Zeziiꞌa ꞌꞌdɩzɩgɩ LUUKƖ -zaꞌa ꞌmʋ
Wludie poꞌa nyɔ ꞌꞌbɔgʋ -nɛɛꞌɛ -naagɩ ꞌli.
Zeziiꞌa tinɩɛ -ke ꞌɔ -tɔtɔlɩꞌa ꞌꞌkpidɩ Luukɩ-ɩ zaꞌa ꞌmʋ. -Ka ɔ ꞌꞌduꞌa nyɔꞌꞌo nyɔꞌɔ ꞌpʋʋnyi, ꞌɩnnɛ ɔ-ɔ tɔꞌɔ nyʋ. Ɩ-bɩ ꞌꞌdɩzɩgɩ ꞌmnɩ, nyɔ -lue -ɔ -seꞌa-a ꞌZuifʋyi, ʋn-ʋ ꞌlaꞌa Teofilɩ, ꞌɩnnɔ ɔ poꞌo ꞌya ꞌꞌbɔgʋ -jeyi.
Ⅰ
*Zeziiꞌa ꞌꞌkpidɩꞌa dɩ Luukɩ poꞌo Teofilɩ ꞌꞌbɔgʋ -jeyi
Ⅰ-Ⅱ Teofilɩ, -ɩn ꞌmo-o nyɔ -yɔ ꞌꞌyri kpʋnꞌa ti. ꞌBho *Zeziiꞌa ꞌꞌkpi, dɩ-ɩ -nʋ-ɛꞌɛ ꞌnɔɔ -aꞌba ꞌꞌklumʋ, -aꞌa ꞌꞌbhuo ꞌwɩn -ɩ ꞌbɔ. Nyʋꞌa -dadudu ꞌkpa-a ɩ-bɩ dɩ ꞌmnɩ ꞌcnɩnamʋ. Nyunyu -ke ꞌꞌbhi -ke pɛyri ꞌsɔn-ɔ ꞌyeꞌa ꞌya da ꞌle ꞌya ꞌnyaanamʋ ꞌle -ʋ ꞌꞌsiꞌa ꞌbho, -ʋ deꞌa ꞌya ꞌmʋzɛɛ ꞌgbɛ ꞌꞌlru, -ka ʋn-ʋ zɩ ꞌɩ -amʋ -bodɩ ꞌmʋ, ꞌkla-a nyʋ ꞌkpɩ ꞌɩ ꞌcnɩnamʋ.
Ⅲ-Ⅳ ꞌTraamʋ ꞌtɔ ɔ, ꞌan ꞌꞌbhuo ꞌcrɩ -ɩ ꞌmʋti ꞌꞌbhalrɛɛke, ꞌle, -ka ɩ ziziꞌa ꞌmʋti ꞌle ꞌya ꞌnyaanamʋ, ꞌɩn ꞌye -kaa yibo. ꞌƐ dɩ ꞌan-a de ꞌɩ ꞌbho -aꞌa ꞌꞌyigbeyi ti, ꞌle, dɩ -ɩn ꞌwɔnꞌɔ ꞌbɔ, -ka ɩ seꞌa sɩn ꞌmʋꞌbhle, -ɩn ꞌke ɩ -kaa yibo.
-Lagɔ gboꞌa -dalbhoyi -zaꞌa-a *ꞌZaan Batiisɩꞌa ꞌwlʋwlʋdɩ ꞌmʋ
Ⅴ Nyukpasu -lue ʋn-ʋ ꞌlaꞌa *Elɔɔdɩ, -da ɔ ꞌꞌdu -nɩꞌa *ꞌZuifʋꞌa ꞌbhlʋkpayowli, ꞌbho-o ɩ-bɩ dɩ ꞌmnɩ ꞌnyaaꞌo. Ɛ-bɛ -nɔɔ ꞌmnɛ ti, *-Lagɔꞌɔ ꞌsragazayi -lue ʋn-ʋ ꞌlaꞌa Zakalii, ꞌɩnnɔ -nɩꞌe ꞌle ꞌbhlʋkpa ꞌmnɛ ꞌꞌkpi. -Lagɔꞌɔ ꞌsragazamʋꞌa ꞌcɛ -lue ʋn-ʋ ꞌlaꞌa Abia, ꞌɛ ꞌcɛ ꞌꞌyiꞌa nyɔ ɔ ꞌꞌduꞌo. ꞌƆ ꞌnynɔꞌɔ ꞌnynɩ-ɩ ꞌmo-o Elizabɛɛtɩ. -Lagɔꞌɔ ꞌsragazayi Alɔɔꞌɔ ꞌꞌnayu moꞌo.
Ⅵ Ɔ -ke ꞌɔ ꞌnynɔ -nɩ ꞌsɔn, ʋn ꞌsrɛɛꞌɛ-ɛ ꞌꞌyi ꞌbho -Lagɔꞌɔ ꞌꞌyigbeyi, ʋn-ʋ ꞌkpʋn-o *-Lagɔꞌɔ gbaꞌa klɛ ꞌꞌyi.
