ମାର୍କ ଲିଖିତ ସୁସମାଚାର
ମାର୍କ ଲେକିକିତି ନେକ୍ରି କାବୁର୍‌
ମାର୍କ ପତି ବିସ୍ରେ ପାଦେକ୍‌
ଆନ୍‌ମାନ୍‌ତାଂ ତାରିକ୍‌ । ୬୭ AD ୭୦ AD ଲେକିକିତାକାନ୍‌ତି ତର୍‌ ମାର୍କ ଲେକିକିତି ବାହା ତର୍‌ ରମ୍‌ । ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟତି ଜିବୁନ୍‌ ବିସ୍ରେ ଇଞ୍ଜି ମାନି ପୁନିନିୟମ୍‌ନି ଚାରିଗଟା ପତିଂ ବିତ୍ରେତାଂ ମାର୍କ ଲେକିକିତି ନେକ୍ରି କାବୁର୍‌ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‌ । ହେ ୱିଜ଼ୁତିଙ୍ଗ୍ ନେକ୍ରି କାବୁର୍‌ ଇନ୍ୟା ଆନାତ୍‌, ଇମ୍‌ଣି ଅରତ୍‌ ଆତାତ୍‌ “ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ।”
ହେୱାଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁତି ହାତି ପାଚେ ମାତିଉ, ମାର୍କ, ଲୁକ ଆରି ଜହନ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା । ଚାରିଗଟା ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ବିତ୍ରେ ମାର୍କ ଲେକିକିତି ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ଆନାତା ୱିଜ଼େତିଂ ହାରୁଟି । ଇଦାଂ ପା ପାର୍ତିକିୟା ଆନାତ୍‌ ଜେ, ଇ ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ବିତ୍ରେ ୱିଜ଼େତିଂ ଆଗେ, କ୍ରିସ୍ଟଦିନ୍‌ ୬୫-୭୦ ବିତ୍ରେ ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା । ବାଇବଲ୍‌ ପଣ୍ଡିତ୍‌କୁର୍‌ ପାର୍ତି କିନାର୍‌ ଜେ, ରମ୍‌ତ ମାନି କ୍ରିସ୍ଟିୟାନ୍‌ରିଂ ୱାରି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ରମ୍‌ତ ଇଦାଂ ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, ମାର୍କ, ଇନେର୍‌କି ଜହନ୍‌ ମାର୍କ ତର୍‌ଦ ଜାଣାଚିନା, ହେୱାନ୍‌ ପାଉଲ୍‌ ଆରି ବର୍ଣ୍ଣବାତି ହାଙ୍ଗ୍‌ଦାକାନ୍‍ ମାଚାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ମିସ୍‌ନାରି ହାନିହାସ୍‌ଦ ପିସ୍ତି ୱାତାନ୍, ହେ ପାଦ୍‌ନା ହେ ଡାକ୍‌ପୁଟା ଆନିତାକେ ମାଡ୍‌ ୱାତାତ୍‌ ପକ୍ୟାତାକା । ପାଚେନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ମାର୍କ ଆରେ ରଗ ବର୍ଣ୍ଣବା ହୁକେ ହାଚାନ୍‌ ପକ୍ୟାତାକା ୧୫:୩୭-୩୯ ମାର୍କ ପା ପିତର୍ ରକାନ୍‌ ହାର୍ଦି ହାଙ୍ଗ୍‌ଦାକାନ୍‌ ଲାକେ ଜାଣାଚିନା ମାଚାନ୍‌ ୧ ପିତର୍‌ ୫:୧୩ ଆତିସ୍‌ପା ମାର୍କ ରକାନ୍‌ ଜିସୁ ଜିବୁନ୍ତି ସିଦାସାକି ହିଲ୍‌ୱାତାନ୍, ଆତିସ୍‌ପା ପାଣ୍ଡିତ୍‌କୁର୍‌ ପାର୍ତି କିତାର୍‌ ଜେ, ହେୱାନ୍‌ ପିତର୍‌ତି ସାକିହିଦେଂ ଇଞ୍ଜି ଜାର୍‌ ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ତ ଲେକିକିତାନ୍‌ନା । ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ତ ମାର୍କ ଚେଲେନ୍‌ ଆରି ୱିସ୍ତି ୱେଡ଼ାଂ ଜିସୁତି ହିକ୍ୟା ଜପି ଇଟ୍‌କାଡ଼୍‌ କିତାନ୍‌ନ୍ନା । ମାର୍କ ଇ ପୁସ୍ତକ୍‌ତ ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟଙ୍ଗ୍‌ ରକାନ୍‌ ସାଦୁ ଆଡ଼ିୟେନ୍‌ ଆରି ଇସ୍ୱର୍ତି ଇଚା ପୁରା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ସବୁ ୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ ଜାଲ୍‌ଦି ମାନି ୱାରିକିନିତ ମାଜ଼ି ଲାକେ ଚିନ୍ତା କିତାନ୍‌ନ୍ନା, ହେଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାନ୍‌ ପୁଞ୍ଜି ଜିସୁତି କାବାଆନି କାମାୟ୍‌ ବିସ୍ରେ ଲେକିକିତାନ୍ନା । ହାରିହାରା ହେୱାନ୍‌ ୱିଜ଼ୁ ପୁର୍ତିତ ନେକ୍ରି କାବୁର୍‌ ସୁଣାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ର ଗାଜା ବଲ୍‌ ହୁକେ ଇ ନେକ୍ରି କାବୁର୍‌ ଲେକାତିଂ ୱିସ୍ତାନ୍‍ନା ।
ପତି ବିସ୍ରେନି ରାହାଣ୍‌
୧. ମୁଞ୍ଜ୍‌ନି ଜହନ୍‌ ଆରି ଜିସୁତି ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ୧:୧-୧୩
୨. ଗାଲିଲିତ ଜିସୁତି ହେବାକାମାୟ୍‌ ୧:୧୪; ୯:୫୦
୩. ଜିରୁସାଲମ୍‌ତ ଜିସୁତି ହାନାକା ଆରି ମନ୍ଦିର୍‌ତ ହଣାକା ୧୦:୧; ୧୨:୪୪
୪. ୱାନି ବିସ୍ରେ ବେରଣ୍‌ ବାକ୍‌ଣାୟ୍‌ କିନି କାତା ୧୩:୧-୩୭
୫. ଜିସୁତି ହାକି, ନିଙ୍ଗ୍‌ନାକା ଆରି ଗାଜା ବଲ୍‌ ୧୪:୧; ୧୬:୨୦
ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିନି ଜହନ୍ତି ସୁଣାୟ୍‌ କିନାକା
(ମାତିଉ ୩:୧-୧୨; ଲୁକ ୩:୧୧-୧୮; ଜହନ୍‌ ୧:୧୯-୨୮)
୧ ଇସ୍ୱର୍ତି ମାଜ଼ି ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟତି ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ଆରମ୍‌ ।* ୨ ଜିସାୟ୍‌ ବେଣ୍‌ବାକ୍‌ଣାୟ୍‌କିନାକାନ୍ତି ସାସ୍ତର୍‌ତାକେ ଇନେସ୍‌ ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା,
“ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ଆନ୍‌ ନା ଦୁତ୍‌ତିଂ ମି ଆଗେ ପକ୍ତାନାଙ୍ଗା,”
“ହେୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାଜ଼ି ରଚ୍‌ଚି ହିଦ୍‌ନାନ୍‌ ।”
୩ ବାଟାତ ବେସି ଗାଜାକାଟ୍‌ କିଜ଼ି ହିର୍‌ବାନାକାନ୍ତି କାଟ୍‌,
“ମାପ୍ରୁତି ହାଜ଼ି ରଚାଟ୍‍,
ହେୱାନ୍ତି ରାଜା ହାକ୍‍ଡ଼ି ହାଣ୍‌କୁ କିୟାଟ୍‌ ।”
୪ ପାଚେ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିନି ଜହନ୍‌ ବାଲି ବାଟାତ ହାଲ୍‌ଜି ପାପ୍‌ କେମା କାଜିଂ ପାପ୍‍ତାଂ ମାନ୍‌ବାଦ୍‌ଲାୟ୍‌ କିନି “ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ସୁଣାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ ।” ୫ ହେବେ ସବୁ ରାଜିନି ଜିହୁଦା ଦେସ୍‌ ଆରି ସବୁ ଜିରୁସାଲମ୍‌ନି ମାନାୟାର୍‌ ହସି ହେୱାନ୍‌ ଲାଗାୟ୍‌ ୱାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ ଆରି ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ ପାପ୍‌ କିତାକା ମାନିକିିଜ଼ି ହେୱାନ୍‌ତାଂ ଜର୍ଦନ୍‌ ନାଗୁଡ଼୍‌ ତାକେ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଅତାର୍‌ ।
