19
Zàkayò rɨ̌ Yěsù nózè ndàla dhu
(Luk 5.32)
1 Yɛ̀rɨkɔ̀ tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̀ ndɨ̀ ndòtsù rɔ̀, Yěsù náadɨ̀ ndàmbɛ ʉ̀da dɔ̌ ndɨ kɨgɔ̀ ɔ̀na nǎ.
2 Nɨ́ atdí alɛ Zàkayò tɨ́ kátɨna nɨ́ɨ’ɨ̀ ìnè ányɨ̀. Ndɨ Zàkayò nɨ’ɨ̀ pàratà tɔ́ pbàndɔ́mbɛ́ dɔ̌ ádrʉ̀ngbǎlɛ, ndɨrɔ̀ ka nɨ’ɨ̀ ònzìtálɛ.
3 Nɨ́ kǎzè ndàla Yěsù ràrɨ̌ àdhɨ. Pbɛ́tʉ̀, kà rɨ̌ Yěsù nálǎ ihé-yà nzínzì ɔ̌ dhu nɨ́ɨ’ɨ̀ odú, ídǒ ndɨ̀ ndɨ́’ɨ̀ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀.
4 Nɨ́ kǎkʉ̀ angyi, ndàdʉ̀ ùpo mùkuyù tɨ́ kátɨna itsu dɔ̀, ndɨ́nɨ̌ ndɨ̀ ndala tɨ́ Yěsù, ányɨ̀rɔ̌ kà rʉ̌da dhu-okú dɔ̀ rɔ̀.
5 Nɨ́, Yěsù níitdègu ɨ̀rà àhʉ ányɨ̀rɔ̌, nɨ́ kǎndà ɔrʉ̀ nga, ndàdʉ̀ àtɨ̀nà Zàkayò nɨ̌: «Zàkayǒ, ífo tsàkàtsàkà. Indo dhu àkǎ mɔdhɔ̀ pbʉ̀kʉ̀ ɨdzá.»
6 Nɨ́ Zàkayò adʉ̀ ìfo tsàkàtsàkà, ndàdʉ̀ kàkɔ dhɛ̀dhɛ nyʉ́ nà.
7 Nɨ́ wɔ̀ dhu nàla kɔ́rɔ́ alɛ náanù afíya ɔ̀, ’àmbɛ àtɨ̀nà dɔ̌: «Kàrà ɔ̀dhɔ̀ nzɛ́rɛngatálɛ bhà nyʉ́!»
8 Pbɛ́tʉ̀ Zàkayò nɨ́ɨvà ndɨ̀ ndìdè, ndàdʉ̀ àtɨ̀nà Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù nɨ̌: «Ádrʉ̀ngbǎlɛ́, kànɨ̌ ma màbhʉ pbàkà ongyéngá tɔ́ atdínga ɔ́yɔ̌ dɔ̌ nǎkʉ̀tálɛ tɔ̀. Ndɨrɔ̀ dhu ɨ’ɨna gukyè ìndrǔ bhà dhu ma makɔ̀ tɨ̀tɔ̀ dɔ̌ dhu tɨ́, nɨ́ ma mɨ́ ndɨ dhu nádǔ ɨ̀fɔ-rà-dɔ̌ ndɨ alɛ tɔ̀.»
9 Nɨ́ Yěsù adʉ̀ àtɨ̀nà kà nɨ̌: «Indo ɔ̀gʉ̀ nɨ́rà wà àhʉ àzú-dzá, yàrɨ́ alɛ nɨ́ Àbràhamʉ̀ t’ídhùnà átɔ̀ nɨ́dhunɨ̌.
10 Obhó tɨ́, Ìndrǔ t’ídhùnà ɨ́rà ùwǔwí alɛ nɔ́nɛ̀, ndɨ́nɨ̌ ndadʉ̀ tɨ́ ɨ̀gʉnà.»
Ɨdrɛ̀ fʉ̀rangà tɔ́ mbólí
(Màt 25.14-30)
11 Yà ndɨ̀ ndʉ́nɔna dhu ɨ̀rɨ rɨ́ alɛ tɔ̀, Yěsù adʉ̀ yàrɨ́ mbólí náwɛ tdɨ́tdɔ̌. Obhó tɨ́, yà ɨ́kyɛ̀rɔ̌ Yěsù rɨ̌’ɨ̀ Yèrùsàlɛmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̀ ndɨ̀ ndotsú tɨ́ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀, ìndrǔ náambɛ́nà ɨnga nɨ́rɛ̀ dɔ̌ afíya ɔ̀, kòmbí nga ràrɨ̌ ndɨ ɔ̀rʉ̀-akpà ɔ̌ Ádrʉ̀ngbǎ kamà Kàgàwà bhà idzi rɨ̌ ndɔ̀pɛ̀ nɨ̌.
