18
Ngagurru ngaanu-yambina na-God-guy, yagi ngurru-lhuṉdhi.
Naagi-yung na-Jesus wani-ngaynbandangi niga, nguynju yadhu wugurru ambunu-yambina yadhu nigawi-wuy na-God-guy, amburraandha-wuguuguni, yagi yungguyung wurru-lhuṉdhi wugurru. Marri wani-magaa yaani-yung anaani wiij-bulawaa-wala wugurru. Ni-yamayn niga, “Anubani-rruj ana-wumurrng, nga nubagi-yung bagu-rruj wani-nguynju-nguynjijgana-yinyung ni-burraa raga-ragij niga. Waari naagi-yung niga ani-ḏirrngawini na-God-guy marri warraawurru-yung niga waniigaminij-gaandirrangi warruburru-yung-guy warra-wurru-wurruj-guy niga. Ngigaayung ngarrubagi-yung bagu ngayi-nyung ngi-burri. Ngarraagi-yung ngiga ngi-yanggi-wugij nigawi-wuy. Yaani-yung-bugij ngiga ngi-yamaa, ‘Nubagi niga na-waḻyinyung ni-waṉbina-wugij aladi ngayawi-wuy. Nagang nimba-maṉmang, banu-lhambiyn niga, nimbaagajij-majgana ngaya.’ Dani-yung nga, ngiga ngi-yamaa-wugij, ngi-wandha-wuguuguni ngi-yambini ngiga.
“Wurrugu niga mal-dhamurrug naagi-yung ni-lhaabini niga. Yagu wurrugu ngijang anubanila-wala ni-yamijgini nigaajbaj, ‘Ngarraagi ngiga aḏaba ngangu-maṉmang. Yagu ngaya anaani waari nga-ngu-ḏirrngawiiyn na-God-guy, marri ngarraagaminij-gaandirrii warruburru-wuy warra-wurru-wurruj-guy. Yagu wiiya aḏaba anaani. Ngarraagi-yung ngarra-ngayi-nyung ngayawi-wugij ngiga ngi-yangga-yanggi, ngangi-yambini-wugij ngayawi-wuy. Ngiga ngangaa-gaṉbina, marri ngangaagajij-majgana. Nguynju yadhu ari yagi ngi-rumi yungguyung, yagi yungguyung ngangi-yandhawiwi, ngangi-yaal-ngawijgi-magi ngaya.’ Dani-yung ni-yamijgaynjini niga naagi-yung na-waḻyinyung.”
Yaani-yung na-Buunggawa niga ni-yambini-wugij, “Numburraawanggina anaani ana-lhaawu, nubagila-wala naaladi-nyung-gala na-waḻyinyung nubagi-yung wani-nguynju-nguynjijgana-yinyung niga. Yagu niga-waj God anubani ani-waṉbina runggal-windiyung, nugurri-wuy warra-wurru-wurruj-guy ni-wajbarini-yinyung niga, nugurru yamba aadanu nuunaa-gaḏii miyn.ngu marri arrarra nigawi-wuy. Niga-waj nambaniigajij-majgana nugurru aadanu. Yuga baḏag aadanu ani-narrii? Yagi! Anaani ngana-magana, aadanu ani-waṉbang anggiiyn-nguḻu-nguḻug-bugij, nambaniigajij-majgana nugurru aadanu. Yagu anaani ngaya ngandaagiiyn-maynji, ngaya anaani na-Niwiyayung na-Wurrujung-jinyung, yuga ngamba-lhangarrmang ngaya warruburru-yung ambuu-jambarrgina-wugij, anaani-rruj ana-lhal?” Dani-yung ni-yambini na-Jesus, na-nidhaawu-yung.
Ana-lhaawu nubiṉi-yung-jinyung na-Pharisee-yung marri naaynbajung niwu-mana-mani-yinyung anu-ṉuga.
Wugurraayung mulung-arrgi-yung wurru-wurruj bagu, warraawurru-yung yingga wurraaḻamin-jamijgini wugurru anubani-yung yingga wurru-dhi-maṉdhini wugurraajbaj. Yagu waari. Marri warraagaminij-gaandirrangi warra-mulung-arrgi-yung-guy wugurru. Anaanila-wala, na-Jesus wani-magaa anaani-yung wiij-bulawaa-wala wugurru.
