ପାରୁସିର୍‌ତି ରିତିନିତି
(ମାତିଉ ୧୫:୧-୯)
୧ ପାଚେ ପାରୁସିର୍‌ ଆରି ଜିରୁସାଲମ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ୱାଜ଼ି ମାଚି କେତେକ୍‌ ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ତା ତାକେ ରୁଣ୍ଡା ଆତାର୍‌ । ୨ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନ୍ତି ଚେଲାର୍‌ ବିତ୍ରେ କେତେଜାଣ୍‌ ରାଡ଼ା, ଇଚିସ୍‌ କେଇ ନୁସ୍‌ୱାଦାଂ ତିନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାର୍ ।
୩ ପାରୁସିର୍‌ ଆରେ ୱିଜ଼ାର୍‌ ଜିହୁଦି ଲକ୍‌ ପ୍ରାଚିନାର୍‌ ରିତି ନିତି ନିୟମ୍‌ କିଜ଼ି ହାର୍‌ କିଜ଼ି କେଇ ନୁଜ଼୍‌ୱାତାର୍‌ଚି ତିନୁର୍, ୪ ପାଚେ ଆଟ୍‌ ବାଜାର୍ ତାଙ୍ଗ୍‌ ୱାଜ଼ି ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ ଜପି ଏଜ଼ୁଂ ଡ଼ଞ୍ଜ୍‌ୟା ଆୱିତିସ୍‌ କୁଲେର୍‌ ଉଣୁର୍;* ଆରି ଗିିନା, ମତା ଆରେ ପିତାଡ଼୍‌ ତାଡ଼ିଆ ତ ଏଜ଼ୁଂ କ୍ଡୁପ୍‌କିସ୍‌ ନୁଜ଼୍‌ନାକା, କାଟେଲ୍‌ ଜପି ଏଜ଼ୁଂ ତିର୍‌ନାକା ଇୱାଙ୍ଗ୍‌ ବିନ୍‌ ବିନ୍‌ ବେସି ରିତି ନିତି ମାନି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ହେୱାର୍‌ ବଲ୍‌ ପାୟା ଆତାର୍ଣ୍ଣା ।
୫ ଲାଗିଂ ପାରୁସିର୍‌ ଆରେ ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ହେୱାନିଂ ୱେନ୍‌ବାତାର୍, ମି ଚେଲାର୍‌ ପ୍ରାଚିନାର୍‌ ରିତି ନିତି ନିୟମ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ “ଇନାକିଦେଂ ବେବାର୍‌ କିୱାଦାଂ ରାଡ଼ା କେଇଦ ତିନାରା ?”
୬ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ଆଡ଼େ କାପ୍‌ଟିୟାର୍‌, ଜିସାୟ୍‌ ମି ବିସ୍ରେ ସମାନ୍‌ ବାବ୍ରେ ବେରଣ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚାତାନ୍‌ନା,
ଇନେସ୍‌ ଲେକାମାନାତ୍‌, ଇ ଜାତି ମୁମ୍‌ଦ ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି କିଦ୍‌ନାର୍‌,
ମାତର୍‌ ହେୱାର୍‌ ମାନ୍‌ ମା ତାଙ୍ଗ୍‌ ଦେହା ମାନାତ୍‌ ।
୭ “ହେୱାର୍‌ ମାନାୟାର୍‌ତି ବିଦିଙ୍ଗ୍‌ ଦରମ୍‌ ବେରଣ୍‌ ଇଞ୍ଜି ହିକ୍ୟା ହିନାନ୍‌
ପଲ୍ୟା ମା ପାର୍ତାନା କିନାର୍‌ ।”
୮ “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ବଲ୍‌ ପିସ୍ତି ମାନାୟାର୍‌ତି ରିତି ନିତି ଆସ୍ତି କୁଚ୍‌ଚା ଦେର୍‌ନା ।”
୯ ଆରେ, ଜିସୁ ହେୱାରିଂ “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ ରିତି ନିତି ମାନି କିନି କାଜିଂ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ବଲ୍‌ ମାନି କିଉ ଦେରା ।” ୧୦ ଇନାକିଦେଂକି ମସା ରିତି ନିୟମ୍‌ ହିତ୍‌ତାନ୍ନା, “ଜାର୍‌ ଆବା ଆୟାକାଂ ୱାରି କିୟାଟ୍‌, ଆରେ ଇନେର୍‌ ତା ଆବା କି ଆୟାଂ ସାଇପ୍‌ ହିନାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ହାକି ଡାଣ୍ଡ୍‌ ପାୟା ଆନାନ୍‌ । ୧୧ ମାତର୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାଟ୍‌, ଇନେର୍‌ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ଆବା କି ଆୟାଂ ଇନାର୍‌, ନା ତାଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକାପା ମି ଉପ୍‌କାର୍‍ ଆତାତ୍ମା, ହେଦାଂ କର୍ବାନ୍‍, ଇଚିସ୍‌ ଅଡ଼୍‌ଗା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, ୧୨ ଲାଗିଂ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ତାଞ୍ଜି ଆବା କି ଆୟାଂ ଅଲପ୍‌ପା ଉପ୍‌କାର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ହିୱାଦାଂ ମାଚିସ୍‌; ୧୩ ଇ ଲାକେ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଚାଲାଆତି ବେରଣ୍‌ ରିତି ନିତି କାଜିଂ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ବଚନ୍‌ ପଲ୍ୟା କିନାଦେରା ଆରି ହେ ଲାକେ ବେସି ବିସ୍ରେ କିନାଦେରା ।”
ଇମ୍‌ଣାକା ମାନାୟ୍‌ତିଂ ବାନ୍ୟା କିନାତ୍‌
(ମାତିଉ ୧୫:୧୦-୨୦)
୧୪ ଜିସୁ ଆରେ ରଗ ମାନାୟ୍‌ଗଲି କଚଣ୍‌ତ କୁକ୍‌ଚି ହେୱାରିଂ ଇଚ୍‌ଚି, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜ଼ାକାଦେର୍‌ ନା କାତା ୱେନାଟ୍‌ ଆରି ବୁଜାଆଡୁ । ୧୫ ମାନାୟାର୍‌ତି ବାର୍ତ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ବିସ୍ରେ ହିଲୁତ୍‌, ଇନାକା କି ତା ବିତ୍ରେ ହଣ୍‌ଜି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବିଟାଡ଼୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ଼୍‌ଦାତାତ୍‌, ମାତର୍‌ ଇନା ଇନାକା ମାନାୟ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ବାର୍ତ ହନାତ୍‌, ହେ ସବୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବିଟାଡ଼୍‌ କିିନାତ୍ ।”
୧୬ “ଜଦି ଇନେରିଂ ୱେଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ କିତୁଲିଂ ମାନିଙ୍ଗ୍, ହେୱାନ୍‌ ୱେନେନ୍ !”
୧୭ ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ତାକେଣ୍ଡାଂ ଇଲ୍‌ ବିତ୍ରେ ୱାତି ପାଚେ ତା ଚେଲାହିର୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ନି ଅରତ୍‌ ୱେନେବେଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌ । ୧୮ ହେବେ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ପା ଇନାକା ହେ ଲାକେ ବୁଜାଆଉଦେରା ?” ଇନାକା ଆୟେତ୍‌ ହୱେତ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ବାର୍‌ତାଂ ବିତ୍ରେ ହଟିସ୍, ହେଦାଂ ତାଙ୍ଗ୍‌ ବିଟାଡ଼୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡୁତ୍‌, ୧୯ “ଇନାକିଦେଂକି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହେ ମାନ୍ତ ହଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‍ ଆଡୁତ୍‌, ମାତର୍‌ ପଟତ ହାଲ୍‌ଜି ବାର୍ତ ହନାତ୍‌ ଆରେ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ଆଜ଼ି ୱିଜ଼ୁ ତିନି କାଦି ସକଟ୍‌ ଆନାକା, ଇଦାଂ ଜିସୁ ଇଚାନ୍‌ ।”
୨୦ ଆରି, ଜିସୁ ଇଚାନ୍‌, “ଇନାକା ମାନାୟ୍‌ ତାକେଣ୍ଡାଂ ବାର୍ତ ହନାତ୍‌, ହେଦାଂ ନେ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବିଟାଡ଼୍‌ କିନାତ୍‌ । ୨୧ ଇନାକିଦେଂକି ବିତ୍ରେତାଂ, ମାନାୟ୍‌ ମାନ୍‌ତାଂ, ବାନ୍ୟା ଚିନ୍ତା ବାର୍ତ ହତ୍‍ନାତ୍‌ । ୨୨ ଦାରି, ଚରି, ନାର୍‌ ଅହ୍‌ନାକା, ଦାରିହାନାକା, ଲାବ୍‍ଡ଼ି, ଚୁଲ୍‍ଚୁଲା ବଡ଼୍‍ପାଣିୟା, ନାଙ୍ଗ୍‌ରା, ବେରୁହୁଡ଼୍‍ନାକା, ନିନ୍ଦା, ଆକର୍‌, ଟେପର୍‌, ୨୩ ଇଦାଂ ୱିଜ଼ୁ ବାନ୍ୟା ବିସ୍ରେ ବିତ୍ରେତାଂ ହସି ମାନାୟ୍‌ତିଂ ବିଟାଡ଼୍‌ କିନାତ୍‌ ।”
ର ସୁରପୈନିକିୟା କଗ୍‌ଲେତି ପାର୍ତିକିତାତ୍‌
(ମାତିଉ ୧୫:୨୧-୨୮)
୨୪ ଇଦାଂ ପାଚେ ହେୱେନ୍‌ ହେବେଣ୍ଡାଂ ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ସର୍‌ ଗାଡ଼୍‌ଦ ନାସ୍‌କୁକାଂ ହାଚାନ୍‌, ଆରି ର ଇଞ୍ଜ ହଟାନ୍‌, ଇନେର୍‌ ଇନେସ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପୁନୁର୍‌, ଇଦାଂ ମାନ୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଡ଼ୁଗ୍‌ଜି ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ୱାତାନ୍‌ । ୨୫ ହେ ଦାପ୍ରେ ର କଗ୍‌ଲେ, ଇନେର୍‌ ଗାଡ଼୍‌ହିଙ୍ଗ୍‍ ବାନ୍ୟା ପୁଦା ଡୁଜ଼ି ମାଚାତ୍‌, ହେଦେଲ୍‌ ହେୱେନ୍‌ ବିସ୍ରେ ନି ବେରଣ୍‌ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ତା କାଲ୍‌କୁ ତାରେନ୍‌ ୱାଜ଼ି ଡାଣ୍ଡାହାଡ଼୍‌ ମାଗ୍‌ତାତ୍ । ୨୬ ହେଦେଲ୍‌ ସୁରପୈନିକିୟା ନିପ ରଞ୍ଜେଲ୍‌ ଗ୍ରିକ୍‌ ଗାଡ଼୍‌ଚେ ମାଚାତ୍‌ । ତା ଗାଡ଼୍‌ହି ତାକେଣ୍ଡାଂ ପୁଦାଂ ପିିହି କିନି କାଜିଂ ହେଦେଲ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଗୱାରି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାତ୍‌ । ୨୭ ହେବେଣ୍ଡାଂ ଜିସୁ ହେଦେଲିଂ ଇଚାନ୍‌, “ପର୍ତୁମ୍‌ ହିମ୍‌ଣାକାଂ ପଟ ପାଞ୍ଜି କିୟାଟ୍‌, ଇନାକିଦେଂକି ହିମ୍‍ଣାଙ୍ଗ୍‍ତି ଆରାଣ୍‌ ଅଜ଼ି ନିକୁଡ଼ିଙ୍ଗ୍‌ କଚଣ୍‌ତ ତୁହିନାକା ହାର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ।”
୨୮ ମାତର୍‌ ହେଦେଲ୍‌ ହେୱେନିଂ ଉତର୍‌ ହିତାତ୍‌, ଆଁ, “ମାପ୍ରୁ, ନିକୁଡ଼ିଙ୍ଗ୍‌ ପା ପାଟା ତାରେନ୍‌ ଆର୍ତାକା ହିମ୍‌ଣାଂତି ଆରାଣ୍‌ ଲିତାଂ ତିନିିକ୍‌ !”
