Itájto̱l Jesucristo yej kijkuiloj
San Lucas
1
Lucas kijkuilowiliá Teófilo yej kichij Jesús
1 Miaꞌya kinekiáj makiye̱ꞌijkuilo̱ka̱n yej Jesús kichij mie̱j onoya nowa̱mej.
2 Ijkó̱n kensan ne̱mati̱ltijkej yej kinojma‑itakej yej kichij Jesús iwá̱n kipowakej inó̱n ye̱ꞌnoti̱ciaj.
3 Nej niLucas no̱ nitatajtantinemiꞌ iga manikmelaꞌmati este ka̱n pe̱waꞌ yej kichij Jesús. Iwá̱n tej Teófilo yej mitzpoxye̱ꞌitaj, ye̱kti iga no̱ manimitzijkuilowili nochi kensan nikmati
4 iga xikmelaꞌmati iga ijko̱nya nokta in inó̱n yej mitzne̱xtilijkej.
Se̱ ángel kijtowa iga yawi onoti xo̱lo̱ꞌ yej ito̱ka̱ꞌ Juan
5 Kua̱ꞌ Herodes onoya iga rey ipan estado de Judea, onoya se̱ sacerdote yej ito̱ka̱ꞌ Zacarías yej igrú̱pojpa katka Abías. Isiwa̱ꞌ Zacarías ito̱ka̱ꞌ Elisabet, irrá̱zajpa no̱ Aarón yej sacerdote.
6 Iwá̱n iyo̱mextimej ye̱ꞌnemiáj iyi̱xtaj Dios, nochipa kichi̱wayaj ken kijtowa iley toTe̱ko, iwá̱n ayagaj wel kijtowa̱ya iga kichijtoyaj yej aye̱kti.
7 Eꞌ ayá̱ꞌ kipiayaj nisé̱ ipiltzi̱n iga Elisabet ayá̱ꞌ wel pilowaya. Iwá̱n póxsanya katka yo̱lejkej inó̱n ve̱j.
8 Se̱ día igru̱poj Zacarías kitoca̱roj iga kichi̱wa itekiyo sacerdote iyi̱xtaj Dios.
9 Iwá̱n ken iga kitekichi̱wayaj sacerdo̱tejmej, kichijkej rifa iga makimatika̱n a̱ꞌyéj yawi kitati̱ti incienso. Iwá̱n kitoca̱roj Zacarías iga makitati incienso ipan íkal toTe̱ko.
10 Kua̱ꞌ nemi kitatia̱ya incienso, nochi gente ora̱dojtoya fuera.
11 Iwá̱n Zacarías ki̱xne̱xtili̱ko se̱ ángel yej kiti̱tan toTe̱ko. Kua̱ꞌ kitaꞌ este ejkatoꞌ na̱ꞌ altar ka̱n motatiá incienso. Ejkatoꞌ lado derecho inó̱n altar.
12 Kua̱ꞌ Zacarías kitaꞌ el ángel, ayoꞌ kimatiꞌ te̱ kichi̱waya iwá̱n poxsan momajtij.
13 Eꞌ el ángel kijlij:
—Zacarías, amo ximajmawi, Dios kikaꞌya yej nemi tiktajtaniliá, iwá̱n mosiwa̱ꞌ Elisabet yawi kipiati se̱ ipiltzi̱n yej tia tikto̱ka̱wi̱ti Juan.
14 Tia tipa̱kiti poxsan, iwá̱n miaꞌ no̱ yawij pa̱kitij kua̱ꞌ nace̱ro̱j
15 iga mopiltzi̱n poxsan yawi kiye̱ꞌitati Dios. Ayá̱ꞌ yawi koni̱ti okti, nité̱ yej tata̱wa̱ntiá. Iwá̱n kipiás nokta el Espíritu Santo este kua̱ꞌ kitalaxwíjtosoꞌ iye̱ꞌ.
16 Iwá̱n yawi kiyo̱lyama̱nati miaꞌ gente de Israel iga makitoka Dios yej iTe̱komej.
17 Iwá̱n mopiltzi̱n tayaka̱ntiá̱j iyi̱xtaj toTe̱ko iwá̱n kipiás espíritu yej kipiaya el profeta Elías iga wel makichi̱wa ken kichij yéj. Kichi̱was iga te̱tajmej mamoye̱ꞌitaka̱n iwá̱n ipilowa̱n, iwá̱n iga yej ayá̱ꞌ tacre̱dowaj wel matacre̱do̱ka̱n. Ijkó̱n kichi̱was iga la gente wel maki‑o̱mema̱wi toTe̱ko.
