7
Hay tawtorò ni Istiban
1 Hapa-eg hi Istiban ay pinastang nin pinakapo-on nin pawparì, “Peteg nayì,” wana, “bayti ya an-ibingga la komo?”
2 Tinombay hi Istiban, ya wana, “Mawmato-antawo ko boy pawpatel, leng-en moyoy halita-en ko. Hay Diyos ya ma-in kagandawan ya ahè makwan ihipen ay napakit koni Abraham ya ka-apo-apowan tamo hin anti ya et ha dogal nin Misopotamya hin agya et nako ha banowan Haran.
3 Hinalità nin Diyos koni Abraham, ‘Alihan mo bayti ya sarili mon dogal kateng pawpartidos mo, ta mako ka ha dogal ya itorò kon lakwen mo.’
4 “Kayà hi Abraham ay nog-alih ha Misopotamya ya dogal nin Kawkaldiyo, ta nako yan napa-iri ha banowan Haran. Hin nati ana ya tatay na ay pinalako ya nin Diyos bayri ha dogal ya habayti ya ampa-iriyan tamo hapa-eg.
5 Hin habayton pana-on, ni mayamò ya lotà bayri ay ayin inggawà ya Diyos koni Abraham nin pagsarili na. Ombayro man ay impangakò nin Diyos koni Abraham ya igwà na kona bayti ya lotà nin pag-ikon na boy mapag-ikon et nin i-alalak na. Hin impangakò bayto nin Diyos, hi Abraham ay ayin et anak.
6 Ombayri ya hinalità nin Diyos koni Abraham: ‘Hay i-alalak mo,’ wana, ‘ay pa-iri ha kanayon ya dogal ya alwa lan ikon. Bayro, hila ay gaw-en nin alilà ya ayin sowildo boy ha lo-ob nin apat gatoy ta-on, hila ay masyadon pa-irapan nin tawtawo bayro.
7 Piro parosawan koy tawtawoy mangitoring konla nin alilà, biha ko hila alihen bayro ha dogal ya habayto, ta bayri la ko pagsirbiyan ha dogal ya habayti.’ ”
8 Ombayri et ya hinalità ni Istiban: “Impanogò nin Diyos koni Abraham ya hay lawlalaki ay dapat toli-en ta ombayro ya pananda-an nin hay Diyos ay nakisondò konla. Kayà hi Isak ya anak ni Abraham ay tinolì hin na-abot ya ikawalon allo na ha kahawangan. Ombayro itaman ya ginawà ni Isak koni Hakob ya anak na. Ombayro simpri ya ginawà ni Hakob ha labinloway lalaki ya aw-anak na ya kawka-apo-apowan tamo.
9 “Hapa-eg hi Hosi ya miha do ha labinloway lalaki ya aw-anak ni Hakob ay pinag-inggitan nin kawkakà na. Kayà inlakò la ya ha tawtawoy mawmagninigosyo emen ya mag-in alilà ha nasyon Ihipto. Piro hi Hosi ay ahè pina-olayan nin Diyos,
10 ta ha kaganawan nin angkaranasan nay kadya-dya-an ay an-ilibri ya nin Diyos. Hiya ay binyan nin Diyos nin karonongan. Kayà nagkama-in konsowilo kona hi Para-on ya arì ha nasyon Ihipto. Banà bayro, hi Hosi ay ginawà ni Arì Para-on nin gobirnador, boy hiya ya nama-alà ha kaganawan angkasakopan nin arì.
11 “Hapa-eg, nagkama-in nin pana-on bitil boy masyadoy ka-irapan ha nasyon Ihipto boy ha nasyon Kana-an. Kayà hay kawka-apo-apowan tamo ay ayin anan mapangwanan nin pamamangan.
12 Hin nabalita-an ni Hakob ya ma-in malakè ya pamamangan ha nasyon Ihipto ay inhogò na bayro ya aw-anak nay kawka-apo-apowan tamo. Habayto ya primiro lan pamako bayro.
13 Hin ikalwan bisis lan pamako nin magdilihinsya bayro ha Ihipto ay napabalay ana hi Hosi ha pawpatel na; kayà natanda-an ni Arì Para-on ya tongkol ha pamilya ni Hosi.
