Fìlipì
ɔ̌ pbàkrɨ́stɔ̀ tɔ̀ Pɔlɔ̀ andí bhàrʉwà
Yàrɨ́ bhàrʉwà ɔ̀ ɨ̀ nòtù ádrɔ̀drɔ̌ dhu tɨ́ dhu
Yěsù bhà uvitatálɛ Pɔlɔ̀ mà ɔdhɨ̀nà Sílà mànà náapɛ̀ ndɨ ʉ̀nɔ̀ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ wɛmbɛrɛ̀ tɨ́ Fìlipì tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̌ bhà tɔ̀, abádhí ràdʉ̀ kànɨsà àngbɛ ɨ alɛ tɔ̀ (Kas 16.12-40). Ndɨ kɨgɔ̀ ɨ’ɨ̀ Màkɛ̀dɔ̀nɨyà tɔ́ pbìrì ɔ̀, ndɨ Màkɛ̀dɔ̀nɨyà ràdʉ̀ ɨ̀’ɨ̀ Pbàgìríkí tɔ́ pbìrì-rɔrɔ̀. Fìlipì tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̌ kànɨsà nɨ’ɨ̀ ndɨ wɛmbɛrɛ̀ tɨ́ ka kangbɛ Ùlayà tɔ́ pbìrì ɔ̀ kànɨsà.
Pɔlɔ̀ andí yàrɨ́ bhàrʉwà imbi ɔ̀ ndɨ̀ ndɨ́’ɨ̀ rɔ́rɔ̀, mbɛ̀mbɛ̀ azà kumì dɔ̀ná atdí nà atɔ ʉ́dà ndɨ Yěsù ka kʉ́gʉ̀ dhu-dzidɔ̌ rɔ́rɔ̀. Ka kɨrɛ̀ nga ndɨ imbi rɨ’ɨ̀ Rɔmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̀. Fìlipì tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̌ ábhɔ̌ pbàkrɨ́stɔ̀ nɨ’ɨ̀ ɨ̀nzɨ̌ nɨ́ Pbàyàhúdí. Nɨ́ Pɔlɔ̀ andí bhàrʉwà abádhí tɔ̀, ndɨ́nɨ̌ ndɨ̀ ndabhʉ̀ tɨ́ abádhí-afí ròtsì ɔbɨ nɨ̌, ndɨrɔ̀ ndɨ́nɨ̌ ndɨ̀ ndonzi tɨ́ abádhí rìkò pɔ́tsɔ́ fɨ̀yɔ́ a’uta ɔ̌, ndɨrɔ̀ ròkò dhɛ̀dhɛ ɔ̌ (Fìl 1.25). Ròsè dòtsí, kǎdʉ̀ ɔ̀tsɔ̀ àbhʉ abádhí tɔ̀, yà fɨ̌ndà abádhí úbho pɛrɛ̀-okú dɔ̀ rɔ̀ (1.5; 4.10-20).
Bhàrʉwà-nyɨ̀tɨ̀ ka kóhù tɨ́ dhu
- Pɔlɔ̀ rɨ̌ ɔ̀tsɔ̀ àdǔ Kàgàwà tɔ̀ Fìlipì tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̌ pbàkrɨ́stɔ̀-okú dɔ̀ rɔ̀, ndàdʉ̀ abádhí ndɨ̀ ndózè tɨ́ dhu ɔ̀vɔ̀ abádhí tɔ̀ dhu (1.1-11).
- Pɔlɔ̀ rɨ̌’ɨ̀ imbi ɔ̀ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ ʉ̀nɔ ndɨ̀ ndarɨ́ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀, pbɛ́tʉ̀, ìnè kà rɨ̌’ɨ̀ imbi ɔ̀ rɔ́rɔ̀, ndɨ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ ràdʉ̀ àmbɛ àrà dɔ̌ angyi tɨ́ dhu (1.12-26).
- Pɔlɔ̀ rɨ̌ Fìlipì ɔ̌ pbàkrɨ́stɔ̀ ònzi ròkò atdínga ɔ̌, ndɨrɔ̀ ròkò yɔrɔwà ɔ̌ Yěsù bhà ɔ́fɔ̀ ɔ̌ dhu (1.27–2.18).
- Pɔlɔ̀ rɨ̌ ɔdhɨ́na Tìmɔ̀tɛwʉ̀ mà Ɛ̀pàfrɔ̀ditò mànà ɔ̀nzɨ ndòvì Fìlipì, ndɨ́nɨ̌ ányɨ̀ pbàkrɨ́stɔ̀-afí nabhʉ̀ tɨ́ ròtsì ɔbɨ dhu (2.19-30).