Ⅶ Ʋ-bʋ -nɩꞌa -kaa ꞌbho -Lagɔꞌɔ -jeyi -nanamʋ, ʋn -see gɩɛn ꞌzɔ po, -ɛkedɩmaa, Elizabɛɛtɩ ꞌꞌku-oꞌo ꞌle ʋn -ke ꞌwa nyimiɛ -nɩꞌe nɛnamʋ.
Ⅷ Zɔ -lue ꞌzɔ Zakalii -nɩꞌe-e ꞌɔ -Lagɔꞌɔ *ꞌsragazalbhʋ nʋnamʋ ꞌle *-Lagɔꞌɔ bʋbɔbhlegbo. ꞌWɩ ꞌmnɩ ꞌnʋ-o ꞌɔ ꞌcɛꞌɛ lbhʋnʋwɩ:
Ⅸ -Bho ʋ-bʋ -Lagɔꞌɔ ꞌsragazamʋ ꞌgbʋʋ a, ꞌwa ꞌnynɩ ʋn-ʋ poꞌo -nɩgbɩ ꞌmʋ -lue -lue, -yɔ -ke -nɩgbɩ -liꞌa a, ꞌɩnnɔ zaꞌa ꞌsraga. Ɛ-bɛ -nɔɔ ꞌmnɛ ti, Zakaliiꞌa -nɩgbɩ -liꞌo, ꞌle ɔ ꞌye ꞌle -Lagɔꞌɔ bʋbɔbhlegboꞌa lisaabudu ꞌli pa, lɛ -lue-e kɔɔꞌɔ ꞌꞌwle ʋn-ʋ ꞌlaꞌa *lasaasɩ, ɔ ꞌke ɛ ꞌle ꞌꞌyri-po -nɩ, ꞌle ɔ ꞌke -Lagɔ bʋbɔ.
Ⅹ -Da ɔ -nɩꞌa ꞌle -buduyu ꞌmnɛ ꞌli lasaasɩ ꞌꞌyri-po -nɩnamʋ a, ꞌɔ nyʋ -yʋ -sieꞌa ꞌbho ꞌɛ ꞌꞌjɩnɛ ꞌꞌyi, ꞌwa klɛ-ɛ ꞌpo-o *-Lagɔ wɔn gbo.
Ⅺ -Lagɔ gboꞌa -dalbhoyi -lue nʋꞌa -kaa, ɔ ꞌyi-e Zakalii -bodɩ. ꞌBho -gbagbʋ -ke -da ɔ -nɩꞌa lasaasɩ ꞌꞌyri-po -nɩnamʋ, ꞌɛ ꞌfɔ -ke ꞌꞌyi ꞌma-a ꞌɔ -linasʋ gbo, ꞌbho-o ɔ -nynaꞌa ti.
Ⅻ Zakalii ꞌye ꞌɔ li a, -sɩanyɩ kpʋn -ɔꞌo. -Da ɔ -nɩꞌa, ɔ se ꞌbho yibo.
ⅩⅢ ꞌLe -Lagɔ gboꞌa -dalbhoyi na: Zakalii, -sɩanyɩꞌa ꞌlbha -ɩnmʋ -le! -Lagɔ ꞌkpʋn-o -aꞌa bhadewlu, -aꞌa ꞌnynɔ Elizabɛɛtɩ-ɩ ꞌye-e ꞌꞌyunyukpasu -lue ꞌwlʋ -mʋ. ꞌƆ ꞌnynɩ-ɩ ꞌmo-o ꞌZaan.
ⅩⅣ Ɔ-ɔ ꞌye-e -ɩnmʋ ꞌbʋbʋa ꞌꞌyi ꞌlbhaa -mʋ tenyɩ, ꞌle ꞌgwlʋ-ʋ ꞌye nyʋꞌa -dadudu li-nmɔ mʋ ꞌɔ dɩ.
ⅩⅤ-ⅩⅦ Nyɔklagba ɔ-ɔ ꞌye ꞌꞌdu mʋ ꞌbho -Lagɔꞌɔ ꞌꞌyigbeyi. Ɔ -see nmɔ ꞌna yi, lɛꞌꞌo lɛ -ke nmɔ gʋgɔꞌɔ kpli ꞌmʋ, ɔ -see ɛ ꞌna yi. -Bho ɔ mu -lɛɛɛ! -nʋ mʋ, *-Lagɔꞌɔ Lisaazuzu ꞌye ɔ ꞌmʋ -pa mʋ ꞌle ɔ ꞌke ɔ ꞌmʋ ꞌꞌyi ꞌle ɔ ꞌke ɔ wɔnkuɛ ꞌꞌnyɩ -ka -Lagɔꞌɔ wluꞌa ꞌmʋtizayi *Eliiꞌa ka ꞌle ɔ ꞌke -Lagɔ nya ti-ple. ꞌƖnnɔ ꞌye *Izrayɛɛlɩꞌa nyʋꞌa -daduduꞌa -pɔlʋ ꞌꞌyitiꞌꞌbhiti mʋ ꞌle ʋn ꞌke ꞌbho ꞌwa -Kɔyi -Lagɔꞌɔ wlu ꞌꞌdu. ꞌƖnnɔ ꞌye -Lagɔꞌɔ nya -kɔ mʋ, ꞌle ɔ ꞌke ꞌꞌyreetɩ -ke ꞌwa -tɩta ꞌꞌwe -ybhɛ -nɩ, ꞌle, nyʋ -yʋꞌa ꞌꞌduꞌa ꞌbho -Lagɔꞌɔ wlu a, ɔ ꞌke ʋ -naagɩzɩgɩ ꞌꞌlru ꞌmʋ po ꞌle ʋn ꞌke ꞌꞌyiꞌsrɛɛ, ꞌle ɔ ꞌke -Lagɔꞌɔ -glɩgba tide ꞌle ʋn ꞌke ꞌɔ nʋ ꞌꞌdu.