14 Hapa-eg, impakwa ni Hosi hi Hakob ya tatay na kateng pawpamilya nin pawpatel na, ta hinagyat na hila nin pa-iri ha Ihipto. Hilay kaganawan ay pitompò boy lima.
15 Hapa-eg hi Hakob ay nakon napa-iri ha nasyon Ihipto. Bayro ya nati kateng aw-anak na ya kawka-apo-apowan tamo.
16 Hay bangkay la ay gintan nin intabon ha banowan Sikim ha panabonan ya hinaliw ni Abraham ha aw-anak ni Hamor.”
17 Hinalità et ni Istiban, ya wana, “Hin marani anay pana-on nin toparen nin Diyos ya pangakò na koni Abraham, hay kawka-apo-apowan tamo bayro ha nasyon Ihipto ay masyadon nilomakè ha kaboyotan la bayro.
18 Hapa-eg hay arì ya ampamo-on bayro ha Ihipto ay agna tandà ya tongkol koni Hosi.
19 Habayti ya arì ay ampanloko ha kawka-apo-apowan tamo boy masyadoy pamadya-dyà na konla, ta ampiliten nay mawmato-antawo nin hay aw-anak lay mangayamò ay itapon emen mati.
20 “Hin habayton pana-on ay in-anak hi Moysis ya maganday lalaki. Hiya ay inasiwà nin mawmato-antawo na ha bali la nin lo-ob tatloy bowan.
21 Piro hin agla yayna ma-itagò ay impalwah la ya. Hapa-eg, nakit ya nin dalagay anak ni Arì Para-on. Kinwa na ya ta inasiwà nin bilang sarilin anak.
22 Natotowan ni Moysis ya kaganawan karonongan nin tawtaga Ihipto. Hiya ay nag-in magaling maghalità boy nag-in magaling gomawà.
23 “Hin na-abot nin apatapò ya idad ni Moysis ay nagdisisyon ya nin tibawen ya Kawka-israylita na.
24 Hin anti yayna bayro ay nakit nay mihay Ka-israylita na ya an-apiyen nin mihay taga Ihipto. Kayà nilako nan tinambayan. Ha pangidipinsa na nin hatoy Ka-israylita na ay pinati na baytoy taga Ihipto.
25 Andap ni Moysis no ma-intindiyan nin Kawka-israylita na ya hiya ay gamiten nin Diyos nin mangilibri konla, piro agla na-intindiyan.
26 Ika-ibokah, nakakit ana et hi Moysis nin ampi-away ya parihon Israylita. Hay ginawà na ay ampisondo-en na hila, boy hinalità na konla, ya wana, ‘Pawpatel, antà ampi-away kawo ya pariho kawon Israylita?’
27 “Piro intolak hi Moysis nin hatoy ma-in kasalanan biha na hinalità, ‘Hino,’ wana, ‘ya nangihogò komo nin mamo-on boy manosga konnawen?
28 Labay mo ko nayì patyen nin bilang ombayro ha ginawà mo do ha taga Ihipto ya pinati mo na-apon?’
29 Hin nalengè bayto ni Moysis ay naglayas ya nin nakon napa-iri ha dogal ya an-ingaten Madyan. Bayro ya nag-ahawa boy nagka-anak nin loway lalaki.
30 “Hin nalabah ya apatapò ya ta-on, hi Moysis ay anti ha powiray dogal ya marani ha bakil nin Sinay. Bayro, napakit kona ya Anghil nin Diyos ya nagmalin apoy ya andongket ya anti ha ma-aypà ya po-on kayo.
31 Hin nakit ni Moysis baytoy po-on kayoy andongket ay nag-ispanta ya; kayà napakarani ya ta pinakalilili-o na. Hapa-eg, nalengè nay bosis nin Diyos ya nag-ilgo kona, ya wana,
32 ‘Hiko ya Diyos ya pinahimala-an ni Abraham, Isak, boy Hakob ya kawka-apo-apowan mo.’ Namegpeg hi Moysis nin banà ha kalimowan na boy agya makategteg bayro ha po-on kayo.