୬ ହେ ଜହନ୍‌ ଉଟ୍‌ ତଲ୍‌ନି ହେନ୍ଦ୍ରା ଉସ୍ପିସ୍‌ ମାଚାନ୍‌ ଆରି ତା ମ୍ଡେଙ୍ଗାଙ୍ଗ୍‌ ତଲ୍‍ନି ନୁଣ୍‌କୁ ଡରି ଗାଚ୍‌ଚି ମାଚାନ୍, ପାଚେ ପାମି ଆରେ ରାନ୍ତିପୁକି ହେୱାନ୍ତି କାଦି ମାଚାତ୍‌ । ୭ ଜହନ୍‌ ସୁଣାୟ୍‌ କିଜ଼ି ୱିଜ଼ାକାରିଂ ଉତର୍‌ ହିନାନ୍‌, “ନାଙ୍ଗ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌; ଇନେର୍‌ ବେସି ସାକ୍ତିକାଟାକାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ନା ପାଚେ ୱାନାନା; ଆନ୍‌ ତା ସମାନ୍‌ ଆକାୟ୍‌ ହେୱାନ୍ତି ପାନାନି ଡରି ପାଣ୍ଡାଇଙ୍ଗ୍‌ ରିକ୍‌ତେଂ ସମାନ୍‌ ଆକାୟ୍‌ ।” ୮ ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଏଜ଼ୁଂତାଂ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିତ୍‌ତାଂ, ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍ତାଂ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିଦ୍‌ନାନ୍‌ ।
ଜିସୁତି ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଆରି ପରିକ୍ୟା
(ମାତିଉ ୩:୧୩–୪:୧୧; ଲୁକ ୩:୨୧-୨୨; ୪:୧-୧୩)
୯ ହେ ସମୁତ ଜିସୁ ଗାଲିଲିନି ନାଜରିତିୟତାଂ ୱାଜ଼ି ଜର୍ଦନ୍‌ ନାଗୁଡ଼୍‍ତାକେ ଜହନ୍‌ତାଂ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଅନାନ୍‌ । ୧୦ ଆରେ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାନ୍‌ ଏଜ଼ୁଂତାଂ ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ୱାନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ବାଦାଡ଼୍‌ ଜେୟା ଆତାତ୍‌ ଆରେ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍‌ତିଂ ପାର୍‌ୱା ଲାକେ ତା ଜପି ଜୁଦ୍‌ନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାନ୍‌, ୧୧  ଆରେ, ବାଦାଡ଼୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଇ କାତା ଆତାତ୍‌, “ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ନା ୱାରିନି ମାଜ଼ି, ନି ତାକେ ନାତାଂ ବେସି ୱାରି ମାନାତ୍‌ ।”
୧୨ ହେ ଦାପ୍ରେ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍‌ ହେୱାନିଂ ବାଟାତ ଅଜ଼ି ହାଚାତ୍‌ । ୧୩ ଜିସୁ ହେ ବାଟାତ ଚାଲିସ୍‌ ଦିନ୍‌ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ହେବେ ହେୱାନ୍‌ ସୟ୍‌ତାନ୍‌ ହୁଦାଂ ପରିକ୍ୟା ଆନାନ୍‌ । ହେୱାନ୍‌ ରାନ୍‌ ଜାତ୍‌ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ମାଚାନ୍‌, ଦୁତ୍‌କୁ ହେୱାନିଂ ହେବା କିଜ଼ି ମାଚିକ୍‌ ।