10 Niga ni-yamayn, “Wini-wulawaa naawiṉi-yung waḻya-waa wini-yanggi wubani-wuy a-Temple-Maṉngulg-guy, nguynju yadhu wunu-yambini yungguyung na-God-guy. Naaynbajung niga Pharisee-yung, nigaayung naaynbajung niwu-mana-mani-yinyung wuṉuga. 11 Niga naagi-yung na-Pharisee-yung bagu ni-lhaay, nga ni-yambini nigaajbaj. Ni-yamaa, ‘God, ngunu-warraarriwana nagang, ngaya yamba waari ngaynjamang warruburru-yung-jii warra-mulung-arrgi-yung-jii. Ngaya waari ngaynjamang warruburru-yung-jii wurraamaamajaa-yii, yagu warra-dhaayurrii-yinyung, yagu wurraamaji-yinyung warrubawi-yung warra-maṉung. Yagu ngaya waari ngaynjamang nguynju naagi-yung-jii niwu-mundu-munduwaa-yinyung anu-ṉuga niga. 12 Ngaya anaani malgarrawindi waari nga-ngang ana-marrya ngaya, nguynju yadhu nga-yambina arrwiyaj. Anubani-yung-maynji 10 anubani-yung nga-mani-maynji, anubani-yung aynjaabugij ngaya ngunuuyii nugawi-wuy.’ Dani-yung ni-yamaa, na-Pharisee-yung niga.
13 “Yagu nubagi-yung niga niwu-mundu-munduwaa-yinyung anu-ṉuga, yuwaagu-wajgaj ni-lhaay niga malanganyanay. Waari niga ani-warranggaa anaarrwiyaj, yuuguni ni-waban-nani aaban-guy. Ni-wurrij-baḻgini niga. Nga ni-yamayn, ‘God, nimba-man.galagana ngaya, anaani yamba ngaaladi-windiyung ngaya anaani.’ ”
14 Yaani-yung na-Jesus niga ni-yambini-wugij. “Anaani ngana-magana nugurri-wuy, naagi-yung niwu-nguynmu-nguynmawaa-yinyung anu-ṉuga, niigiyn anubani anaanga-wuy. Nigaayung na-God naagajij-garruyn niga, marri ni-wandhurrg-giiyn yamba aḏaba niga. Yagu niga nubagi naaynbajung niga waari. Anaani wiijamana, nugurru-maynji numburru-runggal-wiiyn, na-God niga nubagi nambani-winyig-gang aadanu. Yagu nugurru-maynji numburru-winyig-gina, God niga-waj nambani-runggal-wana aadanu.” Dani-yung ni-yambini na-Jesus niga.
Warra-mijburrayung marri na-Jesus.
Matthew 19:13-15, Mark 10:13-16
15 Anubanila-wala, warraawurru-yung warra-wurru-wurruj waa-yarrijgini mulung-arrgi-yung nigawi-wuy. Marri mijburrayung waa-yarrijgini ngijang buguni, nguynju yadhu ambani-waṉagaa yungguyung wugurru. Yagu warraawurru-yung wurru-marrbuy-maa-yinyung warra-nayn wugurru. Nga warra-lhambini, “Yagi!” wurru-yamayn wugurri-wuy.
16 Yagu niga na-Jesus niiḏangi warruburru-yung-guy warra-mijburrayung-guy. Nga wani-magayn warruburru-yung-guy warra-mulung-aynbaj-guy, “Nambarra-lharrgang waadurru warra-mijburrayung ngayawi-wuy amburru-yaarri, yagi narra-lhambu. Yagu yamba anubani na-God-jinyung anaanga anaarrwar, anubani wugurri-nyinyung, marri warruburru waadurru-yung-jii.
17 “Ngaya ngana-magana yijgubulu-windiyung nugurru. Waari nurru-burrangi warruburru-rruj warru-mandag-duj na-God-jinyung. Yagu numburru-yamana-maynji nguynju warra-mijburrayung-jii, bani-yung numburru-burraa wugurri-rruj.” Dani-yung ni-yamaa niga.
Naambalal-yung na-waḻyinyung.
Matthew 19:16-30, Mark 10:17-31
18 Nigaayung nubagi-yung ni-buunggawa-maa-yinyung wurrujung ni-burri bagu niga. Nga niga nu-yandhawiwandi na-Jesus-guy, ni-yamayn, “Barra-yiyina-yinyung nagang mamanunggu-yung, yuga ngaya nganggaṉbina, nguynju yungguyung nga-ngu-burraa anggu-wuguuguni ana-wiri?” ni-yamayn niga.
