndâ to gbí to Ásìyà. À ko ze ta o tí nò a ꞌbí ꞌdakò mbe gì ꞌdo gbí gbata Tèsàlónìkà á gí gbí to Mèsìdónìyà ta ṛè wó a Àrìsìtárìkù.
3 Ze giì tèṛì ta yé bìndi bà nje nó mì ze a i gbí gbata Sìdónì. Ta o tí nò náa ze tè ta ṛì Sìdónì nò, Júlìyò giì bàkà nambeè ji Páwòlò me gbolò ta bà si yí máa, yí ya gí mì ndâ ꞌbí ka wó mbe ùnje gítí có mì Bìndi-Mbíṛì, wàa ndú ꞌví konì yí.
4 Ta o bá njè nó mì ze ꞌdo Sìdónì, pípìṛi kû giì pì a i ꞌdo kùṛo ze. Tacó énò, ze giì kììꞌbà ꞌdo tí ta bà tù nje ze gí Kípùrù.
5 Ze giì ja yendi ngo co gbí ndâ to Sìlísìyà ta Pàfílìyà ya gí bà ṛò tíyò Mírà á gbí to Lísìyà.
6 Ze bàkà ꞌdo Sìdónì kû ya gí Mírà a sili muuꞌbì-nje vô.
Ze mâ giì yee Mírà, ze giì ꞌde ꞌbí gbâ mbe gì ꞌdo gbí gbata Àlèsàndèríyà kû ya gí Ìtálìyà. Bìndi kùṛo ndâ àsìkérì tí nó mbe kû ko tàkò ze nó giì kaa ze mí gbí .
7 Ze bàkà ta bà ꞌdo ze Mírà tacó bà yee ze Cìnídù a cèe ndootí mì ndâ ꞌdakò, tacó yé ŋìnò má too , ze ŋò ꞌdóó po ndi nó tí nó náa ze nò kpòò nó lá. Wotí mì pípìṛi mâ giì kpò ze ꞌdo tí bà ya jáá gî, ze giì loko nje ze gí Sàlìmónè. Ze giì ꞌbì nó ꞌdo Sàlìmónè ta yendi Kèrétì ká kéré-kéré ta tì ngo.
8 Ze mâ giì ngìì nge ta pípìṛi kpòò, ze giì yee tí ꞌbí bàndò bà ṛò tíyò mì ndâ gbâ á dê ta gbata Lásìyà, náa à kû nì mítí a «Tó-bàndò-bà-rò-ndâ-gbâ», á bìndi ndú tí ndâ sili.
9 Ze giì dù á «Tó-bàndò-bà-rò-ndâ-gbâ» á ta kôndi o. O bà kònò go gbí tàkìì mì ndâ Jùdéyà mâ giì ndii gî, Páwòlò giì ŋò ni gî máa, ze má njè nó ꞌdo bà-i-nò, ze bà ꞌde gbí a kpo-se-muu. Tacó énò, yí giì ꞌdè có ji ndâ mbe bàkà nèté gbí gbâ ta wotí tí énó máa,
10 «Ye ŋò goòlá nje ndoo bà zuu gbí nó tí nó zúú-zuu nô, ndâ kómbe ye. À me káa ndâ káꞌi mì ndoo ká bà giṛiki lá. À delè me káa gbâ mì ndoo ká bà giṛi ꞌdo tí ndoo lá. Ndâ ꞌduù me mbè ꞌdo gbí òkò tí ndoo bà cu kô mí gbí ꞌbú wálá.»
11 Káa, kùṛo ndâ àsìkérì tí nó mbe kû ko tàkò ze nó giì ꞌdi kpolo ma a có mì ka wó kpo ꞌduù tí kùṛo ndâ mbe kû bàkà nèté gbí gbâ co tí có mì Páwòlò.
