14
1 बुद्धिमान् स्त्रीले आफ्नो घर निर्माण गर्छे;
तर मूर्ख स्त्रीले आफ्नै हातले आफ्नो घर भत्काउँछे।
2 याहवेहको डर मान्नेहरू सत्यतामा जिउँछन्,
तर उहाँलाई तुच्छ ठान्नेहरू कुमार्गमा हिँड्छन्।
3 मूर्खको बोलीले आफ्नै पिठिउँमा छडी निम्त्याउँछ;
तर बुद्धिमान्को ओठले तिनीहरूलाई बचाउँछ।
4 जहाँ गोरुहरू छैनन्, त्यहाँ गोठ खाली रहन्छ;
तर गोरुको बलबाट प्रशस्त फसल कटनी हुन्छ।
5 साँचो साक्षीले धोका दिँदैन;
तर झूटो साक्षीले असत्य कुराहरू पोख्छ।
6 गिल्ला गर्नेले बुद्धिको खोजी गर्छ, तर पाउँदैन;
तर विवेकशील व्यक्तिले सजिलैसित ज्ञान प्राप्त गर्छ।
7 मूर्ख मानिसबाट टाढै बस,
किनकि उसको ओठमा ज्ञानको कुरा पाइँदैन।
8 विवेकशील मानिसको बुद्धिले त्यसलाई सही मार्ग दिन्छ,
तर मूर्खहरूको मूर्खताचाहिँ धोका हो।
9 दोष मूर्खहरूका निम्ति ठट्ठाको विषय हो;
तर धर्मीहरूमा भने सद्भावना पाइन्छ।
10 प्रत्येक मनको तितोपनाले नै जान्दछ;
र कोही त्यसको आनन्दको सहभागी हुन सक्दैन।
11 दुष्टको घर भत्काइनेछ;
तर धर्मीको पालमा फलिफाप हुनेछ।
12 कुनै बाटो मानिसलाई ठिक लाग्ला,
तर अन्त्यमा त्यसले मृत्युमा पुर्याउँछ।
13 मुखमा हाँसो भए तापनि हृदयमा वेदना हुन सक्छ;
र हर्षको अन्तचाहिँ शोकमा हुन सक्छ।
14 विश्वासहीनहरूलाई तिनीहरूको चाल अनुसारको प्रतिफल दिइनेछ;
र असल मानिसले आफ्नो कामको प्रतिफल पाउनेछ।
15 सोझो मानिसले हरेक कुरामा विश्वास गर्छ;
तर विवेकशील मानिसले आफ्ना पाइलाहरूबारे विचार गर्छ।
16 बुद्धिमान् मानिसले याहवेहको डर मान्छ, र दुष्टतादेखि परै बस्छ;
तर मूर्खचाहिँ अहङ्कारी हुन्छ, विस्वस्त हुन्छ।
17 झट्टै रिसाउने मानिसले मूर्ख काम गर्छ;
र दुष्ट योजनाहरू रच्नेलाई घृणा गरिन्छ।
18 रिसाहाले मूर्खता कमाउँछन्,
तर विवेकशीलहरूले ज्ञानको मुकुट लगाउँछन्।
19 खराब मानिसहरू असल मानिसहरूका सामु,
र दुष्टहरू धर्मीहरूका मूलढोकाको सामु झुक्नेछन्।
20 गरिबहरू आफ्नै छिमेकीद्वारा त्यागिन्छन्;
तर धनीको धेरै मित्रहरू हुन्छन्।
21 आफ्नो छिमेकीलाई तुच्छ ठान्नेले पाप गर्छ;
तर त्यो मानिस धन्य हो, जसले अभावमा परेकाहरूमाथि दया देखाउँछ।
22 के दुष्ट योजना रच्नेहरू बरालिँदैनन् र?
तर असल योजना बनाउनेहरूले प्रेम र विश्वासयोग्यता प्राप्त गर्छन्।
23 सबै कठोर परिश्रमले लाभ ल्याउँछ;
तर कुरा मात्र गर्ने मानिसचाहिँ गरिबीमा पुग्छ।
24 बुद्धिमान्को धन तिनीहरूको मुकुट हो;
तर मूर्खहरूको मूर्खपनाले मूर्खता मात्र उत्पन्न गराउँछ।
25 साँचो साक्षीले जीवन बचाउँछ;
तर झूटो साक्षी छलपूर्ण हुन्छ।
26 याहवेहको डर मान्नेको किल्ला सुरक्षित रहन्छ;
र त्यसका छोराछोरीको लागि त्यो एक शरणस्थान हुनेछ।
27 याहवेहप्रतिको श्रद्धा जीवनको मूल हो,
जसले मानिसलाई मृत्युको पासोबाट फर्काउँछ।
28 ठूलो जनसंख्या राजाको महिमा हो;
तर प्रजाविनाको शासक नष्ट हुन्छ।
29 धैर्यवान् मानिसको समझशक्ति अपार हुन्छ,
तर झट्टै रिसाउनेले आफ्नो मूर्खतालाई प्रदर्शन गर्छ।
30 शान्त हृदयले शरीरलाई जीवन दिन्छ;
तर ईष्र्याचाहिँ हड्डीहरूका निम्ति क्यान्सरजस्तै हुन्छ।
31 गरिबलाई थिचोमिचो गर्नेले आफ्ना सृष्टिकर्ताप्रति अपमान दर्शाउँछ;
तर खाँचोमा परेकाहरूप्रति दयालु हुनेले परमेश्वरलाई सम्मान दिन्छ।
32 जब विपत्ति आउँछ, दुष्टहरूको पतन हुन्छ;
तर धर्मीले चाहिँ मृत्युमा पनि परमेश्वरको आश्रय पाउँछ।
33 बुद्धिमान्को हृदयमा बुद्धिले बास गर्छ,
र मूर्खहरूको बीचमा पनि त्यसले आफूलाई प्रकट गराउँछ।
34 धार्मिकताले राष्ट्रलाई उच्च तुल्याउँछ;
तर पाप गर्नुचाहिँ कुनै पनि जातिको निम्ति कलङ्क हुन्छ।
35 बुद्धिमान् सेवकसँग राजा प्रसन्न रहन्छन्;
तर शर्मलाग्दो सेवकले तिनको रिस जगाउँछ।