- Pɔlɔ̀ rɨ̌ pbàkrɨ́stɔ̀ ònzi rɔ̀dɔ̀ ɨ̀ tɨ̀tɔ̀ tɔ́ màlímó rɔ̌ rɔ̀ dhu mà, kà rɨ̌ abádhí ònzi rìkò pɔ́tsɔ́ fɨ̀yɔ́ a’uta ɔ̌ dhu mànà dhu (3.1–4.9).
- Pɔlɔ̀ rɨ̌ ɔ̀tsɔ̀ àbhʉ̌ Fìlipì ɔ̌ pbàkrɨ́stɔ̀ tɔ̀ abádhí íbhò fɨ̌ndà pɛrɛ̀-okú dɔ̀ rɔ̀ dhu (4.10-20).
- Bhàrʉwà rǐku dɔ̀ná rɔ̀ ovìta nɨ̌ Pɔlɔ̀ rɨ̌ pbàkrɨ́stɔ̀ òvì dhu (4.21-23).
1
Pɔlɔ̀ rɨ̌ Fìlipì ɔ̌ pbàkrɨ́stɔ̀ nóvì dhu
1 Ɨma Pɔlɔ̀, Tìmɔ̀tɛwʉ̀ mànà, mǎ’ɨ nɨ́ Yěsù Krɨ́stɔ̀ bhà ɨnɔ. Ma màndǐ yàrɨ́ bhàrʉwà fʉ̌kʉ̀, nyɨ̌ kɔ́rɔ́, yà Fìlipì tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̌ nyɨ̌ nyáróko, ndɨrɔ̀ yà Yěsù Krɨ́stɔ̀-nyʉtsì nyɨ̌ nyarɨ́’ɨ̀ Kàgàwà bhà alɛ tɨ́ rɔ̀. Ndɨrɔ̀, ma màndǐ ka átɔ̀ fʉ̀kʉ́ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ mà dìyàkɔ́nɔ́ mànà tɔ̀.
2 Àlɛ̌ t’Ábanà Kàgàwà mà, àlɛ̌ tɔ́ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù Krɨ́stɔ̀ mànà nákǎ ’àso nyɨ̌, ’àdʉ̀ nyǎbhʉ nyǒkò màrʉ̀ngà ɔ̌.
Pɔlɔ̀ rɨ̌ ndɨ̀tsɔ̀ Fìlipì tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̌ pbàkrɨ́stɔ̀ dɔ̌ dhu
(Kɔ̀l 1.3-11)
3 Ma marɨ́ ɔ̀tsɔ̀ àbhʉ̌ bìlǐnganà pbàkà Kàgàwà tɔ̀ nyɨ̌ ma mɨ̀rɛ̀ rɔ̀.
4 Kɔ́rɔ́ kàsʉmɨ̀ ɔ̌ ma mɨ́ mɨtsɔ̀ dʉ̀kʉ́ kɔ́rɔ́ rɔ̀, ma marɨ́ mɨtsɔ̀ dhɛ̀dhɛ nà.
5 Obhó tɨ́, rɔ̀pɛ̀ ndɨ̀ yà nyɨ̌ nyakɔ̀ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ ɔ̀ná ɨdhɔ ɔ̀ rɔ̀, rɨ̀rà àhʉ kòmbí nga ɔ̀, àlɛ̌ kúngbò àlɛ̌ nyɨ̌ mànà ndɨ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ t’ʉ́nɔta-kàsʉ̌ ɔ̌.
6 Obhó dhu tɨ́ ma mà’ù dhu nɨ́: Kàgàwà, a’uta tɔ́ yàrɨ́ ídzì kasʉ nɔ́pɛ̀ nyʉkʉtsì alɛ, ràrɨ̌ kɔ̀nzɨ ɔ̀nzɨ, ndàrà ɨ̀tɔ̀nà Yěsù Krɨ́stɔ̀ rǐngo ɔ̀ná ɨdhɔ ɔ̌.