12 Ndâ ꞌduù gbí gbâ me mbè delè giì ùnje a i gítí có bà njè nó, tacó pípìṛi to tí nò náa ze ṛò tíyò tí nò gbí ndâ pì côꞌo nìkì lá. Tacó énò, à giì nìkì tí ndú a có máa, ze te kpo muu, wàa ze ꞌví ya a i gí Fìníkìsì, tí ꞌbí bàndò bà ṛò tíyò mì ndâ gbâ á gbí to Kèrétì, tí to náa pípìṛi kû pì gítí gbí ndâ pì côꞌo ꞌdo a i mò gí gbí òkò tí ndâ gbíꞌdè ta wàá, delè ꞌdo mò gí gbí òkò tí ndâ ngbóngbó ta wàá.
13 Gùlúsùꞌo mâ giì ꞌbìtà bà pì gítí ze ꞌdo mò gí gbíꞌdè, ndâ mbe kû bàkà nèté gbí gbâ giì koṛo có máa, có bà njè nó mì ndâ yì gì tí yúcó gî. Ndú bà-i-nò giì da wú tí gbâ kaṛa gî. Ze giì có Kèrétì ká ta tì ngo kéré-kéré énô.
14 Ze mâ giì nò gàà énó, ze giì ŋò pípìṛi dù káa ꞌvìsì tí gálà gî. ꞌBí ŋa pípìṛi mbe kû tè tí go bètùrúrú, náa à kû nì mítí a «ndâ ngbóngbó-ta-wàá», giì dù kû yaka to ꞌdo gú kèjì tí gítí ze.
15 Pípìṛi tí nò mâ giì gbo ze gî, yí giì tooko ze ta ṛo ngo ká dúú énò gí kà, ta ꞌbí i náa ze ꞌví bàkà nò wálá.
16 Ṛo ze giì njaanga si gó gbí pípìṛi ki ṛèè gî a i tí ꞌbí làmbu to mbe le mí gbí u ngo, náa à kû nì mítí a Kàwúdà. Ze bà-i-nò giì bàkà wotí mì ndâ ꞌdakò tacó bà ja làmbu gbâ tí nó náa à eṛe mítí gbolò gbâ nó ꞌdo tà ngo.
17 Ze mâ giì ja làmbu gbâ tí nò ꞌdo tà ngo gí sè gî, ndâ mbe bàkà nèté gbí gbâ giì te mí gbí gbolò gbâ. Ndú mâ giì gaka gbolò gbâ ta wú kuu gî, ndú giì ja kpâ-bòngo tí nó go mbíṛì gá náa à eṛe mítí zà gbâ tacó wàa pípìṛi ꞌví kû tòò ta gbâ ta nó nó ꞌdo tí zà gbolò gbâ gî, ta gúku máa, gbâ bà dòmò tí mítí ndâ gú njì ngoò náa à kû nì mítí ndú a ndâ «Sùrútì» á tà ngo. Ndú giì si gbâ kû gbàngà tí tí njìya wó ṛo ngo.
18 Pípìṛi giì bàkà ta ze ta bèbìlì tí nò me i nambeè lá. Tacó énò, yé mâ giì too gî, ndâ mbe kû bàkà nèté gbí gbâ giì ꞌbìtà bà ꞌvaka gàna tí ndâ káꞌi ꞌdo gbí gbâ gí tà ngo.
19 Ze sì sili bìndi bà ꞌvaka gàna tí ndâ káꞌi ꞌdo gbí gbâ gí tà ngo nò taꞌô, bìndi ndâ mbe kû bàkà nèté gbí gbâ mâ giì zeke cè bà i mì pípìṛi ta ze kpòò, líkí gbí wálá. Ndú bà-i-nò giì tuṛu ndâ ꞌbí liì bà bàkà nèté gítí gbâ ta ꞌdóó ꞌbì ndú ꞌvaka gí tà ngo.
20 Ze giì dù kû ù káa ndi bà mìì ze. Tacó ze kákáꞌi giì ŋò ṛo ṛi lá, ze delè giì ŋò ndâ yii ta bèbìlì lá, ta mbè sili, tacó pípìṛi giì dù kû pì ká tí vò i dúú bà ya tí .
