11
Yemboongeweloyi, Ngulo Damoni
(Matiyu 6:9-15; 7:7-11)
1 Nalu gulano, Yesus enesu nangge sungo yowoko oololo, nguno yemboongelo oode, yokootoni, kootusina enengo sulena oni gulado ombulo ewonggori. Ulungga Oo Bidodo Sembuli Sembunaye, ge noole nguya yemboongeweloyi damoni ngu etuyelo, Yondo enengo sulena oni etuyeloyingo ngundilolo ewonggori.
2-4 Ngundilo etoyi, Yesusndo gumi ewolo. Ye yemboongewelo naluno ngu, ye mete ngandiya eyi. Awa, noolendo gengo oowoongge ngu komo kundingiyi olini, ngulo ewelo eteto. Noolendo gengombo nalu oni simoo bale enengo soboyelooteku ngu komo ombuyalini, noole ewelo eteto. Noolengo oowali engge nga nalungga ngalomu, ko nalu bidodomo nguya yunololuwa. Oni gidalegado nooleno mbumbuwa tetenggoku ngulo noole kowuli ngu andangelo kapengo yewato. Ngundilo nangge, mete ye nguya noolengo kowulinayi andangeyunoya kapengo. Gedo oo biyomi noole tewooyeloweloyimbolo, nguno ma yowoosoolo oolouwelolo ewolo.
5-6 Yesusndo ko ewolo. Ye kewooloyemo nguno oni gula enengo dobooyibo, suwoo kewooloko oololo ewa. Doboone, ge oomanongoyingo kabusa nunolo ewa. Nolo doboone gula yowokononggo mayetoni, ngulo no oowali gula ene inoweloyi nguya kinilo ewolo.
7 Ya newendemo oningga, ngundo mande gumi ewa. Ge ndatelo ngulo suwoo kewooloko ombulo no yokutuneloote? Yamako kuli goodoowono. No nenengo simoonedodo yabano kuli welewooto. No ootookoolo oo ge gunoweloyi, ereremo kinilo ewolo.
8 No yeya eteno. Ene ngu oningga ngu enengo dobooyi oolengo ngulo ma ingolo, ngulo ene ootookoolo oo ma inowa. Ene ngu oningga yemboongelo eriritelo oolooteku ngulo ingolo, ene ootookoolo, oo bidodo eneno kini ngulo ewoku, ngu bidodo yolo inowa.
9 Ngu no yeno eteno. Ye Anutlo nowoondoye hamoomonggo oolo wenonolo, ngulo Anutno yemboongetoyigo, enendo oo ye yunowa. Ye oo erewelo ngu, ye oo kenowanggo. Ye oo ereweya ngu Anutno yemboongetoyi, enendo etuyelolo goosooyunowa.
10 Oni bidodo Anutno yemboongelogo oo yootenggo. Oni ene oo erewelo ngu, ene oo kenootenggo. Oni yamako udoni ngu, Anutndo yamako goosooyunoote.
11 Ye kewooloyemo nguno oni gula nangonimbo isolo etoni, ngu eweyimbo yowoolengolo, sile biyomingga yolo, nangoni inowa, bine? Kini.
12 Ene nangonimbo nu mindiyo etoni, eweyimbo yowoolengolo, oo biyomi budegoologa inowa, bine? Kini, ngundilo nguya ma tewa.
13 Ariya, ye oni biyomi melako oolootenggoku, ngundo yengo simooye ngu oo gomemu yunootoyi ngu, asa, yengo Awaye Sambono oolooteku nguno yemboongetoyi, enendo enengo Yuka Kundingiyi ngundo oo ulungga oolengo yengo melako onilo damoniye, ngu bidodo dagalo yunowalo ewolo.
Yesusndo Golemboolododo Ko Tetelo Ewolo
(Matiyu 12:22-30; Mak 3:20-27)
14 Yesusndo oo yuka biyomi gula manggowo kininggado oni gula yoyingomu owetoni toongetoni, oninggaku manggowo tango yetoni, mande ewolo. Ngundilo tetoni, simoo baledo ngu kenolo, ene soliyokolo ingondudu ulungga tewonggori.
15 Ene oni gidalegado ewonggori. Ene oo yuka biyomi oweteku, ngu oomboolo tabango ulungga oowooyi Biyelsebab (Setan) ngulo yanggangoni, ngunonggo ko tetelo ewonggori.
16 Oni gidalegado Yesus tewoongowelolo ewonggo. Sambolo onindo ma teweloyi gula teya etuyelootooga kenowato. Ngundilo kenolo ingowato, ge Anutndo sunggi yewolo.
