12
Uaini vara tutoraqi hia kyuqema kyeta ntaqikyu vaisihuara tura
(Matiu 21:33-46; Ruku 20:9-19)
1 Iesusiva mwitaa timwa kyero mpo quaqaa ntumwa kyero mwihua timwa nyinro tiqaro, Vaisi mpovanto uaini vara tutero mwia vara ututu tutukya ratero mwata quvu kyero uaini tatianinra ututero haraara nraamwu mponta vaimwanraanra nraamwu hoqa kyero vatorave. Mwiaqaatairo nyianra mpo mwatani virero hiqaro mpo uhua timwa nyinro tiqaro, Nkye ni uaini aakyoqaa ntaqikyi mate varivaqe nte quankye, timwa kyero mwiva nyianra mpo mwatani vurave.
2 Mwini uro varuvaro uaini hiqu entava nri ntovaro mwiva nai kyaiqa vaisi mpo titero tiqaro, E uro ni aakyoqaa ntaqikyi mate varihua tiratama uaini ninanivata hiqu kye mataate, turave.
3 Mwitaa tuvaro mwini vuvata mwia aakyoqaa ntaqikyi mwate varu vaisihua mwia kyaiqa vaisi mwia ntavaaqavu kyeta kyaamwuqotaita ntuqutu kyeta vateta, hia uaini hiqu kye mwia mwinraitita, qati titovaro nrumu ntantero vurave.
4 Qati nrumu ntantero vuvaro aakyo qova nai kyaiqa vaisi mpo titovaro vuvata mwia aakyoqaa ntaqikyi mwate varuhua mwia qiata raarahitima kyeta kyaurira inraikya mwunrave.
5 Mwitaa huvaro aakyo qova nai kyaiqa vaisi mpo qaiqaa titovaro vuvata mwia rukyorave. Qio mwitaamaqi vita, hini nai kyaiqa vaisi titohua kyaamwuqotaita ntuqutu kyeta, hini rukyorara tuqo.
6 Mwia kyaiqa vaisi taiqa kyovaro vaisi kuaiqia nraahu varura. Mwi vaisiva aakyo qora mwaaquvanto varuvaro mwia qora mwutukyavanto mwianra mpoqiavata vahu vaisiva varuvaro mwia qova mwiavata nraakiara ekyaara titero tiqaro, Mwihua ni mwaaqu taqeta nianra mwia mwaaquve tiqatama mwia kyuqema mwatevarave, tiro.
7 Mwitaa timwa kyero mwia titovaro mwini vuvata mwia aakyoqaa ntaqikyi varu vaisihua mwia mwaaqu taqeta, nai timwa mwi nai timwa mwi hita tiqata, Mwia qova qutu viraro mwaa vaisiva nai qora mwatavata, mwitaa inraikyavata, varaarivama variho. Nrivaqe tire mwia rukyaararo mwiva vararero hiani inraikyava tirini nraahu vahiarive, turave.
8 Mwihua mwitaa timwa kyeta mwia mwaaqu ntavaaqavu kye rukyeta mwaaqani mwaati qaqira kyorave, tiro.
9 Iesusiva mwitaa timwa kyero mwihua kyaparama nyatero tiqaro, Mwihua mwitaa hurara tiro, aakyo qova nai mwaaqu rukyera kyaara nataave hiananrove? Aakyo qova nri ntero nai aakyoqaa ntaqikyi vaisihua ru taiqa kyero kyaata mpo vaisinramwuanra tiqaro, Nkyema ni aakyoqaa ntaqikyi mataate, qiananrove, tiro.
10 Iesusiva mwitaa timwa kyero mwiva mwihuara tiqaro, Nkye hiave Kotira mpukuqi mwaa quara kyaara ntumwa kyeta riaavo? Mwi quava mwataama tiro:
Ori nraamwu hoqeqata
ori mpo hia kyuqerave timwa kye qaqira kyaava,
mwi oriva puhaqama viho.
11 Kotiva mwi orira vara kyero nronraqama kyaihata
tire mwia kyaiqa taqeta kyuqerave tunanrave, turave. (Ihi 118:22-23)
Kotira mpukuqi mwitaama kye qara ntumwa torave. Nkye hiave mwi quara kyaara ntumwa kyeta riaavo? tiro.
