ECITABU CIRHANZI CA SAMWELI
Enshokolezi
Mîra mîra omu Bibliya y’ecihabraniya (Îshe w’ebitabu), ecitabu ca Samweli càli ciguma conênè. Ebitabu bibirhi byaganira kurhi Obwâmi bwarhangiraga omu Israheli, kuhika oku buzinda bw’obwâmi bwa Daudi.*
Omuganîzi akolêsize ebi abandânaga omu bitabu byankalangalirwa omu bya mîra. Kanji kanji akagibandana nkengêro ibirhi omu byabîre mîra, naye akazizinyandika ntyo omu citabu câge. Ebyo abandânaga byarhuyeresire oku mashanja ga ngasi lubero lwa bene Israheli gakagigerêreza ngasi liguma kwalyo kwalyo mw’ezo nkengêro. Omu nkengêro z’e Bibliya, Israheli bwo Bwâmi bwa Lungwè hano igulu. Abâmi b’Israheli bali bimangizi ba Nyamuzinda. Ebyo bitabu biyêrekîne oku kuli kuzibu okuyimânika obwo Bwâmi. Saulu walishokolîre Daudi alekwa na Nyamubâho. Hôfi abâmi boshi bayimire ahâli ha Daudi, bagomîre Nyamubâho. Buzinda Nyamubâho abahira omu maboko g’abashombanyi bâbo, abakagira kuli kuli omu bujà bw’e Babeli. Kurhenga obugeremwa bw’omulêbi Natani, abany’Israheli bakagilangâlira oku Lungwè abarhumira omucunguzi w’omw’iruli lya Daudi.*
Amalaganyo mahyâhya gaganîre kasharhu koshi eby’obwo bulêbi (Ebj 2, 30; 2 Kor 6, 18; Hbr 1, 5). Yezu ali w’omw’Iruli lya Daudi. Amango Abayahudi baderhaga mpu Yezu ye mwene Daudi, erhi bahamirize oku agwêrhe ecikono c’okubà Mucunguzi (Mat 9, 27).
EBIRI OMU CITABU CIRHANZI CA SAMWELI
1. Samweli: cigabi 1, 1—7, 17
2. Samweli na Saulu: cigabi 8, 1—15, 35
3. Saulu na Daudi: cigabi 16, 1—31, 13
I. Samweli Elkana arheremera e Silo
1
1 Hali muntu muguma w’e Ramatayimi, omu birhondo by’e Efrayimu, izîno lyâge ye Elkana, mwene Yerohami, mwene Elihu, mwene Tohu, mwene Sufu, Muefrayimu.
2 Aligwêrhe bakazi babirhi: muguma ye wali Ana, owundi erhi ye Penina, Penina aligwêrhe abâna, ci Ana yêhe arhalibagwêrhe.
3 Ngasi mwâka, Elkana akagirherema kurhenga omu lugo lwâbo, mpu agend’iharâmya, n’okurhûla Nyamuzinda, Mwâmi w’igulu lyoshi enterekêro e Silo. Aho habâga bâna babirhi ba Eli, Hofni na Pinehasi, bo bâli badâhwa ba Nyakasane.
4 Lusiku luguma, Elkana arhula enterekêro; aha mukâge Penina n’abâna bâge boshi ebigabi byâbo.
5 Ci kwône Ana ahâbwa bigabi bibirhi, bulya azigiraga Ana bwenêne, ciru akabà Nyakasane alimugumbize, kwarhuma arhaburha.
6 Naye owâbo akamuhà ebinioko lyo amuyîrha burhè bulya Nyamuzinda amugumbize.
7 Kwo byanakazig’ibà ntyo ngasi mwâka, erhi barheremeraga omu ka-Nyamuzinda emwa Nyakasane: owâbo akamuhà ebinioko, naye Ana akalaka n’okulakûla, akaleka okulya?
8 Ibà Elkana amudôsa erhi: «Bici birhuma omurhima gwâwe gubà burhè? K’arhali nie mukulu kulusha bâna ikumi?»
Omusengero gwa Ana
9 Erhi bayûsa okulya n’okusûza eyo Silo, Ana ayimanga. Naye Eli Mudâhwa Mukulu, alidahîre oku citumbi câge oku mulirango gw’aka-Nyamuzinda.