12 Nɨ́ kǎtɨ: «Atdí alɛ nɨ’ɨ̀ kamà-tɨdɔ̀. Nɨ́ ndɨ alɛ nɨ́ɨvà ndɨ̀ fɨ̀yɔ́ pbìrì ɔ̌ rɔ̀, ndàrà ɨtsɛ nyʉ́ vurò pbìrì ɔ̀, ndɨ́nɨ̌ ka kʉdɔ tɨ́ ndɨ̀ ádrʉ̀ngbǎ kamà tɨ́, ndɨ dhu-dzidɔ̌, ndàdʉ̀ ìngo fɨ̀yɔ́ pbìrì ɔ̀.
13 Nɨ́, kǔnzi ɨdrɛ̀ alɛ pbɨ̀ndà kasʉtálɛ nzínzì ɔ̌ rɔ̀, ndàbhʉ ɨdrɛ̀ fʉ̀rangàfɔyá. Ndɨrɔ̀, kǎdʉ̀ dhu ʉ̀ya abádhí tɔ̀, ndàtɨ: ‹Nyɔ̀nzɨ mùtùruzì wɔ̀ fʉ̀rangà dɔ̌, ràrà àhʉ ma míngo dhu ɔ̀.›
14 Pbɛ́tʉ̀, kà mà tɔ́ pbìrì ɔ̌ alɛ náandrɔ̀ ka atdídɔ̌. Nɨ́ abádhí adʉ̀ ìndrǔ òvì ròwù kǒwù ɔ̌, ròwù àtɨ̀nà: ‹Mǎ mòzè nzá wɔ̀ alɛ rɔ̀nyʉ̀ idzi dɔ̀ká.›
15 Nɨ́, ádrʉ̀ngbǎ kamà tɨ́ ka kʉ́dɔ ndɨ̀ dhu-dzidɔ̌, ndɨ̀ ndìngò fɨ̀yɔ́ pbìrì ɔ̀ rɔ̀, kǎvì kunzì kɔ̌kɔ̀ fʉ̀rangà ndɨ̀ ndʉndɔ fɔyá pbɨ̀ndà kasʉtálɛ, ndɨ́nɨ̌ ndɨ̀ ndʉnɨ tɨ́ ɨ̀ngbǎ dhu bhěyi màtɨ́ abádhí nɔ́nzɨ̀ kasʉ ndɨ fʉ̀rangà nɨ̌ dhu.
16 Nɨ́, wɛmbɛrɛ̀ tɔ́ alɛ nɨ́ɨra, ndàtɨ kà nɨ̌: ‹Ádrʉ̀ngbǎlɛ́, pbʉ̀kʉ̀ fʉ̀rangà nísě ndɨ̀ atdí kumì fʉ̀rangà nɨ̌.›
17 Nɨ́ ádrʉ̀ngbǎlɛ adʉ̀ àtɨ̀nà kà nɨ̌: ‹Ídzì dhu nɨ́ wɔ̀! Nyɨ nɨ́ ídzì kasʉtálɛ. Nyɨ nyɔ́dɔ̀ yà fʉnʉ́ ma mabhʉ̀ ákɛ̌kpá dhʉ́-ngba nyʉ́ mběyi. Nɨ́ ndɨ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀, ma mɨ́ nyɨlɨ̌ nyadɨ ádrʉ̀ngbǎlɛ tɨ́ ɨdrɛ̀ kɨgɔ̀ dɔ̌.›
18 Ɔyɔ rɨ́ kìsě kasʉtálɛ nɨ́ɨra ndàdʉ̀ àtɨ̀nà: ‹Ádrʉ̀ngbǎlɛ́, pbʉ̀kʉ̀ fʉ̀rangà nísě ndɨ̀ imbò fʉ̀rangà nɨ̌.›
