Ⅰ ଅନନ୍ତରଂ ସ ସମୁଦ୍ରତଟେ ପୁନରୁପଦେଷ୍ଟୁଂ ପ୍ରାରେଭେ, ତତସ୍ତତ୍ର ବହୁଜନାନାଂ ସମାଗମାତ୍ ସ ସାଗରୋପରି ନୌକାମାରୁହ୍ୟ ସମୁପୱିଷ୍ଟଃ; ସର୍ୱ୍ୱେ ଲୋକାଃ ସମୁଦ୍ରକୂଲେ ତସ୍ଥୁଃ|
Ⅱ ତଦା ସ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତକଥାଭି ର୍ବହୂପଦିଷ୍ଟୱାନ୍ ଉପଦିଶଂଶ୍ଚ କଥିତୱାନ୍,
Ⅲ ଅୱଧାନଂ କୁରୁତ, ଏକୋ ବୀଜୱପ୍ତା ବୀଜାନି ୱପ୍ତୁଂ ଗତଃ;
Ⅳ ୱପନକାଲେ କିଯନ୍ତି ବୀଜାନି ମାର୍ଗପାଶ୍ୱେ ପତିତାନି, ତତ ଆକାଶୀଯପକ୍ଷିଣ ଏତ୍ୟ ତାନି ଚଖାଦୁଃ|
Ⅴ କିଯନ୍ତି ବୀଜାନି ସ୍ୱଲ୍ପମୃତ୍ତିକାୱତ୍ପାଷାଣଭୂମୌ ପତିତାନି ତାନି ମୃଦୋଲ୍ପତ୍ୱାତ୍ ଶୀଘ୍ରମଙ୍କୁରିତାନି;
Ⅵ କିନ୍ତୂଦିତେ ସୂର୍ୟ୍ୟେ ଦଗ୍ଧାନି ତଥା ମୂଲାନୋ ନାଧୋଗତତ୍ୱାତ୍ ଶୁଷ୍କାଣି ଚ|
Ⅶ କିଯନ୍ତି ବୀଜାନି କଣ୍ଟକିୱନମଧ୍ୟେ ପତିତାନି ତତଃ କଣ୍ଟକାନି ସଂୱୃଦ୍ୱ୍ୟ ତାନି ଜଗ୍ରସୁସ୍ତାନି ନ ଚ ଫଲିତାନି|
Ⅷ ତଥା କିଯନ୍ତି ବୀଜାନ୍ୟୁତ୍ତମଭୂମୌ ପତିତାନି ତାନି ସଂୱୃଦ୍ୱ୍ୟ ଫଲାନ୍ୟୁତ୍ପାଦିତାନି କିଯନ୍ତି ବୀଜାନି ତ୍ରିଂଶଦ୍ଗୁଣାନି କିଯନ୍ତି ଷଷ୍ଟିଗୁଣାନି କିଯନ୍ତି ଶତଗୁଣାନି ଫଲାନି ଫଲିତୱନ୍ତି|
Ⅸ ଅଥ ସ ତାନୱଦତ୍ ଯସ୍ୟ ଶ୍ରୋତୁଂ କର୍ଣୌ ସ୍ତଃ ସ ଶୃଣୋତୁ|
Ⅹ ତଦନନ୍ତରଂ ନିର୍ଜନସମଯେ ତତ୍ସଙ୍ଗିନୋ ଦ୍ୱାଦଶଶିଷ୍ୟାଶ୍ଚ ତଂ ତଦ୍ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତୱାକ୍ୟସ୍ୟାର୍ଥଂ ପପ୍ରଚ୍ଛୁଃ|
Ⅺ ତଦା ସ ତାନୁଦିତୱାନ୍ ଈଶ୍ୱରରାଜ୍ୟସ୍ୟ ନିଗୂଢୱାକ୍ୟଂ ବୋଦ୍ଧୁଂ ଯୁଷ୍ମାକମଧିକାରୋଽସ୍ତି;
Ⅻ କିନ୍ତୁ ଯେ ୱହିର୍ଭୂତାଃ "ତେ ପଶ୍ୟନ୍ତଃ ପଶ୍ୟନ୍ତି କିନ୍ତୁ ନ ଜାନନ୍ତି, ଶୃଣ୍ୱନ୍ତଃ ଶୃଣ୍ୱନ୍ତି କିନ୍ତୁ ନ ବୁଧ୍ୟନ୍ତେ, ଚେତ୍ତୈ ର୍ମନଃସୁ କଦାପି ପରିୱର୍ତ୍ତିତେଷୁ ତେଷାଂ ପାପାନ୍ୟମୋଚଯିଷ୍ୟନ୍ତ," ଅତୋହେତୋସ୍ତାନ୍ ପ୍ରତି ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତୈରେୱ ତାନି ମଯା କଥିତାନି|
ⅩⅢ ଅଥ ସ କଥିତୱାନ୍ ଯୂଯଂ କିମେତଦ୍ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତୱାକ୍ୟଂ ନ ବୁଧ୍ୟଧ୍ୱେ? ତର୍ହି କଥଂ ସର୍ୱ୍ୱାନ୍ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତାନ ଭୋତ୍ସ୍ୟଧ୍ୱେ?
