12
Samana diyapim trigukunapa ispigangunata pitirqanllapa
(Mk 2.23-28; Lk 6.1-5)
Waq tyimpupim Jisusqa noqaykuna yach'akuqningunawan samana diyapi trigu tarpudupa ukunda riykarqayllapa. Chaymi noqaykuna yach'akuqningunaqa mallaqnashpa, pasaqshina trigupa ispiganda pitikushpa, qaqokushpa mikurqayllapa. Chaymi wakin farisiyu duktrinayuqkunaqa rikawashpallapa, Jisusta anyarqan:
—Liyninchiqpim kamachiwanchiq, samana diyapi ama trabajananchiq. Rikay, yach'akuqnikikunaqa kay samana diyapi qaqokushpa trabajaykanllapa, nishpa.
Chaymi Jisusqa chay farisiyukunata nirqan:
—¿Ima, manachu liyishqallapa kangi chay unay gubyirnu Dabid kumpañirungunawan mallaqnashpa rurashqandaqa? Chaqa payqam yaykurqan karpamanda adurana wasiman mikunata maskaq. Chay adurana wasipi ufrinda tandakuna kaqmi kurakunapaqlla karqan. Suqkunaqam mana atiqllapachu mikuytaqa. Piru chay Dabidqam kumpañirungunawan mana dirichuyuq kashpapis, chay ufrinda tandakunata mikurqanllapa. ¿Manachu Muysispa librunda liyishqallapa kangi? Chaypiqam nin: “Dyuspa adurana wasimbiqam kurakunaqa samana diyata mana gwardashpachu trabajanqallapa”, nishpa. ¿Chayshina trabajashpachu, paykunaqa uchata ruraykanllapa? Manám. Alliptam niykillapa, Dyuspa chay adurana wasinmandaqam noqa mas baliqqa kani. Chaqa Dyuspa Santu Librunmanda intyindishpaqach'i, kay nishqandaqa yach'angimanllapa: “Manam munanichu animalkunata wanchishpa, chay laya ufrindata qowanaykillapaqa. Ashwanmi munani suqkunata llakipanaykillapa”, nishpa.* Chayta intyindishpaqach'i, qamkunaqa kay mana uchayuqkunataqa mana wichupanaykitachu. Noqaqam Dyusmanda Shamuq Runa kashpa, samana diyapa dwiñun kani. Chaymi atini kamachikuyta: Kaymi alli ichu kayqam mana allichu, samana diyapi rurananchiqqa, nishpa.
Jisusmi kach'akachirqan suq qendishqa makiyuq runata
(Mk 3.1-6; Lk 6.6-11)
Jisusqam chay kashqayllapamanda rishpa, sinaguga wasiman yaykurqan. 10 Chaypim karqan suq qendishqa makiyuq runa. Chaymi wakin isrraylinukuna Jisusta munashpa dimandayta, yanqa tapurqanllapa:
—Mayá, ¿Dyusqachu kamachiwanchiq samana diyapi suq qeshyaqta kach'akachinanchiq ichu mana? nishpa.
11 Chaymi Jisusqa chay tapuqkunata nirqan:
—Mayqannikipa suq wishayki samana diyapi seqaptin suq pusumanqa, ¿manachu das surqongiman? 12 Kanan suq runaqam suq wishamandaqa masta balin. Chaymi liyninchiq dijawanchiqllapa, samana diyapi runa masinchiqkunata allita rurananchiqllapa.
13 Chaymandaqam chay chaki makiyuq runata nirqan:
—Chutay makikita, nishpa.
Chaymi runapa makinqa chaki kashqanmanda das allinyarqan, chay suq ladu makin allin kaqshinana. 14 Piru chay farisiyu duktrinayuqkunaqam chay uras sawaman lluqshishpa, kunanakurqan, Jisusta wanchinanllapa.
Dyuspaq unay rimaq Isayiyasmi Jisuspaq kayshina yach'achikushqa karqan
15 Chay farisiyukuna kunanakuptinqam, Jisusqa yach'arqan. Chaymi chay sinaguga wasimanda lluqshishpaqa, paykunamanda akrakashpa, suq ladumanna rirqayllapa. Piru ancha achka runakuna, warmikunam sigirqanllapa. Kanan Jisusqam yumbay qeshyaqkunata kach'akachishpa, 16 kayshina kamachirqan:
—Amakish suqkunataqa parlachingichu: “Jisusmi kach'akachiwashqa”, nishpaqa.
17 Chayshina Jisus niptinmi, Dyuspaq rimaq Isayiyas nishqan kumplirqan. (Chaqa Isayiyaspa librumbim Tayta Dyus Churimbaq kayshina nishqa karqan):
18 Kaymi akrashqay yanapawaqqa. Paytam ancha kuyani. Paywanmi ancha kushikuni. Chaymi Ispirituyta qoptiy, payqa tukuy kay mundupi tiyaqkunata noqapaq rin yach'achiq: “Kayshinam Tayta Dyus allin justisyata rin ruraq”, nishpa.