19 Nɨ́ ádrʉ̀ngbǎlɛ adʉ̀ àtɨ̀nà kà nɨ̌: ‹Ɨnyɨ nyʉ́ mà átɔ̀, nyɨ nyádɨ imbò kɨgɔ̀ dɔ̌ ádrʉ̀ngbǎlɛ tɨ́.›
20 Ngǎtsi kasʉtálɛ nɨ́ɨra, ndàdʉ̀ àtɨ̀nà: ‹Ádrʉ̀ngbǎlɛ, kànɨ̌ pbʉ̀kʉ̀ fʉ̀rangà. Ma makpɔrɔ ka mbɛrʉ̀ ɔ̀, madʉ̀ òrùnà.
21 Obhó tɨ́, ma marúbhi ɔdɔ̀nʉ nɔ́nzɨ̀ rɔ̌, ɨnyɨ nɨ́ atdídɔ̌ arɔ́rʉ̀ alɛ nɨ́dhunɨ̌. Nyɨ nyárɨ́ dhu ìdyi ɨnzá nyɨ nyɨlɨ dhu rɔ́, ndɨrɔ̀ nyɨ nyárɨ́ ɔ̀nyʉ̀ ògu ɨnzá nyɨ nyazò dhu rɔ́.›
22 Nɨ́ ádrʉ̀ngbǎlɛ adʉ̀ àtɨ̀nà kà nɨ̌: ‹Ma mɨ́ anya ɔ̀tdɨ̀ dʉ̀nʉ́ tsʉ̀nʉ-bvʉ rɔ̌. Ɨnyɨ nɨ́ nzɛ́rɛ kasʉtálɛ. Nyɨ nyʉnɨ wà dhu ma ràrɨ̌ ɔ̀rʉ̀ arɔ́rʉ̀ alɛ, ma rarɨ́ dhu ìdyi ɨnzá ma mɨlɨ dhu rɔ́, ndɨrɔ̀ ma rarɨ́ ɔ̀nyʉ̀ ògu ɨnzá ma mazò dhu rɔ́.
23 Nɨ́rɔ̀, ádhu ɨnzá nyɨ nyadʉ̀ àrà idú fʉ̀rangà nɨ́lɨ bǎkì ɔ̀ nɨ̌, ndɨ́nɨ̌ ma mɨ́rà àhʉ nɨ́nganɨ́, ma madʉ̀ya tɨ́ àkɔnà ɨwà dɔ̀ná nɨ́dɔ̀ rɔ́rɔ̀?›
24 Wɔ̀ dhu-dzidɔ̌, kǎdʉ̀ àtɨ̀nà ányɨ̀rɔ̌ ɨ̀’ɨ̀ alɛ nɨ̌: ‹Nyàkɔ wɔ̀ kà-fɔ́ rɨ́’ɨ̀ fʉ̀rangà, nyǎdʉ̀ àbhʉnà yà ɨdrɛ rɨ́’ɨ̀ kà nà alɛ tɔ̀.›
25 Nɨ́ ɨ alɛ adʉ̀ àtɨ̀nà kà nɨ̌: ‹Ádrʉ̀ngbǎlɛ́, kà rɨ̌’ɨ̀ ìnè ɨdrɛ̀ fʉ̀rangà nyʉ́ nà.›
26 Ma mátɨna nyɨ̌ nɨ̌, ka kabhʉ̀ya dhu ìnè dhu rɨ̌’ɨ̀ fɔná alɛ tɔ̀. Pbɛ́tʉ̀ yà ɨ̀mbǎ rɨ́’ɨ̀ dhu nà alɛ-fɔ́ rɔ̀, ka kakɔ̀ya yà kà-fɔ́ rɨ́’ɨ̀ dhu mà.
27 Ndɨrɔ̀ nyìwǔ pɛ́ yà ɨnzá ma nazè mɔnyʉ̀ idzi dɔ̀yá pbàkà òmvǔ-tsí nà ɨrɔ́, nyǎdʉ̀ àzènà ɔnzɨ̀dú rɔ̀.»
Yěsù rǎrà Yèrùsàlɛmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̀ dhu
(Zàk 9.9; Màt 21.1-11; Mrk 11.1-11; Yùw 12.12-19)
28 Wɔ̀ dhu bhěyi ndɨ̀ ndɔ̀tɛ̀ dhu-dzidɔ̌, Yěsù àdʉ̀ ʉ̀da ndàdɨ angyi ihé-yà tɔ̀, ndàdʉ̀ ùpo ndàrà Yèrùsàlɛmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̀.
