6
Ra Jesús bi zøm bʉ rá hninizɛhɛ
1 Bi bøm bʉ ra Jesús bʉya, bi mba bʉ ja rá hnini zɛhɛ Nazaret. Bi mbähä yʉ́ xädi.
2 Nɛ nu'a ra pa ran ts'äya, bi mbähä yʉ́ xädi bʉ ja ra niją. Nu ra Jesús bʉya bi xänba bʉ yʉ ją'i. Nu'bʉ mi 'yøh yʉ ją'i a bi man'a ra Jesús, bi hyonya thoho nɛ din 'yɛ̨mzɛhɛ ʉ:
―'Bɛ'a nin xädi im man na. 'Bɛ'a ni ts'ɛdi i ja na, ngue i sä i øt' yʉn t'øt'e mixte na.
3 Ha hinga guehna ra yaxi na, rá ts'ʉnt'ʉ ra María. Nɛ yʉ́n 'yohʉ ra Jacobo, nɛ ra José, nɛ ra Judas, nɛ ra Simón, nɛ ʉ yʉ́n ju dí 'bʉhmbʉ ua, bi 'yɛ̨n ʉ.
Nɛ bi ʉ't' yʉ́ mbʉi zɛhɛ ʉ.
4 Janangue'a nu'a ra Jesús bi 'yɛ̨mp'ʉ:
―Gätho yʉ́ pøngahyą Oją i hnumansu, pɛ hønbʉ ja rá häizɛhɛ nɛpʉ 'bʉh yʉ́ mɛni, nɛpʉ ja rá ngusɛ hingui hnumansu bʉ, bi 'yɛ̨n'a.
5 Nɛ hingui ngu yʉn t'øt'e bi 'yørpʉ ngue xtá 'yut rá ts'ɛdi. Hønt'ʉ zi yoho yʉn zäman'ʉ bi gäx rá 'yɛ bi japi bi yąn'ʉ.
6 Nɛ bi hyonya thoho a ra Jesús nguetho him bi 'yɛ̨c'yɛi ʉ ngue i ja rá ts'ɛdi ʉ yʉ́ mɛnguhʉ. Nɛ nubʉya bi mba bʉ ja yʉ t'ʉhnihni jombʉ Nazaret, nɛ bi xänba bʉ ʉ yʉ ją'i.
Bi mbɛhn'dʉ 'dɛ'mayoho da mamp'a rám hma
7 M'bɛjua bʉya bi xi ʉ 'dɛ'mayoho yʉ́ xädi ngue da mba bʉ ja yʉ hnini. Nɛ 'da i yoho bi zänni, nɛ bi un yʉ́ ts'ɛdi da hyøn'a thi yʉ zįthu in 'yohʉ ʉ 'da yʉ ją'i.
8-9 Nɛ bi xi ʉ nte da hyąx 'bʉ bi mba ʉ. Hønt'a n'da ra tøhø da hyąts'i n'da ngu n'da ʉ. Nɛ hønt'ʉ yʉ thįxfani da 'yʉt'i. Xíng yʉn ju'døzą, xíng yʉn zɛdi da hyąts'i, xing ra mbɛti, nɛ xín da gąx ʉ yojo'ts'i yʉ́ pahni.
10 Nɛ man'da bi 'yɛ̨mp'ʉ:
―Hønbʉ go hapʉ da mba ma säya ahʉ 'bʉ gá sømhbʉ bʉ ja yʉ hnini, gam 'bʉhmbʉ bʉ gue'bʉ go gá nɛxhʉ bʉ.
11 Nɛ nubʉ hapʉ gui sømhbʉ ngue hin da zin ahʉ nɛ hin da 'yømanho a guí mamhbʉ, dami pømhbʉ bʉ, dami huąjʉ ra häi ja ni xįnguahʉ, ra hmɛpya ngue gui sohmbʉ bʉ ʉ. Nɛ majuąni dí xi ahʉ, nu'a ra hnini hin da zin ahʉ, man'da xʉn ngu ran ʉnbi da nu a 'bʉ bi zøn ra pa ran juąnbi, xinda gue'a ra hnini Sodoma nɛ ra hnini Gomorra, bi 'yɛ̨mp'ʉ yʉ́ xädi.
12 Nɛ bi bøm bʉ 'dɛ'mayoho bʉya, bi mba. Hønbʉ go hapʉ bin 'yo bi xih yʉ ją'i di päh yʉ́n 'yomfɛ̨ni nangue yʉ ts'oqui bi 'yøt'e.