33 Hapa-eg, hinalità et kona nin Diyos, ‘Alihen mo,’ wana, ‘ya sapatos mo bilang panggalang mo kongko ta hapa-eg ay anti ko bayri ha dogal ya kama-inan mo.
34 Angkakit koy masyadoy ka-irapan ya an-iparanas nin tawtaga Ihipto ha tawtawoy pinilì ko. Nalengè koy pamaki-i-ingalo la kongko. Kayà nako ko bayri ta ilibri ko hila. Homandà ka ta hika ya ihogò kon mako ha nasyon Ihipto nin mangilibri konla.’ ”
35 Ombayri et ya hinalità ni Istiban, “Habayti hi Moysis ay hiya baytoy ahè binalay nin hatoy Kawka-israylita na hin hinalità la kona ya, ‘Hinoy nangihogò komo nin mamo-on boy manosga konnawen?’ Hiya simpri ya inhogò nin Diyos nin mamo-on boy mangilibri ha Kawka-israylita na. Inhogò ya nin Diyos ha tambay nin hatoy Anghil ya napakit kona do ha po-on kayoy andongket.
36 Hi Moysis ya nangona ha Kawka-israylita na hin nog-alih hila ha nasyon Ihipto. Malakè ya papag-ispantawan ya ginawà na hin anti hila et ha Ihipto boy hin nilomipay hila ha Dagat ya an-ingaten Ma-orit. Ha lo-ob nin apatapò ya ta-on hin ampowako hila ha powiray dogal ay malakè simpri ya pawpapag-ispantawan ya ginawà ni Moysis.
37 Hi Moysis et ya naghalità ha Kawka-israylita na nin ombayri: ‘Hay Diyos ay mangihogò komoyo nin mihay propita nin bilang ha pangihogò na kongko. Habaytoy propita ya ihogò na ay mangibat ha inalalak moyo.’
38 Hi Moysis ay kalamo nin kawka-apo-apowan tamo hin nititipon hila ha powiray dogal. Hin anti hi Moysis ha bakil nin Sinay ay hiya simpri ya binyan nin anghil nin hawhalità ya ampangibatan nin biyay. Habaytoy hawhalità ay para et kontamo.
39 “Piro hay kawka-apo-apowan tamo ay ahè labay homonol koni Moysis, ta hay labay la ay magbira ha nasyon Ihipto.
40 Kayà hin anti hi Moysis ha tag-ay bakil nin Sinay ay hinalità la koni Aron, ‘Panggawà mo kayi,’ wanla, ‘nin dawdiyos ya mangona kontamo. Agnawen tandà no anyaynay nangyari konan habayto hi Moysis ya nangi-alih kontamo ha nasyon Ihipto.’
41 Hapa-eg, nanggawà hilan riboltoy kortin oybon bakà biha hila nagpati nin aw-ayop, ta inggawà la ha arapan nin hatoy ribolto. Nagligaliga hila nin banà bayro ha ribolto ya ginawà la.
42 Piro hinalibokotan hila nin Diyos ta pina-olayan na hila nin homamba ha allo, bowan, boy bawbito-en. Habayti ya ginawà la ay kompormi ha nakaholat ha libro nin pawpropita ya ombayri:
‘Hikawoy aw-inalalak ni Israyil, ha lo-ob nin apatapò ya ta-on nin anti kawo ha powiray dogal ay alwan hikoy pinagpati moyon aw-ayop.
43 Hay gintan moyon hambawan ay tolda ni Molok ya alwan peteg diyos, boy bito-en ya ribolto ni Ripan ya andiyosen moyo ya ginawà moyon hambawan moyo. Banà bayri ay ipalako katawo ha kagmang nasyon nin Babilonya.’ ”
44 Hinalità et ni Istiban, “Hin hay kawka-apo-apowan tamo ay anti et ha powiray dogal ay ma-in hilan tabirnakolo ya kaptegan nin anti konlay Diyos. Habayto ay ginawà la ta impanogò nin Diyos koni Moysis boy ginawà la nin bilang ombayro ha panalingan ya impakit nin Diyos koni Moysis.