ⅩⅣ ବୀଜୱପ୍ତା ୱାକ୍ୟରୂପାଣି ବୀଜାନି ୱପତି;
ⅩⅤ ତତ୍ର ଯେ ଯେ ଲୋକା ୱାକ୍ୟଂ ଶୃଣ୍ୱନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଶ୍ରୁତମାତ୍ରାତ୍ ଶୈତାନ୍ ଶୀଘ୍ରମାଗତ୍ୟ ତେଷାଂ ମନଃସୂପ୍ତାନି ତାନି ୱାକ୍ୟରୂପାଣି ବୀଜାନ୍ୟପନଯତି ତଏୱ ଉପ୍ତବୀଜମାର୍ଗପାର୍ଶ୍ୱେସ୍ୱରୂପାଃ|
ⅩⅥ ଯେ ଜନା ୱାକ୍ୟଂ ଶ୍ରୁତ୍ୱା ସହସା ପରମାନନ୍ଦେନ ଗୃହ୍ଲନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ହୃଦି ସ୍ଥୈର୍ୟ୍ୟାଭାୱାତ୍ କିଞ୍ଚିତ୍ କାଲମାତ୍ରଂ ତିଷ୍ଠନ୍ତି ତତ୍ପଶ୍ଚାତ୍ ତଦ୍ୱାକ୍ୟହେତୋଃ
ⅩⅦ କୁତ୍ରଚିତ୍ କ୍ଲେଶେ ଉପଦ୍ରୱେ ୱା ସମୁପସ୍ଥିତେ ତଦୈୱ ୱିଘ୍ନଂ ପ୍ରାପ୍ନୁୱନ୍ତି ତଏୱ ଉପ୍ତବୀଜପାଷାଣଭୂମିସ୍ୱରୂପାଃ|
ⅩⅧ ଯେ ଜନାଃ କଥାଂ ଶୃଣ୍ୱନ୍ତି କିନ୍ତୁ ସାଂସାରିକୀ ଚିନ୍ତା ଧନଭ୍ରାନ୍ତି ର୍ୱିଷଯଲୋଭଶ୍ଚ ଏତେ ସର୍ୱ୍ୱେ ଉପସ୍ଥାଯ ତାଂ କଥାଂ ଗ୍ରସନ୍ତି ତତଃ ମା ୱିଫଲା ଭୱତି
ⅩⅨ ତଏୱ ଉପ୍ତବୀଜସକଣ୍ଟକଭୂମିସ୍ୱରୂପାଃ|
ⅩⅩ ଯେ ଜନା ୱାକ୍ୟଂ ଶ୍ରୁତ୍ୱା ଗୃହ୍ଲନ୍ତି ତେଷାଂ କସ୍ୟ ୱା ତ୍ରିଂଶଦ୍ଗୁଣାନି କସ୍ୟ ୱା ଷଷ୍ଟିଗୁଣାନି କସ୍ୟ ୱା ଶତଗୁଣାନି ଫଲାନି ଭୱନ୍ତି ତଏୱ ଉପ୍ତବୀଜୋର୍ୱ୍ୱରଭୂମିସ୍ୱରୂପାଃ|
ⅩⅪ ତଦା ସୋଽପରମପି କଥିତୱାନ୍ କୋପି ଜନୋ ଦୀପାଧାରଂ ପରିତ୍ୟଜ୍ୟ ଦ୍ରୋଣସ୍ୟାଧଃ ଖଟ୍ୱାଯା ଅଧେ ୱା ସ୍ଥାପଯିତୁଂ ଦୀପମାନଯତି କିଂ?
