27
Jesús es entregado a Pilato
1 Amalácaalíté nawicáu, yá macáita sacerdote íiwacanánái abédanamata náiwitáise náapicha níái judío íiwacanánái béeyéica nanúanápiná Jesús.
2 Yá nadacùaca náichawa Jesús. Néese natécani Pilato yàatalé, yái gobernador romanosàiri icuèricaté Judea yàasu cáli.
La muerte de Judas
3 Néeseté Judas, yái itéericaté nía Jesús yàatalé náibàacaténáni, yá Judas iicáca natéca Jesús nadacuèrimi, gobernador romanosàiri yàatalé nasutácaténá gobernador ichùulìanápiná úwinái inúaca Jesús. Iná Judas, iicácáiná nanúanápináté Jesús, yá achúmaca Judas íináidacawa iwàwawa, báawaca iicáca yái imàníinácaté. Yá Judas iwàlùacawa nàatalé níái sacerdote íiwacanánáica, nía nacái judío íiwacanánái béeyéica. Yá Judas iwàwacaté yèepùadaca nalí yái plataca nèericaté irí itéenácaté nía Jesús yàatalé náibàacaténáni, níái treinta namanùbaca moneda plata cawèníiyéi báinúaca quéeri iwènicatáica.
4 Judas íimaca nalí:
—Nuèpùadacué pirí yái plataca ipíchaná cabáyawanáca núa ìwalíise. Nudéca numànica nubáyawanáwa nutéenácué pía yàatalé píibàacaténáni pinúanápinácuéni, yáara asìali mabáyawanéerica —íimaca yái Judasca. Quéwa náimaca Judas irí:
—¡Canápináta walíni cabáyawanáanáca pía! ¡Pìasu wawàsicatéera! —náimaca.
5 Iná Judas yúucaca íichawa níái monedaca templo irìculé. Néese yàacawa. Yá idacùaca icanápi ìwalíisewa yéenúlusi iyú idacuèricaté chènuníise. Yá ipisìacawa chènuníise, yéewacaténá yéenúlusi isidùa icanápi, yá yéetácawa.
6 Néese sacerdote íiwacanánái ìwacáidaca níái monedaca Judasmi yúuquéericaté íichawa templo irìculé. Yá náimaca:
—Idéca yeedáca iríwa yái plata imàacacaténá nanúaca asìali, íná casacàaca Dios iicáca yái plataca. Canátacué yéewaná wamàacaca Dios iríni ofrenda iyú —náimaca.
7 Iná náináidacawa nawènìanápiná cáli Judasmi yàasu plata iyú, abéeri cáli íipidenéeri Campo del Alfarero (íimáanáca “yàasu cáli, asìali imàníirica mapuwáa”). Néese nadécanáami nawènìacani, yá namàacaca yái cáli nabàlìacatalépiná yéetéeyéimiwa càmíiyéica judío.
8 Iná Jerusalén ìyacàlená mìnanái néemìacáináté càinácaalíté namànica Judas yàasu platami iyú, yá nàaca íipidená yái cálica Campo de Sangre (íimáanáca “Irái yàalu”) Judasmi yeedácáináté iríwa yái plataca imàacacaténáté nanúaca asìali. Mamáalàacata cài náimaca ìwali yái cálica, àta siùca nacáide.
9 Càité macáita ichàbacawa càide iyúwaté profeta itànàanáté tàacáisi Dios inùmalìcuíse, abéeri néená níái profeta ìyéeyéicaté profeta Jeremías yéetácadénáamitéwa. Yái profeta íimacaté: “Needáca treinta namanùbaca moneda plata cawèníiyéi, yái asìali iwènináami càide iyúwa israelita íiwacanánái ipáyaidáaná nawènìacaténá asìali nàasu wenàiwicapinácawa.
10 Yá nawènìaca cáli platami iyú, yàasu cáli yái asìali imàníirica mapuwáa, càide iyúwa Wacuèriná Dios ichùulìaná núa”, cài íimacaté yái profetaca Dios inùmalìcuíse.
Jesús ante Pilato
11 Néeseté natéca Jesús gobernador romanosàiri yàatalé, yá gobernador isutáca yéemìawa Jesús. Gobernador íimaca Jesús irí:
—¿Píatasica judío icuèrinápiná? —íimaca. Néese Jesús íimaca:
—Báisíta, núacani, pidéca cài píimaca —íimaca yái Jesúsca.