18 Iwá̱n Zacarías kitajtan el ángel:
—¿Kén nikmatis siga mochi̱was ken nemi tikijtowa? Nej niwé̱weja iwá̱n nosiwa̱ꞌ no̱ ilámaja.
19 El ángel kijtoj:
—Nej niGabrie̱l yej nonoꞌ iyi̱xtaj Dios; yéj ne̱ti̱tan iga manitajto̱ki mowa̱n iga manimitzmati̱lti iní̱n ye̱ꞌnoti̱ciaj.
20 Eꞌ iná̱n, iga aticre̱doj yej nimitzijlij, tia tino̱nojtitoti, iwá̱n titajto̱j sej este kua̱ꞌ mochí̱wasya yej nimitzijlij.
21 Mie̱j la gente fuera kichi̱xtoyaj Zacarías, mosepantajtantoyaj iga te íga áyasan ki̱sa weyitio̱pan‑ijtiꞌ.
22 Kua̱ꞌ Zacarías ki̱sako, ayꞌya wel tajtowa̱ya, santama̱ma̱no̱tzaya. Ijkó̱n iga la gente kimatikej iga tejté̱ ki̱xne̱xtilij weyitio̱pan‑ijtiꞌ. Iwá̱n no̱nojtiáꞌ.
23 Iwá̱n kua̱ꞌ Zacarías kimaxítija iga tekipanowa̱ya weyitio̱pan, yájkiya icha̱n.
24 Iwá̱n xo̱lo̱yowiꞌ Elisabet yej isíwa̱ꞌpa Zacarías. Iwá̱n Elisabet cinco me̱j ayá̱ꞌ ki̱saꞌ icha̱n, ijkí̱n kijtowa̱ya ipan iya̱lmaj:
25 “NoTe̱ko ne̱ta̱lij ijkí̱n iga ayꞌya má̱j mane̱pi̱najti̱ka̱n.”
Se̱ ángel kijtowa iga yawi onoti xo̱lo̱ꞌ yej ito̱ka̱ꞌ Jesús
26 Kua̱ꞌ kiwí̱gaya seis meses iga xo̱lo̱yowiꞌ Elisabet, Dios kiti̱tan el ángel Gabriel ipan se̱ a̱ltepe̱ꞌ yej ito̱ka̱ꞌ Nazaret ipan estado de Galilea.
27 Iwá̱n yajki cha̱n se̱ takotzi̱n yej ito̱ka̱ꞌ María yej aya ki̱xmatiá ta̱gaꞌ. Eꞌ onoyay comprometida iga yawi mona̱mikti̱ti iwá̱n se̱ ta̱gaꞌ yej ito̱ka̱ꞌ José yej irrá̱zajpa rey David.
28 Iwá̱n el ángel kalaꞌ este ka̱n onoya María, iwá̱n ijkí̱n kijlij:
—¡Xiyo̱lpa̱ki iga tej mitztapejpen Dios iwá̱n iga toTe̱ko onoꞌ mowa̱n! Dios mamitzyo̱lchika̱wa má̱j que inewi siwa̱tkej.
29 Kua̱ꞌ María kitaꞌ el ángel, este moyo̱lmajtij iga kikáꞌ yej kijtoj. Iwá̱n motajtan iga té̱ a̱n kijto̱jneki inó̱n yej kijtoj.
30 El ángel kijlij:
—María, amo ximajmawi, Dios mitzye̱ꞌita iwá̱n mitztapejpen.
31 Iná̱n tia tixo̱lo̱yowiti iwá̱n tia tikpiati se̱ mopiltzi̱n iwá̱n tikto̱ka̱wi̱j JESÚS.
32 Yéj yawij kipoxweyimati̱lti̱tij iwá̱n kito̱ka̱wi̱skej no̱ iga iPiltzi̱n Dios yej onoꞌ pox ajko. Iwá̱n toTe̱ko Dios kichi̱was iga maono iga rey ken David yej iyikyapatajwe̱wej
33 iga makigoberna̱ro nochipa la gente de Israel. Iwá̱n atamis iga goberna̱ro̱j.
34 Iwá̱n María kijlij el ángel:
—¿Kén nia nixo̱lo̱yowiti esi nej aya nono wa̱n ta̱gaꞌ?
35 El ángel kijlij:
—IyEspí̱ritoj Dios wi̱ꞌ ipan tej iwá̱n Dios yej onoꞌ ajko iga ipode̱r yawi mitztzakuati. Inó̱n iga moxo̱lo̱ꞌ yej yawi nace̱ro̱ti, inó̱n wi̱ꞌ de Dios iwá̱n kijli̱skej iga Dio̱spa iPiltzi̱n.