19 Nigaayung na-Jesus nu-yambalmayn nigawi-wuy, “A-yangi yungguyung aadanu ngaya nimba-mayana nga-mamanunggu ngaya nuynjamana nagang? Nigaaj-bugij nga, God na-mamanunggu-yung, waari warraaynbaj warrubawi-yung. 20 Nagang nu-marrbuy anaani ana-lhaawu-runggal, yagi barraa-gamajangi warra-maṉung, yagi barra-mulunguwawi warra-wurru-wurruj, yagi barraa-gamajangi, yagi nunggawaḻi, nubiṉi-yung bamba-yandhurrbangana nga-rriibi marri na-ninyarra.” Dani-yung ni-yamayn na-Jesus.
21 Nigaayung nubagi-yung nu-yambalmayn nigaayung, “Anubani-yung nga-gadhuwa-waj ngaya, anaani-yung ngawu-yandhurrbangaa ana-lhaawu, nga anaani-rruj murrubu,” ni-yamayn niga.
22 Nigaayung na-Jesus anaani ni-wawanggiiyn aḏaba. Nga yaani-yung ni-yamayn, “Nagang aynjaabugij baaṉbina-yinyung nagang. Ba-yaarri bambarriiyii nugawi-nyinyung anaarrawindi-lhangu marri bambiiyii anu-ṉuga warraambalalari-wuy, marri nagang bawu-waṉagana runggal-windiyung anaarrwar. Aḏaba nagang baaṉiyn, numba-garrindharrmani ngaya.” Dani-yung ni-yamayn na-Jesus.
23 Naadagi-yung na-waḻyinyung ni-wawanggiyn niga aḏaba anaani. Anubanila-wala niga aḏaba ni-yimurr-jiwuriyn, anaani-yung yamba ni-warra-waṉagaa arrawindi, niimbalal-windiyung naagi-yung na-waḻyinyung.
24 Na-Jesus anubani nu-nani. Nga ni-yamayn “Aadanu wugurru wiij-baḏa-waḏaḏ, warrubawi-yung warraambalal, yagi anubani wu-rumi na-God-guy anaanga. 25 Anaani wiijamana. Ari anubani ana-gamul anggu-yaarri marri anggu-yabiyn ngarrubagi-yung-guy ngarra-jaarru-wuy ngarra-ngarri-ngu-bagaḻang, ngi-ba-ngu-gara-wawalhii-wuy. Aadanu ari wiij-maṉdhina! Yagu anaani wiij-baḏa-waḏaḏ-bindiyung, warrubawi-yung warraambalal yagi wu-rumi anubani-yung na-God-guy anaanga-wuy.” Dani-yung ni-yamaa na-Jesus niga.
26 Warraawurru-yung warra-wurru-wurruj wurraawanggini anaani. Nga wurru-yamayn, “Yuga yangi-nyung naadagi na-God ambani-wiri-gana-yinyung wugurru?”
27 Nigaayung ni-yamayn, “Wugurru warra-wurru-wurruj waari wurru-wiri-gi wugurraajbaj ana-yimbaj. Yagu God-bugij nigaaj-bugij ambani-wiri-gana-yinyung wugurru,” ni-yamayn.
28 Nigaayung na-Peter nu-yambalmayn, “Yigaj, nurru anaani nirriirruyn nurri-nyinyung anaanga aḏaba, marri anaani ngunu-garrindharrmangi nagang,” ni-yamayn.
29 Nigaayung na-Jesus ni-yamayn wugurri-wuy, “Anaani ngana-magana ngubindi, nagang-maynji bawaarruyn anaanga, yagu nugawi-nyinyung ana-lhal, yagu bangaarruyn-maynji nga-rangarrinaaj yagu na-nilharri yagu na-ninyarra marri nga-rriibi, yagu nugawi-nyinyung warra-mijburrayung, wugurraa yungguyung yadhu warruburru-yung warru-mandag na-God-jinyung, 30 anubani-yung aḏaba ba-warra-mani nagang anaani-rruj ana-yimbaj arrawindi bayarra. Wurrugu marri ngijang malgadhaadharri aḏaba, nagang ba-wiri anggu-wuguuguni-yinyung.” Dani-yung ni-yambini na-Jesus niga.
Naagi-yung na-Jesus ani-yambina anubani-yung nigawi-nyinyung ani-ngawiiyn-jinyung.