12 Néese sacerdote íiwacanánáica, nía nacái judío íiwacanánái béeyéica idècunitàacá nacháawàaca Jesús iináwaná ìwali mamáalàacata, yá masànacata náicha Jesús, éwita càmicáanítaté imàni ibáyawanáwa iyúwa nacháawàaná iináwaná ìwali.
13 Iná yái Pilato gobernadorca isutáca yéemìawa Jesús. Yá íimaca Jesús irí:
—¿Cáná càmita picàlida nulí piináwanáwa? Péemìa nacháawàaná piináwaná ìwali manùba wawàsi ìwalíise —íimaca yái Pilatoca.
14 Masànata quéwa yái Jesúsca, càmita icàlida iináwanáwa gobernador irí, ibatàa abéeri tàacáisi pináta. Iná yái Pilato gobernadorca íináidacawa manuísíwata iicáidaca Jesús irí.
Jesús es sentenciado a muerte
15 Camuí imanùbaca judíonái imànicaalíté Pascua yàasuná culto, yáté gobernador romanosàiri iwasàaca abéeri presoíri judíonái irípiná càiríinácaalí presoíri nawàwéeri.
16 Néenialíté ìyaca caináwanéeri presoíri íipidenéericaté Jesús Barrabás.
17 Néese idécanáami judíonái nàwacáidáyacacawa Pilato yàatalé, yá Pilato isutáca yéemìawa nía:
—¿Càiríinácaalícué náicha piwàwa nuwasàaca pirí, Barrabástasica, càmicaalí nacái, Jesús áibatasica, yái náiméerica ìwali Mesíascani, yái nacuèrinásàirica Dios ibànuèrica nalí? —cài íimaca yái Pilatoca.
18 Pilato icàlidaca nalíni, yáalíacáinátéwa báawaca judío íiwacanánái iicáca Jesús, máinícáiná cayábaca macái wenàiwica naicáca Jesús, íná judío íiwacanánái náibàacaté Jesús nacháawàacaténá iináwaná ìwali gobernador irí.
19 Néese idècunitàacá Pilato yáawinacawa ìyaca néré yàasu manuíri yàalubáisi íinatawa, yá Pilato yàacawéetúa ibànùaca irí tàacáisi. Yá úumaca irí: “Piwasàa caquialéta yáara asìali mabáyawanéerica, núamacanicáiná táiyápi bàwina. Yá núamacani irìcuíse máiní cáaluca núa manuísíwata Jesús ìwalíise, ipíchaná pimànica irí báawéeri”, cài ubànùaca tàacáisi ùacawéeri Pilato iríwa.
20 Quéwa sacerdote íiwacanánái, nía nacái judío íiwacanánáica nawènúadaca manùbéeyéi wenàiwicanái íiwitáise nasutáanápiná Pilato íicha iwasàacaténá nalípiná Barrabás, ichùulìaca nacái yàasu úwináiwa nanúanápiná Jesús.
21 Néese gobernador Pilato isutáca yéemìawa nía àniwa:
—¿Càiríiná asìali pucháibéeyéica íicha piwàwacué numàaca yèepunícawa pirícué? —íimaca. Néese náimaca:
—¡Piwasàa walí Barrabás! —náimaca.
22 Pilato isutáca yéemìawa nía:
—Néeni, nuwasàacaalícué pirí Barrabás, ¿càinásicué piwàwa numànica Jesús irí, yái píiméericuéca ìwali, Mesíascani, yái picuèrinápináca? —íimaca. Néese macáita náimaca:
—¡Pitàtàacuéni cruz ìwali! —náimaca.
23 Néese Pilato isutáca yéemìawa nía:
—¿Cáná? ¿Càinásica báawéeri idé imànica? —íimaca yái Pilatoca. Quéwa nèepùa néemíanícawa:
—¡Pitàtàacuéni cruz ìwali! —náimaca.
24 Atata Pilato yáalíacawa càmita yáalimá iwènúadaca náiwitáise, iicáca nacái máiní calúaca nía cachàiníwanái mamáalàacata nawàwáanápináté namànica ùwicái gobierno íipunita yàcalé irìcu. Iná Pilato ichùulìaca yàasu wenàiwicawa itéenápiná irí úni. Yá Pilato íibaca icáapiwa manùbéeyéi wenàiwica naicápiná yáasáidacaténá nalí yáawawa càide iyúwa canáca nacáiri ibáyawaná Jesús ìwalíise, quéwa cabáyawanéeri mamáalàacatani yái Pilatoca. Yá Pilato íimaca nalí:
—Canáca nubáyawaná pinúanácué yái asìalica. Pìasu wawàsitacué pinúani —íimaca yái Pilatoca.
