22
Ra ꞌbede de ra ntha̱ti
1 Ra Jesu bi yopa zofo ya nda̱ gá macja̱ ne ya nda̱xjua nda̱, ne bi xipa maꞌna ra ꞌbede, ne bi ꞌñembi:
2 ―Ra Nda̱ de mahetsꞌi ma ga hyɛcuahʉ ngu ꞌnara nda̱ bi ꞌyøtꞌa ꞌnara ngo ngueꞌa̱ bi ntha̱ta rá tꞌʉ.
3 Bi mɛhna yá ꞌbɛgo pa da tsi núꞌʉ mi thøꞌmi da ꞌmʉ ja ra ngo. Pe nuꞌʉ́ himbi ne bi ꞌmʉhni.
4 Nepʉ núꞌa̱ ra nda̱ bi mɛhna maꞌnaꞌqui maꞌra yá ꞌbɛgo ne bi ꞌñembi: “Bá xiphʉ núꞌʉ toꞌo dí tøꞌmhe gue ya stá hñocje, ne ya stá hohe ya nda̱mfri ne maꞌra ya hnoca mboꞌoni. Ya gatho xa nthoqui, ꞌñemfʉ da ꞌñehe ra ngo.”
5 Pe núꞌʉ toꞌo mi thøꞌmi hingo bi jamasu núꞌa̱ bi xipa nuya ꞌmɛhni, ꞌna bi mada ra ꞌbɛfi ja yá hua̱hi, ha nu maꞌna bi ma da nu rá ꞌbɛfi ja ra hnini,
6 ha nu maꞌra bi gʉmpa yá ꞌmɛhni ra nda̱, bi naꞌmbi nepʉ bi hyo.
7 Ha nu mi ba̱di ra nda̱ núꞌa̱ te xqui tꞌøꞌtuabi yá ꞌmɛhni, xi bi bø rá cuɛ. Hangue nuꞌá̱ bi mɛhna yá soldado pa bi hyo núꞌʉ ya hyote, nepʉ bi tsꞌa̱ꞌtuabi yá hniniꞌʉ.
8 Nepʉ ra nda̱ bi ꞌñembabi yá ꞌbɛgo: “Ya ja gatho pa ra ngo, pe núꞌʉ toꞌo ndí tøꞌmi himbi ne bi ꞌñehe, bi ntsꞌocꞌbaha.
9 Hangue nubyá grí maha ja ya da̱ꞌñu, ne bá tsihʉ gatho núꞌʉ gui tsʉhʉbʉ.”
10 Nuꞌbʉ́ bi ma ya ꞌbɛgo bá muntsꞌa gatho núꞌʉ bi zʉdi ja ya ꞌñu, ya tsꞌoꞌmʉi ne ya hoja̱ꞌi. Njabʉ bi ñuxa nura da̱nga ngu habʉ bi nja ra ngo.
11 Nuꞌbʉ́ ra nda̱ bi yʉtꞌa mbo habʉ mi ja ra ngo pa bi zɛngua núꞌʉ xqui zøhø. Ne bi hyanda ꞌna mi ꞌbʉhni núꞌa̱ hinxqui hye ra he dega ngo.
12 Hangue nuꞌá̱ bi ꞌñembabi: “Amigo, ¿hanja gá cʉtꞌiua hingá he núꞌa̱ ra he dega ngo?” Pe nuꞌá̱ hinte bi da̱di.
13 Nuꞌbʉ́ ra nda̱ bi ꞌñembabi yá ꞌbɛgo: “Tha̱ꞌtuahʉ yá ua ne yá ꞌyɛ nuna ja̱ꞌi, ne bá føthʉbʉ møte ja ra ꞌbɛxuui pa ja dí nzonini ne ja dí gustri yá tsꞌi.”
14 Nu mi uadi ra Jesu bi metuabi ra ꞌbedeꞌʉ bi ꞌñembi:
―Ngueꞌa̱ ndunthi da tsꞌofo, pe tsꞌʉtho núꞌʉ xa thahni.
Ra Jesu bi ma̱ de ra boja̱ núꞌa̱ adi ya nda̱ de ya hnini
(Mr. 12:13-17; Lc. 20:20-26)
15 Nuꞌbʉ́ nu mi ꞌyøde ya fariseo nuya noyaya, nuꞌʉ́ bi njʉqui pa bi ma̱mbi hanja da za da xaxa ra Jesu dega noya.
16 Nuꞌbʉ́ bi mɛhna yá mfatsꞌiꞌʉ mahyɛgui co ꞌrayá mfatsꞌi ra nda̱ Erode pa bá øꞌtua ꞌnara ntꞌani ne bi ꞌñembi:
―Xahnate, dí pa̱he gue nuꞌi guí ma̱nga núꞌa̱ majua̱ni, ne guí udi xi xá hño rá noya Ajua̱, ne hinto guí tsu, nixi guí huahna ya ja̱ꞌi.