13 Nɛ bi hyøn a thi xʉn ngu yʉ zįthu mín 'yohʉ 'da yʉ ją'i nɛ xʉn ngu yʉn zäman'ʉ bi gox ra aceite nɛ bi japi bi zä ʉ.
Rán dąte ra Xuua Nxixyą
14 Mí ø a ra ts'ʉt'abi Herodes ngue mí man yʉ ją'i 'bɛ'a mí øt'a ra Jesús bʉ mí 'yo, nɛ bi 'yɛ̨mb bʉya:
―Masque gue'a ra Xuua Nxixyą a bi dąmbɛ̨ni, janangue'a i øt yʉn t'øt'e ngue i uh rá ts'ɛdi, bi 'yɛ̨na.
15 Pɛ nu'ʉ 'da yʉ ją'i, mi ɛ̨na:
―Ra Elías a ra Jesús.
Nɛ nu'ʉ 'da i ɛ̨na:
―Ra pøngahyą tengu mi 'bʉh maya'bʉ.
16 Pɛ nu ra Herodes 'dat'a im ma, bi 'yɛ̨na:
―Gue'a ra Xuua Nxixyą a ngue dá manda da ts'ɛcpa rá 'yʉga, masque bi dąmbɛ̨ni, bi 'yɛ̨n a ra Herodes.
17-18 Nguetho guesɛ ra Herodes bi mbɛnh'dʉ bá bɛnt ra Xuua, bi du't'i nɛ bi got'a fädi. Nguetho in cuɛ ra Herodes 'bʉ mí t'ɛ̨mbi hingui ho a bi 'yøt'e ngue xí zin a rá 'bɛpo. Nɛ nu'bʉ mí zin'a ra xisu, mi 'bʉhmi a ra Felipe. Nɛ nu'a ra Felipe, rán 'yohʉ zɛhɛ a ra Herodes. Nɛ nu ra xisu i Herodías a. Nɛ gue'a ra Xuua Nxixyą bin yąui ra Herodes, bi xifi hingui ho a bi 'yøt'e. Him bi 'yømanho ra Herodes bʉya, janangue bi manda dí cot'a fädi ra Xuua Nxixyą.
19 Nɛ a ra Herodías bin cuɛ nɛ ɛ̨mmɛ honi 'bɛpʉ dí hyo a ra Xuua. Pɛ him 'bex bi zä bi hyo.
20 Nguetho nu ra Herodes mi pądi ra hocją'i a ra Xuua, nɛ bi xi ʉ yʉ mbängoxthi njon da japi da yʉrpʉ ngue di ʉnba ra Xuua. Nɛ nu ra Herodes, ja'bʉ di manda bá ts'inba ra Xuua ngue i nde da 'yø i ts'ʉ rám hman ra Xuua. Nɛ bi 'yømanho tho madague'bʉ hinga gätho i pądi 'bɛ'a nam bøn'a i man ra Xuua.
21 Nu'bʉ mi zøn ra pa rá ngopa ra Herodes, nu ra Herodías bʉya bi dįni 'bɛpʉ dí hyo ra Xuua bʉya. Bi 'yøt'a n'da ra dąnsihmɛ ra Herodes bá si yʉ́m fäts'ihʉ, nɛ yʉ́ hmudofʉi nɛ'ʉ yʉ ngʉrpi bʉ ja ra häi Galilea.
22 Nu'bʉ min sihmɛ ʉ bi yʉrpʉ rá t'įxu ra Herodías, bin nɛsɛ a ra hmute. Nu ra Herodes nɛ ʉ gä mi huhmbʉ bʉ ɛ̨mmɛ bi numanhop rán hnɛi ra hmute.
―Nuya gui 'yäqui 'bɛ'a guí nde gui 'yäqui, nugä ga 'da i, bi 'yɛ̨mbi.
23 Nɛ xø bi 'yɛ̨mbi:
―'Yɛ̨c'yɛi Oją majuąni ga 'da i 'bɛ'a gui 'yäqui madague a gui 'yäc made gätho 'bɛ'a dí pɛ'ts'ä, bi 'yɛ̨mbi.
24 Nu'a ra hmute bʉya bi bøni nɛ bi 'yän'na rá mbe ngue ra Herodías, bi 'yɛ̨mbi:
―'Bɛ'a sä ga äpi, mbe.
Nu'a rá mbe bʉya bi 'yɛ̨mbi:
―'Yäp'a rá yą ra Xuua Nxixyą.
25 Bi mbenga n'dihi ra hmute bʉya bi 'yɛ̨mp'a ra Herodes:
―Dí nde 'bexque guehya gui 'dac'a rá yą ra Xuua Nxixyą, gui cärca ra mbohi, bi 'yɛ̨mbi.