ⅩⅧ -Lagɔ gboꞌa -dalbhoyi ꞌlɛꞌɛ -kaa a, ꞌle Zakalii ꞌye ɔ tidede na: Koo ꞌɩn ꞌke yibo na, dɩ -a zaꞌa ꞌmʋ, dɩzɩgɩ maꞌa? ꞌAn ꞌnynɔ-e, ꞌan ꞌꞌbhuo-e, -a nɛ-oꞌo.
ⅩⅨ Zakalii dedeꞌa -kaa ti a, ꞌle -Lagɔ gboꞌa -dalbhoyi na: ꞌƖnmɔ ꞌmo-o Gabliɛlɩ; ꞌbho -Lagɔꞌɔ ꞌꞌyigbeyi ꞌɩn -nɩꞌo ꞌle ꞌan-a nʋꞌo ꞌɔ lbhʋ, ꞌle ɔ ꞌye ꞌɩnmʋ ꞌnɔɔ -ɩn gbo lbho, ꞌɩn ꞌke -ɩnmʋ -boliaꞌa dɩ -nɩɩ ꞌtmʋʋ.
ⅩⅩ ꞌYa -nɔɔ -Lagɔ ꞌꞌduꞌa a, -bho ɩ nyni a ꞌle ɛ ꞌke -nʋ-ɛ. -Ɩn -see ꞌtɔ ꞌan wlu -ziadɩ ꞌlaꞌa dɩ a, lɛ-ɛ ꞌwlʋꞌa -zɩan -laa, -aꞌa wlu -see ꞌle ꞌwlʋ yi ꞌle dɩ ꞌmnɩꞌa ꞌꞌyriꞌa ꞌbɩ ꞌke ꞌwlʋ.
ⅩⅪ Zakalii -ke -Lagɔ gboꞌa -dalbhoyi -nɩꞌa -kaa dɩ ꞌmnɩ ꞌmʋzanamʋ ꞌle lisaabuduyu ꞌli a, nyʋ -yʋ fuo ꞌnɔ ꞌbho ꞌꞌjɩnɛ ꞌꞌyi, wɔn ꞌmʋ -ʋ ti, ꞌɔ ꞌlegwlesʋ ɔ -gwleꞌa ꞌleꞌa dɩ.
ⅩⅫ Ɔ ꞌdaꞌa ꞌle lisaabuduyu ꞌmnɛ ꞌli, ꞌɔ wluꞌa ꞌwlʋ ꞌle. Ɔ-ɔ ꞌpo-o ꞌꞌyi, ꞌle nyʋ-ʋ -fuo nɔ ꞌka ꞌye -tɔɔ po, -ka ɔ ꞌyeꞌa lɛ.
ⅩⅩⅢ ꞌƆ lbhʋnʋwɩ nʋꞌa -kaa, ɩ -gwɛꞌɛ-ɛ ꞌꞌyi ꞌle ɔ ꞌye ꞌɔ ꞌꞌbhli le mu.
ⅩⅩⅣ-ⅩⅩⅤ Ɩbɩ ꞌmnɩ, ꞌya ꞌwɩ gbɩ ziꞌa a, ꞌɔ ꞌnynɔ Elizabɛɛtɩ nʋꞌa -kaa, ʋn ꞌbhle-e -nɩgblaa. Ʋn -see bhʋ ꞌꞌpiemʋ po, ʋn nʋ ꞌcʋɩ -muu, ꞌle, -bho ʋn -de ti, ʋn-ʋ nʋꞌo: -Lagɔ ꞌyeꞌe ꞌan ngaze ꞌle ɔ ꞌye ꞌɩnmʋ dɩndɩntikɔɛɛn -naa ꞌꞌyigbeyi -za.
-Lagɔ gboꞌa -dalbhoyi -zaꞌa-a *Zeziiꞌa ꞌwlʋwlʋdɩ ꞌmʋ
ⅩⅩⅥ -Da Elizabɛɛtɩꞌa -nɩgblaa nʋꞌa ꞌcʋɩ -mɛɛlo, ꞌle -Lagɔ ꞌye ꞌle ɔ gboꞌa -dalbhoyi Gabliɛlɩ lbho, ꞌle ɔ ꞌye ꞌle Galileeꞌa ꞌbhlʋkpa ꞌꞌkpiꞌa -gwlɔ -lue ʋn-ʋ ꞌlaꞌa Nazalɛɛtɩ mu.