ଜିସୁ ଚାରିଜାଣ୍‌ ମିନ୍‌କୁ ଆହ୍‌ନାକାରିଂ କୁକ୍‌ନାନ୍‌
(ମାତିଉ ୪:୧୨-୨୨; ଲୁକ ୪:୧୪-୧୫; ୫:୧-୧୧)
୧୪ ଜହନ୍‌ ଜେଲ୍‌ତ ହାଚି ପାଚେ, ଜିସୁ ଗାଲିଲିତ ୱାଜ଼ି ଇସ୍ୱର୍‌ତି ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ଗାଜା କାଟ୍‌ତାଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । ୧୫ “ଜିସୁ ସୁଣାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌, ଦିନ୍‌ ୱିଜ଼େ ୱାତାତେ, ଇସ୍ୱର୍‌ତି ରାଜି ଲାଗାୟ୍‌ ଆତାତେ; ପାପ୍‍ତାଂ ମାନ୍‌ବାଦ୍‌ଲାୟ୍‌ କିୟାଟ୍‌ ଆରି ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ତାକେ ପାର୍ତି କିୟାଟ୍‌ ।”
୧୬ ଜିସୁ ଗାଲିଲି ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ପାଡ଼ିତିଂ ହାଲ୍‌ଜି ମାନି ସମୁତ ସିମନ୍‌ ଆରେ ତା ଟଣ୍ଡାହି ଆନ୍ଦ୍ରିୟଙ୍ଗ୍‌ ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ତ ଜାଲ୍‌ ତୁହିନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାନ୍‌, ଇଚିସ୍‌ ହେୱାର୍‌ ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍ତି ଜିନାକାର୍‌ ମାଚାର୍‌ । ୧୭ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ନା ପାଚେ ପାଚେ ୱାଡୁ, ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ଆହ୍‌ନାକା ହିକାଇ କିଦ୍‌ନାଙ୍ଗ୍‌ ।” ୧୮ ହେବେ ହେୱାର୍‌ ହେ ଦାପ୍ରେ ଜାଲ୍‌ ପିସ୍ତି ହେୱାନ୍‌ ପାଚେ ହାଚାର୍ ।
୧୯ ପାଚେ, ହେୱାନ୍‌ ଅଲପ୍‍ ଆଗେ ହାଲ୍‌ଜି ଜାକୁବ୍‌ ଆରି ଜହନ୍‌ ତର୍‌ଦାକାନ୍‌ ଜେବ୍‌ଦିତି ମାଜ଼ି ଜାକୁବ୍‌ ଆରି ହେୱାନ୍‌ ଟଣ୍ଡାହି ଜହନ୍‌ତିଂ ଡଙ୍ଗାତ କୁଚ୍‌ଚି ହେୱାର୍‌ତି ଜାଲ୍‌ ଗାଡ଼ି କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ । ୨୦ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ କୁକ୍‌ତାନ୍‌, ପାଚେ ହେୱେର୍‌ ହେୱାର୍‌ ଲାତ୍ରାହି ଜେବ୍‌ଦିତି କାମ୍‌ଲିୟାର୍‌ ହୁକେ ଡଙ୍ଗାତାକେ ପିସ୍ତି ହେୱାନ୍‌ ପାଚେ ହାଚାର୍‌ ।
ଜିସୁ ପୁଦା ଆହ୍‌ୟାତାକାନିଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌
(ଲୁକ ୪:୩୧-୩୭)