26 Nu ra Herodes bʉya bi du rá mbʉi 'bʉ mi 'yø a bi man a ra hmute, pɛ hingui sä 'bɛ'a da mam bʉya nguetho hupʉ ja ran sihmɛ ʉ xí 'yøde 'bɛ'a bim ma ngue ya xi ma majuąni di unni 'bɛ'a da t'äpi.
27 Janangue a guehma bi mbɛnhna n'da ra dofʉi bá hąnba rá yą ra Xuua.
28 Nu'a ra dofʉi bʉya bi mba bá sɛcpa rá yą ra Xuua nubʉ ja ra fädi nɛ bá cät'a n'da ra mbohi, bi unna ra hmute bʉya. Nu ra hmute bʉya, bi unna rá mbe a rá yą ra Xuua. Nɛ gue'a bin ja 'bʉ mi du ra Xuua Nxixyą.
29 Nu'bʉ mí 'yøh yʉ́ xädi ra Xuua ngue bi ts'ɛcpa rá yą, bá ɛ̨ ʉ, bi duspa rá ngøc'yɛi nɛ bi mba bi 'yäpʉ ja ran 'yägui bʉya.
Bi un ran ts'ihmɛ cʉt'a mahuąhi a ra Jesús
30 Nu'bʉ jam bá penc ʉ yʉ́ xädi a ra Jesús, bi xifi 'bɛ'a gätho xi 'yørpʉ bin 'yo, nɛ bi ma 'bɛ'a gätho bi mam bʉ 'bʉh yʉ ją'i 'bʉ mi xih rám hman Oją ʉ.
31 Nu ra Jesús bi 'yɛ̨mp'ʉ:
―Ga mbähä ts'ʉ nʉ n'danni ngue dan säyahʉ ts'ʉ nʉ, xøhma guí yähmbʉ, bi 'yɛ̨mp'ʉ.
Nguetho xʉn ngu yʉ ją'i i søm bʉ, ní mba nɛ ní 'yɛ̨hɛ, nɛ xíngui ts'ʉ im bongui din sihmɛ ʉ.
32 Janangue a bi hyu ra mbosa ʉ im bɛ̨ni da zøm bʉ ma'ueni ʉ guepʉ da zä dim 'bʉsɛ ʉ.
33 Pɛ xʉn ngu mi'da yʉ ją'i bi hyant'a ra mbosa bʉ ni mba nɛ bi bądi i hu bʉ ra Jesús. Nɛ bá nɛxpʉ ja yʉ́ hnini ʉ, nɛ ɛ̨mmɛ bin ti ʉ nɛ 'yogua thoho nɛ m'bɛt'o bi zøm bʉ da zøn'a ra mbosa.
34 Nu'bʉ mi gąh ra mbosa ra Jesús nɛ yʉ́ xädi, bi nu xʉn ngu yʉ ją'i ya xí zøm bʉ, nɛ bi huɛ̨c'ʉ ngue in ja tengu yʉ dɛ'yo njo'o di jamansu. Nɛ 'bex bi dʉ'mi bi xih yʉ ją'i rám hman ra Jesús mahøn'a asta gue'bʉ go mín de.
35-36 Nu'bʉ mín de bʉya bi t'ɛ̨mp'a ra Jesús:
―Ɛ̨mmɛ bin de ya, nɛ hinga nan sihmɛ yʉ ją'i, dami pɛnpʉ ja yʉ t'ʉhnini ya da dän yʉ hmɛ bʉ nguetho ma'ueni ua nɛ hin'yʉ 'bɛ'a da zi, bi 'yɛ̨n'ʉ yʉ́ xädi.
37 Pɛ nu'a ra Jesús bi 'yɛ̨na:
―Gue'ahʉ gui 'uįmhbʉ yʉ ją'i, bi 'yɛ̨mbi.
Nɛ bi 'yɛ̨n'ʉ yʉ́ xädi:
―Pɛ ha guí ɛ̨nje gua tämhbe yociɛnto ra hmɛ ngue ga unhde yʉ ją'i da zi, bi 'yɛ̨n'ʉ.
38 Nu ra Jesús bʉya bi 'yɛ̨mp'ʉ:
―Bá nuhʉ bʉ hangu yʉ hmɛ ja bʉ.
Nu'bʉ mí bądi, bi 'yɛ̨mbi:
―Cʉt'a mhmɛ nɛ yoho yʉ huą ja ua, bi 'yɛ̨n ʉ.
39 Nɛ bi xih pʉya:
―Dami xihmbʉ yʉ ją'i din säya nʉ i ja yʉ 'bot'ɛi.