29 Nɨ́ kǐtdègu Bɛ̀tɛ̀fagɛ̀ mà Bɛ̀tànɨyà mànà tɔ́ pbanga níndù, Mìzèyìtunì tɔ́ pbìrì ɨnǎ rɔ̀, nɨ́ kǎvì ɔ́yɔ̌ alɛ pbɨ̀ndà ábhàlɨ̌ nzínzì ɔ̌ rɔ̀ ròwù angyi,
30 ndàdʉ̀ àtɨ̀nà nɨ̌: «Nyòwu wɔ̀ angyi rɨ́’ɨ̀ pbanga ɔ̀. Nɨ́, ányɨ̀ nyɨ̌ nyówu ùvò rɔ̀, nyɨ̌ nyɨ́ ɨnzá atdí alɛ mà nápɛ̀ ùbhi dɔ̀ná angyi kayinǒ-ngba nótù òsò ka kòsò rɔ́. Nɨ́ nyàdʉ̀ nyʉ̌nga ka, nyǎdʉ̀ ìwu nà ɨrɔ́.
31 Ndɨrɔ̀ atdí alɛ mà níivúna gukyè dhu tsʉ̀kʉ́ ndàtɨ: ‹Ádhu nyɨ̌ nyɨ́ kʉ̀ngǎ nɨ̌?› Nɨ́ nyɨ̌ nyadʉ̀na dhu àdu kà tɔ̀ nyǎtɨ ádrʉ̀ngbǎlɛ ràrɨ̌’ɨ̀ kǎtdyú nà.»
32 Nɨ́ kɔ̌kɔ̀ Yěsù òvì alɛ náawù, ’àdʉ̀ kɔ́rɔ́ dhu-tsí nótù yà Yěsù nʉ́nɔ̀nà fɨ̌yɔ̀ dhu bhěyi tɨ́.
33 Nɨ́ abádhí rɨ̌ kayinǒ-ngba nʉ́ngǎ rɔ̀ nɨ́ ndɨ, ndɨ kayinǒ-ngba-abádhí níivú dhu abádhí-tsʉ̌, ’àtɨ: «Ádhu nyɨ̌ nyɨ́ kayinǒ-ngba nʉ́ngǎ nɨ̌?»
34 Nɨ́ abádhí adʉ̀ dhu àdu ’àtɨ: «Ádrʉ̀ngbǎlɛ rɨ̌’ɨ̀ kǎtdyú nà.»
35 Abádhí náadʉ̀ òwu wɔ̀rɨ́ kayinǒ-ngba nà Yěsù-tɨ’ɔ̀, ’àdʉ̀ rɔ̀yá ɔrʉ́ mʉ̀dzarʉ̀ nʉ́wà, ’ùhu dɔ̀ná, ’àdʉ̀ Yěsù àbhʉ rùpò ndàdɨ ndɨ kayinǒ-ngba dɔ̌.
36 Nɨ́ yà Yěsù rǎrà angyi dhu bhěyi, ìndrǔ nóowúnà rɔ̀yá mʉ̀dzarʉ̀ nʉ́wà rɔ̌, ’ùhu otu ɔ̌.
37 Nɨ́ Yěsù itdègu Yèrùsàlɛmà tɔ́ kɨgɔ̀ níndù, yà Mìzèyìtunì tɔ́ pbìrì dɔ̀ rɔ̀ ráwǔ otu ɔ̌, nɨ́ kǒwu ɔ̌ ríwu ábhàlɨ̌ tɔ́ ihé-yà náadʉ̀ ’ɔ̀pɛ̀ ’ìlè Kàgàwà ɔrʉ́ tǔya nyʉ́ nà, yà Yěsù rɔ̌nzɨna kɔ́rɔ́ wɨwɨ̀ ɨ̀ àla dhu-okú dɔ̀ rɔ̀.
38 Abádhí ambɛ́nà àtɨ̀nà dɔ̌:
«Asota nákǎ yà Ádrʉ̀ngbǎlɛ Kàgàwà-ɔvɔ̀ rɔ̌ rɨ́rà ádrʉ̀ngbǎ kamà nà.
Màrʉ̀ngà àkǎ ndɨ̀’ɨ̀ ɔ̀rʉ̀-akpà ɔ̀,
ndɨrɔ̀, ilèta nákǎ ndɨ̀’ɨ̀ ɔ̀rʉ̀-akpà ɔ̌ ɔrʉ́ ngari ɔ̀.»