17 Hangue dá e ga anꞌahe te guí xicje, ¿ha gue xá hño ga juthe núꞌa̱ ra boja̱ adi ra nda̱ Cesa, o hina?
18 Pe ra Jesu bi ba̱tuatho yá tsꞌomfeniꞌʉ, hangue bi ꞌñembi:
―Nuꞌahʉ́ ꞌnagyá yohmihʉ, ¿pa te guí xaxcahʉ?
19 ꞌÑutcahʉua núꞌa̱ ra boja̱ adi ra nda̱ Cesa.
Nuꞌbʉ́ nuꞌʉ́ bi ꞌñutuabi núꞌa̱ ra boja̱ mi adi.
20 Ha ra Jesu bi hyandi bi ꞌñembabi:
―¿Toꞌo rá cꞌoi núna huxcua ja ra boja̱, ne te rá ꞌbɛ ma̱ngua?
21 Ha nuꞌʉ́ bi da̱di ne bi ꞌñena:
―Rá cꞌoi ra nda̱ Cesa.
Nuꞌbʉ́ ra Jesu bi ꞌñembabi:
―Umfʉ ra nda̱ Cesa núꞌa̱ rí ꞌñepabiꞌa̱, y nehe umfʉ Ajua̱ núꞌa̱ rí ꞌñepabi.
22 Nu mi ꞌyøde njabʉꞌʉ, xi bi ꞌyø ntsꞌɛdi. Nepʉ bi zohni ra Jesu, bi maꞌʉ.
Ya saduceo bi ꞌyamba ra Jesu de rá ñoho ra te
(Mr. 12:18-27; Lc. 20:27-40)
23 Núꞌa̱ ra paꞌa̱, bi zøhø habʉ mi ꞌbʉ ra Jesu ꞌraya saduceo núꞌʉ mi camfri gue hinda yopa nte núꞌʉ xa du. Nuꞌʉ́ bi ꞌyambabi ra Jesu ne bi ꞌñembi:
24 ―Xahnate, ra Moise bi ma̱ gue ꞌbʉ ꞌnara ꞌñøhø da du ne hinda zogui ni ꞌnará ba̱tsi, nuꞌbʉ́ ꞌna de gue núꞌʉ yá cu núꞌa̱ ra ꞌñøhø bi du da ntha̱tui núꞌa̱ ra ꞌbɛhña̱ bi gohi sɛhɛ pa da pøtua rá ꞌbai ndu rá cu, ne da mɛꞌtsua ya ba̱tsi pa da thuꞌmbabi rá thuhu ndu rá cu.
25 Nuje dá pa̱he yoto ya ꞌñøhø mri ncu, nuꞌa̱ rá mʉdi bi ntha̱ti pe ꞌmɛfa bi du, ne himbi zocuabi ni ꞌnara ba̱tsi. Nepʉ ꞌmɛfa nurá ꞌbɛhña̱ bi ntha̱tui ꞌnará cu ndu rá da̱me.
26 Nehe bi du núꞌa̱ rá ñoho ra ꞌñøhø, nehe núꞌa̱ rá hñu, ne bi njabʉ gatho núꞌʉ yoto ya ꞌñøhø bi ntha̱tui ꞌnadra ꞌbɛhña̱, ne ꞌmɛfa bi uadi bi du ꞌramaꞌna gatho núꞌʉ yoto.
27 Y rá nga̱tsꞌi bi du ra ꞌbɛhña̱ nehe.
28 Nuꞌbʉ́ xi sta yopa nte gatho núꞌʉ xa du, ¿toꞌo xi majua̱ni drá ꞌbɛhña̱ núꞌa̱ ra ꞌbɛhña̱ bi ntha̱tui gatho núꞌʉ yoto ya ꞌñøhø mri ncu?
29 Nuꞌbʉ́ ra Jesu bi da̱tuabi ne bi ꞌñembi:
―Xi xá ntsꞌo ri mfenihʉ ngueꞌa̱ hinguí pa̱hʉ ra Ma̱ca Tꞌofo nixi rá tsꞌɛdi Ajua̱.
