12
Hayaa kaŋ Isa nʼa har hunanzam zaaroo ga
(Marku 2.23–28; Luka 6.1–5)
Alwaatoo din hunanzam zaari foo hane, Isa bisa taasu faarey game. Nga taalibey heray, de i sintin ka jeeniyaŋ kaa kʼi ŋaa. Kaŋ Fariziyeŋey dii woo, i nee a se: «Ni taalibey ne ma haya tee kaŋ si teendi hunanzam zaari hane.» A nee i se: «War mana bay ka hayaa caw kaŋ Dawda nda nga hangasiney nʼa tee han foo kaŋ i heray? Takaa kaŋ nda a huru Irkoy hugoo ra ka takulawey ŋaa kaŋ jisandi Irkoy jine, haya kaŋ si bisa nga nda nga hangasiney se i mʼi ŋaa. Sargari juwalkey hinne no ma hima kʼi ŋaa.
Wala mo, war mana bay kʼa caw ašariyaa ra kaŋ hunanzam zaarey hane, sargari juwalkey ga hunanzam zaaroo yaamarey kaynandi Irkoy hugu beeroo ra, bila a ma kabandi i se sanda laybu? Ay ga war bayrandi kaŋ boro ne kaŋ bisa Irkoy hugu beeroo. Nda a gar war mma šennoo maanaa bay kaŋ ti: ‹Hinnari no ma kan ya ne, manʼti sargariyaŋ›*, war si boroyaŋ kaŋ mana haya kul tee zukandi. Zama Boraa kaŋ tee Adamize no ma hayaa har kaŋ ga hima ka teendi hunanzam zaari hane.»
Isa na aru kaŋ kaboo buu noo baani
(Marku 3.1–6; Luka 6.6–11)
Isa hun no din ka koy Fariziyeŋeymargahugoo ra. 10 Aru foo ne kaŋ kaboo buu. I na Isa hãa ka nee: «A ga bisa boro ma boro noo baani hunanzam zaari ra?» I mma baa ngi mʼa wurru. 11 Isa nee i se: «May ti boraa war ra kaŋ goo nda feeji folloku kaŋ, nda a kaŋ guusu ra hunanzam zaari hane, a sʼa cendi kʼa kaa? 12 Nga binde, adamize bisa feeji! Adiši a ga bisa boro ma ihenna tee hunanzam zaari hane.» 13 Woo banda ga, a nee aroo se: «Ni kaboo šerre.» A nʼa šerre, de a duu baani, a boori sanda kabe faa. 14 Fariziyeŋey fatta ka koy cere marga hala ngi ma taka guna kaŋ nda ngi ga Isa halaci.
Tamoo kaŋ Irkoy nʼa suuba
15 Isa bay hayaa kaŋ i ga baa ngi mʼa tee nga se, a mooru no din. Alžama beeri hanga a. A na wircikoyney kul noo baani. 16 A zahã i ga kaŋ i masi nga bayrandi borey se, 17 hala šennoo kaŋ annabi Ezayi dontandi a mʼa har ma tabati, a nee:
18 «Ay tamoo ne kaŋ ay nʼa suuba,
ay baakaa kaŋ ay binoo ga hanse ka bagʼa.
Ay gʼay Hundoo daŋ a ga, de a ga Irkoy šerretaraa har gandawey se.
19 A si yenje, a si kaati,
boro si maa jindoo farrey ra.
20 A si kakaaroo kaŋ golbi kayri.
A si fitilla zaaraa kaŋ ga dullu wii,
hala a ma tee taka kaŋ ra šerretaraa ma hin.
21 Nga maaɲoo ga gandawey ga naata.»
I na Isa hinoo himandi nda Ibilisi
(Matiyu 9.32–34; Marku 3.22–27; Luka 11.14–23; 12.10)
22 Woo banda ga, i kate Isa do boro kaŋ ganji bara a ra, danaw no kaŋ ga benbaw. A nʼa noo baani taka kaŋ ra benbaa ga šelaŋ, a ga dii. 23 Jamaa kul boŋhaway, de i nee: «Manʼti Dawda Haamaa ti woo?» 24  Fariziyeŋey maa woo, i nee: «Aroo woo si ganjey gaaray nda kala Belzebil kaŋ ti ganjey boŋkoynoo.» 25 Isa ga ngi anniyawey bay, a nee i se: «Laama kul kaŋ izey dunbu, laamaa din ga halaci. Koyra wala hugu kul kaŋ izey dunbu si kay. 26 Nda Ibilisi na Ibilisi gaaray, a na nga boŋ zamna. Adiši taka foo nda nga laamaa ga kay? 27 Nda agay, Belzebil nda ay ga ganjey gaaray, de may nda war borey gʼi gaaray? Woo se ngi no ma tee war ciitikey. 28 Amma nda Irkoy Hundoo nda ay ga ganjey gaaray, adiši Irkoy Laamaa kaa war ga. 29 Wala mo, taka foo nda boro ga hin ka huru gaabikoyni hugoo ra ka nga jinawey kom, nda manʼti a nkʼa haw? Waatoo din ra, a ga nga hugoo jinawey kom. 30 Boro kaŋ sii ay bande, mma konna agay. Boro kaŋ si borey marga ay bande, mmʼi say-say.