ⅩⅩⅦ ꞌLe ꞌnynaakpʋdraa -lue, -ʋ seꞌa nyukpasu yibo a, ꞌle ʋ gbo -Lagɔ lbho ɔꞌo. ꞌWa ꞌnynɩ-ɩ ꞌmo-o *Malii. Nyukpasu -lue ʋn-ʋ ꞌlaꞌa *ꞌZɩzɛɛfʋ -ɔ ꞌma-a ꞌbhlʋkpayowli *Daviidɩꞌa ꞌꞌnayu, ꞌɩnnɔ muꞌo ꞌwa ꞌkwlamʋ kpɩanmʋti. Ɔ-bɔ ꞌZɩzɛɛfʋ ꞌmnɔ, ꞌɩnnɔ ʋn-ʋ ꞌye -kpa mʋ.
ⅩⅩⅧ -Da Malii -nɩꞌa, -Lagɔ gboꞌa -dalbhoyi nyniꞌa ꞌbho a, ꞌle ɔ na: Malii, ꞌɩnmɔ ꞌyeꞌe amʋ, ꞌɩn -sɛ, a-bʋ -Lagɔꞌɔ ꞌꞌnitiwʋnnasʋ -nɩꞌa ꞌꞌkpi a, -Lagɔ -sieꞌe amʋ gbo.
ⅩⅩⅨ -Lagɔ gboꞌa -dalbhoyiꞌa wlu ꞌmnɛ ꞌnʋ-o ꞌle ꞌwa ꞌlimʋ sakaa! ꞌle ʋn-ʋ ꞌkabhaꞌo ꞌle ʋn-ʋ nʋꞌo: ꞌYɩyesʋ ɔ ꞌyeꞌa -laa ꞌɩnmʋ ꞌle, kbhoo ꞌɛ ꞌzɔ ꞌlɛ ꞌya-a?
ⅩⅩⅩ ꞌLe -Lagɔ gboꞌa -dalbhoyi na: Malii, -sɩanyɩꞌa ꞌlbha amʋ -le! -Lagɔ -wʋnnaꞌa-a amʋ ꞌꞌniti!
ⅩⅩⅪ A -gblee, a-a ꞌye-e -nɩgblaa ꞌbhle -mʋ ꞌle a ꞌke ꞌꞌyunyukpasu ꞌwlʋ. ꞌƆ ꞌnynɩ-ɩ ꞌmo-o *Zezii.
ⅩⅩⅫ Nyɔklagba ɔ-ɔ ꞌye ꞌꞌdu mʋ. -Aꞌba -Kɔyi -Lagɔ -nɩꞌa ꞌle yaku ꞌli, ꞌɔ ꞌꞌyu moꞌo. Ɔ-ɔ ꞌye -ɔ ꞌnynɩ ꞌꞌkpi -po -mʋ ꞌle ɔ ꞌke nyʋ -kɔ -ka ɔ nʋꞌa ꞌɔ ꞌꞌna Daviidɩ.
ⅩⅩⅩⅢ ꞌƖnnɔ ꞌye *Izrayɛɛlɩꞌa ꞌbhlʋkpa ꞌꞌkpiꞌa nyʋ -kɔ mʋ ꞌꞌkɔmʋkɔmʋ. ꞌƆ nyʋꞌa -kɔkɔɔ -see ꞌꞌtiinamʋ ꞌbhle yi.
ⅩⅩⅩⅣ -Dalbhoyi poꞌa wlu ꞌmnɛ ti a, ꞌle Malii na: ꞌƖnmɔ seꞌa nyukpasu yibo a, doo ꞌɩn ꞌke -nɩgblaa -zaꞌa?
ⅩⅩⅩⅤ ꞌLe ɔ ꞌye wlu ꞌmʋꞌꞌluo ꞌle ɔ na: *-Lagɔꞌɔ Lisaazuzu-u ꞌye-e amʋ ꞌꞌkpi -yi -mʋ ꞌle ɔ-bɔ wɔnkuzuzu ꞌmnɔ-ɔ ꞌye amʋ ꞌꞌlru ꞌꞌjri mʋ. ꞌƐ dɩ nyʋ-ʋ ꞌye aꞌba ꞌꞌyu ꞌmnɔ *Lisaayi ꞌla mʋ, ꞌle nyʋ-ʋ ꞌye ɔ -Lagɔꞌɔ ꞌꞌyu ꞌla mʋ.
ⅩⅩⅩⅥ Aꞌba ꞌlotʋꞌa ꞌꞌyunynaakpʋ Elizabɛɛtɩ -ʋ ꞌkpaꞌa -kaa nyunyɔzɛgɛ, ʋn -nɩꞌe-e ꞌꞌyu ꞌwlʋnamʋ yinamʋ. Elizabɛɛtɩ nyʋ ꞌla ꞌka ꞌꞌkukunynaakpʋ, ꞌwa -nɩgblaaꞌa ꞌcʋɩꞌa -mɛɛlonɛ -nɩꞌe -laa ꞌle yayi.
ⅩⅩⅩⅦ Lɛ -yɛ ꞌka wɔnku ꞌle nyʋ ꞌka, ɛ se -nynaka ꞌbhle, nʋ, ꞌɛ lɛtu se -nɩ ꞌbho -Lagɔꞌɔ ꞌꞌyigbeyi.