39 Nɨ́ ihé-yà nzínzì ɔ̌ ɨ̀’ɨ̀ ngúfe Pbàfàrìsáyó náatɨ Yěsù nɨ̌: «Màlimǒ, ɨ́sɔ̌ pbʉ̀kʉ̀ ábhàlɨ̌ rɨ̀nɛ̀.»
40 Nɨ́ Yěsù adʉ̀ dhu àdu abádhí tɔ̀ ndàtɨ: «Ma mátɨna nyɨ̌ nɨ̌: abádhí nɨ́ɨnɛ̀na gukyè, nɨ́ odu rɨ̌ ndɨ ùkǔ.»
Yěsù rɔ̌dzɨ Yèrùsàlɛmà tɔ́ kɨgɔ̀ dɔ̌ dhu
41 Yěsù itdègu ɨ̀rà àhʉ ɨ́kyɛ̀rɔ̌ Yèrùsàlɛmà tɔ́ kɨgɔ̀ tɨ́ ndàdʉ̀ kàla, nɨ́ kǎpɛ̀ ndɔ̀dzɨ̀ kà dɔ̌,
42 ndàmbɛ àtɨ̀nà dɔ̌: «Yàrɨ́ ɨdhɔ ɔ̌, nyɨ nyʉ́ mà átɔ̀ nyɨ nyʉ́nɨ̌yana gukyè màrʉ̀ngà nábà nyɨ nyádʉ̀ tɨ́ dhu! Pbɛ́tʉ̀ kombí ndɨ dhu òrù wà ndɨ̀ rʉ̀nʉ́.
43 Obhó tɨ́, ɨdhɔ nɨ́ɨ’ɨya ìnè, yà pbʉ̀kʉ̀ òmvǔ rɨ̌ nyɔkɛ̀rɛ̀, ɨ̀ ràkpɔ̀rɔ̀ ngbɔ̌nʉ ɔ̀ná odu tɔ́ kàlɨ̀ nɨ̌, ɨ̀ rɨ̀lɨ nyɨ átsǐ, ’àdʉ̀ ’ɔ̀pɛ̀ ’ùgyè nyɨ kɔ́rɔ́ ngari ɔ̀nǎ rɔ̀.
44 Abádhí rɨ̌ nyugòlǒ, ɨ̀ rɔ̀bɛ̀ ʉ̀nʉ́nga, ɨnyɨ, kɔ́rɔ́ ʉ̀nʉ́ aróko alɛ mànà. Ndɨrɔ̀, abádhí rɨ̌ nzɨ̌ ɨnyɨ ka kasɨ̀ nɨ̌ atdí odu mà nʉ́bha ràdɨ ngǎtsi odu dɔ̌, ɨnzá nyɨ nyʉnɨ ɔ̀rʉ̀-akpà ɔ̀ rɔ̀ mʉ̀dzʉ̀nà ɨ́rà ɨndʉ̀ ɔ̀ná kàsʉmɨ̀ nɨ́dhunɨ̌.»
Yěsù rɨ̌ Kàgàwà bhà ɨdzá rɔ̀ rɨ́ dhu ùdzǐ alɛ nódì dhu
(Màt 21.12-17; Mrk 11.15-17; Yùw 2.13-17)
45 Kàgàwà bhà ɨdza ndɨ̀ ndòtsù rɔ̀, Yěsù adʉ̀ ndɔ̀pɛ̀ ndòdì ányɨ̀ ɨdzá rɔ̀ rɨ́ dhu ùdzǐ alɛ.
46 Kǎmbɛ́nà àtɨ̀nà dɔ̌ abádhí nɨ̌:
«Andítá átɨ: ‹Pbàkà ɨdza nɨ’ɨya ɨtsɔ̀ta-dzà›,
pbɛ́tʉ̀ nyɨ̌, nyɨ̌ nyádʉ̀ kʉ̀gɛ̀rɛ̀ ròngò ogbotálɛ náarɨ́ ɨ̀ núru ɔ̀nà ngari tɨ́.»
47 Wɔ̀ dhu-dzidɔ̌, Yěsù adʉ̀ àdɨ ndàrà dhu ùdhe rɔ̌ ìndrǔ tɔ̀ bìlǐnganà Kàgàwà bhà ɨdzá rɔ̀. Nɨ́ pbàkùhánɨ́ tɔ́ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ mà, Ʉyátá tɔ́ màlímó mà, ndɨrɔ̀ Pbàyàhúdí nzínzì ɔ̌ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ mànà náadʉ̀ ’ɔ̀pɛ̀ ’ɔ̀mɛ̀ kàbhʉ ɨ̀ ádʉ̀ kohò ɔ̀ná otu.
48 Pbɛ́tʉ̀ abádhí nʉ́ʉnɨ ɨnzá ɨ̀ ádʉ̀ ɔ̀nzɨ̀nà dhu, kɔ́rɔ́ alɛ rǒwu Yěsù rʉ̌nɔna dhu nɨ́rɨ̀ rɔ̌ atdyúya nyʉ́ nà nɨ́dhunɨ̌.