Matthew 20:17-19, Mark 10:32-34
31 Warruburru-yung wanii-gaḏiyn warra-12, nigawi-wuy wurru-yanggi aḏaba wugurru. Nga ni-yamayn, “Nugurru aadanu numburraawanggina. Anaani ngaambu-yaarri nga ngaambaadadii aḏaba Jerusalem-guy. Warruburru-yung wunaa-ja-jambini-yinyung wugurru niga na-God, anubani-yung wirriirrarrangi yamba arrawindi lhaawu ngayawi-nyinyung, ngaya anaani na-Niwiyayung na-Wurrujung-jinyung. Anaani-rruj anubani wirriirrarrangi-yinyung wugurru, anaani anaarrawindi-lhangu anggu-waṉbina wugurru. 32 Ngaya anaani, warra-mulung-arrgi-yung aḏaba ambarriiyn warra-mulung-aynbaj-guy, waari-yinyung amburru-Jew-magaa. Nga warraawurru-yung ngambambi-gaḻij-gana marri ngambambi-rajburrnayii marri ngambambi-rraana marri ngambambi-yudii. 33 Marri ngambambi-warra-waḏjiwumana marri ngambambiimana. Wurrugu amuulawaa-wala mana-miyn.nganga, ngaya anaani nga-ḻaḻagiiyn.” Dani-yung ni-yamaa na-Jesus.
34 Yagu warraawurru-yung wugurru waari anaani-yung amburru-marrbuy-maa. Anaani-yung ana-lhaawu anaani wiij-miḏaamimi yamba wugurri-wuy. Waari anaani-yung amburru-marrbuy-maa ni-yambini-yinyung niga na-Jesus.
Bartimaeus, nubagi-yung na-bagaḻang-aladi-nyung.
Matthew 20:29-34, Mark 10:46-52
35 Anubanila-wala aḏaba, warraawurru-yung wuu-yanggi Jericho-wuy, wirri-warubaj-gaa aḏaba. Wurru-yanggi, bagu naagi-yung ni-bagaḻang-aladi ni-burri niga bagu amaadi-rruj. Bagu wani-lhanga-lhangayaani-yinyung niga wuṉuga. 36 Ni-wawanggini naagi-yung warraawurru-yung warra-wurru-wurruj wuu-mayn.ngunu-ngunaynjini wuu-yambiynjini wugurru wuu-ngarra-janggi. Marri niga wani-yandhawiwandi “Yuga anubani nuu-yaminggarrina aadanu nugurru? Yangi yuga anubani? Yingga!”
37 Wugurraayung wunu-magayn, wurru-yamayn “Jesus a-Nazareth-jinyung, yaajila-yung ani-yaḻdhii.”
38 Nigaayung naagi-yung yanggarrwar niiḏangi aḏaba. Ni-yamayn “Jesus, na-niwiyayung na-David-jinyung, nimba-man.galagang anaani ngaayung!”
39 Yagu warruburru-yung anubagu-yinyung warra-wurru-wurruj anuwaagu wuu-ngarra-janggi-yinyung wugurru warruburru-yung ana-raga-ragij, warraawurru-yung wugurru wunu-yingarraḏdhangi-windiyung niga naagi-yung, wunu-muḏaḏbijgaa niga.
Yagu nigaayung niiḏangi-wugij ngijang ngijang ni-yamaa, “Na-niwiyayung na-David-jinyung, nimba-man.galagang ngaya anaani!” ni-yamaa-wugij niga.
40 Bani-yung marri na-Jesus ni-lhangayn. Warruburru-yung wani-magayn warra-wurru-wurruj-guy, nga ni-yamayn, “Numbunu-mang, nga numbunu-yarrijgina bagalu ngayawi-wuy.” Wunu-yarrijgini, nga wunu-burriyn na-Jesus-duj. Niga na-Jesus ni-yamayn, 41 “Yangi yuga ngaya anubani nimba-ngaynbandiyn marri waa-gaṉbang nagang?” ni-yamayn.
Nigaayung ni-yamayn, “Buunggawa, nimba-maṉdhang ngaya, nguynju yadhu anubani-yung aḏaba nganggarranggang yadhu ngaya.”
42 Nigaayung na-Jesus ni-yamayn, “Baarranggang nagang. Aadanu yamba nu-ngu-jambarrgiiyn, marri aḏaba nu-maṉdhiiyn nagang,” ni-yamayn.
43 Nga anubani lhugaajgiyalawaj ni-warranggayn niga. Marri anubani ni-yanggi aḏaba, nu-garrindharrmiyn na-Jesus-guy. Marri nu-warraarriwaa niga na-God-guy. Wugurraayung warruburru-yung warra-wurru-wurruj wunu-nayn-maynji, wugurraayunggaj wunu-warraarriwaa na-God-guy wugurru.