17 Ene Yesusndo enengo ingonduduye ngu ingolo, ngulo elo ewolo. Ene mela oo sobosobo oni gulanangge ngulo oni simoo bale wesowootoni, wata elaya tetoni ngu, ngundo enengo nangge ebe utolo, ngu oningga ngulo koni ngu biyomi yewa. Ya gulananggemo oni simoongolo gula nowoondoye gulanangge kini wesowootoyi elaya tetoni ngu, ko gula goboolo teweloyi, ene ereremo kini. Asa, nondo Setan yanggangonimbo oomboolo biyomi owewonoku, ngu ngandilo nondo nenengo kone yombuliyowano. Ngu hamoo oolengo ngundilo kini.
18 Ngundilo ngulo, Setando enengo keyimo oni wesowooyelootoni elaya tetoni, ngundo enengo nangge ebe utolo ngu, enengo koni mandeni ngu ndatelo telogo, yanggango oluwa? Ene ereremo kini. Yendo noya etenggo. Nondo Biyelsebab (oowooyi Setan) oowooyimonggo oomboolo gidalega owetelo etenggo. Kini, no Setan yanggangonimonggo oo yuka biyomi ngu ma oweteno. Kini, no Anutlo yanggangonimbo oweteno. No ngulo eteno.
19 Ene nondo Biyelsebab oowooyimo ko ngundo no hooloowenelootoni, oo yuka biyomi gidalega owewanoku ngu, onendo yengo ko goboolo ngu hoolooweyelootoni, ene oo yuka biyomi ngu owetenggo? Ye ngundilo ingootenggoku ngu, asa yengo ko goboolo oo yuka biyomi owetenggoku ngu Setanlo yanggangonimbo nguya tetenggo? Hamoo oolengo kini.
20 Ene Anutlo yanggangoni, ngundo no hooloowenelootoni, ngunonggo no oo yuka biyomi ngu owetoowe ngu, ye ingowanggoku ngu, Anutndo nalungga enengombo sobowooteku, ngu yeno ombulo tunooteteku nga!
21 Ene oni yanggango gulado (Setan) enengo yani gome sobowoolo, sangga dowoolo oodoni ngu, enengo yanimo oo ngu bidodo gome oolengo oluwa.
22 Ene oni gula yanggango oolengo, ngundo mayelo ngu oni yanggangongga nguya ebe utolo, duge, sangga ooni ngu woosoolo yolo ngu, asa, ene mete uleni kumootoni, yanimo ulo, oo sitowi ngulo musiyo, ene watayi ingooteku ngulo wiyokolo, bayetelo dobooguli yunowa.
23 Oni no doboone kini ngu, ene noya mundi tete. Oni ene nolo kone ngulo newende gulanangge kini ngu, asa, ene kingo bulibali telo endeyooteku ngu, ene nolo doboone kini. Ewolo.
Oomboolo Biyomi Ko Ombuwolo
(Matiyu 12:43-45)
24 Yesusndo mande gula ewolo. Oomboolo biyomi, ngundo oni gula yokolo toongewa. Toongelo mela ariwoole endeyolo yade nguno musiyo ene kengelo oluweloyi musiyo gula ma kenolo ngu, ene ewa. No ko oololo nenengo yangga kuli oluwonoku, nguno ulo oluwanolo ewa.
25 Ene ngundilo elo, oololo yanggaku kenootoni, ngu yangga ngu onindo kitikata siyakiyolo yomosiyootoyi, kingo oodoni, gome tewolo.
26 Ngundilo telo, ene oololo oomboolo kandegula gidembolo elaya nguya yoyolo, ngu yanggano nguno ombuwonggori. Enengo yanggangoye ngu koleteloga ngu dagalo biyomi oolengo. Ene ngu oningga ngu koletelo bodaga biyomiyi oluwolo. Ene ataga ngu, ene biyomi oolengo telo oolootelo ewolo.
Oni Oni Teweloyi Ngu Yoweloyi Damoni
27 Yesusndo ngu mandega ngu etoni, simoo bale oowooyingga oolengo oluwonggori. Nguno bale gula ngu oni ngu kewooloyemo oluwoku, ngundo meno elo ewolo. Ngu balega ge yomoonggelolo nono gunoyingongga, ngundo enesu nangge kumana ulungga tewalo ewolo.
28 Ene Yesusndo mande gumi ewolo. Yo, ngundilo oni ngu, ene mande ingolo, nowoondoyemo hamoo telo, Anutlo mande ngu gome yolo dowoolo, keyootenggoku ngulo ene oni oni ulungga tewanggolo ewolo.
