Kitab Yunus
Crita Singkat
Kitab Yunus ni crita tentang Tuhan pu printa sama Yunus dia. Yunus ni de satu orang nabi, de asal dari negara Israel Utara.
Waktu Yunus de hidup, orang-orang Israel dong musu besar skali sama orang-orang Asyur. Trus, orang Asyur dong pu ibukota tu kota Niniwe. Orang-orang Asyur yang tinggal di Niniwe tu dong paling jahat skali. Jadi, Yunus de dapa suru dari Tuhan untuk pigi tegur orang-orang Asyur yang tinggal di Niniwe untuk kas tinggal dong pu dosa-dosa smua. Kalo trada, nanti Tuhan hukum dong smua di situ. Karna orang-orang Asyur dong tu orang-orang Israel pu musu besar, sama karna dong tu paling jahat skali, bikin sampe Yunus de paling benci dong skali. Jadi de tra mau bikin apa yang Tuhan suru dia, de tra pigi ke Niniwe sperti yang de dapa suru, tapi de pigi lari ke kota Tarsis supaya de bisa jau dari Tuhan. De bikin begitu karna de tra mau orang-orang di Niniwe dong kas tinggal dong pu jahat. Karna de tau kalo dong kas tinggal dong pu jahat nanti Tuhan kas ampun dorang.
Kitab Yunus ini mo ajar tong smua tentang Tuhan Allah pu sayang sama manusia smua, biar tong smua su bikin dosa deng tra ikut yang Tuhan mau, sama sperti orang-orang di Niniwe. Tuhan De tu, Allah yang tra pili kasi. De sayang orang-orang yang bukan orang Israel sama sperti de sayang orang Israel. Tuhan de mo kas ampun orang-orang yang kas tinggal dong pu jahat baru minta ampun sama Dia.
Kitab Yunus pu crita bagi-bagi sperti ini:
Pasal 1:1-17 Crita tentang Yunus de dapa utus dari Tuhan untuk pigi ke kota Niniwe, tapi de lari jau dari Tuhan.
Pasal 2:1-10 Crita tentang Yunus de pu doa waktu de ada dalam ikan besar pu perut.
Pasal 3:1-10 Crita tentang Yunus de tegur orang-orang di Niniwe sama bagemana dong tobat dari dong pu jahat.
Pasal 4:1-11 Crita tentang Yunus de mara karna Tuhan tra jadi kas hancur Niniwe rata deng tana. Habis tu, Tuhan Allah kas tumbu tanaman yang de pu daun banyak untuk Yunus, untuk ajar dia untuk sayang sama smua orang.
Tuhan pu nama-nama di dalam kitab Yunus:
Bahasa yang orang pake untuk tulis kitab Yunus tu bahasa Ibrani. Dalam bahasa Ibrani ni, orang Israel biasa pake nama-nama yang beda-beda untuk bilang Tuhan pu nama. Di bawa ni ada daftar Tuhan pu nama-nama yang ada di kitab Yunus dalam bahasa Ibrani, bahasa Indonesia, sama bahasa Melayu Papua.
Bahasa Ibrani Bahasa Indonesia Bahasa Melayu Papua
Yahweh Tuhan TUHAN (Yunus 1:10)
Elohim Allah Allah (Yunus 3:8)
Yahweh Elohe Tuhan Allah TUHAN Allah (Yunus 4:6)
El Allah Allah (Yunus 4:2)
1
Yunus de tra bikin apa yang TUHAN suru
1:1-17
Dulu skali ada orang satu, de pu nama Yunus. De pu bapa nama Amitai. Satu kali begini TUHAN bicara sama Yunus, TUHAN bilang, “Yunus! Skarang ko pigi ke kota Niniwe, kota yang besar tu, trus ko tegur dong di sana, bilang dorang kalo Sa su tau dong pu jahat.”
Tapi Yunus de tra mau pigi ke Niniwe baru de ke Tarsis, karna de pikir biar de bisa jau dari TUHAN. Pertama, de ke kota Yafo, trus de ketemu kapal yang mo ke Tarsis. Langsung de bli tiket, naik kapal sama-sama deng anana bua kapal dong ke Tarsis. De mo ke Tarsis biar de bisa jau dari TUHAN.
4-5 Jadi suda dong pi layar, dong layar begini Yunus de turun ke dek yang paling bawa baru de tidur, de tidur sono skali. Begini TUHAN De kas turun angin besar di laut, bikin sampe ada badai. Badai besar itu yang hantam kapal sampe hampir kapal de hancur. Bikin sampe anana bua kapal dong pu takut apa, dong masing-masing bateriak-bateriak minta tolong ke dong pu dewa-dewa. Trus dong buang barang-barang yang ada di atas kapal tu supaya kas ringan kapal.
Waktu kapten kapal de turun ke dek yang paling bawa, de ketemu Yunus trus bilang, “Beee bisa eh, ko tidur sono begini? Bangun suda! Baru ko lagi berdoa minta tolong sama ko pu allah. Sapa tau ko pu allah de dengar baru de mo tolong tong biar tong smua tra mati di sini!”
Stela itu dong dua naik ke atas, begini anana bua kapal dong baku bicara satu deng yang lain. Dong bilang, “Suda, tong buang undi saja biar tong tau sapa yang bikin sampe kitong bisa kena susa begini.” Trus dong buang undi begini, Yunus yang kena, de yang sala. Baru dong tanya dia, “Ko ini sapa? Ko kerja apa? Ko asal dari mana? Dari kampung mana? Kastau torang, sapa pu sala yang bikin sampe tong kena susa begini?”
Trus Yunus de bilang, “Sa ni orang Ibrani. Sa semba TUHAN, Allah yang ada di surga, yang su bikin laut sama darat.” 10 Trus Yunus de crita sama dong, bagemana de lari dari TUHAN. Dengar Yunus pu jawaban bikin sampe dong smua takut skali. Baru dong bilang lagi sama Yunus dia, “Bisa tu ko bikin begitu?”
11 Waktu dong ada bicara, ombak tinggal tamba besar trus. Jadi dong tanya dia, “Tong bikin apa ko, supaya laut ini tedu?”
12 De bilang, “Karna sa su tau, kalo sa ini yang bikin sampe badai besar datang bikin susa kam. Jadi kam angkat buang sa ke laut suda! Kalo kam angkat buang sa ke laut, nanti laut de tedu baru tra bikin susa kam lagi.”
13 Tapi anana bua kapal tu dong tra mau buang Yunus de ke laut, jadi dong dayung kuat-kuat ke darat. Tapi tra bisa ke darat karna ombak tamba besar trus lagi. 14 Jadi dong berdoa sama TUHAN, dong bilang, “TUHAN, tong mohon, jangan bunu torang, karna tong buang orang ini ke laut. Trus TUHAN jangan hukum torang yang bunu orang ini kalo memang de ini tra sala. Karna smua yang jadi ni sperti apa yang TUHAN mau.”
15 Habis berdoa, anana bua kapal dong angkat buang Yunus ke laut, itu baru ombak besar-besar tu tedu. 16 Liat ombak besar-besar tu tedu itu yang bikin sampe dong smua takut skali sama TUHAN, jadi dong potong binatang untuk jadi persembahan ke TUHAN sama dong bikin janji sama TUHAN.
17 Waktu dong buang Yunus ke laut, TUHAN De suru ikan besar satu untuk datang telan Yunus. Trus Yunus de tinggal dalam ikan besar itu pu perut slama tiga hari tiga malam.
1:1 1:1 2 Raja-raja 14:25 1:17 1:17 Matius 12:40