10 Omu burhè buyunjwîre emurhima gwâge, Ana akashenga Nyamubâho anavugumula emirenge minji.
11 Alaganya Nyamubâho, erhi: Ewe Mwâmi w’igulu lyoshi, okalola omungo gwa mwambalikazi wâwe, onakengere, orhaciyibagiri mwambalikazi wâwe, omu kumushobôza omwânarhabana, ntyo nanamurherekêra Nyamubâho ensiku zoshi z’obuzîne bwâge, ciru n’olugembe lurhakagera okw’irhwe lyâge ciru n’eliguma.
12 Ana akalalira okushenga, omu murhima gwâge, Nyamubâho oku ntyo. Eli akalolêreza oku akanwa kâge kadwîrhe kaderha burhahusa,
13 Ana akagiderhera omu murhima gwâge; akanwa kâge kakagiderha buzira kuhundûla, ciru Eli acîkebwa mpu alalusire.
14 Eli amubwîra erhi: «Endalwè yâwe mangaci yahwa? Kabulira kuli amamvu gâwe»,
15 Ana amushuza erhi: «Nanga arhali ntyo, waliha, niono ndi mukazi obabîre e murhima, ntanywiri mamvu nîsi erhi ngasi kantu kalalusa, ci kwônene ndwîrhe nadubulira omurhima gwâni embere za Nyakasane.
16 “Orhamanyaga mpu mwambalikazi wâwe ali mukazi mugalugalu: ebinakagiderha, kuhika buno, nabiderhaga erhi mungo na burhè bunene burhuma”».
17 Ago mango Eli amushuza erhi: «Genda n’omurhûla, Nyamuzinda w’Israheli ayumvîrhîze omusengero gwâwe»
18 Naye amushuza, erhi: «Mwambalikazi wâwe ashobôle eyo nshôkano obwîne.» Oyo mugoli acîgendera emwâge, lêro naye alya, n’obusù bwâge burhaciri nk’embere.
Okuburhwa kwa Samweli
19 Bazûka lubungo bungo, baharâmya Nyakasane, bagaluka bahika emwâbo e Rama. Elkana abonana bona mukâge Ana. Naye Nyakasane amukengêra.
20 Erhi amango gâge gahika Ana abà izîmi, lyaburha murhabana, amuyîrika izîno lya Samweli, aderha erhi: bulya nalimusengera Nyakasane.
21 Erhi omwâka guhwa, ibà Elkana, haguma n’enyumpa yâge arherema mpu ajirhûla enterekêro ya ngasi mwâka, kwo na kuyûkiriza eciragâne câge.
22 Ana yêhe arharheremaga bulya amâderha erhi: «Ci omwâna arhacinena okuyonka. Hano anena amonka lyo namurheremana, niene rhumumoleke Nyakasane anayôrheyo ensiku zoshi».
23 Elkana amushuza erhi: «Ojire oku olonzize, olinde kuhika omulekêse amonka. Nyamubâho ayûkiriza akanwa kâge».
24 Erhi ayûsimulekêsa okuyonka, Ana ahêka Samweli n’empanzi ya myâka isharhu, n’omulengo gw’enshâno n’entendere y’idivayi, abihêka omwo ka Nyamuzinda eyo Silo bon’oyo mwâna.
25 Banacibâga erya mpanzi, n’omwâna bamuhêkera Eli.
26 Amubwîra, erhi: «Onyumve Yâgirwa! oku niolya mukazi waliyimanzire ahâla bunene zâwe, erhi ndwîrhe nashenga Nyamubâho.
27 Ye mwâna nakagishenga okushobôla emwa Nyamubâho oyu ananshobôza omusengero gwâni.
28 Nâni buno namarhûla Nyamubâho oyo mwâna: Ensiku zoshi z’obuzîne bwâge ayôrha mwa mbali wâge». Naye Eli aharâmya Nyamubâho.