Oni Gidalega Damoni Sungo Oolengo, Onindo Ma Teweloyimbolo, Ngu Kenowelo Ewolo
(Matiyu 12:38-42; Mak 8:12)
29 Oni simoo bale ulungga mayelo gooboongootoyi, Yesusndo mande yunolo ewolo. Nga naluno oni simoo bale nga biyobiyomi. Ene damoni sungo oolengo onindo ma teweloyim kenowelo etenggo. Ene nondo ngu ooga ngu gula telo ma etuyelowano. Yonando mande oo teyingo ngu nangge etuyelowano.
30 Kulimi, Yona ngu Anutlo sunggi ngundilo telo, Niniwa oni simoo bale etuyelowolo. Ngundilo nangge, Anut Nangoni Oni Kilalongo nguya Anutlo sunggi ngundilo, ataga nga oni simoo bale nga etuyeloote.
31 Kootusina, Anutndo simoo bale wilikoyeloweloyi naluno nguno, mela ngalo oo sobosobo bale koleteyingo gula yowoko oolengomonggo, nga naluno simoo bale nga kondibo ootookoolo; enengo damoniye biyomi ngu yootunoyelowa. Ndatelo ngulo, ngu balega mela wengamo oo bidodo sobosoboga, ngundo ombulo, Solomonlo ingonduduni gome ngu etoni ingowolo. Ene ataga nga oningga nga oolooteku, ngando Solomonlo ingoyingoni ngu dagalo oolooteku nga! Bale sobosobo koleteyingongga, ngundo Solomonlo mandeni gome ingootoni, ene ye simoo bale ngano oolootenggoku, ngu nolo mandene ingowelo yokootenggo.
32 Anutndo simoo bale wilikoweloyi naluno nguno, Niniwa oni nguya nga naluno oni simoo bale ngaya ootookoolo, enengo damoniye biyomi ngu ewanggo. Ndatelo ngulo, Niniwa oni ngu Yonalo mandeni ingolo, ene nowoondoye yowoolengootoni, ene hamoo Anutlo ingowolo. Ene ataga nga oningga oolooteku, ngando ngu Yona dagate. (Yesus enengombolo eyingo). Ene ye oni simoo bale ataga oolootenggoku ngu nolo mande ma ingolo nowoondoye ngu ma yowoolengootelo ewolo.
Goweyebolo Solu
(Matiyu 5:15; 6:22-23)
33 Oni gulado solu (Lam) kalo yolo ya kosingeyimo ngundi kumbe oo gula newendemo ma oongoowa. Kini, oni solu kalo ngu, ene tunoo oolengo mindingootoyi, oni ya newendemo utenggoku, ngu nguya solu ngu gome kenowanggo.
34 Doongengge ngu gowege solu ngundilo. Gengo doongengge ngu gome metemi, ngundo gengo gowege moondege ngu bidodo yeni soludodo tete. Ene gengo doongengge ngu biyomi yetoni ngu, ngu gowege moondege ngu oolelidodo telo oluwa.
35 Ngulo ngu, ge ingondale te! Gengo solungga nowoondogemo oolooteku ngu gome sobowoolo. Kinitetoni ngu, gengo solungga ngu ooleli tewa.
36 Asa, gengo gowege ngu bidodo himi oodoni ngu, asa, gumisina ooleli kini. Gengo gowege moondege ngu bidodo himi, ngu solu (Lam) himi ngundilo oluwalo ewolo.
Parisi Oniya Mamana Mande Etuyeloyingo Oniya Damoni Biyomi Tewolo
(Matiyu 23:1-36; Mak 12:38-40; Luk 20:45-47)
37 Yesusndo mande ngu elo yokootoni, Parisi oni gulado Yesus enedodo oowali neweloyimbolo negongowolo. Ngundilo tetoni, Yesus ene ngu Parisi oningga, ngundo yano ulo oo neweloyi yabano bibitewolo.
38 Bibitelo oo netoni, Parisi oningga ngundo Yesus kenootoni ngu, ene kandeyi ma sonowoolo ngundo oo dowoolo netoni, ngulo ene ingondudu ulungga tewolo. (Moseslo mamana mandeno eteku ngu ma keyootoni ngulo gome gome kenowolo.)
39 Yesus Oo Bidodo Sembuli, ngundo ngu Parisi oningga ngulo ingonduduni ingolo ewolo. Ye Parisi oni ngu koondo toba ngu goweyi nangge sonowoolo yomosiyootenggo. Ene yengo nowoondoye ngu yakaka, ko, damoni biyomi, ngundo nangge hangelo ooloote.
40 Ye wenonoyingo oni! Anutndo ene oo goweyi sangani nangge bine yelo, ene newendedodo nguya ma yeyingo, bine?
41 Ene Anutndo nowoondoye yomosiyooteku ngu, ngulo ye nguya oni gula nowoondoye yunoya hooloowe. Onindo ngundilo kenolo ngu, ene ingowanggo. Gengo nowoondoge ngu gome nomboyi.
