3
Juan el Bautista en el desierto
1 Idécanáamité emperador Tiberio icùaca macái cáli catorce camuí, néese yàasu quincéená camuí irìcu, yá gobernador Poncio Pilato icùaca ìyaca Judea yàasu cáli. Herodes icùaca ìyaca Galilea yàasu cáli. Herodes yéenásàiri íipidenéeri Felipe icùaca ìyaca Iturea yàasu cáli, Traconite yàasu cáli nacái. Gobernador Lisanias icùaca ìyaca Abilinia yàasu cáli.
2 Sacerdote Anás, sacerdote Caifás nacái, níacata sacerdote íiwacanánáica. Néenialíté Dios ichùulìaca Juan el Bautista icàlidáanápiná itàacái wenàiwicanái irí. Iyacaté manacúali yùucubàa càináwàiri yái Juanca, Zacarías ìirimica.
3 Ináté Juan yèepunícawa yàacawa mawiénibàa Jordán inanába irí. Yá icàlidaca wenàiwicanái irí iwàwacutáaná nawènúadaca náiwitáisewa Dios irípiná, namàacáanápiná náichawa yái báawéerica namàníirica, nabautizáca nacáiwa neebáidacaténá Dios itàacái, yéewanápiná Dios imàacaca iwàwawa nabáyawaná íicha, yái báawéerica namàníiricaté.
4 Bàaluité profeta Isaías itànàacaté tàacáisi Dios inùmalìcuíse Juan el Bautista ìwali. Càité Isaías itànàaca:
“Abéeri asìali icàlidapiná nalíwani cachàiníiri iyú manacúali yùucubàa càináwàiri. Càipiná íimaca nalí: ‘Càide iyúwa wenàiwicanái ichùnìacaalí àyapu Náiwacali irípináwa, càita nacái iwàwacutácué pichùnìaca píiwitáisewa Wacuèriná Dios irípiná pitàidacaténácué cayábéeri iyúni. Pichùnìacué píiwitáisewa yéewacaténá yéewáidacuéca pìyaca machacàníiri iyú càide iyúwa Dios iwàwáaná.
5 Pichùnìacué píiwitáisewa Wacuèriná Dios irípiná càide iyúwa wenàiwica nachùnìacaalí àyapu Náiwacali irípináwa yéewacaténá yàanàaca nàatalé. Napuníadaca macái manuínaméeyéi utàwi cáli iyú. Náicaca macái dúli, sàabadacaténá nía. Machacànica namànica macái éeruíri àyapu. Cayábaca namànica báawéeri àyapu.
6 Yá macái èeri mìnanái naicápiná yái wenàiwica Dios ibànuèrica aléi èeri irìculé iwasàacaténá èeri mìnanái Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha’, càipiná íimaca”,
íimacaté yái profeta Isaíasca.
7 Manùbéeyéi wenàiwica namusúacawa nàyacàle imanùbaca néesewa, yá nasutáca Juan íicha ibautizáanápiná nía. Quéwa Juan yáalíacawa abénaméeyéi càmita nawènúada náiwitáisewa nabáyawaná íichawa báisíiri iyú, ínáté Juan yàalàaca nía cachàiníiri iyú. Iimaca nalí: “¡Píacué, càiyéide iyúwa àapi iculále! Manuíri yùuwichàacáisi yàanàaca mesúnamáita yùuwichàidacaténá wenàiwicanái. Piyúunáidacuéca píalimáaná pichúuliacawa íicha, yái yùuwichàacáisica, pibautizácaalícáitawa, éwitacué càmicáaníta piwènúada píiwitáisewa báisíiri iyú pibáyawaná íichacuéwa. ¡Càmita nucàlidacué pirí càiri chìwái!
8 Iwàwacutácué pìyaca machacàníiri iyú càide iyúwa Dios iwàwáaná, yéewanápiná macái wenàiwica naicáca amaléeri iyú piwènúadacuéca píiwitáisewa báisíiri iyú Dios irípiná. Picácué cài píima piríwáaca: ‘Canácatáita Dios yùuwichàida wíawa, ¡Abraham itaquénáinámicáiná wía!’ picácué píima. Péemìacué cayába, éwita Dios imáalàida macáitacué pía pibáyawaná ìwalíisewatá, càicáaníta Dios yáalimá iwènúadaca níái íbaca Abraham itaquénáinámipiná iyútá, Dios yàasu wenàiwicapiná nía píamirìcubàacué.
9 Máiní mawiénica yái yùuwichàacáisica Dios imàaquéeripiná yàanàaca báawéeyéi ìwali, càide iyúwa mawiénicaalí wenàiwica iwichùaca àicu ìwali chipàali iyú, càita nacái mawiénica yái Dios yàasu yùuwichàacáisica. Péemìacué comparación: Càide iyúwa wàucacaalí macái àicu canéeri ìyacaná cayába weemácaténá nía quichái irìcu, càita nacái Dios yùuwichàidapiná wenàiwica quichái irìcu, cawinácaalí wenàiwica càmíiyéica imàni cayábéeri càide iyúwa Dios iwàwáaná”, íimaca yái Juanca.