୨୧ ପାଚେ ଜିସୁ ଆରି ଚେଲାର୍‌ କପର୍ନାହୁମ୍‌ ତାକେ ହାଚାର୍‌, ଆରେ ହେ ଦାପ୍ରେ ଜିହୁଦିର୍‌ ଜମ୍‌ନିବାର୍‌ ନାଜିଂ କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ ହାଲ୍‌ଜିପା ହିକାୟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । ୨୨ ମାନାୟାର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ହିକ୍ୟାତ କାବା ଆତାର୍‌, ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାନ୍‌ ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ଲାକେ ହିକାଇ କିୱାଦାଂ ଆଦିକାର୍‌ ପାୟା ଆତି ମାନାୟାର୍‌ ଲାକେ ହେୱାରିଂ ହିକ୍ୟା ହିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ ।
୨୩ ହେ ସମୁତ ହେୱାର୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ ମାନି ରକାନ୍‌ ପୁଦା ଆହ୍‌ୟା ଆତାକାନ୍‌ କିକିରାଡିଂ କିଜ଼ି ଗାଜା କାଟ୍‌ତାଂ ଇଚାନ୍‌ । ୨୪ “ଏ ନାଜରିତିୟ ଜିସୁ, ନି ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ମାଦାଂ ଇନାକା ମାନାତ୍‌ ? ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ୱିସ୍ତେଦେଂ ୱାତାଇନା ? ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ଇମ୍‌ଣାକାୟ୍‌ ? ହେଦାଂ ଆନ୍‌ ପୁନାଙ୍ଗ୍‌, ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ହେ ପୁଇପୁୟା ମାନାୟ୍‌ତି ।”
୨୫ ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ଦାକା ହିଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, “ଚିମ୍‌ରା ଆ ଇବେଣ୍ଡାଂ ହସି ହାଲା ।”
୨୬ ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେ ବାନ୍ୟା ଜିବୁନ୍‌ ହେୱାନିଂ କିନ୍ଦ୍ରାୟ୍‌ କିଜ଼ି ଗାଜାକାଟ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଆଲା ଆଜ଼ି ହେୱାନ୍‍ତାଂ ହସି ହାଚାତ୍‌ । ୨୭ ଇବେଣ୍ଡାଂ ୱିଜ଼ାର୍‌ ଏଚେକ୍‌ କାବା ଆତାର୍‌ ଜେ, ହେୱାର୍‌ ହେୱାର୍‌ନେ ଇନ୍‌ବା ଆତାର୍‌, “ଇଦାଂ ଇନାକା ? ଇଦାଂ ତ ଆଦିକାର୍‌ ପୁନ୍‌ ହିକିୟା, ହେୱାନ୍‌ ବାନ୍ୟା ଜିବୁନ୍‌ତିଂ ପା ବଲ୍‌ ହିନାନା, ଆରେ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନ୍ତି ବଲ୍‌ବଚନ୍‌ ମାନି କିନିକ୍‌ ।”
୨୮ ହେବେ ହେୱାନ୍‌ ବିସ୍ରେ ବେରଣ୍ ହେ ଦାପ୍ରେ ଗାଲିଲିନିପ ଚାର୍‌ବେଣ୍‌ତିଂ ସବୁ ନାସ୍‌କୁକାଂ ୱିଣ୍‌ଜି ହାଚାତ୍‌ ।
ଜିସୁ ହେନି ମାନାୟାରିଂ ଉଜ୍‌ କିନାକା
(ମାତିଉ ୮:୧୪-୧୭; ଲୁକ ୪:୩୮-୪୧)
୨୯ ତା ପାଚେ ଚେଲାର୍‌ କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ ହସି ଜାକୁବ୍‌ ଆରି ଜହନ୍‌ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ହେ ଦାପ୍ରେ ସିମନ୍‌ ଆରି ଆନ୍ଦ୍ରିୟର୍ ଇଞ୍ଜ ହାଚାର୍‌ । ୩୦ ସିମନ୍‌ ପଦାହି ନମେର୍‌ ଆଜ଼ି କାଟେଲ୍‌ତ ହୁନ୍‌ଞ୍ଜି ମାଚାତ୍‌, ଆରେ ହେୱାର୍‌ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେଦେଲ୍‌ ବେରଣ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚାର୍ । ୩୧ ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ଲାଗାୟ୍‌ ହାଲ୍‌ଜି ହେଦେଲ୍‌ତି କେଇ ଆଜ଼ି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ନିକ୍‌ତାନ୍‌, ଆରେ ହେଦେଲିଂ ନମେର୍‌ ପିସ୍ତାତ୍‌, ଆରେ ହେଦେଲ୍‌ ହେୱାରିଂ ହେବା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାତ୍‌ ।
୩୨ ମ୍ଡିକାହାରେସ୍‌ ୱେଡ଼ା ହାଚିପାଚେ ମାନାୟାର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ତାକେ ନଚ୍‌ନାକାରିଂ ଆରେ ପୁଦା ଆହ୍‌ୟା ଆତାକାରିଂ ତାହିୱାଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌ । ୩୩ ପାଚେ ସବୁ ଗାଡ଼୍‌ନିକାର୍‌ ଇଲ୍‌ନି ଦୁୱେର୍‌ ଲାଗାୟ୍‌ ରୁଣ୍ଡା ଆତାର୍‌ । ୩୪ ହେବେ ଜିସୁ ବାରବିନି ରଗ୍‌ ଆହ୍‌ୟା ଆତାକାରିଂ ବେସି ରଗିରିଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌, ଆରି ବେସି ପୁଦାଂ ପିହିକିତାନ୍‍, ପାଚେ ପୁଦାକାଂ ବେରଣ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ହିୱାତାନ୍, ହେଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାନିଂ ଚିନ୍‌ କିଜ଼ି ମାଚିକ୍‌ ।
ଗାଲିଲିତ ଜିସୁତି ସୁଣାୟ୍‌ କିନାକା
(ଲୁକ ୪:୪୨-୪୪)
୩୫ ଆର୍କାତ୍‌ ନାଜିଂ ପ୍ରାଙ୍ଗ୍‌ନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ମାଜ୍‌ଗା ମାନୁ ମାନୁ ହେୱାନ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ହସି ହାଚାନ୍‌ ଆରି ର ସିଣିନ୍ଦା ବାହାତ ହାଲ୍‌ଜି ହେବେ ପାର୍ତାନା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । ୩୬ ଆରେ, ସିମନ୍‌ ଆରି ହେୱାନ୍‌ ହାଙ୍ଗ୍‍ଦାକାର୍‍ ହେୱାନିଂ ଇଟ୍‌କାଡ଼୍‌ କିଜ଼ି, ୩୭ ବେଟ୍‌ଗାଟ୍ ଆଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍‌, “ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଦାସ୍ତାନାରା ।”
୩୮ ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ୱାଡ ଆସେଙ୍ଗ୍‌ “ବିନେନି ବାହାତ, ମାତର୍‌ ହାଲ୍‍ଜି ଲାଗେନି ନାସ୍‌କୁକାଂ ହାନାସ୍‌; ହେବେ ପା ଆନ୍‌ ସୁଣାୟ୍‌ କିନାଙ୍ଗ୍‌, ଇନେକିଦେଂକି ଆନ୍‌ ହେ ବେରଣ୍‌ କାଜିଂ ହତ୍‌ତାଂନ୍ନା ।”
୩୯ ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ସବୁ ଗାଲିଲିନିପ ପ୍ଡାଞ୍ଜି ବୁଲା ଆଜ଼ି ହାଲ୍‌ଜି ହେୱାର୍‌ ହେ କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ ସୁଣାୟ୍‌ କିତାର୍‌ ଆରି ପୁଦାକାଂ ପିହିକିତାର୍‌ ।
ଜିସୁ ର ଗାଜା ରଗିଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌
(ମାତିଉ ୮:୧-୪; ଲୁକ ୫:୧୨-୧୬)