7 Dhu àkǎ obhónánga dɔ̌ mɨ’ɨ̀ wɔ̀rɨ́ ɨrɛ̀ta nà okúkʉ dɔ̀ rɔ̀ nyɨ̌ kɔ́rɔ́, ma marɨ́ nyɨ̌rɛ̀ afídu ɔ̀ bìlǐnganà dhu-okú dɔ̀ rɔ̀. Obhó tɨ́, nyɨ̌ nyúngbò nyɨ̌ atdíkpá ɨma mànà yà Kàgàwà íbhò idù ídzìnga ɔ̌, yà ìnè ma mɨ́’ɨ̀ kòmbí imbi-dzà ɔ̀ ɔ̀ná kàsʉmɨ̀ ɔ̌ màtɨ́, yà ma múbhì mugyè rɔ̌ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀-okú dɔ̀ rɔ̀, mambɛ kʉ̀nɔ̀ dɔ̌ ìndrǔ tɔ̀ ɔbɨ nyʉ́ nà ɔ̀ná kàsʉmɨ̀ ɔ̌ màtɨ́.
8 Obhó tɨ́, Kàgàwà nyʉ́ mà nʉ́nɨ wà dhu ma rózè nyɨ̌ atdídɔ̌, nyɨ̌ kɔ́rɔ́ yà Yěsù Krɨ́stɔ̀ ózè nyɨ̌ nɨ̌ ádrʉ̀ngbǎ àzè-tɨdɔ̀ nɨ̌.
9 Ndɨrɔ̀ yàrɨ́ nɨ́ ndɨ Kàgàwà-fɔ́ ma mónzina pbàkà ɨtsɔ̀ta ɔ̌ dhu: kà ràkǎ ndàbhʉ fʉ̀kʉ́ àzè rìsě ndɨ̀ atdídɔ̌ nzínzìkʉ ɔ̌, inga t’ʉ́nɨta ɔ̌ ndɨrɔ̀ dhu-ɔ̌nga t’óvòta ɔ̌,
10 ndɨ́nɨ̌ nyɨ̌ nyadʉ̀ tɨ́ ídzì dhu tɨ́ nyɨ̌ nyàkǎ nyɔ̌nzɨ̀ dhu nóvò. Ndɨ dhu bhěyi nɨ́ ndɨ, Krɨ́stɔ̀ rǐngo yà adzɨ ɔ̌ nɨ́nganɨ́, nyɨ̌ nyɨláya kà-nyɨ̀kpɔ́ ɔ̌, nyɨ̌’ɨ̀ mbǎ nzɛ́rɛ dhu tɨ́ ka kɔ́zʉ̀na dhu nà nyʉkʉtsì.
11 Fʉ̀kʉ́ ípìrɔ̌nga ɔ̌, nyɨ̌ nyádʉ̀ ɨ̀’ɨ̀ obhónánga tɔ́ mʉ̀tsɔ nà abhàbhɔ́ nyʉ́, Yěsù Krɨ́stɔ̀ rɨ̌ kasʉ ɔ̀nzɨ nyʉkʉtsì nɨ́dhunɨ̌. Ndɨrɔ̀ ndɨ dhu ɨ̀ àla rɔ̀, ìndrǔ rǎdʉ̀ Kàgàwà ìlè, ’àdʉ̀ ɨ̀fʉnà.
Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ rǎrà angyi tɨ́ àzèmbè Pɔlɔ̀ rɨ̌’ɨ̀ imbi ɔ̀ rɔ́rɔ̀ dhu
(Mrk 9.38-40; Rɔm 14.7-8; 2Kò 5.1-9)
12 Àba Kàgàwà-nɨ̌nzó, ma mòzè nyʉ̌nɨ dhu nɨ́, yà rùdú ndɨ̀ nɔ́nzɨ̀ dhu rɔ́nzɨ̀ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ dzʉ̀nà obhó nyʉ́ ràrà angyi.
13 Obhó tɨ́, lɨ̀walɨ̀ bhà ɨdzá alɛ kɔ́rɔ́, kɔ́rɔ́ ngʉ̌kpà alɛ mànà, nʉ́nɨ wà dhu ma ràrɨ̌’ɨ̀ imbi-dzà ɔ̀ Krɨ́stɔ̀ tɔ̀ ma márɨ́ kasʉ ɔ̀nzɨ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀.
14 Ɨma ka kósò dhu-okú dɔ̀ rɔ̀, ábhɔ̌ pbàkrɨ́stɔ̀ nyʉ́ nápbǎ afíya Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù rɔ̌, ’àdʉ̀ ɨ̀’ɨ̀ ɔbɨ nà atdídɔ̌, ’ʉ̀nɔ̀ Kàgàwà bhà Ɔtɛ ɨ̀mbǎ ɔ̀yá ɔdɔ́na.
15 Obhó tɨ́, abádhí nzínzì ɔ̌ atdídhená alɛ rɨ̌ Krɨ́stɔ̀ dɔ̌ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ ʉ̀nɔ adha tɔ́ afíya nà, ndɨrɔ̀ agòta tɔ́ afíya nà. Pbɛ́tʉ̀, ngʉ̌kpà alɛ rɨ̌ kʉ̀nɔ ídzì afíya nà.