31 Woo se ay ga nee war se kaŋ adamize zunubey kul nda wowey ga yaafandi. Amma Hundi Henanantaa wowyanoo si yaafandi. 32 Boro kaŋ na ifutu har Boraa kaŋ tee Adamize ga, ga yaafandi. Amma boro kaŋ na ifutu har Hundi Henanantaa ga, si yaafandi zamanoo woo nda woo kaŋ goo kaa ra.»
Tuuri, izoo nda a ga bayrandi
(Matiyu 7.16–20; Luka 6.43–45)
33 «Nda tuuri ga boori, izoo ga boori. Nda tuuri ga futu, izoo ga futu. Zama tuuri, izoo nda a ga bayrandi. 34 Gondi izey, taka foo nda war ga haya henna har, war kaŋ ga laala? Zama haya kaŋ na bine too, nga no mee gʼa filla. 35 Boro boryoo, nga bine boryaa ra a ga haya henna kaa. Boro futu, nga bine futaa ra a ga haya futu kaa. 36 Ay ga war bayrandi kaŋ kayandoo hane adamizey ga tuuru šenni yaada kul kaŋ i nʼa har se. 37 Zama ni meešennoo no ma ni kaa, ni meešennoo no ma ni zukandi.»
Yunusa tee tammaasa
(Marku 8.11–12; Luka 11.29–32)
38 Woo banda ga, Citaaboo baykey nda Fariziyeŋ fooyaŋ na šennoo zaa ka nee: «Alfagaa, ir ga baa ma tammaasa kayfante tee ir ma dii.» 39 Isa nʼi zaabi ka nee: «Zamanoo woo borey manʼti kala boro laalayaŋ, zinateeri§, i ga tammaasa kayfante ceeci, amma i sʼi noo tammaasa kaŋ manʼti woo kaŋ annabi Yunusa nʼa tee. 40 Zama takaa kaŋ nda ‹Yunusa na zaari hinza nda cijin hinza tee hamiisa beeroo gundoo ra›*, takaa din da Boraa kaŋ tee Adamize ga zaari hinza nda cijin hinza tee laboo cire. 41 Niniwe borey ga tun kayandoo hane ka alhukum zurandi zamanoo woo izey ga, zama Niniwe borey nka tuubi kaŋ i maa Yunusa waazoo. Sohõ boro ne kaŋ bisa Yunusa. 42 Gurma here kokoy woyoo ga tun kayandoo hane, nga nda zamanoo woo izey, a ga alhukum zurandi i ga, zama a nka hun aduɲɲa kanjoo ga ka kaa ka haŋajer Sulaymaana lakkaloo se. Sohõ boro ne kaŋ bisa Sulaymaana.»
Ganjoo yee kateyanoo
(Luka 11.24–26)
43 «Waati kaŋ ganji hun boro ra, a mma koy nongey kaŋ goo saajoo ra ka hunanzamay wiri, amma a si duu a. 44 Waatoo din a ga nee: ‹Ay ga yee ay hugoo kaŋ ra ay hun ra.› Nda a yee kate, a gʼa gar nga koonoo no, a haaba, a taalam. 45 Woo banda ga, a ga yee ka koy ka ganji iyye zaa kaŋ laala nda a. I ga huru hugoo ra ka goro. Boraa din cee koraa ga jaase ijinaa. Woo no ma tee zamanoo woo boro laaley ga.»
Isa armey nda nga ɲaa
(Marku 3.31–35; Luka 8.19–21)
46 Isa goo ma šelaŋ jamaa se kaŋ nga armey nda nga ɲaa ne, i goo ma kay taray, i ga baa ngi ma šelaŋ a se. 47 [Boro foo nee a se: «Guna, ni ɲaa nda ni armey goo ma kay taray, i ga baa ngi ma šelaŋ ma ne.»] 48 Isa na boraa kaŋ šelaŋ zaabi ka nee: «May ti ay ɲaa, may ti ay armey?» 49 Woo banda ga, a na nga kaboo šerre nga taalibey ga ka nee: «Ay ɲaa nda ay armey ne. 50 Zama boro kul kaŋ gʼay Baaba Irkoy kaŋ goo beenaa ra ibaayoo tee, boraa din ti agʼarmaa, nga ti ay woymaa, nga ti ay ɲaa.»
* 12:7 12.7 Oze 6.6. 12:21 12.18–21 Ezayi 42.1–4. 12:24 12.24 Belzebil, Ibilisi maa foo no. § 12:39 12.39 Borey no kaŋ si hanga Irkoy nda cimi. * 12:40 12.40 Yunusa 2.1.