୪୦ ଇବେତାଂ ର ଗାଜାରଗ୍‌ କାଟାକାନ୍‌ ଜିସୁ ତାକେ ହେୱାନ୍‌ ୱାଜ଼ି ମେଣ୍ଡାଂ କୁନ୍ଦିକିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଗୱାରି କିଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, “ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ଇଚା କିତାୟ୍‌ଚି, ତା ଆତିସ୍‌ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ସକଟ୍‌ କିଦ୍‌ନାୟ୍‌ ।”
୪୧ ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌, କାର୍ମା§ ଆଜ଼ି କେଇ ପେସ୍‌ଦି ହେୱାନିଂ ଡୁତାନ୍‌ ଆରି ଇଚାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ଇଚା କିନାଙ୍ଗା ସକଟ୍‌ ଆ ।” ୪୨ ହେ ଦାପ୍ରେ ଗାଜାରଗ୍‌ ହେୱାନ୍ତି ହାଚାତ୍‌ ଆରି ହେୱାନ୍‌ ସକଟ୍‌ ଆତାନ୍‌ । ୪୩ ଆରେ, ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ବେସି ଆଟ୍‌ୱା କିଜ଼ି ବଲ୍‍ହିଜ଼ି ହେ ଦାପ୍ରେ ପକ୍‌ଚି ଇଚାନ୍‌ । ୪୪ ଜାଗ୍ରତ୍‌ “ଇନାକା, ଇନେରିଂ ଇନ୍‍ମା, ମାତର୍‌ ହାଲା ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍‌ ତାକେ ଜାର୍‌ତିଂ ଚଞ୍ଜ୍‌ୟା; ଆରେ ମସା ଇନା ଇନାକା ବଲ୍‌ ହିତ୍‍ତାନ୍ନା ହେ ସବୁ ନିଜେ ନିର୍ମଲ୍‌ ଲାକେ ହେୱାର୍‌ ଲାଗାଂ ସାକି ହିନି କାଜିଂ ସର୍‌ପି ଆ ।”
୪୫ ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ହସି ହାଲ୍‌ଜି ହେ ବିସ୍ରେ ବେସି ସୁଣାୟ୍‌ କିଦେଂ ଲାଗାତାନ୍‌ ଜେ, ଜିସୁ ଆରି ଚଞ୍ଜ୍‌ୟା ଆଜ଼ି ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ୱାତାନ୍‌, ମାତର୍‌ ବାର୍ତ ସିଣିନ୍ଦା ବାହାତାକେ ମାଚାନ୍‌; ଆରେ ମାନାୟାର୍‌ ଚାର୍‌ବେଣ୍‌ତାଂ ହେୱାନ୍‌ ତାକେ ୱାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ ।
* ୧:୧ ୧:୧ କେତେକ୍‌ ପତିତ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ମାଜ଼ି ହିଲୁତ୍‌ । ୧:୪ ୧:୪ ଜହନ୍‌ ପାଟାତ ଚଞ୍ଜ୍‌ୟାତାନ୍‌, ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ ଆରି ପର୍‌ଚାର୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌; କେତେକ୍‌ ପତିତ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିନି ଜହନ୍‌ ବାଟାତ ଚଞ୍ଜ୍‌ୟାତାନ୍‌, ପର୍‌ଚାର୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ । ୧:୧୧ ୧:୧୧ ମାତିଉ ୩:୧୭; ୧୨:୧୮; ମାର୍କ ୯:୭; ଲୁକ ୩:୨୨. ୧:୪୦ ୧:୪୦ ନାଙ୍ଗ୍‌ ସକଟ୍‌ କିଦା, ଇ ରଗ୍‌ ରୱାନ୍‌ ମାନାୟ୍‌ତିଂ ବିଦି ଇସାପ୍‌ରେ ବିଟାଡ଼୍‌ କିଦ୍‌ନାନ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଇନ୍ୟାଜ଼ି ମାଚାତ୍‌ । § ୧:୪୧ ୧:୪୧ କାର୍ମା; କେତେକ୍‌ ପତିତ ରିସା ମାନାତ୍‌ ।