ⅩⅩⅩⅧ -Lagɔ gboꞌa -dalbhoyi poꞌa wlu ꞌmnɛ ti ꞌꞌsɛɛ, Malii na: -Lagɔꞌɔ lbhʋnʋyi ꞌɩn ꞌꞌduꞌo. -Ka -ɩn -zɩ ꞌɩ -laa ꞌɩnmʋ -bodɩ ꞌmʋ, ɩ -nʋ-ɛ -kaa! -Lagɔ gboꞌa -dalbhoyi nʋꞌa -kaa, ɔ ꞌmu-o le.
*Malii ꞌmu-o ꞌle Elizabɛɛtɩ gbo tinanamʋ
ⅩⅩⅩⅨ Ɛ-bɛ -nɔɔ ꞌmnɛ ti a, *Malii -sɔꞌɔ ꞌmʋ-ɛ, ʋn ꞌbhle-e -jiji, ꞌle, ꞌbhlʋkpa -ke ꞌꞌkpi trɩ -dieꞌa ꞌꞌyi, ꞌnɔɔ ʋn-ʋ ꞌlaꞌa Zidee, ꞌɛ -gwlɔ -lue ꞌmʋ, ꞌle-e ʋn muꞌo Elizabɛɛtɩ ꞌyenamʋ.
ⅩⅬ Ʋn nyniꞌa a, ʋn ꞌpa-a ꞌle Zakaliiꞌa -budu ꞌli ꞌle ʋn ꞌye Elizabɛɛtɩ ꞌye.
ⅩⅬⅠ Maliiꞌa ꞌyewlu ꞌkpaꞌa ꞌle Elizabɛɛtɩꞌa -loku ꞌmʋ a, ꞌbho -gbaa -lue ꞌmʋ ꞌwa -nɩgblaa ꞌtʋtɔꞌɔ-ɔ ti. *-Lagɔꞌɔ Lisaazuzu nʋꞌa -kaa, ɔ ꞌꞌyiꞌe Elizabɛɛtɩ ꞌmʋ-ɛ.
ⅩⅬⅡ Ʋn nʋꞌa -kaa, -mnɩɩ ʋn ꞌpo-o wlu yayi ꞌle ʋn na: Malii, -Lagɔ -wʋnnaꞌa-a amʋ ꞌꞌniti tenyɩ ꞌle a ꞌye ꞌnynʋkpakpɩ-ɩ -nɩꞌa ꞌnɔɔ ꞌꞌpiemʋꞌa klɛ -zi, ꞌle ꞌɔ ꞌꞌnitiwʋnnasʋ -nɩꞌe ꞌꞌyu a-a ꞌyeꞌa ꞌwlʋ mʋ ꞌꞌkpi.
ⅩⅬⅢ Lee ꞌmna ꞌꞌduꞌo ꞌle ꞌan -Kɔyiꞌa ꞌlotʋ yiꞌe ꞌmnamʋ ꞌꞌbhliꞌa?
ⅩⅬⅣ A -gblee, -da aꞌba ꞌyewlu kpaꞌa ꞌle ꞌan -loku ꞌmʋ a, ꞌꞌyu-u -nɩꞌa ꞌle ꞌan ꞌlimʋ, ꞌbʋbʋa ꞌlbhɔ -ɔꞌo. ꞌƐ dɩ ɔ ꞌtʋtɔꞌɔ ti.
ⅩⅬⅤ Dɩ -Lagɔ -zaꞌa amʋ -bodɩ ꞌmʋ, a-bʋ deꞌa ꞌꞌgwli, -ka ɩ-ɩ ꞌyeꞌa -nʋ-ɛ mʋ a, a ꞌwa-a ti.
*Malii ꞌbhɛɛꞌɛ-ɛ -Lagɔꞌɔ ꞌnynɩ ꞌꞌyi
ⅩⅬⅥ-ⅩⅬⅦ ꞌBho ꞌɛ ꞌꞌkpi ꞌle *Malii na ꞌnɩ ɛ:
ꞌƖn -gwɛꞌɛ-ɛ ti ꞌle ꞌɩn-ɩ ꞌbhɛɛꞌɛ ꞌan ꞌPʋʋnyi -Lagɔꞌɔ ꞌnynɩ ꞌꞌyi. ꞌƆ dɩ ꞌbʋbʋa ꞌꞌyiꞌe ꞌɩnmʋ,
ⅩⅬⅧ -ɛkedɩmaa, ɔ ꞌwɔn-oꞌo -ziaka, ꞌɩnmɔ -seꞌa-a lɛ, ꞌle ɔ ꞌye ꞌɩnmʋ ya-gbʋ ꞌle ꞌɔ lbhʋnʋmʋ ꞌweeꞌa ꞌꞌklumʋ. Kɩn, lɛ-ɛ ꞌwlʋꞌa -zɩan -laa, -ka nyunyuꞌa -zakpɩ-ɩ ꞌyeꞌa ꞌnɔɔ ꞌbhlʋkpa ꞌꞌkpi -zi mʋ a, ꞌka-a ꞌwa klɛ ꞌye: A ꞌwa-a ti, -nʋ mʋ.