36 Taꞌ manimitzijlo̱ꞌ, Elisabet yej moparié̱ntajpa, xo̱lo̱yówiꞌya no̱ malej iga ilámaja. Yej kijlia̱yaj iga ayí̱ꞌ pilowaya iná̱n kipiá seis meses iga xo̱lo̱yowiꞌ.
37 Iga Dios ateyi yej ken awel makichi̱wa.
38 Iwá̱n María kijtoj:
—Nej manikchi̱wa ken kineki toTe̱ko, iwá̱n Dios makichi̱wa ipan nej ken tikijtoj.
Iwá̱n kua̱ꞌ tamiꞌ tajtoj María, yájkiya el ángel.
María kipaxa̱lowiliá Elisabet
39 Ayá̱ꞌ wejkatiꞌ, María nimaní̱n yajki kipaxa̱lowili̱to Elisabet yej cha̱ntitoya ipan se̱ a̱ltepe̱ꞌ yej onoꞌ ipan tepe̱yoj, ipan estado de Judea
40 Iwá̱n kalaꞌ cha̱n Zacarías, kino̱tzaꞌ Elisabet.
41 Iwá̱n kua̱ꞌ Elisabet kikáꞌ iga kino̱tzkej, este italaxijtiꞌ wiwitogaꞌ ixo̱lo̱ꞌ, iwá̱n íkua̱ꞌ iyEspí̱ritoj Dios kitajto̱lmáꞌ Elisabet,
42 iwá̱n kijtoj recio:
—Dios mitzye̱ꞌítaya má̱j que inochi siwa̱tkej. Iwá̱n no̱ kiye̱ꞌítaꞌya moxo̱lo̱ꞌ.
43 ¿Té̱ noteki in nej iga mane̱paxa̱lowili̱ki yej íye̱ꞌpa noTe̱ko?
44 Kua̱ꞌ nikáꞌ iga tine̱no̱tzaꞌ, este wiwitogaꞌ notalaxijtiko noxo̱lo̱ꞌ iga pa̱guiꞌ.
45 Tej tipa̱ktoꞌ iga ticre̱doj toTe̱ko iga yawi mochi̱wati yej mitzijlij.
46 Iwá̱n kijtoj María:
Noa̱lmaj kiweyimati̱ltiá toTe̱ko.
47 Iwá̱n noespí̱ritoj pa̱ki iyi̱xtaj Dios yej ne̱ma̱nawij.
48 Iga Dios ne̱tapejpen iga iyescla̱vaj, yej ayá̱ꞌ nimotapialiá.
Iwá̱n este a̱man iwá̱n nochipa kijto̱skej iga Dios ne̱ye̱ꞌita,
49 iga Dios yej nochi wel kichi̱wa, kichij ipan nej yej poxsan ye̱kti.
¡Mamoweyimati ito̱ka̱ꞌ!
50 Dios nochipa kikne̱liá yej kimajmawiliá.
51 Iga kichij yej ayagaj wel kichi̱wa;
kita̱nilij yej mopoxweyimatij.
52 Kiki̱xtij re̱yejmej ka̱n manda̱rowa̱yaj,
iwá̱n kichij iga makiweyimati̱lti̱ka̱n yej ayá̱ꞌ moweyimatij.
53 Yej nemi a̱pismikiáj, Dios kimáꞌ yej ye̱kti,
iwá̱n yej motapialia̱yaj ayá̱ꞌ kimáꞌ nité̱.
54 Dios kipale̱wij la gente de Israel yej kicre̱dowaj,
iwá̱n ayá̱ꞌ ke̱lkaj iga kikne̱lij.
55 Iga Dios ijkó̱n kijlij to‑ikyapatajwa̱n,
iga nochipa kipale̱wi̱j Abraham iwá̱n nochi ipilowa̱n ipilówa̱mpa.
56 Iwá̱n María ka̱wiꞌ cha̱n Elisabet ken e̱yi me̱j iwá̱n yajki sej icha̱n.
Nace̱rowa Juan yej tabautiza̱rowa
57 Kua̱ꞌ asiꞌ hora iga Elisabet taonoltiá, kitaꞌ se̱ ichoochi̱n.
58 Kua̱ꞌ kimatikej iveci̱nojmej iwá̱n iparie̱ntejmej iga toTe̱ko poxsan kikne̱lij Elisabet, yajkij kiyo̱lchika̱watoj.
59 Iwá̱n kua̱ꞌ xo̱lo̱tzi̱n kipiaya ocho día, kiwi̱gakej iga kicircuncida̱ro̱toj ken kitekichi̱waj israeli̱tajmej. Iwá̱n kinekiáj iga makito̱ka̱wi̱ka̱n Zacarías ken ítajpa ito̱ka̱ꞌ.