30 Ngueꞌa̱ nura pa da yopa nte núꞌʉ xa du, ya hinda ma da ntha̱ti ya ja̱ꞌi, ngueꞌa̱ nuꞌʉ́ ma da nja ngu ya ɛnxɛ núꞌʉ bí ꞌbʉi mahetsꞌi.
31 Pe de núꞌa̱ rá ñoho ra ꞌmʉi, ¿ha gue hinxcá hñeꞌthʉ núꞌa̱ bi ma̱nga Ajua̱ ne bi ꞌñena?:
32 “Nuga go rá Ajua̱gui ra Abrá, ne ra Isaac, ne ra Cobo.” Ajua̱ go gueꞌa̱ ra Ajua̱ de núꞌʉ te, hingue de núꞌʉ xa du. Hangue ra Abrá ne ra Isaac ne ra Cobo bí te ja rá thandi Ajua̱.
33 Ne nu mi ꞌyøde ya ja̱ꞌi nurá ntꞌutuate ra Jesu, xi bi ꞌyø.
Ra hmanda núꞌa̱ maꞌna ra da̱ngui
(Mr. 12:28-34)
34 Nu mi ba̱di ya fariseo gue ra Jesu xqui goꞌtua yá ne ya saduceo, nuꞌbʉ́ bi muntsꞌiꞌʉ pa da nu te da ꞌyøtꞌe.
35 Nepʉ ꞌna de gueꞌʉ mrá xahnate de ra ley bi ma bá xaxa ra Jesu, bi ꞌyøꞌtua ꞌnara ntꞌani ne bi ꞌñembi:
36 ―Xahnate, ¿ndaꞌa̱ gueꞌa̱ ra hmanda maꞌna ra da̱ngui de gatho núꞌʉ ya hmanda huxa ja ra ley?
37 Ha ra Jesu bi da̱di ne bi ꞌñembi:
―“Ma̱di Ajua̱ ri Hmu con gatho ri mʉi, con gatho ri tsꞌɛdi, ne con gatho ri mfeni.”
38 Nuna go guehna xi ra da̱ngui ne ra mʉdi hmanda.
39 Y nurá ñoho ra hmanda ngutꞌatho, núꞌa̱ ena gui ma̱di ri miquꞌeiui ne gui su ngu grí nsu sɛhɛ.
40 Ne gatho núꞌa̱ bi ma̱nga ra Moise ja ra ley, ne núꞌa̱ bi ma̱nga maꞌra yá ꞌmɛhni Ajua̱, ne nuya yoho ya da̱nga hmanda, go ri ꞌnatho.
¿Ha gue ra Cristo go rá tꞌʉ ra nda̱ Davi?
(Mr. 12:35-37; Lc. 20:41-44)
41 De mi ꞌbʉhnitho ya fariseo, ra Jesu bi ꞌyøꞌtuabi ꞌnara ntꞌani nehe,
42 ne bi ꞌñembabi:
―Xiꞌahʉ, ¿te xi guí ma̱ñhʉ de ra Cristo rá ꞌmɛhni Ajua̱ núꞌa̱ ma da nda̱? ¿Toꞌo guí emfʉ gue rá tꞌʉꞌa̱?
Ya fariseo bi da̱di ne bi ꞌñena:
―Rá tꞌʉ ra nda̱ Davi.
43 Nepʉ ra Jesu bi ꞌñembabiꞌʉ:
―Nuꞌbʉ́ ¿hanja ra Davi po rá tsꞌɛdi ra Ma̱ca Nda̱hi bi ma̱ gue ra Cristo go gueꞌa̱ rá Hmu? Ngueꞌa̱ ra Davi bi ꞌñena:
44 Ajua̱ ra Dada bi ꞌñembabi ma zi Hmu:
“Bá ehe gui hñudiua ja ma ꞌñɛi
asta hinga tsiñꞌaꞌi gatho ri ncontra pa da gohiꞌʉ de njaꞌti ri ua.”
45 Ha nuꞌbʉ go drá tꞌʉhma̱ ra Davi nura Cristo, nuꞌbʉ́ ¿hanja bi ꞌñenga ra Davi gue go rá Hmu?
46 Nuꞌbʉ́ ya fariseo himbi za te bi da̱di, y desde ra paꞌa̱ ya ni ꞌna de gueꞌʉ himbi za bi ꞌyøꞌtua maꞌra ya ntꞌani ra Jesu.