12 Iesusiva mwitaa tuvata Iutaa nronra vaisinramwuvanto ntapihi riovaro Iesusiva uaini utaqaa ntaqikyi mwato vaisihuara tiqaroma mwihuaqaa ntumwa kyero tuvata mwihua Iesusira ntavaaqavu kyeta ko qiare tura. Mwitaa timwa kyeta nraakye qoravanto mwiqi ntuvaantuama vuhua tiri inronra hivorave tita, mwihua nraatu hiqata Iesusira kyeta vurama.
Taakisiqa hirara Iesusira kyapara hura
(Matiu 22:15-22; Ruku 20:20-26)
13 Iutaa vaisi nronranramwuvanto vari kyeta mwiaqaatai mwihua Parisi vaisi mponramwuvata, Herotira nramwunaahua mponramwuvata, siteta tiqata, Nkye Iesusira kyapara hivaro mwiva api qua tiraqe mwiaqa qua vataare, tita.
14 Tuvata mwihua Iesusiva hunani uro nteta mwia kyapara hita tiqata, Mwaanra ti variara vaisio, tire taqaurara e kyuqe qua nraahu ti variaravave. E hia vaisi nraatu aatu hiraitira, nronra vaisiaravata, qumina vaisiaravata, kuaa qua nraahu ti variaravave. E vaisivanto Kotira vataqita vi aanranra ntapihi kyera timwa nyi variaro. Qio mwaa quara timwa timwinraqe riaare. Tire Kotira qua rieqata qiove tire Romeni mwatanaahua vunyaa vaisi Sisaara taakisi mwiananrave? (Mwi mwatanaahua hia Kotira qua riaahuave.) Mwia taakisi mwiananrave hiave mwiananrave? tita.
15 Mwihua mwitaa tuvaro Iesusiva taqovata mwihua nroqaataita kyuqe kyuqe ti variqata mwihua su nyaatoqitaita Iesusira uaqiama mwatarerata uti varuvaro Iesusiva tiqaro, Nanraqamave nkyenramwu nivanto api qua qiarive tita mwitaa qiavo? Qio munima mpoku vara kyaivaqe nte taqaankye, tiro.
16 Mwitaa tuvata munima mwia kuaaru mwuvaro mwiva mwihua kyapara hiro tiqaro, Munima mwiaqaa tara virivata tara nrutuvatave vaiho? tiro.
17 Mwitaa tuvata mwihua Sisaarave tuvaro Iesusiva mwihuara tiqaro, Mwianra rieqatama nkye Sisaava hianinra nai mwita, Kotiva hianinra nai mwiate, tiro. Iesusiva mwitaa tuvata mwihua mwi quara rieta tiqata, Qikye, mwiva tiri qua nraatara kyero kyuqe qua tiho, timwa kyeta kyauqu ntukikinraaqate varura.
Saitiusi vaisinramwuvanto qutu vita qaiqaa qati sivirara Iesusira kyapara hura
(Matiu 22:23-33; Ruku 20:27-40)
18 Saitiusi vaisivanto Iesusiva varunani uro ntora. Saitiusi mwihua nkyiari mwaanra qua rieqatama mwihua tiqata, Vaisivanto qutu viro qio mwiva ekyaarama qutu viro hiama qaiqaavata siquananrove, ti varu vaisihua uro nteta
19 Iesusira kyapara hita tiqata, Mwaanra ti variara vaisio, tiri haivaqava Mosesiva mwaanra qua timwa timwiqanro mwitaa turave. Vaisivanto hia nraaqiara mwataraitiro, qutu viraro mwia qatavantove vakyaavave mwia nraata varatero nraaqiara mwata humwuanrama mwataananrove, turave.
20 Tire qiarara e riaante. Haaru qate vakye 7 nramwu varurave. Mwihua sakyaava toharenaava nraakye varatero hia nraaqiara mwataraitiro, qutu vuvaro
21 mwia qata mwia nanaava mwia nraata varatero mwivavata hia nraaqiara mwataraitiro, qati variqiro viro qutu vurave. Mwiva qutu vuvaro mwia qata mwia nanaava nraakye mwia varatero hia nraaqiaravata mwataraitiro, qutu vuvarave.
22 Qio mwitaamaqi vita ekyaa mwinramwuhua nraakye mwia varateta hia nraaqiaravata mwataraitita, ekyaa qati nraahu qutu vurave. Qutu vuvaro nraakiara nraakye mwivavata variro qutu vurave.