21 Ndâ mbe kû bàkà nèté gbí gbâ mâ giì zò i lá ta mbè sili, Páwòlò giì ṛò tíyò kùṛo ndú, bìndi yí giì ꞌdè có ji ndú máa, «Yo táánò má ꞌdi a có mì ye, wàa ndoo ꞌví njè nó ꞌdo Kèrétì lá, ndoo kpónó bá kònò ŋa séꞌi tí nó wálá. Ndâ i delè bà mèèkè tí gbí ŋa kpokèjì tí nó wálá.
22 Káa à kpêtí ká énò, yo cì gúku lá, tacó ꞌbí ꞌduù gbaànjé ꞌdo gbí òkò tí yo bà giṛi wálá. I náa ndoo bà bè gbí wó gî gbaànjé káa gbâ mì ndoo.
23 Có tí nò náa ye kpónó ꞌdè ji yo nò a có náa a basìlì mì Mbíṛì mì ye, tí Mbíṛì tí nó náa ye kû bàkà i ji yí nó, ká ꞌdè ji ye kùbòó énó máa,
24 ‹Cì gúku lá, Páwòlò! Kózò tí lo bà ṛò tíyò gbí ngbàngà kùṛo ngáángbá gba mì ndâ Ròmánò. Tacó énò, Mbíṛì ŋò bà ꞌdeke tí lo, bìndi yí giì ꞌvala ndâ ꞌduù tí nó náa yo ta ndú kpónó gbí gbâ nó ꞌdáá gî ta ṛè mì lo.›
25 À má énò, yo zèè njembí yo, ndâ ꞌdakò! Tacó ye ŋò ni gî, máa, ndâ có tí nò náa basìlì mì Mbíṛì ꞌdè nò bà bàkà tí gî. Tacó ye me ꞌduù ŋìnó mbe kû me kpììkì-kpììkì gítí bà ùnje gítí có mbe co ꞌdo gbí nje Mbíṛì nó lá.
26 Káa, ndoo kèjì gí bà gboo mítí ꞌbí to mbe le mí gbí u ngo.»
27 Ta bà muuꞌbì-nje nàꞌô bèbìlì si ze kû waaka gbí kàpá Àdìríyà, pípìṛi giì dù kû tooko ze ta ṛo ngo ya énó, ya ézô. O mâ giì gbooko gî, ndâ mbe kû bàkà nèté gbí gbâ giì ŋò goòlá ze dooko gí tì gú gî nô.
28 Káa ndú mâ giì ꞌvii tà ngo gbí to tí nò, ndú giì ꞌde a cèe wúlú. Ze mâ giì yèè gàà gí kùṛo, ndú mâ giì ꞌvii tà ngò kákáꞌi, ndú giì ꞌde à me ꞌdú me tí vò i go kpédélé ŋìnó náa ndú ꞌvii nó lá.
29 Ndú bà-i-nò giì ṛò gbâ mí tíyò kû ù ta ndi bà too yé, ta gúku énó máa, ndâ-ꞌbî-lá, ze bà dòmò gbâ mítí ndâ duù tà ngo.
30 Ndâ ꞌbí mbe kû bàkà nèté gbí gbâ giì bàkà tiṛì bà fa ngèlè ta bà oloko gí gbí làmbu gbâ, máa, ndâ yì kû paṛa gí kùṛo gbâ tacó bà ṛò yí mí tíyò ta bà eṛe du i mítí .
31 Káa Páwòlò giì ꞌdi gbí tiṛì mì ndú nò gî. Tacó énò, yí giì ꞌdè có ji kùṛo ndâ àsìkérì tí nó mbe kû ko tàkò ze nó ta ndâ àsìkérì mì wó, máa, «Ndâ ꞌdakò tí nò má dù gbí gbâ lá, yo bà ꞌvala wálá.»
32 Ndâ àsìkérì mâ giì ꞌdi có tí nò náa Páwòlò ꞌdè ji ndú nò, ndú giì waaka gbí ndâ wú tí nó náa a eṛe ta làmbu gbâ tí nò mítí gbolò ŋìnó nó gî, tacó wàa yí ꞌví ya gî.