19 Chay yanapawaqqam mana ni piwambis anyanakunqachu. Chaymi mana ni pipis rinchu uyaq kallikunapi anyanakuptinqa.
20 Ancha llakipakuq kashpam, chay manaraq allita kriyiqkunataqa mana rinchu wichukuq suq llawikaykaq kañatashinaqa. Chay ashlalla kriyiqkunataqam mana rinchu wanchiq salqayaykaq michatashinaqa. Chayshinam rin llakipakuq, malukunata binsishpa, allin justisyata ruranangaman.
21 Kanan yumbay nasyungunapi achka runa warmim paypi rinllapa yuyakuq, nishpa.*
Wakin runakunam nirqanllapa: “Jisustash dyablu yanapan”, nishpa
(Mk 3.19-30; Lk 11.14-23; 12.10)
22 Suq dyablum suq runaman yaykushpa sarkuyachishpa, muduyachishqa karqan. Chayraykum chay sarku mudu runata Jisusman apamuptinllapa, payqa kach'akachirqan. Chaymi chay runaqa atirqanna chapakuyta, parlayta. 23 Chayraykum payta rikaqkunaqa ancha ispantashqata kayshina tapunakurqanllapa:
—¿Kay Jisusqachuraq chay unay gubyirnu Dabidpa Karu Willkan chay shamunambaq Washadurninchiq? nishpa.
24 Chayshina tapunakuptinmi, farisiyu duktrinayuqkunaqa uyashpa nirqan:
—Kay runaqam mana payllachu dyablukunataqa qatin. Chay mas pudirniyuq dyablu Bilsibu yanapaptinmi, atin qatiytaqa, nishpa.
25 Jisusqam chay yuyashqanllapata yach'ashpa, kayshina nirqan:
—Mayqan nasyumba awturidarninguna paykunapura pilyanakushpaqash', chingachinakunman. Suq llaqtapi ichu suq ayllupi paykunapura pilyashpaqam, ushyanakunman. Maychikapisch'i mana atinmanllapachu duraytaqa. 26 Chayshinallam chay Satanaspis dyablu masingunawan pilyashpaqa, mana atinmanchu suqkunata binsiyta. Chayshinaqach'i limpu chingachinakunman. 27 Qamkunaqam noqapaq ningillapa: “Dyablu Bilsibu yanapaptinmi, qatin dyablukunataqa”, nishpa. Chayshina kaptinqa ¿chay kikin Bilsibuchu yanapan wakin yach'akuqnikitapis, dyablukunata qatinambaqqa? ¡Manám! Chaymi paykuna rikachishungillapa qamkuna pandashqaykitaqa. 28 Chaqa Dyuspa Santu Ispiritunmi noqataqa yanapawan, dyablukunata runakunamanda qatinaypaqqa. Chaymi allita yach'anchiqllapa: Dyuspa pudirninqam ch'ayamuykanna qamkunaman, nishpa.
29 ’Chaqa suq qoch'ikuq runaqam mana atinchu dasqa qoch'iyta imangunata suq ancha wapu runataqa. Chay qoch'ikuqqam puntata chay wapu runata binsishpa, alli alli ch'aqnashparaq, atin qoch'iyta imandaqa. (Chay runashinam noqapis dyabluta binsishpa, runakunata, warmikunata qoch'ini washanaypaq), nishpa. 30 Jisusqam nirqambis:
—Chay mana yanapawaqqam kuntrawaykan. Chaymi mana yanapawanchu, runakunata, warmikunata tandanaypaqqa. Ashwanmi tandashqaykunataqa shikwaykan. 31 Chayshina kaptimbismi, Dyusqa runakunapa tukuy laya uchangunata rin pirdunaq. Piru Dyuspa Santu Ispiritunda kuntrashpa rimaqkunataqam mana rinchu pirdunaq. 32 Chaqa mayqan kuntrawaqtam Tayta Dyusqa atin pirdunayta. Piru Santu Ispiritunda kuntrashpa rimaqkunata mana rinchu pirdunaq, ni kay bidapi, ni suq bidapi.
Jisusmi nirqan: “Suq runa rurashqanqam suq yurapa puqoyninshina”, nishpa
(Lk 6.43-45)
33 ’Suq allin yuraqam allinda puqon. Piru suq mana baliq yuraqam mana baliqta puqon. Chaqa suq yurataqam riqsinchiq puqoyninmanda. 34 ¡A, farisiyu duktrinayuqkuna, qamkunaqam kulibrakunapa wawanguna kangillapa! ¡Malukuna kashpam, mana atingillapachu allikunata rimaytaqa! Chaqa shimikillapaqam shunqoykillapapi kaqkunata riman. 35 Chaymi allin runaqam shunqombi allita yuyashpa, allita riman. Piru malu runaqam, shunqombi mana allita yuyashpa, chayshinalla mana allikunata riman. 36 Chaymi niykillapa, jwisyu diyapiqam yumbay ringillapa kwintata qoq chay mana baliq rimashqaykipaq. 37 Chaymi chay rimashqaykimanda Dyusqa jusgashushpa, rin nishuqllapa: “Uchayuqmi kangi”, ichu “Manam uchayuqchu kangi”, nishpa.