23 Nraakiara nraakye qora qaiqaa qati sivita vari entaraqaa mwi nraakyeva tara nraatave variananrove? Mwiva qati varu entara qoraisi 7 nramwu vara torave, tita.
24 Saitiusi vaisinramwuvanto mwitaa tuvaro Iesusiva nkyiari timwa nyinro tiqaro, Nkye Kotira qua qara ntumwa tora hia ntapihi kyaahuave. Nkye Kotira kepukyavata hia ntapihi kyaahuave. Qutaara hia ntapihi kyaahuara tita nkye api qua ti variavo.
25 Nraakiara nraakye qora qutu vihua qutu viraqitaita qaiqaa sivita qati variqita vi entara hiama nraata vaati vare okyarava vahiananrove. Mwihua nyaamwunyaahua votima kyetama varivarave, tiro.
26 Iesusiva mwitaa timwa kyero mwiva tiqaro, Nraakye qora qutu vihua qati sivirara nte nkyi kyapara hirerave. Nkye hiave Kotira mpukuqi Mosesiva mwaa quara qara ntumwa tora kyaara ntumwa kyeta ntapihi riaavo? Kotiva mwitaa turave. Nte mwanriqa Kotivave. Nte i haivaqara Evarahaamunraqaa ntaqikyina, Aisaakiraqaa ntaqikyina, Iaikopuraqaa ntaqikyuvave, turave.
27 Qio riaate, Kotiva mwanriqavanto hia qutu viro taiqavi inraikyaraqaa ntaqikyi varivama variho. Nraakye qoravanto qaiqaa qati sivi okyarara nkyi su nyaatovanto hia ntapihi vihata api rieqata ti variarave, tiro.
Nanra quave Kotiva vuni vatai quava vaiho tura
(Matiu 22:34-40)
28 Iesusiva Saitiusi vaisi kyapata qua ti varuvaro mwaanra okyara ti varu vaisiva uro variqaro riovaro Iesusiva Saitiusi vaisi qua nraatara kyeqaro kyuqe qua nraahu ti varuvaro mwi vaisiva Iesusira kyapara tiro tiqaro, Kotiva qua timwa taiva nanra quavantove vuni vahi quava vaiho? tiro.
29 Tuvaro Iesusiva mwia timwa mwinro tiqaro, Mwaa quava vuni vahi quavama vaiho. Mwataama qara ntumwa torave:
Nkye Isareri mwatanaahua riaate.
Tiriqaa ntaqikyi variva Kotiva
mwanriqa kuaiqiavanto variho.
30 Ekyaa ena mwutukyaqitairave,
ekyaa ena mwanraquraqitairave,
ekyaa ena vu nraatoqitairave,
ekyaa ena kepukyaqotairave,
Kotirara nraahu mwutukya vahirara variante,
turave. (Lo 6:5)
31 Mwi quava vaiharo mwia nraakiara okyara qua mpo vaiho. Mwitaama tiro:
Enanra mwutukya vataarantema kyera
ena henanranravata
mwutukya vahirara variante. (Wok Pris 19:18) Qio mwi quatanava vuni vahi quatanavama vaiho. Hia mpo quavanto mwi quatana nraatara kyairave, tiro.
32 Iesusiva mwitaa tuvaro mwaanra okyara ti varu vaisiva tiqaro, Mwaanra ti variara vaisio, e kyuqema kyera ntapihima qiaro. E qutaama tiqara, Mwanriqa Kotiva kuaiqiavanto nraahu variho qiaro. Hia mwanriqa mpovantovata variho, qiaro.
33 E qutaama tiqara, Vaisivanto mwutukyaqitairove, kepukyaqotairove, Kotirara mpoqama kyero mwutukya ntiraro variananrove. Vaisivanto nai henanranra nanrianra mwutukya vahintema kyero mwianravata mwutukya vahiarive, qiananrave. Mwi quatanava vuni vahiqaro hini qua nraatara kyairave. Mpo qua Kotira kyaiqa vara mwateqata quara rukyeta qia quara mwate varia quaravata, mwi quatanava nraatara kyairave, tiro.