10 Ináté manùbéeyéi wenàiwica yàanèeyéicaté Juan el Bautista yàatalé, nasutáca néemìawa Juan. Náimaca irí:
—¿Càinásica iwàwacutá wamànica? —náimaca irí.
11 Juan íimaca nalí:
—Pidènìacaalícué pucháiba bàlesi, pìacué abéeri bàlesi áiba wenàiwica irí canéerica ibàle. Pidènìacaalícué yàacàsi, pìacué nayáapiná, canéeyéica irí yàacàsi —íimaca yái Juanca.
12 Nàyaca néeni abénaméeyéi yeedéeyéica plata néenánái judío íichawa Roma ìyacàlená yàasu gobierno irípiná. Nàacatéwa néré nabautizácaténáwa. Nasutáca néemìawa Juan:
—Pía yéewáidéerica wía, ¿càinásica iwàwacutá wamànica? —náimaca.
13 Juan íimaca nalí:
—Picácué picobra nía ichàbanamawa. Peedácué náicha càitade iyúwa romanonái ichùulìaná peedáca —íimaca yái Juanca.
14 Abénaméeyéi úwinái nacái nasutáca néemìawa Juan:
—Wía nacái, ¿càinásica iwàwacutá wamànica? —náimaca. Juan íimaca nalí:
—Picácué pibáulia pinúaca wenàiwica piyéedùacaténá nàasu. Picácué picháawàa naináwaná ìwali pichìwa iyúwa, peedácaténá piríwa nàasu. Casíimáicué nacái piicáca piwèniwa romanonái yàasu gobierno yèericuéca pirí —íimaca yái Juanca.
15 Níái wenàiwicaca náináidacawa cawàwanáta Dios imàníinápináté naicá áiba wawàsi máiníiri cachàinica. Náináida nacáiwa nawàwalìcuísewa Juan ìwali cawàwanáta Mesíascani, yái judío icuèrinápináca, Dios ibànuèrica nalí.
16 Quéwa Juan íimaca macái wenàiwicanái irí: “Báisíta nubautizácuéca pía úni yáaculé. Quéwa mesúnamáita áiba yàanàaca. Yáta ibànùapiná Espíritu Santo abénaméeyéi péenácué irí ibautizácaténá náiwitáise Espíritu Santo ichàini iyú, cawinácaalí wenàiwica yeebáidéeyéica itàacái, yái yàanèeripináca. Quéwa áibanái péenácué càmíiyéica yeebáida itàacái, ibautizápiná níawa quichái iyú nàuwichàacaténáwa càiripináta. Máiní cachàiníirica íiwitáise nuícha. Nuíwacalicani, yái yàanèeripináca; nuicáca núawawa càiride iyúwa yàasu wenàiwica càmíirica cachàini náicha canánama, máinícáiná cayábéerica nuíchani.
17 Càide iyúwa wenàiwicanái itécaalí yàasu palawa nacáapi irìcuwa, masacàacaténá namànica nàasu trigo ituínáwa, náaláidacaténá nacái trigo iwìralèmi, càita nacái yái yàanèeripináca núamirìcubàa yàanàaca iwàlisàidacaténá yàasu wenàiwica íiwitáisewa, iseríacaténá nacái nía náicha áibanái càmíiyéica yàasu. Càide iyúwa wenàiwica yeedácaalí ibànacale trigo ituínáwa manuíri capìi irìculé, ituínási yàaluca, càita nacái yái yàanèeripináca ìwacáidapiná yàataléwa yàasu wenàiwicanáiwa. Càide iyúwa wenàiwica yeemácaalí ituíná iwìralèmi manuíri quichái irìcu, càita nacái yái yàanèeripináca yùuwichàidapiná nía quichái irìcu, càmíiyéica yàasu wenàiwica; yùuwichàidapiná nía quichái irìcu càmíirica ichacàwa càiripinéerita ìyaca”, íimaca yái Juanca.
18 Càité Juan icàlidaca nalíni. Yàalàaca nía déecuíri iyú icàlidacaténá wenàiwicanái irí cayábéeri tàacáisi Dios ichùulièrica icàlidaca nalí.
19 Juan yàalàaca gobernador rey Herodes nacái cachàiníiri iyú, Herodes imelùdacáináté yéenásàiri Felipe íinuwa, íipidenéechúa Herodías, Herodes imànicáináté nacái manùba báawéeri.