16 Ɨ alɛ rɨ̌ kʉ̀nɔ ɨ̀ ózè ma nɨ̌ àzè-okú dɔ̀ rɔ̀, abádhí nʉ́nɨ wà dhu, ma ràrɨ̌’ɨ̀ imbi ɔ̀ ndɨ́nɨ̌ ma mugye tɨ́ ɨma Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ dɔ̌ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀.
17 Pbɛ́tʉ̀, kɔ̌kɔ̀ ngʉ̌kpà alɛ rɨ̌ Krɨ́stɔ̀ dɔ̌ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ ʉ̀nɔ agòta tɔ́ afíya nà, ndɨrɔ̀ abádhí tɔ́ ɨrɛ̀ta rɨ̌’ɨ̀ nzɛ́rɛ. Abádhí rɨ̌ ɨnga ɨ̀rɛ̀ ɨ̀ ràrɨ̌ àpbɛ̀ ɨ̀trɔ̌ dùdú imbi-dzà ɔ̌.
18 Nɨ́rɔ̀, ndɨ dhu mà rɔ̌nzɨna dhu rɨ̌’ɨ̀ mbǎ! Dhu apɛ́ ɨ̀’ɨ̀ abádhí tɔ́ ɨrɛ̀ta rɨ̌’ɨ̀ nzɛ́rɛ dhu tɨ́, ndɨrɔ̀ ngǎtsi nɨ̌ obhó dhu tɨ́, nɨ́ Krɨ́stɔ̀ dɔ̌ màkʉ̌rʉ̀ ka kɔ̀vɔ̀ wà. Nɨ́ ndɨ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀ ɨdhɛ̀du ɨ̀ka wà ndɨ̀. Ndɨrɔ̀ ɨdhɛ̀du rǎmbɛ ndɨ̀ka dɔ̌ ɨ̀kǎ tɨ́ tɨ́.
Pɔlɔ̀ òzè ndìlè Krɨ́stɔ̀ nyɨ̀kpɔ́na nà ndɨ̀ ndɨ́’ɨ̀ rɔ̀,
ndɨrɔ̀ ɔvɛ màtɨ́ dhu rɨ̌’ɨ̀ rɔ̀ dhu
19 Obhó tɨ́, ma mʉ̀nɨ wà dhu fʉ̀kʉ́ ɨtsɔ̀ta-okú dɔ̀ rɔ̀, ndɨrɔ̀ Yěsù Krɨ́stɔ̀ bhà Alafí tɔ́ mʉ̀dzʉ̀nà-okú dɔ̀ rɔ̀, ma ràrɨ̌ ɔ̀gʉ̀ ɔ̀gʉ.
20 Yà ma mɨ́ dhu ɔ̀dɔ, ndɨrɔ̀ yà ma mɨ́ dhu-atdyú òho atdídɔ̌ dhu bhěyi tɨ́, nyɨ̀du àbhʉ̌ rɨ́ rɨ̀wʉ̀ atdí dhu mà rɨ̌’ɨ̀ mbǎ. Pbɛ́tʉ̀ yà kɔ́rɔ́ ɨdhɔ ɔ̌ ma marɨ́ Krɨ́stɔ̀ ìlè dhu bhěyi tɨ́, ma móngo kìlè kɔ́rɔ́ pbàkà ɔbɨ nà, dhu apɛ́ ɨ̀’ɨ̀ ma mádɨ nyɨ̀kpɔ́du nà ndɨrɔ̀ ngǎtsi nɨ̌ ma mɔ́vɛ̀ dhu màtɨ́.
21 Obhó tɨ́, idù, pbàkà ípìrɔ̌nga nɨ́ Krɨ́stɔ̀, ndɨrɔ̀ ɔ̀vɛ̀ ma mɔ́vɛ̀ dhu nɨ́ ídzì dhu nyʉ́ ròsè.
22 Pbɛ́tʉ̀ dhu apɛ́ ɨ̀’ɨ̀ ípìrɔ̌nga nà ma mɨ́’ɨ̀ dhu rɨ̌’ɨ̀ atdídɔ̌ àkǎ pbàkà kasʉ-okú dɔ̀ rɔ̀ dhu tɨ́, nɨ́ ma mʉ̀nɨ nzá ma mádʉ̀ òvònà dhu.