45 Hin natina hi Moysis, hi Hoswi ya hinomagili kona. Kayà hin hi Hoswi kateng kawka-apo-apowan tamo ya nako bayri ha dogal ya habayti ay gintan la baytoy tabirnakolo. Pina-alih nin Diyos ya tawtawoy ampa-iri bayri hin hato ta habayti ya dogal ay pinag-ikon nili Hoswi, boy hatoy tabirnakolo ay nanatili bayri angga hin nag-ompisa hi Dabid nin mamo-on.
46 Hi Arì Dabid ay nilabi nin Diyos. Hapa-eg, dinawat ni Arì Dabid ha Diyos ya payagan ya dayin manggawà bali ya para ha Diyos ya pinahimala-an ni Hakob ya ka-apo-apowan tamo.
47 Piro hi Arì Dabid ay ahè pinayagan nin Diyos nin manggawà bali ya para ha Diyos, ta hay nanggawà ay hi Solomon ya anak ni Arì Dabid.
48 “Piro hay Pinakamakapangyariyan ya Diyos ay ahè ampa-iri ha bali ya ginawà nin tawo, ta hay impaholat nin Diyos ha mihay propita ay ombayri:
49 ‘Hay kama-inan ko ay ha katatag-ayan ya trono ko, wana nin Pangino-on, boy hay babon lotà ay pagtorakan nin bitih ko. Anyay klasin bali ya gaw-en moyo nin para kongko o dogal ya pama-inawawan ko?
50 Warì alwan hikoy nanggawà nin habayti ya kaganawan bagay?’ ”
51 Hinalità et ni Istiban, ya wana, “Talagan matyà ya nakem moyo, boy bilang kawo ha tawtawo ya ahè antompel ha Diyos. Ampagteekteekan moyoy Halità nin Diyos. Paripariho kawo nin kawka-apo-apowan tamo ta hikawo ay anlomaban ha Ispirito nin Diyos.
52 Warì ma-in propita ya ahè pinadya-dya-an nin kawka-apo-apowan tamo? Pinati lay hawhogò nin Diyos ya nipanolà nin tongkol ha panlomateng nin Mahampat ya Magsisirbi nin Diyos. Hapa-eg itaman, hatoy Mahampat ya Magsisirbi ay insapakat moyo boy impapati.
53 Tinanggap moyoy kawkapanogo-an nin Diyos ya inggawà komoyo nin anghil, piro agmoyo hinonol.”
Binato hi Istiban
54 Hatoy ampipamo-on ya ampipanlengè nin anhalita-en ni Istiban ay masyadon namahang. Ha kapahangan la ay nangayeget hilan ngipen la.
55 Hi Istiban balè ya pono-ponò Ispirito nin Diyos ay naninglà ha tag-ay. Nakit nay kagandawan nin Diyos boy nakit na hi Apo Hisos ya ampireng ha bandan wanan nin Diyos.
56 Hinalità na konla, “Helken moyo,” wana, “angkakit koy langit ya naglo-at, boy hi Apo Hisos ya an-ingaten Anak nin Tawo ay angkakit koy ampireng ha bandan wanan nin Diyos.”
57 Hapa-eg, ha kapahangan nin hatoy ampipamo-on ay hinerengan lay tolih la biha hila nambo-angaw, boy kaganawan la ay nandawohong koni Istiban.
58 Pinaggoloygoloy la ya nin inlikol ha siyodad biha la ya pinagbabato. Habaytoy nipamato koni Istiban ya tawtistigos. Nag-alih hilan aw-alimenmen la ta habayto ay impabantayan la ha malagò ya lalaki ya nagngalan Sawlo.
59 Mintras ampibabatowan la hi Istiban ay nanalangin ya, ya wana, “Pangino-on Hisos, tanggapen moy kalolowa ko.”
60 Hapa-eg, nanalimokod ya biha na impakakhaw ya bosis nan naghalità, ya wana, “Pangino-on, agmo ipakasalanan konla bayti ya ginawà la kongko.” Hin nayarì yan naghalità ay nati ya.