33 Páwòlò giì ꞌdè có ji ndâ ꞌduù ꞌdáá gî si yé kû ꞌbìtà bà ngbaanga to, máa, «À wúnó tí yo a sili muuꞌbì-nje nàꞌô náa yo kû koṛo có ká wi-wìì énô. Yo delè tee ꞌbí làmbu i gbaànjé mítí nje yo lá.
34 À má énò, yo zò i, wàa yo ꞌví ꞌde ta wotí, tacó ꞌbí i gí bà ili ꞌbí ꞌduù gbaànjé ꞌdo gbí òkò tí yo wálá.»
35 Páwòlò mâ giì ꞌdè có tí nò ji ndâ ꞌduù gî, yí giì je kù kô, yí giì kiꞌviki gbí , yí giì ꞌdè nìkì maa ji Mbíṛì, bìndi yí giì zò mí kùṛo ndâ ꞌduù ꞌdáá gî.
36 Ndâ ꞌduù mâ giì ŋò bà zò i mì Páwòlò nò, lilí ndú giì gì gítí ndú gî. Bìndi ndú delè giì ꞌbìtà bà zò i.
37 Muu ze gbí gbâ ta o tí nò ꞌdáá gî a ndâ ꞌduù ziꞌduù-vô ta bà só ta ziꞌduù-taꞌô-nje muuꞌbì nje-muuꞌbì vô nje-vô gbaànjé (276).
38 Ndâ ꞌduù mâ giì zò i yè yì ndú gî, ndú kákáꞌi giì ja gàna tí du i gbí gbâ ta bà tuṛu tí cû ꞌvaka gí tà ngo.
39 Yé mâ giì too gî, ndâ mbe kû bàkà nèté gbí gbâ giì ŋò to tí nó náa ze yee tí ta bèbìlì nó ni lá. Káa ndú giì ŋò káa ꞌbí wúngbó to mbe ya gí gbí u ngo ta njì ngoò tí kpàngbàndàà énô, bìndi ndú giì koṛo có bà ṛò gbâ mítí .
40 Ze mâ giì zekeꞌo, ze giì ŋò ndú ta nèté ꞌvíṛì-ꞌvíṛì! Ndú tí ŋìnó, ndú tí ŋìzó. Ze mâ giì dù gàà énó, ze giì ŋò gbâ ndàyìì kû ya gí tì ngo. Gbâ gí tì ngo! Gbâ gí tì ngo!
41 Ze mâ giì zekeꞌo, ze giì ŋò gbâ cu nje wó mbi ngìkì mí gbí njì ngoò. Bìndi ngo tí nó mbe kû gbàngà ta wotí tí nó giì kiꞌviki gbí zà gbâ ndiì nó njúkú-njúkú gî.
42 Ndâ àsìkérì mâ giì ŋò énò, ndú giì toko có máa, ndâ yì bà ziki ndâ ꞌduù tí nó gbí zàà náa ndâ yí kû ko tàkò ndú nó ꞌdáá gî, tacó ndú má dù ngo gí tìto, ndú bà fáká-faka.
43 Káa kùṛo ndú giì biya có mì ndú nò gî. Yí giì ꞌdè có ji ndâ ꞌduù ŋìnó mbe ni bà dù ngo gî nó, máa, ndú dù ngo gí tìto kùṛo, má kózò gî, wàa sè ndâ ꞌduù ꞌví giì pà kpokèjì bà ya gí tìto tàkò ndú. Yí bàkà énò tacó bà ꞌvala Páwòlò.
44 Ndâ mbe ni bà dù ngo mâ giì bàkà go có mì kùṛo ndâ àsìkérì nò gî, sè ndâ ꞌduù ŋìnó mbe ni bà dù ngo lá nó giì kaa ya gí tàkò ndú ta bà ga tí ndú mítí ndâ ndo-ndò mû tí nó mbe kiꞌviki ꞌdo tí gbâ náa ndú kû te la-làà ta ṛo ngo nô. Ze ꞌdáá gî giì di ngo gí tìto ta kábà muu ze gî.