ⅩⅫ ଅତୋହେତୋ ର୍ୟନ୍ନ ପ୍ରକାଶଯିଷ୍ୟତେ ତାଦୃଗ୍ ଲୁକ୍କାଯିତଂ କିମପି ୱସ୍ତୁ ନାସ୍ତି; ଯଦ୍ ୱ୍ୟକ୍ତଂ ନ ଭୱିଷ୍ୟତି ତାଦୃଶଂ ଗୁପ୍ତଂ କିମପି ୱସ୍ତୁ ନାସ୍ତି|
ⅩⅩⅢ ଯସ୍ୟ ଶ୍ରୋତୁଂ କର୍ଣୌ ସ୍ତଃ ସ ଶୃଣୋତୁ|
ⅩⅩⅣ ଅପରମପି କଥିତୱାନ୍ ଯୂଯଂ ଯଦ୍ ଯଦ୍ ୱାକ୍ୟଂ ଶୃଣୁଥ ତତ୍ର ସାୱଧାନା ଭୱତ, ଯତୋ ଯୂଯଂ ଯେନ ପରିମାଣେନ ପରିମାଥ ତେନୈୱ ପରିମାଣେନ ଯୁଷ୍ମଦର୍ଥମପି ପରିମାସ୍ୟତେ; ଶ୍ରୋତାରୋ ଯୂଯଂ ଯୁଷ୍ମଭ୍ୟମଧିକଂ ଦାସ୍ୟତେ|
ⅩⅩⅤ ଯସ୍ୟାଶ୍ରଯେ ୱର୍ଦ୍ଧତେ ତସ୍ମୈ ଅପରମପି ଦାସ୍ୟତେ, କିନ୍ତୁ ଯସ୍ୟାଶ୍ରଯେ ନ ୱର୍ଦ୍ଧତେ ତସ୍ୟ ଯତ୍ କିଞ୍ଚିଦସ୍ତି ତଦପି ତସ୍ମାନ୍ ନେଷ୍ୟତେ|
ⅩⅩⅥ ଅନନ୍ତରଂ ସ କଥିତୱାନ୍ ଏକୋ ଲୋକଃ କ୍ଷେତ୍ରେ ବୀଜାନ୍ୟୁପ୍ତ୍ୱା
ⅩⅩⅦ ଜାଗରଣନିଦ୍ରାଭ୍ୟାଂ ଦିୱାନିଶଂ ଗମଯତି, ପରନ୍ତୁ ତଦ୍ୱୀଜଂ ତସ୍ୟାଜ୍ଞାତରୂପେଣାଙ୍କୁରଯତି ୱର୍ଦ୍ଧତେ ଚ;
ⅩⅩⅧ ଯତୋହେତୋଃ ପ୍ରଥମତଃ ପତ୍ରାଣି ତତଃ ପରଂ କଣିଶାନି ତତ୍ପଶ୍ଚାତ୍ କଣିଶପୂର୍ଣାନି ଶସ୍ୟାନି ଭୂମିଃ ସ୍ୱଯମୁତ୍ପାଦଯତି;
ⅩⅩⅨ କିନ୍ତୁ ଫଲେଷୁ ପକ୍କେଷୁ ଶସ୍ୟଚ୍ଛେଦନକାଲଂ ଜ୍ଞାତ୍ୱା ସ ତତ୍କ୍ଷଣଂ ଶସ୍ୟାନି ଛିନତ୍ତି, ଅନେନ ତୁଲ୍ୟମୀଶ୍ୱରରାଜ୍ୟଂ|
ⅩⅩⅩ ପୁନଃ ସୋଽକଥଯଦ୍ ଈଶ୍ୱରରାଜ୍ୟଂ କେନ ସମଂ? କେନ ୱସ୍ତୁନା ସହ ୱା ତଦୁପମାସ୍ୟାମି?