60 Eꞌ iye̱ꞌ kijtoj:
—¡Ayéj ijkó̱n! Yéj yawi moto̱ka̱wi̱ti Juan.
61 Kijtojkej:
—¿Te iga? Esi ateyi nisé̱ amokni̱wa̱n yej ijkó̱n ito̱ka̱ꞌ.
62 Iwá̱n Zacarías san kima̱ma̱no̱tzakej iga kitajtankej kén kito̱ka̱wi̱j ichoochi̱n.
63 Itaj kitajtan tejté̱ ka̱n matajkuilo, iwá̱n kijkuiloj: “Ito̱ka̱ꞌ Juan.” Iwá̱n inewi san tajtachi̱xtikajkej.
64 Iwá̱n Zacarías íkua̱ꞌya tajtoj sej iwá̱n pe̱waꞌ kiweyimati̱ltij Dios.
65 Nochi yej najna̱ꞌsan icha̱mej momajtijkej, iwá̱n no̱ya̱n ipan estado de Judea, yej cha̱ntitokej ipan tepe̱mej kipowayaj yej mochij.
66 Iwá̱n nochi yej kikakiáj inó̱n ta̱tapowalis, mosepantajtaniáj:
—¿Té̱ a̱n itekiyo kipiás in iní̱n choochi̱n?
Iga ne̱siá iga Dios onoya iwá̱n choochi̱n.
Itakui̱ꞌ Zacarías
67 Iwá̱n ipan Zacarías, yej ítajpa choochi̱n, asiꞌ iyEspí̱ritoj Dios iwá̱n kijtoj tájto̱l yej Dio̱spa kimáꞌ:
68 Mamoweyimati̱lti toTe̱ko, yej iDio̱spa Israel,
iga wa̱laj kima̱nawi̱ko ige̱ntej.
69 Te̱ti̱tanilij se̱ yej te̱salva̱rowa yej kipoxpiá poder
yej ipiltzi̱n yej ipilówa̱mpa David yej kichij ken Dios kineki.
70 Ijkó̱n kensan Dios ikya kijtoj ipan iprofe̱tajmej yej ye̱ꞌnemikej,
71 iga yéj yawi te̱ma̱nawi̱ti de ino̱mej yej te̱mikti̱jnekij iwá̱n de inochi yej te‑ijiyaj.
72 Iga mane̱si iga kikne̱liá to‑ikyapatajwa̱n,
iwá̱n ayá̱ꞌ ke̱lka̱wa iga kichij pacto iwa̱mej.
73 Iní̱n yej Dios kinojma‑ijlij to‑ikyapatajwé̱j Abraham iga yawi kichi̱wati:
74 yawi te̱ma̱nawi̱ti ipan toenemi̱gojmej,
iwá̱n ayꞌya timajmawiskej iga tiktokaj Dios,
75 iwá̱n nochipa tiye̱ꞌnemiskej iwá̱n tiye̱ꞌonoskej iyi̱xtaj.
76 Iwá̱n tej nopiltzi̱n, mitzto̱ka̱wi̱skej iprofe̱taj Dios yej onoꞌ pox ajko,
iga tej titayaka̱nas iyi̱xtaj toTe̱ko iga tikye̱ꞌta̱lijtiá̱j iyojwi,
77 iga xikmati̱lti ige̱ntej toTe̱ko ken iga ke̱lka̱wili̱skej yej kichi̱waj yej aye̱kti
iwá̱n ijkó̱n kima̱nawi̱skej.
78 Iga toDio̱s poxsan te‑ikne̱liá, inó̱n iga este ajko ka̱n onoꞌ,
te̱ti̱taniliá se̱ yej ken kua̱ꞌ te̱ta̱wi̱ki ipan toa̱lmaj.
79 Iwá̱n iga makita̱wi yej onokej ka̱n takomichka̱n, ino̱mej yej majmatokej iga mikiskej.
Iwá̱n teojmaka ipan ojti yej te̱ne̱xtiliá iga wel matonoka̱n tamelá̱.
80 Iwá̱n chooli̱ntzi̱n nemi weyaya iwá̱n má̱j ki̱xmatitia̱ya Dios. Iwá̱n onoya ipan desierto ka̱n ayagaj onoꞌ, este que iyi̱xtaj la gente de Israel mone̱xtij te̱ itekiyo in yéj.