40 Nɛ 'darpʉ bi hyu ʉ n'da ciento, nɛ 'darpʉ bi hyu ʉ mi yote ma 'dɛt'a, nɛ njabʉ bi 'yøt'e gätho ʉ mi'da.
41 Nu'bʉ mi gʉn'ʉ cʉt'a yʉ hmɛ nɛ ʉ yoho yʉ huą ra Jesús, bi ndøs mahɛ̨ts'i, bi 'yäp rán jąpi Oją nɛ bi xɛn'ʉ yʉ hmɛ. Nɛ ʉ yʉ huą bʉya. Nubʉya bi un'dʉ yʉ́ xädi di darpa yʉ ją'i.
42 Gätho bin sihmɛ ʉ 'bʉpʉ nɛ bin niyą xʉn ho ʉ.
43 Nɛ nu'bʉ mi jua'a bi pɛt'ʉ bi bongui, 'dɛ'mayo 'bøts'e bi yudi.
44 Nɛ nu'ʉ bin sihmɛ cʉt'a mahuąhi ma 'yohʉ ʉ.
Ra Jesús bin 'yo maxøts'e bʉ ja ra dądehe
45-46 Nu ra Jesús bʉya bi xih yʉ́ xädi m'bɛt'o da mba ʉ da zøm bʉ ra hnini Betsaida, nɛ bi yʉt'a n'dihi bʉ ja ra mbosa ʉ bʉya. Nu ra Jesús him 'bex gue bi mba nɛ nu'bʉ min 'yɛ̨hmbʉ gätho yʉ ją'i, bi ndexpʉ ja ra nyuni bin yąui Oją bʉ.
47 Nu'bʉ min xui, ya i 'yo bʉ ra mbosa bʉ made ra dehe. Nu ra Jesús mi 'bʉtho bʉ bán ts'ogui.
48 Nɛ nu'bʉ mí hyant'ʉ 'bɛ'a øt'ʉ yʉ́ xädi, bi nu ngue xʉn hɛ̨i bʉ ni 'yon yʉ́ mbosa nguetho di costa'a ran dąhi a ra mbosa. Nɛ nu'bʉ maguembʉ da hyax pʉya bá ɛ̨h ra Jesús bʉ ní mba yʉ́ xädi, ba 'yo maxøts'e ra dehe. Nɛ nu'bʉ mi zʉdi ɛ̨na da mi'ts'a ra mbosa.
49-50 Nu'ʉ yʉ́ xädi 'bʉ mi nu bi bɛ̨n ʉ: “N'da ra du i mba bʉ,” ɛ̨n'ʉ. Nɛ ɛ̨mmɛ bi mba ʉ nguetho bin su. Nu'a ra Jesús bi 'yɛ̨mp'ʉ:
―Guecä o te guím bɛ̨mhbʉ. Damin johyahʉ, bi 'yɛ̨mp'ʉ.
51 Nɛ bi ndexpʉ ja ra mbosa bʉya. 'Bex bin hɛ̨ ran dąhi, nɛ ɛ̨mmɛ bi hyonya thoho yʉ́ xädi 'bʉ mi nu 'yo maxøts'e ra dehe ra Jesús, nɛ bin hɛ̨ n'dihi ran dąhi.
52 Bi hyonya thoho nguetho him bi bɛ̨ni 'bɛ'a bi nu 'bʉ mi 'uįn'i cʉt'a mahuąhi yʉn 'yohʉ bʉ ndenthe, nguetho hingana pądi xʉn ho ʉ.
Ra Jesús bi hoc'ʉ yʉn zäman'ʉ bʉ ja ra xɛqui Genesaret
53 Nɛ bi zøm bʉ 'danguadi ra dądehe bʉya, nubʉ ra häi Genesaret, bi zopʉ yʉ́ mbosa.
54 Nu'bʉ mi gąpʉ ja ra mbosa, gätho yʉ ją'i bi bądi gue gue'a ra Jesús.
55 Nɛ nu yʉ ją'i bʉya 'bex bi mba bá si yʉ hyɛ̨nni, bi zixpʉ da thoh ra Jesús. Mi oxpʉ ja yʉ́ 'beza 'da, hønbʉ go hapʉ ní nɛts'i. Nɛ nu'bʉ mi thopʉ ra Jesús bʉ ja yʉ́ häi ʉ,
56 hønbʉ go hapʉ bi thogui, o gue yʉ t'ʉhnini o gue yʉ dąhnini, o guepʉ ma'ueni yʉ hnini, ya xí 'bom bʉ yʉn zäman'ʉ. Nɛ gätho bʉ bi thogui bi si a ra Jesús: “Mada hønt'a ni pahni ga thät'i i,” bi t'ɛ̨mbi. Nɛ hønt'a go to'o bi därpa rá nyąmpahni 'bex bi zä bʉya.