ⅩⅩⅪ ତତ୍ ସର୍ଷପୈକେନ ତୁଲ୍ୟଂ ଯତୋ ମୃଦି ୱପନକାଲେ ସର୍ଷପବୀଜଂ ସର୍ୱ୍ୱପୃଥିୱୀସ୍ଥବୀଜାତ୍ କ୍ଷୁଦ୍ରଂ
ⅩⅩⅫ କିନ୍ତୁ ୱପନାତ୍ ପରମ୍ ଅଙ୍କୁରଯିତ୍ୱା ସର୍ୱ୍ୱଶାକାଦ୍ ବୃହଦ୍ ଭୱତି, ତସ୍ୟ ବୃହତ୍ୟଃ ଶାଖାଶ୍ଚ ଜାଯନ୍ତେ ତତସ୍ତଚ୍ଛାଯାଂ ପକ୍ଷିଣ ଆଶ୍ରଯନ୍ତେ|
ⅩⅩⅩⅢ ଇତ୍ଥଂ ତେଷାଂ ବୋଧାନୁରୂପଂ ସୋଽନେକଦୃଷ୍ଟାନ୍ତୈସ୍ତାନୁପଦିଷ୍ଟୱାନ୍,
ⅩⅩⅩⅣ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତଂ ୱିନା କାମପି କଥାଂ ତେଭ୍ୟୋ ନ କଥିତୱାନ୍ ପଶ୍ଚାନ୍ ନିର୍ଜନେ ସ ଶିଷ୍ୟାନ୍ ସର୍ୱ୍ୱଦୃଷ୍ଟାନ୍ତାର୍ଥଂ ବୋଧିତୱାନ୍|
ⅩⅩⅩⅤ ତଦ୍ଦିନସ୍ୟ ସନ୍ଧ୍ୟାଯାଂ ସ ତେଭ୍ୟୋଽକଥଯଦ୍ ଆଗଚ୍ଛତ ୱଯଂ ପାରଂ ଯାମ|
ⅩⅩⅩⅥ ତଦା ତେ ଲୋକାନ୍ ୱିସୃଜ୍ୟ ତମୱିଲମ୍ବଂ ଗୃହୀତ୍ୱା ନୌକଯା ପ୍ରତସ୍ଥିରେ; ଅପରା ଅପି ନାୱସ୍ତଯା ସହ ସ୍ଥିତାଃ|
ⅩⅩⅩⅦ ତତଃ ପରଂ ମହାଝଞ୍ଭ୍ଶଗମାତ୍ ନୌ ର୍ଦୋଲାଯମାନା ତରଙ୍ଗେଣ ଜଲୈଃ ପୂର୍ଣାଭୱଚ୍ଚ|
ⅩⅩⅩⅧ ତଦା ସ ନୌକାଚଶ୍ଚାଦ୍ଭାଗେ ଉପଧାନେ ଶିରୋ ନିଧାଯ ନିଦ୍ରିତ ଆସୀତ୍ ତତସ୍ତେ ତଂ ଜାଗରଯିତ୍ୱା ଜଗଦୁଃ, ହେ ପ୍ରଭୋ, ଅସ୍ମାକଂ ପ୍ରାଣା ଯାନ୍ତି କିମତ୍ର ଭୱତଶ୍ଚିନ୍ତା ନାସ୍ତି?
ⅩⅩⅩⅨ ତଦା ସ ଉତ୍ଥାଯ ୱାଯୁଂ ତର୍ଜିତୱାନ୍ ସମୁଦ୍ରଞ୍ଚୋକ୍ତୱାନ୍ ଶାନ୍ତଃ ସୁସ୍ଥିରଶ୍ଚ ଭୱ; ତତୋ ୱାଯୌ ନିୱୃତ୍ତେଽବ୍ଧିର୍ନିସ୍ତରଙ୍ଗୋଭୂତ୍|
ⅩⅬ ତଦା ସ ତାନୁୱାଚ ଯୂଯଂ କୁତ ଏତାଦୃକ୍ଶଙ୍କାକୁଲା ଭୱତ? କିଂ ୱୋ ୱିଶ୍ୱାସୋ ନାସ୍ତି?
ⅩⅬⅠ ତସ୍ମାତ୍ତେଽତୀୱଭୀତାଃ ପରସ୍ପରଂ ୱକ୍ତୁମାରେଭିରେ, ଅହୋ ୱାଯୁଃ ସିନ୍ଧୁଶ୍ଚାସ୍ୟ ନିଦେଶଗ୍ରାହିଣୌ କୀଦୃଗଯଂ ମନୁଜଃ|