34 Mwitaa tuvaro Iesusiva taqovaro vaisi mwiva kyuqema kyero tuvaro Iesusiva mwia timwa mwinro tiqaro, Kotiva iqaa ntaqikyiariva i qaumatoma vaiho, tiro. Iesusiva mwitaa tuvata vaisi kyaatavantovata Iesusiva tiri qua nraatara kyaankyo tita, hia Iesusira qaiqaavata nrumu mpo qua mpo qua kyapara hura.
Iesusiva Mesaiaara kyapara hura
(Matiu 22:41-46; Ruku 20:41-44)
35 Iesusiva Kotira nraamwuqi variqaro qua timwa nyiqiro viro tiqaro, Mwaanra okyara ti varia vaisihua tiqatama, Kotiva titaariva Mesaiaavanto Ntevitira okyara kuaa okyara mwiqinaa vaisivantoma variananrove, qiarave. Mwihua nataama kyeta mwi quara ntapihi kyetave mwitaa tivarave?
36 Haaru Kotira mwanraquravanto kyaahaqa huvaro Ntevitiva nai mwitaa turave:
Kotiva ni nronra vaisiara tiqaro,
E nritarera ni kyauqu kyaatutani
mwatakyaa vira variraqena
nte i nramwutaahua ru taiqa mwataarira
mwihuaqaa kyuqu ntamwa tera variante, turave. (Sng 110:1)
Ntevitiva mwitaa turave.
37 Ntevitiva Mesaiaavanto qovara hianinranra tiqaro, Mwiva ni nronra vaisive, turave. Ntevitiva mwitaa turara tiro, nataama kyerove Mesaiaavanto Ntevitira nraisi qio variananrove? tiro. Iesusiva mwitaa tuvata qumina nraakye qora airivanto ntuvaantuama vita varuhua mwia qua rieqatama qamwateqata varura.
Mwaanra okyara ti varu vaisihuara tura
(Matiu 23:1-36; Ruku 11:37-54, 20:45-47)
38 Iesusiva qua timwa nyiqiro viro tiqaro, Vaisi mponramwu mwaanra okyara ti variahua, nkye mwihuara rauriqata variate. Nraakye qoravanto mwihua tiri taqeta qua mwanteqata qamwata timwataate tita, mwihua mpuahaa tuavaaqa kyuqera utu vareta nraakye qora suqaa maaketiqi nrohi variarave.
39 Mwihua mwaanra nraamwuqi vera nteta uaqia hi taintara qaqira kyeta, kyuqe taintaqaa nraahu mwatakyaa vita variarave. Mwihua omwata nraanraqaa variqata mwihuara nronra vaisive qiate tita, uro vaisi nronravanto mwatakyaa vita variaraqaa mwihuavata mwatakyaa vita variarave.
40 Mwihua tetoqa varia nraakyehua nraamwuve mpo inraikyave vataara mpuara vareta tiqata, Mpohua tire qora inraikya utunanra taqeta tiriara uaqia hia vaisihuave tivorave, tita mwihua nraakye qora suqaa variqata Kotirara mpuahaama kyeta aakyara ti variarave. Qikye, mwia kyaara mwihuaqaa qua nronraqama kyero vahiananrove, tiro.
Vehi nraakyevanto munima pataqia Kotira mwunra
(Ruku 21:1-4)
41 Kotira nraamwuqi taqu mpo vahuvata mwiqi nraakye qoravanto Kotira kyaiqara rieqata munima kye varura.
Qio Iesusiva qua taiqa kyero uro taqu mwia tataaqa mwatakyaa viro variqaro nraakye qoravanto munima taqu mwiqi kyeqata vi varuvaro Iesusiva taqe varura. Mwiva taqovata airi inraikya vatohua munima airi mwiqi kyora.
42 Kye varuvaro vehi tetoqa nraakyevantovata nri ntero munima patarutana nraahu taquqi kyora.
43 Munima pataqiarutana mwiqi kyovaro Iesusiva nai nraaqiaranramwu nyaanrama kyero timwa nyinro tiqaro, Taqaate, Vehi nraakye tetoqavanto kyai munimava airi inraikya vataahua airi munima kyaaravata nraatara kyaiho.
44 Airi inraikya vataahua nkyiari munima hini nraahuma taquqi kyaavo. Nraakye mwiva vehi variqaro nai vatai munimanra ekyaama kyaiho, tiro. Iesusiva turama.