ⅩⅬⅨ -Ɛ -ke dɩ nyʋ-ʋ ꞌyeꞌa -kaa ꞌɩnmʋ ꞌla mʋ a, Wɔnkulagɔꞌɔ ꞌꞌbhuo ꞌnʋ-o ꞌɩnmʋ ꞌꞌyrilinmɔdɩklɩgbɩ ꞌꞌlruli. ꞌƆ ꞌnynɩ -nɩꞌe-e ꞌꞌyibhɛɛka.
Ⅼ Nyʋ-ʋ ꞌꞌdu ꞌɔ ꞌbho a, ɔ-ɔ ꞌye-e ꞌwa ngaze ꞌꞌkɔmʋkɔmʋ.
ⅬⅠ ꞌLe ꞌɔ nʋnʋdɩ ꞌmʋ a, ꞌle-e ɔ-ɔ tɔ nɩꞌe ꞌɔ wɔnkuɛ. Nyʋ -yʋ ꞌbhɛɛꞌɛ ꞌwa ꞌꞌbhi ꞌꞌyi, ꞌwa -zɛ lɛ ꞌmʋ.
ⅬⅡ Ɔ-ɔ ꞌza-a ꞌbhlɩkpɩyowliklɩgbɩ ꞌnynɩ ꞌꞌkpi, nyʋ-ʋ -seꞌa-a lɛ, ɔ-ɔ ꞌꞌluoꞌo ꞌwa ꞌnynɩ ꞌꞌyi.
ⅬⅢ Nyʋ -yʋ ma ꞌka-a ꞌꞌpʋanlbhanyʋ, ɔ-ɔ ꞌꞌnyɩ-e -mnʋʋ lɩzɩgɩ, ꞌle ɩ-ɩ ꞌnyɩnyɛꞌɛ ti, ꞌle, ꞌgagamʋ -ke -pɔlʋ -seeꞌa lɛ tiꞌbɔ, ɔ -see ꞌwa lɩ ꞌꞌkpi po.
ⅬⅣ-ⅬⅤ -A-bʋ *Izrayɛɛlɩkɔmʋ ꞌma-a ꞌɔ lbhʋnʋmʋ, -a-bʋ ɔ-ɔ yiꞌe -kpanamʋ. -Ka ɔ -zɩ ɩ ꞌka -aꞌba ꞌꞌna ꞌꞌwe -bodɩ ꞌmʋ, ꞌka-a ɔ -nɩ ꞌɩ nʋnamʋ. ꞌBho *Ablaamʋ -bodɩ -Lagɔꞌɔ ꞌlimʋ -nmɔꞌɔ wɔn, ꞌle ɛ ꞌke mu ɛ ꞌke ꞌɔ ꞌꞌnynuuꞌa ꞌꞌnynuu ꞌꞌkpi bhla, -Lagɔꞌɔ ꞌlimʋ-ʋ ꞌye-e wɔn-nmɔ -mʋ ꞌꞌkɔmʋ.
ⅬⅥ ꞌNɔɔ Malii yi ꞌka Elizabɛɛtɩ ꞌyenamʋ a, ꞌwɩ ʋn -ke ʋn ziꞌa ꞌle ꞌkpna-a ꞌcʋɩ tan ꞌli ꞌle ʋn ꞌye ꞌwa ꞌꞌbhli le mu.
*ꞌZaan Batiisɩꞌa ꞌwlʋwlʋa
ⅬⅦ -Gblee, Elizabɛɛtɩꞌa -gbagbanɔɔ nyni-oꞌo. Ʋn muꞌa ꞌle ꞌꞌbhlegbo, ʋn ꞌwlʋ-o nyukpasuyu.
ⅬⅧ ꞌWa -gwlɔkɔmʋ -ke ꞌwa ꞌwlʋkamʋ ꞌwɩn ꞌɩ ꞌbɔ, ꞌbʋbʋa ꞌlbhʋ -ʋꞌo. Ʋn yiboꞌo-o -ka -Lagɔ -kmaꞌa Elizabɛɛtɩꞌa dɩ ꞌle ɔ ꞌyeꞌa ꞌwa ngaze ꞌye ꞌle ʋn ꞌyeꞌa ꞌꞌyu ꞌwlʋ.
ⅬⅨ ꞌꞌYu ꞌwlʋꞌa a, ɔ nʋ ꞌwɩ -mɛɛsɔn, ꞌɛ -mɛɛtanzɔ, ꞌle nyʋ ꞌye yi, ʋn ꞌke ɔ klɛ ꞌmʋ kpa.a ƆFa 1 59 ꞌZuifʋꞌa ꞌbhlʋkpa ꞌꞌkpiꞌa ꞌꞌyuꞌa klɛmʋkpɛɛ -ke ꞌnɔɔ -a ꞌꞌbhliꞌa nɛ -se lɛ -lue -ko. ꞌWa nɛ ꞌnʋ-o -ybhɛybhɛtite -Lagɔ -ke ʋn bhlaꞌa ꞌꞌyikpʋɛn. Tite ꞌmnɛ na: -Bho Izrayɛɛlɩkɔyi ꞌwlʋ ꞌꞌyunyukpasu a, -bho ɔ nʋ ꞌwɩ -mɛɛsɔn, ꞌbho ꞌɛ -mɛɛtanzɔ ꞌꞌyi ʋn-ʋ kpɔ ꞌɔ klɛ ꞌmʋ. ꞌƖnnɛ ʋn-ʋ nʋꞌo.