20 Herodes quéwa imànica áiba wawàsi máiníiri báawaca náicha canánama: Herodes yúucaca Juan presoíyéi ibànalìculé.
Jesús es bautizado
21 Quéwa ipíchawáiseté Herodes yúucaca Juan presoíyéi ibànalìculé, Juan ibautizácaté manùbéeyéi wenàiwica. Juan ibautizá nacái Jesús. Yái Jesúsca, idècunitàacá isutáca yáawawa Dios íicha, yáta capìraléeri cáli yàacùacawa.
22 Yá Espíritu Santo iricùacawa Jesús ìwali càiride iyúwa waicáaná unùcu iricùanáwa. Néese néemìaca Dios itàacái chènuníise. Dios íimaca Jesús irí:
—Píacata Nuìri nuwàwéeri cáininéeri nuicáca. Cayábaca nuwàwa nuicáca pía —íimaca yái Diosca.
Los antepasados de Jesucristo
23 Jesús idènìacaté cawàwanáta treinta camuí idàbacaalíté yéewáidaca wenàiwicanái. Abénaméeyéi wenàiwica nayúunáidaca José ìirimicaténi, yái Jesúsca. José yàacawéetúa yáaniri íipidenáté Elí.
24 Elí yáaniri íipidenáté Matat. Matat yáaniri íipidenáté Leví. Leví yáaniri íipidenáté Melqui. Melqui yáaniri íipidenáté Jana. Jana yáaniri íipidenáté José.
25 José yáaniri íipidenáté Matatías. Matatías yáaniri íipidenáté Amós. Amós yáaniri íipidenáté Nahúm. Nahúm yáaniri íipidenáté Esli. Esli yáaniri íipidenáté Nagai.
26 Nagai yáaniri íipidenáté Maat. Maat yáaniri íipidenáté Matatías. Matatías yáaniri íipidenáté Semei. Semei yáaniri íipidenáté Josec. Josec yáaniri íipidenáté Judá.
27 Judá yáaniri íipidenáté Joanán. Joanán yáaniri íipidenáté Resa. Resa yáaniri íipidenáté Zorobabel. Zorobabel yáaniri íipidenáté Salatiel. Salatiel yáaniri íipidenáté Neri.
28 Neri yáaniri íipidenáté Melqui. Melqui yáaniri íipidenáté Adi. Adi yáaniri íipidenáté Cosam. Cosam yáaniri íipidenáté Elmadam. Elmadam yáaniri íipidenáté Er.
29 Er yáaniri íipidenáté Josué. Josué yáaniri íipidenáté Eliezer. Eliezer yáaniri íipidenáté Jorim. Jorim yáaniri íipidenáté Matat.
30 Matat yáaniri íipidenáté Leví. Leví yáaniri íipidenáté Simeón. Simeón yáaniri íipidenáté Judá. Judá yáaniri íipidenáté José. José yáaniri íipidenáté Jonam. Jonam yáaniri íipidenáté Eliaquim.
31 Eliaquim yáaniri íipidenáté Melea. Melea yáaniri íipidenáté Mena. Mena yáaniri íipidenáté Matata. Matata yáaniri íipidenáté Natán.
32 Natán yáaniri íipidenáté rey David. Rey David yáaniri íipidenáté Isaí. Isaí yáaniri íipidenáté Obed. Obed yáaniri íipidenáté Booz. Booz yáaniri íipidenáté Sala. Sala yáaniri íipidenáté Naasón.
33 Naasón yáaniri íipidenáté Aminadab. Aminadab yáaniri íipidenáté Admin. Admin yáaniri íipidenáté Arni. Arni yáaniri íipidenáté Esrom. Esrom yáaniri íipidenáté Fares. Fares yáaniri íipidenáté Judá.
34 Judá yáaniri íipidenáté Jacob. Jacob yáaniri íipidenáté Isaac. Isaac yáaniri íipidenáté Abraham. Abraham yáaniri íipidenáté Taré. Taré yáaniri íipidenáté Nacor.
35 Nacor yáaniri íipidenáté Serug. Serug yáaniri íipidenáté Ragau. Ragau yáaniri íipidenáté Peleg. Peleg yáaniri íipidenáté Heber. Heber yáaniri íipidenáté Sala.
36 Sala yáaniri íipidenáté Cainán. Cainán yáaniri íipidenáté Arfaxad. Arfaxad yáaniri íipidenáté Sem. Sem yáaniri íipidenáté Noé. Noé yáaniri íipidenáté Lamec.
37 Lamec yáaniri íipidenáté Matusalén. Matusalén yáaniri íipidenáté Enoc. Enoc yáaniri íipidenáté Jared. Jared yáaniri íipidenáté Mahalaleel. Mahalaleel yáaniri íipidenáté Cainán.
38 Cainán yáaniri íipidenáté Enós. Enós yáaniri íipidenáté Set. Set yáaniri íipidenáté Adán, yái asìali Dios idàbéericaté.