25 Macáita wenàiwicanái náimaca irí:
—¡Wía cabáyawanéeyéica ìwalíise, wéenibe nacái! —náimaca.
26 Iná Pilato iwasàaca nalí Barrabás. Néese ichùulìaca yàasu úwináiwa nacapèedáidaca Jesús mabàleta cachàiníiri cabèesi iyú. Nadécanáami nacapèedáidaca Jesús báawanama àta íimami ichalàacatalétawa íicha, yá Pilato yèepùadacani úwinái irí natàtàanápináni cruz ìwali.
27 Néese gobernador yàasu úwinái natéca Jesús Pilato icapèe manuíri néré, bàacháwa irìculé. Yá namáidaca macáita néenánáiwa úwináica nàwacáidáyacacaténáwa Jesús itéese.
28 Needáca Jesús ibàle. Yá náucaca ìwalíise cáaléeri ruana nacáiri quíiréeri càiride iyúwa romano icuèriná ibàle, nacuèriná naicácaténásatáni, quéwa naicáanícáita meedá Jesús iquíniná.
29 Néese namànica tuíri culèpi nacáiri icàyuwaniná càiride iyúwa romano icuèriná yàasu corona. Yá náiyàaca corona Jesús íiwita ìwali. Namàacaca sitùa Jesús icáapi yéewápuwáiséeri irìculé càide iyúwaté romano icuèriná idènìaná yàasu àicu oroíriwa. Néese nabàlùacawa nàuluì ipùata iyúwa Jesús irí càide iyúwa nàaca nacáicaalí icàaluíniná quéwa naicáanícáita meedá iquíniná. Càmita báisíiri iyú nàa icàaluíniná. Yá náimaca irí:
—¡Casíimái piwàwa, pìyaca manùba èeri, píasa judío icuèrinásàirica! —náimaca, càide iyúwaté romano íiwitáise natàidáaná nacuèrináwa, naicáanícaténá meedá Jesús iquíniná.
30 Nàapìsáidacani, yá needáca sitùa icáapi íicha, yá nanúadáidaca íiwita ìwali sitùa iyú.
31 Idécanáami cài naicáaníca Jesús iquíniná, yá needáca íicha yái ruana nacáiri quíiréerica. Néese náiyàaca ìwali ibàle, yá natéca natàtàacaténáni cruz ìwali.
Jesús es crucificado
32 Nàacanáamiwa capìi íicha, càmita yéewa Jesús iwáacutaca yàasu cruz, canácáiná quirínama ichàini, úwináicáiná icapèedáidacani báawanama. Iná úwinái íibàaca asìali íipidenéerica Simón, Cirene ìyacàlená néeséeri. Yá nachùulìaca Simón iwáacutaca cruz Jesús irípiná.
33 Natéca Jesús méetàuculé Jerusalén ìyacàlená íicha. Nàanàacaté Gólgota néré (íimáanáca “Iiwitasi yáapimi ìyacatalé”).
34 Yá nawàwacaté nàaca Jesús ìira uva ituní ipuíri, nèewìadéerica dabé yèewi íipidenéeri hiel wéebacaténá Jesús iiná ipíchaná máiní yùuwichàacawa cruz ìwali. Quéwa, idécanáami yáalimáidaca achúmáanata, yá càmíirita ìira náichani.
35 Idécanáami úwinái natàtàaca Jesús cruz ìwali, yá náibàaca ibàlemi, náucaca náichawa suerte naseríacaténá nalíwáaca Jesús ibàlemi.
36 Néese úwinái iyamáa yáawinacawa néré nacùacaténáni ipíchaná áibanái yàanàaca yàatalé.
37 Nachanàidaca tàacáisi cruz ìwali Jesús íiwita iwicáubàa. Yái tàacáisi icàlidacaté cáná yéewa nanúacani. Yá tàacáisi íimaca: “Yácata Jesús, yái judío icuèrináca”, íimacaté yái tàacáisica.
38 Natàtàaca nacái pucháiba cayéedéeyéi cruz ìwali mawiénita Jesús irí. Abéeri cruz ibàlùacawa Jesús yéewápuwáise, áiba cruz nacái ibàlùacawa apáuwáise Jesús irí.