ⅬⅩ ꞌle ꞌɔ ꞌlotʋ ꞌye wlu ꞌmʋꞌꞌluo, ꞌle ʋn na: -Gba, ꞌꞌyu -nɔɔ, ꞌɔ ꞌnynɩ-ɩ ꞌmo-o *ꞌZaan.
ⅬⅪ ꞌLe nyʋ na: Elizabɛɛtɩ, ꞌZaanꞌa ꞌnynɩtu se -laa aꞌba ꞌꞌbhlegbo -nɩ.
ⅬⅫ Nyʋ-ʋ -nɩꞌa ꞌbho nʋꞌa -kaa, ʋn ꞌpo-o ꞌꞌyi ꞌle ʋn ꞌye Zakalii tidede, ꞌle ʋn na: ꞌNynɩ yɛɛ -ɩn ꞌbɔꞌɔ ti nyʋ ꞌke -aꞌa ꞌꞌyu ꞌꞌduuꞌa?
ⅬⅩⅢ Ɔ nʋꞌa -kaa, ɔ ꞌpo-o ꞌꞌyi, ɔ ꞌye ꞌꞌkpicnɩklugba -lue ꞌybha. Ʋn ꞌꞌnyɩ ꞌɔ ɛ ꞌꞌsɛɛ, ɔ ꞌcnɩ-e ꞌbho ɛ ꞌꞌkpi: ꞌZaan ꞌmo-o ꞌɔ ꞌnynɩ. Nyʋ-ʋ -nɩꞌa ꞌbho ꞌye ꞌɛ li, -tɔɔ ꞌꞌmaaꞌa-a ꞌwa klɛ.
ⅬⅩⅣ ꞌBho-o Zakaliiꞌa -mɩɛ bɔti -nɩꞌe ti ꞌle ɔ ꞌye -wlu. Ɔ nʋꞌa -kaa, ɔ ꞌbhɛɛꞌɛ-ɛ -Lagɔꞌɔ ꞌnynɩ ꞌꞌyi.
ⅬⅩⅤ Ɔ -nɩꞌa -kaa -Lagɔꞌɔ ꞌnynɩ ꞌꞌyibhɛɛnamʋ, -mnɩɩ -sɩanyɩ ꞌkpʋn-o nyʋꞌa klɛ -ke ɔ ꞌꞌtutuꞌa ꞌꞌyi. Nyʋ-ʋ -nɩꞌa ꞌle Zideebhlʋkpaꞌa ꞌfɔtɔ -ke ꞌꞌkpi trɩ -nɩꞌa, ʋn zɩza ꞌnɩ-ɩ -bodɩ ꞌmʋ.
ⅬⅩⅥ Nyɔꞌꞌo nyɔ ꞌwɩn ꞌɩ ꞌbɔ ɔ, ɔ-ɔ popo-o ꞌgwlʋti ꞌle ɔ-ɔ nʋꞌo: Kbhoo ꞌꞌyu ꞌmnɔ ꞌke ꞌle nyaka -nɩ ꞌya-a? -Lagɔꞌɔ ꞌꞌnitiwʋnnasʋꞌa ꞌꞌbhuo -nɩ ꞌnɔ-ɔ ꞌꞌkpi -ka -zɛgɛka.
Zakalii ꞌbhɛɛꞌɛ-ɛ -Lagɔꞌɔ ꞌnynɩ ꞌꞌyi ꞌle ɔ-ɔ zaꞌa ꞌɔ wlu ꞌmʋti
ⅬⅩⅦ Ɩ ziꞌa -kaa a, ꞌle *-Lagɔꞌɔ Lisaazuzu ꞌye Zakalii ꞌma-a ꞌꞌyuꞌa -tɩta ꞌmʋ ꞌꞌyi ꞌle ɔ ꞌye ꞌbho ꞌkpa, ꞌle ɔ-ɔ zaꞌa -Lagɔꞌɔ wlu ꞌmʋti ꞌle ɔ-ɔ nʋꞌo:
ⅬⅩⅧ -Aꞌba -Kɔyi *Izrayɛɛlɩkɔmʋꞌa -Lagɔꞌɔ ꞌnynɩ ꞌbhɛ ꞌꞌyi, -ɛkedɩmaa, ɔ ꞌcrɛ-ɛ ꞌɔ nyʋ ꞌꞌyriti, ꞌle ɔ-ɔ ꞌye ʋ zetie mʋ.
ⅬⅩⅨ ꞌƖnnɔ -yaꞌa wɔnkuyi -lue -ɔ ꞌpʋʋnꞌa nyʋ. -Aꞌba dɩ nyɔ ꞌmnɔ-ɔ ꞌye ꞌnɔɔ ꞌɔ lbhʋnʋyi *Daviidɩꞌa ꞌꞌnynuuꞌa ꞌꞌnynuu ꞌꞌklumʋ -yi mʋ.
