MARKO
Marko yo Myanzi y’akalembe mirhanzi yayandikagwa omu mwâka gwa 66 enyuma za Kristu.
EMYANZI Y’AKALEMBE YAYANDIKAGWA NA MUTAGATÎFU MARKO
I. Yowane mubatiza ayigîriz’abantu na Yezu arhondêra omukolo.
1
Enyigîrizo za Yowane, mushokolezi wa Yezu
(Mat 3, 1-12; Luk 3, 3-17)
Omurhondêro gw’Emyanzi y'Akalembe ya Yezu Kristu, Mwene-Nyamuzinda. Nka kulya biyandisirwe n’omulêbi Izaya: Niene ntumire entumwa yâni embere zâwe, ekukombêreze enjira. Izù ly’odwîrhe ayakûliza omu irungu: Rheganyagi enjira za Nyakasane, yumanyanyagi bwinjà aha agera. Yowane acîyêrekana omu irungu. Akâg’iyigîriza abantu obubatizo bw’okucîyunjuza, lyo bababalirwa ebyâha. Bakamushimba kurhe­nga e Buyahudi yoshi, n’ab’e Yeruzalemu yoshi; akababatiza omu mîshi ga Yordani, nabo bakacîyunjuza ebyâha byâbo*. Yowane akâg’iyambala ecirondo c’oluhù lw’engamiya, n’ebiryo byâge zàli nzige n’obûci bw’empoko. Erhi ayigîriza, akaderha, erhi: «Owayisha enyuma zâni andushire, ciru ntakwânîni okuyunama aha magulu gâge n’okumushwêkûlira orhugozi rhw’enkwêrho zâge. Namubatizize n’amîshi, ci yêhe ayish’immubatiza muli Mûka Mutagatîfu».
Yezu abatizibwa
(Mat 3, 13-17; Luk 3, 21-22)
Muli ezo nsiku, Yezu ayisha, kurhenga e Nazareti, cishagala ca Galileya, abatizibwa na Yowane omu Yordani. 10 Oku arhenga omu lwîshi, abona amalunga gayiguka, na Mûka Mutagatîfu amugwa oku irhwe omu nshusho y’e­ ngûkù. 11 Izù lyarhenga emalunga, erhi: «We Mugala wâni murhonyi nzigira bwenêne».
Yezu ashumikwa omu irungu
(Mat 4, 1-11; Luk 4, 11-13)
12 Ho n’aho Mûka Mutagatîfu amuhêka omu irungu. 13 Abêra omu irungu miregerege makumi anni na madufu makumi anni, ashumikwa na shetani. Alimwo haguma n’ensimba; bamalahika bakazâg’imurhumikira.
II. Yezu omu Galileya
Yezu arhondêra okuyigîriza abantu
(Mat 4, 12-17; Luk 4, 14-15)
14 Erhi Yowane ayûs’igwârhwa, Yezu ajà e Galileya. Aj’ayigîriza Emyanzi minjà y’Obwâmi bwa Nyamuzinda; akaderha, erhi: 15 «Amango gahisire, n’Obwâmi bwa Nyamuzinda buli hôfi: mucîyunjuze munayêmêre Emyanzi y’Akalembe».
Yezu ahamagala abaganda bâni barhanzi
(Mat 4, 18-22; Luk 5, 1-11)
16 Erhi abà ayisha agera luhù-nyanja y’e Galileya, anacibona Simoni n’omu­lumuna Andreya, badwîrhe barhega orhwêshe rhwâbo omu nyanja: bulya bâli bashâna. 17 Yezu anacibabwîra, erhi: «Nkulikiragi, nammujira badubi b’abà­ntu». 18 Ho na halya baleka orhwêshe rhwâbo, bamushimba. 19 Anacilîkûla, abona Yakôbo mwene Zebedeyo bo n’omulumuna Yowane, nabo erhi badwîrhe balunga orhwâbo rhwêshe omu bwârho; anacibahamagala. 20 Basiga îshe Zebedeyo omu bwârho haguma n’abalimya, bamukulikira.
Yezu ayigîriza e Kafarnaumu anafumya omuntu olimwo shetani
(Luk 4, 31-37)
21 Erhi bahika omu cishagala c’e Kafarnaumu, ayirukira ajà omu sinagogi olwa Sabato, arhondêra ayigîriza. 22 Basômerwa n’enyigîrizo zâge, bulya akâg’i­bayigîriza nka ogwêrhe obuhashe, ci arhali nka abigîriza bâbo§. 23 Mw’eyo sinagogi mwâli omuntu ogwêrhwe na shetani mubî. 24 Anaciyâkûza, aderha, erhi: «Cici rhufânwa nâwe, ewani Yezu w’e Nazareti? Kali wayishire mpu orhuheze? Nkumanyire we ndi: Mutagatîfu wa Nnâmahanga*». 25 Okubundi Yezu anacimukankamira, amubwîra, erhi: «Hulika, onarhengemw’oyu muntu». 26 Olya shetani mubî anacizunguza olya muntu, ayâma n’izù linene, amurhengamwo. 27 Boshi banacirhangâla, bakadôsanya bône na nnene, mpu: «Kwo kurhi oku? Nyigîrizo mpyâhya nci ezi? Ci adwîrhe arhegeka abashetani, banamuyumve!» 28 Irenge lyâge lyayirukira lyalumira omu cihugo coshi c’e Galileya.