42 Ene ye Parisi oni, ye ingondale teyi! Ye ngu oo sookiyagoolo, suwe oo bidodo kono oolooteku, ngu kewoolo wesowoolo kande elaya ngulomu gula Anut inootenggo. Ene ye mande damoni gome nenengo ngu dagalo yokolo, nowoondoye Anut inoweloyi damoni ngu yokootenggo. Ye oo ngu yunoweloyi damoningga ngu mete tetenggo. Ene ye nowoondoye bidodo oolengo Anut inoweloyi damoningga ngu ma yokowelo.
43 Ye Parisi oni, ye gowugowulongo ye ingondale teyi! Yengo yambo yano ye koletelo oni doongeyemo bibitewelo gome ingootenggo. Ye oowali uliyoweloyi musiyomo, simoo baledo yeyoya bingaminayi eya okooyi elo gome ingootenggo.
44 Ye ingondale teyi! Yengo nowoondoye ngu oni mele goloongelo uteku musiyo ngundilo. Mele sanganimo ngu so uyi nakango oo gomemu ooloote. Ene mele newendemo ngu buwoo biyomi telo, ndindingo biyomi oolootelo ewolo.
45 Ngundilo etoni, mamana mande etuyeloyingo oni gulado Yesuslo mande gumilo ewolo. Oo etuyeloyingo oni, ge ngu mandega ngu nooledodo mande kootunayisina elo yimitoolo eteku ngu! Ewolo.
46 Yesusndo mande gumi ewolo. Ye mamana mande etuyeloyingo oni, ye ingondale teyi! Yendo mamana mande ulungga oolengo oni simoo bale yunootenggoku, ngulo ene oo kowuli ulungga oolengo ene koolowooweloyi ereremo kini. Ene yendo kandedibiye bodaga nguno yelo boda ma hoolooweyelolo kowuli ngu ma koolowootenggo.
47 Ye ingondale teyi! Yengo osi sambayebo Anutlo ingondudu eyingo oni, gidalega kingo yuleyi kumoowonggori. Ene yengo damoniye ngu osisambaye damoniye ngundilo. Ngulo ngu, ye meleye ngu nakayelootenggo.
48 Ngulo ngu, ye nguya enedodo damoniye gulanangge. Ngulo ye osisambaye mande damoniye biyomi ngulo etenggo. Yengo nowoondoye ngu damoningga teyingongga ngulo gome ingootenggo. Ene Anutlo ingondudu eyingo oni yuleyi kumoowonggori. Ye ngulo meleye komoongolo nakangootenggo.
49 Ngulo ngu, Anutlo ingonduduni gomemo ene kuli elo ewolo. Nondo nolo ingondudu eyingo oni, ko nenengo sulena kilalongo oni suleyelootoowe, eneno oolouwanggo. Enendo ngu yutolo, mandeye biyomi elo yumooyunolo, gidalega yuleyi kumoomukowanggo.
50-51 Ngulo ngu naluno, oni simoo bale nga osisambayebolo kowuliye yowanggo. Ene kuli Anutlo ingondudu eyingo oni yulewonggoku ombulo, nga naluno ngano nguya yulootenggo. Kulimi, Ebel uleyi kumooyingo, ngunonggo yade yade ombulo Sekarayiya nguya ulewolo. Sekarayiya ngu Tempel, yambo ya newendemo Anutno woolo yeyingo musiyomo uleyi kumoowolo. Ngulo kowuli ngu, ataga nga oni simoo bale oolootenggoku ngano, ngulo kowulini weti gumi ngu bidodo ataga yowanggo.
52 Ye mamana mande etuyeloyingo oni, ye ingondale teyi! Yendo Anutlo hamoo mande ngu oni bidodo ingoweloyingga ngu oongootenggo. Yengombo ngu ma keyolo ngulo ye oni gidalegado ingolo keyoweloyinggaku nguya oole goodooyunootenggolo ewolo.
53 Ngundilo elo yokolo, Yesus ngu yangga ngu yokolo, ene endesina ooletoni, mamana mande etuyeloyingo oniya, Parisi onidodo ngu mandega ngulo nowoondoye biyomi oolengo ingolo oluwonggo. Ngu naluno, ene damoni yelo Yesus uleyi kumooweloyi ngulo suwoo suwoo oole erewelo oo bidodo Yesus sumoo sumoo inolo oluwonggo.
54 Ene ngundilo telo, Yesus kenondadangelo sobowoolo endeyolo oluwonggo. Yesusndo mande biyomi guladilo gula manggowoomonggo etoni ngu, ingolo, ene ngunonggo dowoolo mande elo uleyi kumooweloyimbolo.