ⅬⅩⅩ -Ka ɔ nʋꞌa -laa, ꞌkla ꞌmnɔ, ꞌɔ wluꞌa ꞌmʋtizamʋ ꞌɔ ꞌꞌbhuo -zaꞌa ꞌbho, ꞌka-a ɔ po ꞌɩ ꞌle ꞌwa wɔn ꞌmʋ -bɛnyɩ ꞌle ʋn ꞌye ɩ ꞌmʋ-za see.
ⅬⅩⅪ Ɔ na ꞌkɩ see ɔ-ɔ ꞌye-e -amʋ tʋ ꞌꞌkpi -za -mʋ ꞌle ɔ ꞌke -amʋ ꞌꞌkpiticɛ, nyʋ -yʋ -seeꞌa ꞌybha ʋn ꞌke -amʋ ꞌꞌyri ꞌmʋ ꞌye, ꞌle ɔ ꞌke ʋ -amʋ ꞌꞌkpi -za.
ⅬⅩⅫ Ɔ na ꞌkɩ see ꞌɔ ngazeꞌa ꞌꞌyriꞌa ꞌbɩ-ɩ ꞌye-e ꞌwlʋ -mʋ ꞌle -aꞌba ꞌꞌna ꞌꞌwe gbo ꞌle ɛ ꞌye ꞌwlʋ. Ɔ na ꞌkɩ see ɔ-ɔ ꞌye-e ɔ -ke -aꞌba -ybhɛybhɛtite ɔ bhlaꞌa ꞌgwlʋ ꞌꞌyi -de -mʋ.
ⅬⅩⅩⅢ-ⅬⅩⅩⅣ -Ɛ -ke dɩ ɩ -nʋ-ɛꞌɛ -kaa, -Lagɔꞌɔ ꞌꞌbhuo-o -zrɛ -nɩꞌe -aꞌba ꞌꞌna Ablaamʋ kwa, -ka ɔ-ɔ ꞌyeꞌa -amʋ ꞌle -aꞌba tʋꞌa nyʋꞌa ꞌgeyiɛ ꞌmʋ -za mʋ, ꞌle, -bho -a -kɔ ɔ-ɔ bʋbɔ, -a ꞌke tiwa,
ⅬⅩⅩⅤ ꞌle -a ꞌke *liꞌsaa ꞌle -a ꞌke ꞌꞌyiꞌsrɛɛ ꞌbho ꞌɔ ꞌꞌyigbeyi ꞌle -aꞌba tinɩɛꞌɛ ꞌwɩꞌa klɛ ꞌli.
ⅬⅩⅩⅥ ꞌLe -ɩnmɔ -yɔ ꞌma-a -laa ꞌan ꞌꞌyu a, ʋn-ʋ ꞌye-e -ɩnmʋ -Lagɔꞌɔ wluꞌa ꞌmʋtizayi ꞌla -mʋ, -ɛkedɩmaa, -ɩnmɔ ꞌye -aꞌba -Kɔyiꞌa nya -kɔ mʋ ꞌle -ɩn ꞌke ꞌɔ weze po,
ⅬⅩⅩⅦ ꞌle -ɩn ꞌke ꞌɔ nyʋ ꞌtmʋʋ, -ka ɔ-ɔ ꞌyeꞌa ꞌwa ꞌꞌnyinynidɩꞌa dɩ ꞌbhɔ mʋ ꞌle ʋn ꞌke ꞌpʋnpʋan ꞌye ꞌbho -Lagɔꞌɔ ꞌꞌyigbeyi.
ⅬⅩⅩⅧ-ⅬⅩⅩⅨ -Ɛkedɩmaa, -aꞌba -Lagɔꞌɔ dɩ -nmɔꞌɔ-ɔ ꞌꞌyrili, ɔ -nɩꞌe-e -ka -yɔkɔɔ, ꞌle, ꞌɔ ꞌlimʋꞌa wɔnnmɔkamʋ, -ka zɔ nuꞌa -kuyre ti a, ꞌka-a nyɔ -lue ɔ-ɔ ꞌye -amʋ -ya mʋ, nyʋ-ʋ ꞌmɛꞌɛ ꞌbho -Lagɔꞌɔ ꞌꞌyigbeyi -ʋ pleꞌa ꞌmɛmɛɛ, ɔ-ɔ ꞌye ꞌwa -pɔlʋ ꞌzɔ zɔ -ya mʋ ꞌle ʋn ꞌke ꞌpʋnpʋan ꞌye, ꞌle -a ꞌke ꞌbho wɔnlipɩpɛjolʋ ꞌꞌyi -nɩ.
ⅬⅩⅩⅩ Zakaliiꞌa ꞌꞌyu ꞌmnɔ, -ka ɔ-ɔ ꞌbhʋaꞌa, ꞌka-a ꞌɔ dɩlikpʋɛn ꞌkpaꞌa ꞌꞌkpi. Ɔ ꞌnɛ-ɛ ꞌkwlɩ ꞌꞌyi, nyɔ se ɔ yibo, ꞌle, zɔ -ke ti ɔ ꞌka ꞌɔ ꞌꞌbhuo nyʋ ꞌꞌyi-tɔ, ɛ ꞌye nyni ꞌle ɔ ꞌye ꞌda ꞌbho *Izrayɛɛlɩkɔmʋ ꞌꞌweꞌa ꞌꞌyigbeyi.