୨୯ “ହେବେ ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚାନ୍‌, ଇ କାତା ଇଚିଲେ ଏନ୍‌ ହାଲା, ନି ଗାଡ଼୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ପୁଦା ହସି ହାଚାତେ !” ୩୦ ଆରେ, ହେଦେଲ୍‌ ଇଞ୍ଜ ହାଲ୍‌ଜି କଇ ହିମ୍‌ଣା କାଟେଲ୍‌ତ ମାଗ୍‌ଜି ମାନାକା ଆରି ପୁଦା ହସି ହାଲ୍‌ଜି ମାନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାତ୍ ।
ଜିସୁ ବୈରାଙ୍ଗ୍ ଆରି ଗୁଲାଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌
୩୧ ଆରେ ରଗ ହେୱାନ୍‌ ସର ହାନ୍ଦିତାଂ ହାଲ୍‌ଜି ସିଦନ୍‌ ଆରେ ଦେକାପଲି ନି ହାନ୍ଦିମାଦିତିଂ ହାଲ୍‌ଜି ଗାଲିଲି ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ଲାଗେ ୱାତାନ୍‌ । ୩୨ ଆରେ, ମାନାୟାର୍‌ ରୱାନ୍‌ ବୈରା ଆରି ଗୁଲାଂ ତା ଲାଗେ ତାଇୱାତାର୍‌ ତା ଜପି କେଇ ଇଡ୍‌ଦେଂ ଇଞ୍ଜି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଗୱାରି କିତାର୍‌ । ୩୩ ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ତାକେଣ୍ଡାଂ ବିନେ କିଜ଼ି ରୱାନିଂ ଅଜ଼ି ହାଲ୍‌ଜି ହେୱାନିଂ ରି କିତୁଲିକାଂ ତା ୱାଚ୍‌କାଙ୍ଗ୍ ଇଟ୍‌ତାନ୍‌ ଆରି ଏୱିଡ଼ିଂ ଚୁପ୍‌ଜି ତା ୱେନ୍ଦୁଲ୍‌ତ ଡୁତାନ୍‌, ୩୪ ଆରି ସାର୍ଗେ ହୁଡ଼୍‌ଜି ରାଗ୍‌ଦାଙ୍ଗ୍ ନେନ୍‌ଞ୍ଜି ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଇପ୍‌ପତ, ଇଚିସ୍‌ ଜେୟା ଆୟେତ୍‌ !”
୩୫ ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ତି କିତୁଲିଂ ଜେୟା ଆତିକ୍‌ ଆରି ୱେନ୍ଦୁଲ୍ ଗାଚ୍‌ୟାତାକା ହେ ଦାପ୍ରେ ଜେୟା ଆତାତ୍‌, ଆରେ ହେୱାନ୍‌ ହାର୍‌ କିଜ଼ି ବେରଣ୍‌ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । ୩୬ ଆରେ, ଇ ବିସ୍ରେ ଇନେରିଂ ୱେଚ୍‌ମାଟ୍‌ ଇଞ୍ଜି ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଆଟ୍‌ୱା କିିଜ଼ି ବଲ୍‌ ହିତାନ୍‌; ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଏଚେକ୍‌ ମୁନାକିତାନ୍‌, ହେୱାର୍‌ ବେସି ହେଦାଂ ସୁଣାୟ୍‌ କିଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌ । ୩୭ ଆରେ, ମାନାୟାର୍‌ ବେସି କାବା ଆଜ଼ି ଇଚାର୍‌, “ହେୱାନ୍‌ ୱିଜ଼ୁ କାମାୟ୍‌ ହାର୍‌ କିଜ଼ି କିତାନ୍‌ନ୍ନା ! ହେୱାନ୍‌ ବଇରାରିଂ ୱେନି ସାକ୍ତି ଆରି ଗୁଲାରିଂ ବେଣ୍‌ କିନି ସାକ୍ତି ହିନାନା !”
* ୭:୪ ୭:୪ ଇନାକାପା ଅଲପ୍‍ ଆଟ୍‌ବାଜାର୍‌ତାଂ ୱାନାତ୍‌ ପର୍ତୁମ୍‌ ହେୱାର୍‌ ନୁଜ଼୍‌ୟାୱାଦାଂ ପାତେକ୍‌; ନଲେ ହେୱାର୍‌ ଆଟ୍‌ ବାଜାର୍‌ତ ୱାଜ଼ି ପର୍ତୁମ୍‌ ନିଜ଼େ ନୁଜ଼୍‌ୟାୱାଦାଂ ପାତେକ୍‌ । ୭:୧୫ ୭:୧୫ କେତେକ୍‌ ପତିତ ୧୬ ପାଦ୍‌ ମେହାୟ୍‌ କିନାର୍‌; ଇନେର୍‌ତି ୱେନି କିତୁଲିଂ ମାନିକ୍‌, ହେୱେନ୍‌ ୱେନେନ୍‌ । (୪:୨୩ ହୁଡ଼ାଟ୍‌) ।