39 Níái ichàbéeyéicawa néenibàa àyapulìcubàa natàaníca Jesús ìwali báawéeri iyú, nacusúadaca náiwitawa irí naicáanícaténá iquíniná.
40 Yá náimaca irí:
—¡Píata imáalàidéeripinása templo, imichàidéeripinása nacái àniwani máisiba èeri irìcu, pichàiniada píawawa yéetácáisi íicha ipíchaná péetácawa! ¡Báisícaalí Dios Iirica pía, yá piricùawa cruz íicha! —náimaca naicáaníca Jesús iquíniná.
41 Càita nacái naicáaníca Jesús iquíniná níái sacerdote íiwacanánáica, nía nacái yéewáidéeyéica wenàiwica templo irìcu, nía nacái judío íiwacanánái béeyéica. Náimaca nalíwáaca:
42 —Ichùnìacaté áibanái ipíchanáté néetácawa, quéwa càmita yáalimá ichàiniadaca yáawawa yéetácáisi íicha. Báisícaalí Israel itaquénáinámi icuèrinácatáni, ¡yásí yáalimá iricùacawa cruz íichatá, weebáidacaténá itàacái!
43 Iimacaté manuícasa íináidacawa iwàwawa Dios ìwali, íibàacaténása nacái iwàwawa Dios iwéré Dios icùanápináténi báawéeri íicha. Quéwa báisícaalí cáinináca Dios iicácatáni, ¡yá Dios ichàiniadacatáni yéetácáisi íicha ipíchaná yéetácawa! ¡Iná càmita yéewa Dios Iiricani càide iyúwaté icàlidáaná ichìwawa! —náimaca naicáaníca Jesús iquíniná.
44 Nía nacái cayéedéeyéica natàtèeyéica cruz ìwali mawiénita Jesús irí, natàaníca nacái ìwali báawéeri iyú.
Muerte de Jesús
45 Néeseté machacànicaalíté èeri, yá catáca macáita chái èeri irìcu máisiba horapiná catáca, àta las tresta táicalé.
46 Yásí horaquéi a las tres Jesús imáidaca cachàiníiri iyú itàacái iyúwa. Yá íimaca Dios irí: “Elí, Elí, ¿lema sabactani?”, íimaca yái Jesúsca. (Yái tàacáisi íimáanáca: “Nucuèriná Dios, Nucuèriná Dios, ¿cánásica pimàaca núa abéerita?” cài íimáanáca.)
47 Abénaméeyéi néená níái ibàluèyéicawa néré néemìacáináni, yá náimaca nalíwáaca:
—Yái asìali imáidaca ìyaca profeta Elías —náimaca.
48 Yá abéeri náicha yàaca yeedáca esponja wáluma nacáiri íisapiadacaténáni uva ituní iyú càaméeri ìiracaná. Yá idacùaca esponja isàbéerica sitùa ipùatalìcu. Néese imichàidacani mawiénita Jesús inùma irí, yéewacaténá Jesús ibèrùacani.
49 Aibanáita quéwa yáapichéeyéi náimaca irí:
—Tàacáwa, wacùacuécani waicáwa Elías yàanàacaalí yeedácani cruz íicha —náimaca naicáaníca Jesús iquíniná.
50 Néese àniwa Jesús imáidaca cachàiníiri iyú, yá imàacaca icáucawa yàacawa iiná íichawa.
51 Jesús yéetácanacáitawa, yáta manuíri yáawàanáca templo irìcuírica icacanácawa bamuchúamibàa cáli iwérénama, pucháibawaca yèewi, yái yáawàanáca ibàlièrica mabáyawanéeri Dios ìyacatáica wenàiwicanái ituí íicha. Yá icacanácawa chènuníise cáli iwérénama, yái yáawàanáca. Cáli icusúaca nacáiwa. Yá íba manuínaméeyéi nacái nasubèriacawa cáli icusúacái iyú.
52 Yáta madécaná càliculìi inùma nàacùacatéwa, yá nacáucàacawa madécaná yeebáidéeyéicaté Dios itàacái, níái yéetéeyéimicatéwa.
53 Néesetécáwa namusúacawa càliculìi irìcuíse idécanáamité Jesús imichàacawa yéetácáisi íicha. Yá nawàlùacatéwa Dios yàasu yàcalé irìculé, yái Jerusalén ìyacàlenáca, yáté madécaná wenàiwica naicáca nía néré.