23 Obhó tɨ́ ma mɨ́’ɨ̀ ɔ́yɔ̌ dhu nzínzì ɔ̌: ma mɨ́ atdyúna òho dhu nɨ́ mahʉ yàrɨ́ ípìrɔ̌nga ɔ̌ rɔ̀, mǒwù òko atdíkpá Krɨ́stɔ̀ mànà. Ndɨ nàmbɛ̀nà ndɨ ɨ̀’ɨ̀ ídzì dhu nyʉ́ ròsè atdídɔ̌.
24 Pbɛ́tʉ̀ àkǎkǎ dhu nyʉ́ ròsè atdídɔ̌ nɨ́, madɨ ípìrɔ̌rɔ̀ okúkʉ dɔ̀ rɔ̀.
25 Nɨ́rɔ̀ ìnè ma mɨ́’ɨ̀ a’uta nà wɔ̀ dhu dɔ̌ nɨ́dhunɨ̌, ma mʉ̀nɨ dhu àdɨ̌ ma ràrɨ̌ àdɨ. Mǎ móko atdíkpá nyɨ̌ mànà dzʉ̀nàkʉ t’ɔ́nzɨta tɔ̀, ndɨ́nɨ̌ nyɨ̌ nyabá tɨ́ otu nyǒwù angyi, nyǎdʉ̀ ɨ̀’ɨ̀ dhɛ̀dhɛ nà fʉ̀kʉ́ a’uta ɔ̌.
26 Ndɨ dhu bhěyi nɨ́ ndɨ, ɨdhɛ̀kʉ rɨ̌ ndɨ̀kǎ atdídɔ̌ Yěsù Krɨ́stɔ̀-nyʉtsì, nyɨ̌ nyɨ́ kàdu ma tdɨ́tdɔ̌ tɨkʉ ɔ̀ dhu àlǎ rɔ̀.
Pɔ́tsɔ́ ka kíko a’uta ɔ̌ dhu
27 Nyɨ̌ nyàkǎ nyɨ̌’ɨ̀ Krɨ́stɔ̀ bhà Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ rǔdhěna dhu nà ndɨ̀ nàkɔ mʉ̀tsɔ nà. Ndɨ dhu bhěyi nɨ́ ndɨ, ɨ̀mbǎ ma mɨ́rà nyǎndà ndɨrɔ̀ ngǎtsi nɨ̌, ɨ̀mbǎ ma mádɨ ɨ̀nzɨ̌ mɨrà nyǎndà, nɨ́ ma mòzè dòtsí mɨrɨ̀ dhu nɨ́, nyɨ̌ ríkò wà pɔ́tsɔ́ fʉ̀kʉ́ atdí ɨrɛ̀ta ɔ̌, ndɨrɔ̀ nyɨ̌ kɔ́rɔ́ atdíkpá, nyɨ̌ ràrɨ̌ ɨla ùgye atdyúkʉ nyʉ́ nà, yà àlɛ̌ ká’ù Ídzì Màkʉ̌rʉ̀-okú dɔ̀ rɔ̀.
28 Àpɛ́ nyàbhʉ fʉ̀kʉ́ òmvǔ-ɔdɔ̀ rɨ̀sɨ̌ ʉ̀kʉ̀ akɛkpá màtɨ́. Nɨ́ fʉ̀kʉ́ mànzɨ̀ rǎdʉ̀ dhu ɨ̀tɛ̀ abádhí tɔ̀ ɨwà abádhí rùwǐ, pbɛ́tʉ̀ fʉ̌kʉ̀ kà rɨ̌tɛ̀na dhu nɨ́ ɨwà nyɨ̌ rʉ̀gʉ. Ndɨrɔ̀ ndɨ dhu náhʉ Kàgàwà bhà rɔ̀.
29 Obhó tɨ́, Krɨ́stɔ̀ nàndà dhu nɨ̌ Kàgàwà ábhʉ ídzìnga fʉ̌kʉ̀. Ndɨ ídzìnga nɨ́ nzɨ̌ kà’u nyɨ̌ nyɨ́ dhu kɛ̀lɛ̌, pbɛ́tʉ̀ kǒkú dɔ̀ rɔ̀ nyɨ̌ nyɨ́ àpbɛ̀ àbà dhu mà átɔ̀.
30 Kòmbí nyɨ̌ nyùngbò wà nyɨ̌ atdíkpá ɨma mànà ɨla t’úgyeta-otù ɔ̌. Ndɨ ɨla nɨ́ yà ɨwà nyɨ̌ nyála ma múgyena rɔ́, ndɨrɔ̀ yà ìnè ma mɨ́’ɨ̀ ma múgyena rɔ́ kòmbí màtɨ́ ɨla.