Malu runakunam Jisusta nirqanllapa, suq milagruta ruranambaq
(Mk 8.12; Lk 11.29-32)
38 Jisukristu chayshina niptinmi, wakin farisiyu duktrinayuqkunaqa Muysispa liyningunata yach'achikuqkunawan Jisusta nirqanllapa:
—Yach'achikuq Taytitu, munanillapam suq milagruta ruranaykipaq, nishpa.
39 Chaymi Jisusqa paykunata nirqan:
—Qamkunaqam ancha uchayuq kashpa, Dyusta mana munangillapachu kasuyta. Kanan munangillapam suq milagruta rikayta. Piru manam rurashaqchu qamkuna munashqaykitaqa. Ashwanmi kayshina kanqa. Manchu unay tyimpupi Dyus rurarqan suq milagruta paypaq rimaq Junaswan. Chay laya milagrutallam Dyusqa noqawambis rin ruraq, qamkuna rikanaykiqa. 40 Chaqa Junasqam suq ancha atun piskadupa ukumbi kimsa diya, kimsa tutata karqan. Chayshinallam noqapis kimsa diya, kimsa tutata uku allpapi rini kaq. 41 (Chaymandaqam chay Junasta piskadu wichukuptinqa, rirqan Ninibi llaqtaman, Dyuspaq yach'achikuq.) Chayshina Junas yach'achikuptinmi, chay ninibinukunaqa uchangunata dijashpa, Dyustana kasurqanllapa. Chaymi jwisyu diyapiqa chay ninibinukuna qamkuna farisiyukunata, qamkuna Muysispa liyningunata yach'achikuqkunata rin shimbishuqllapa: “Qamkunaqam ancha uchayuqkuna kangillapa”, nishpa. Chaqa chay Junasmanda mas pudirniyuq kaptiypismi, mana kasuwangillapachu. 42 Chay jwisyu diyapim Saba nasyumba gubyirnambis kawsamushpa, kay tyimpumanda kaqkunataqa rin shimbishuqllapa. Chaqa chay gubyirna warmiqam ancha karu nasyunmandapacha shamurqan, chay yach'ayniyuq gubyirnu Salumun yach'achikushqanda uyaq. Piru kaypi Salumunmanda mas yach'ayniyuq kaptiypismi, mana munangillapachu uyawaytaqa.
Suq dyablum kutirqan Dyuspi mana kriyiqman
(Lk 11.24-26)
43 ’Suq dyablum suq runamanda lluqshishpaqa, rin puriq chuncha lugarkunaman, maskashpa maypi tiyanambaq. Piru mana tarishpa tiyanandaqam, chay runa lluqshishqanmanda kaqpaq yuyashpa nin: 44 “¡A, paymanlla kutirishaq!” nishpa. Chayshina yuyashpa, kutirishpaqam, chay runataqa tarin suq illaq wasi pichadutashina. 45 Chaymi rin riq apamuq mas dyablu masingunata. Chaymi chay punta dyabluqa syiti dyablukuna mas fiyuta tarishpa, apamun chay runaman. Chayshinam suq trupa dyablukunapa ispiritunguna chay runamanqa yaykunllapa, wasipishina tiyaq. Chaymi chay runaqa ashla malu kashqanmandaqa mas maluna tikrakan. Chayshinallam rin kaq kay malu runakunawambis, nishpa.
Jisusmanmi masanguna mamanwan ch'ayarqanllapa
(Mk 3.31-35; Lk 8.19-21)
46 Jisus runakunata parlachiykaptinmi, maman masangunawan ch'ayarqan. Chaymi paywan munashpa parlayta, sawapilla shuyaykarqanllapa. ˻ 47 Chaypi paykuna shuyaykaptinqam, suq runa Jisusta nirqan:
—Kay sawapim mamitayki masaykikunawan shuyashuykan. Anchash munanllapa parlayta qamwan, nishpa.˼
48 Chaymi Jisusqa chay willaqtaqa nirqan:
—¿Pitaq mamay? ¿Pitaq masaykunaqa? nishpa.
49 Chaymandaqam makinwan noqaykuna yach'akuqningunaman rikachikushpa, nirqan:
—Kaykunam mamitay, masaykunaqa. 50 Chaqa Tayta Dyus munashqanda kasuqkunam mamay, masaykuna, paniykunaqa, nishpa.
* 12:7 Oseas 6.6 * 12:21 Isaías 42.1-4