Yezu afumya nnazâla wa Petro
(Mat 8, 14-15; Luk 4, 38-39)
29 Oku banahuluka omwôla sinagogi, bajà aha mwa Simoni na Andreya, bo na Yakôbo na Yowane. 30 Nnazâla wa Simoni erhi agwîshîre, alwâla ishushira. Banacimubwîra ogo mwanzi. 31 Amujaho, amugwârha oku kuboko, amuyimanza, na ho na halya ishushira lyabalala, abakolera.
Yezu afumya endwâla za ngasi lubero (Mat 8. 16; Luk 4, 40-41)
32 Erhi kubà bijingo, gala mango izûba lizika, bamulêrhera ngasi yêshi wali mulwâla n’abàli bagwêrhwe na shetani boshi. 33 Ecishagala coshi calundumana aha lusò. 34 Afumya banji bâli bagwêrhwe n’obuzamba bwa ngasi lubero, analibirhakwo bashetani banji; ci ahanza abashetani okuderha, bulya bâli bamanyire ali ndi.
Yezu arhenga e Kafarnaumu anaj’ageragera omu Galileya
(Luk 4, 42-44)
35 Erhi kuca, azûka sêzi mucêracêra, akanya acîjira aharhali bantu, aj’ishengeraho. 36 Simoni n’abàli boshi bamukulikira. 37 Erhi bamuhikaho, bamu­bwîra, mpu: «Boshi badwîrhe bakulonza». 38 Abashuza, erhi: «Rhujè omu bi­ndi bishagala biri hôfi, nj’iyigîrizayo nayo, bulya kwo kwarhumaga nyisha». 39 Anacigeragera omu Galileya yoshi, aj’ayigîriza omu masinagogi gâbo analibirhakwo bashetani.
Yezu afumya omushomyo
(Mat 8, 2-4; Luk 5, 12-16)
40 Hanaciyisha omushomyo, amufukamira, amushenga bwenêne, amubwîra, erhi: «Okalonza wananfumya». 41 Yezu amufa bwonjo, alambûla okuboko, amuhumakwo, anamubwîra, erhi: «Nnonzize, fumaga». 42 Ho na halya olushomyo lw’olya muntu lwazimangana, afuma. 43 Yezu amukûba anamukankamira, erhi: 44 «Omanye orhabwîraga ndi, ci ogende, oj’icîyêrekana emwa’abadâhwa, onaj’ihâna ngasi birhegesirwe na Mûsa§, bibè cêrekane c’okufuma kwâwe». 45 Ci olya yêhe erhi alîkûla, arhondêr’alumîza n’okushwâliza ogwo mwanzi; ciru Yezu arhacijaga omu lugo n’obwâlagale, ci akacîbêrera kuli, aharhali bantu, bakarhenga oku ngasi murhundu bajà emunda ali.
* 1:5 Bakacîyunjuza ebyâha byâbo: Obubatizo Yowane akâg’ihâna lirhàli isakramenla. Bwàli bubatizo bwa kucîyunjuza e­byâha. Bucîyunjuze bwimâna bwakag’irhenza ebyâha by’abakâg’iyankirira obo bubatizo. 1:8 Yowane akâg’ibatiza n’amîshi gône; obubatizo bwa Mwâmi Yezu bôhe buli bwa mîshi na Mûka Mutagatîfu. Isakramenta ly’obubatizo likûla ecâha c’ecisisi n’ebindi byâha byoshi. Obubatizo buli isakramenta lirimwo obuhashe bwa Nnâmahanga bw’okurhenza ebyâha n’okurhuhiramwo obuzîne bwa Nyamuzinda. Burhujira bâna ba Nyamuzinda’Îshe, na balumuna b’Omugala, na ka-Nyamuzinda ka Mûka Mutagatîfu. 1:15 Amango gahisire: Amango g’okuyankirira Omucunguzi w’igulu gahisire. «Obwâmi bwa Nyamuzinda buli hôfi», kwo kuderha oku Yezu Kristu, Masiha, ol’irhegeka n’okuyigîriza abantu boshi, ayishîre. Ayish’irhuma abaganda bâge omu igulu lyoshi, bâyigîriza amashanja goshi enjira y’Obwâmi bwa Nyamuzinda, lyo bacunguka. § 1:22 Abigîriza bâbo: Abigîriza b’Abayahudi, bo Bafarizeyi n’Abasaduceyi, bakâg’ihugula enyigîrizo za Mûsa n’ez’abalêbi. Mwâmi Yezu yêhe akâg’iyigîriza oku buhashe bwâge, bulya arhali mujà-bugo-kwône, ci Nnâmahanga yenênè. * 1:24 «Mutagatîfu wa Nnâmahanga»: Mwâmi Yezu, bulya ali Mwene-Nyamuzinda, arhankashangîra na shetani, arhankashangîra n’omubî. Ali Mutagatîfu lwoshi; co cinarhuma abashetani bajugumana embere zâge. 1:28 Irenge lya Mwâmi Yezu lyalumira omu Galileya yoshi erhi nyigîrizo n’obuhashe bwâge bw’okufumya abantu birhuma. 1:38 Yezu acîjizire muntu mpu ayigîrize abantu enjira y’Obwâmi bw’empingu, abayêreke obuzigire bwâge anabacungule; na ntyo ahè Îshe Nnâmahanga ìrenge n’obukuze bwimâna. § 1:44 Mwâmi Yezu acîjizire muntu mpu ayigîrize abantu enjira y’Obwâmi bw’empingu, abayêreke ohuzigire bwâge anabacungule; na ntyo ahè Îshe Nnâmahanga irenge n’obukuze bwi­mâna