54 Néese úwi íiwacaliná, nía nacái yáapichéeyéica icuèyéicaté Jesús, naicácáiná cáli icusúacawa, yái áiba wawàsi ichàbáaná nacáiwa, yá cáaluca nía báawanama. Yá náimaca nalíwáaca:
—¡Báisícata yái asìalica Dios Iirica! —náimaca.
55 Nàyaca nacái néré manùba inanái iicáidéeyéica ìyaca Jesús irí déecuíseta quéwa. Níái inanáica nayúudàacaté Jesús yèepunícaalítéwa Galilea yàasu cáli íicha Jerusalén ìyacàlená nérépiná.
56 Uyaca nèewi María Magdalenaca. Aiba María nacái ìya néré úái náatúaca, níái Santiago, José nacái. Aiba inanái nacái ìya néré úái Zebedeo yéenibe yáatúaca.
Jesús es sepultado
57 Néeseté catáca yàacawa, yá abéeri càasuíri yàanàaca íipidenéerica José, Arimatea ìyacàlená mìnali. Yái Joséca yeebáidacaté Jesús itàacái.
58 Yá José yàaca iicáca Pilato gobernador yàatalé. Yá isutáca Jesús iinámi Pilato íicha. Néese Pilato ichùulìaca namàacaca José itéca Jesús iinámi.
59 Ináté José yàacawa cruz néré, yeedáca Jesús iinámi, yá yéepùacani masaquèeri wáluma linoíri iyú, càide iyúwa wáiwitáise ìyáaná, wía judíoca.
60 Yái José idènìaca yàasu càliculìi wàlisàiwa. Yá irìadaca Jesús iinámi càliculìi irìculé. Yái càliculìica áibanái íiquéericaté dúli ibàlài irìcu, yéewacaténá càliculìicani, càide iyúwa capìi imàdáaná. José, áibanái nacái idécanáami nabàlìaca càliculìi inùma manuíri íba iyú, yá nàacawa íicha.
61 Quéwa María Magdalena, áiba María nacái nayamáacawa néré, náawinacáwacawa abéemàawáise càliculìi íicha.
La guardia ante el sepulcro de Jesús
62 Néeseté mapisáita àniwa, yái sábado judíonái iyamáidacatáicawa, sacerdote íiwacanánái, fariseonái nacái nàacawa Pilato gobernador yàatalé, yái romanosàiri icuèricaté nàasu cáli.
63 Yá náimaca irí:
—Wáiwacali, pía icuèrica wía, wadéca wawàwalica yái íimáanácaté yáara cachìwéerica idècunitàacá cáucani. Iimacaté imichàanápinácatéwa yéetácáisi íicha máisiba èeri irìcu.
64 Iná pichùulìa úwinái nacùaca cayábani yái càliculìica àta imáalàacatáitawéi máisiba èeri ipíchaná yéewáidacalénái yàanàaca táiyápi yá nayéedùaca iinámi càliculìi irìcuíse, ipíchaná nacái nacàlidaca nachìwawa wenàiwicanái irí idéenáca imichàacawa yéetácáisi íicha. Níacáiná yéewáidacalénái nacàlidacaalí iináwaná idécasa imichàacawa yéetácáisi íicha, yásí máiní yáawanáica báawaca íichani yái quéechéeri chìwáica yái nacàlidáanácaté nachìwawa ìwali Mesíascasani, yái judío icuèrinápináca —náimaca.
65 Néese Pilato íimaca nalí:
—Pidènìacuéca úwinái pichùulièyéipiná icùaca càliculìi. Pìacué pibàlìacani picùacué píalimáanáta cayábani, yái càliculìica, ipíchaná áibanái yàanàaca néré —íimaca yái Pilatoca.
66 Néese nàacawa càliculìi néré. Yá nachanàidaca sello íyanási nacáiri íba ìwali, yái manuíri íba nabàlièrica iyú càliculìi inùma. Canáca yéewaná wenàiwica iwàlùacawa càliculìi irìculé càmicaalícáwa imàdáida sello quéechacáwa, yái sello íyanási nacáiri nachanàidéerica càliculìi inùma ìwali. Yá namàacaca néré nacái úwinái icuèyéipináca càliculìi ipíchaná áiba wenàiwica iwàlùacawa néré.