7
Jangataa Iceen
1 Wa ennda ɗa, haꞌ-kaadaa sarahohcaa meekissa Iceen an:
- Iñcii fu woꞌɗuɗa kayohe?
2 Iceen taassa an:
- Ɗú, mbokciigoo, súkúꞌkattoo. Koohyii laak ndamɗa feeñukka caasammbuu Abaraham ga kúlkaa Mesopotamíi lak ya kaꞌtii kidëknee teeraa Haran duum.
3 Kooh woꞌꞌari an: «Meyohaa kúlkiigaraa, fu foñ ɓuunfu, fu kaꞌ kúlkaa mi teewanndaaɗa.»
4 Waa ennda ɗa, Abaraham meyohha kúlkaa ɓu-Kaldee, ya kaꞌta dëkneera teeraa Haran. Ya ennda daama bi ga daa paamci kaanoh. Kooh ɓewohhari daama, paafdohhari dii ga kúlkii ɗú dëkoh watiɗa.
5 Kooh onndiiri kilaak kakay fíinoo dii, enndii sah iñaa hín na pataŋ-kot, wayee ya díŋngari kilaak kúlkii, ɓu-níilaagari lamuka gari. Wiima nak lak Abaraham laakkii sah kowu.
6 Iñii yii yërí Kooh woꞌeeri: «ɓu-níilaagaraa hay kidëku ga kúlkaa enndii kuuɓa ee daama ɓa hay kiꞌabu ñaam, ɓa sodalu iñaa leꞌ tíkíis titéeméeꞌ-nikiis.»
7 Kooh nak tíkka ga an: «Heetaa ƴahɓa kiꞌam ñaamɗa, mi Kooh, mi haywa kiꞌatti. Lëehíraa ɓa hay kikúlkoh daama, ee ɓa ƴahhoo kijaamukoh dii ga ɗekatii wii.»
8 Wa ennda ɗa, Kooh pokohha kifiiliimun na Abaraham ee kigúruk kërí en mandargaa kifiiliimunkaa kaama. Fodaama, ga waa kowuci Ísaak límuɗa, Abaraham gúꞌtari ga besaa wu-yitnakaahaywaa tík gaɗa. Ísaak tummba fodaama, ya gúꞌta kowuci Yakoop, Yakoop ɓan gúꞌta ɓicaasammbuu, towutaagari tidaaŋkaah na tanaktaa kuliyuk ga heetii Isarayeelɗa.
9 Caasamuncaagaruu ɓaama iñaadohussa këmëeŋkíɓa Yoseef, ɓa toonndari ya ɓayu kúlkaa Esípti kiꞌen ñaam. Wayee Kooh taabee nari,
10 ya músallari ga coonucaagari. Kooh onndari kineɓloh Farawoŋ, buuraa Esípti, ya onndari ɓan kilaak hamham ga fíkíici. Yaama fallari kiꞌen gúwernëeraa kúlkaa Esípti na kituukuk kaanci ɓéeɓfa.
11 Wa ennda ɗa, aꞌ wiyaak laakka ga ɓéeɓ kúlkaa Esípti na kaa Kanaa. Araa mesikka lool bi ɓicaasammbuu laakissii iñaa ɓa ñaman.
12 Ga waa Yakoop keloh an beli laakin ga kúlkaa Esíptiɗa, ya wossa ɓicaasammbuu daama bes.
13 Kotaa kukanakkaa ɓa kaꞌ daɗa, Yoseef tummba bi yaakmuncaagari ínohsohussari. Fodaama Farawoŋ ínohha ɓuwaa en mbokcaa Yoseefɗa.
14 Lëehíꞌta, Yoseef wosohha kikooꞌnee mbokcaagari ɓéeɓɓa na paamci Yakoop: ennda ɓoꞌ ɓidaaŋkaah-yitnaɓanak na ɓiyëtúus.
15 Yakoop nak toolukka kúlkaa Esípti, ya dëkka daama bi ga daa ya kaanohɗa. Ɓicaasammbuu ɓan kaanohu daama.
16 Faraafcaagaɓa ɓayussa Síkeem, acussa ga loyaa Abaraham lomee na kopaꞌci ga towutaa Emooꞌ ga Síkeemɗa.
17 Ga waa jamaanaa Kooh jomee kimëtíꞌ dígaa ya waatee díŋnga Abarahamɗa deeƴca, heetiigari ɓaatukka, waa wëñ kilaw ga kúlkaa Esípti,
18 bi ga daa buuꞌ yiliis falukohɗa. Buuraama nak ínohéeríi Yoseef.
19 Buuraama ɗúkka heetiigaruu, ya sodalla ɓicaasammbuu, ya gítínndaɓa kijaf towutaagaɓa doonaa ta pesoo.
20 Móyíis límu ga jamaanaama, ja ennda kuꞌoomaakaa neɓlohin Kooh. Ja ɓayussa ga kaan paamci na eeci ñiin kaahay.
21 Ga waa ja jafuɗa, kowukaa Farawoŋ kiɓetikaa balaɓpaja, ya koꞌtaja fodii kowuci.
22 Fodaama Móyíis korussa ga hamhamaa ɓu-Esípti, ee ya ennda ɓoꞌ yilëekíꞌ-solu ndaga woꞌeencaagari na tumeencaagari.
23 Ga waa Móyíis laak tíkíis tidaaŋkaah-nikiisɗa, helci kaꞌta ga kiwaaknee ɓu-Isarayeel, mbokcaagari.
24 Ya hotta daama ɓoꞌ ga ɓu-Esípti yaa en na kisodal ɓoꞌ yíinoo ga ɓu-Isarayeel, yaa feekki. Ya lúukiɗohhari, ya ëldúkiꞌtari, appa ɓaa bok ga ɓu-Esíptiɗa.
25 Ya foogee an mbokcaagari hay kiꞌínoh an Kooh waaꞌ kikooroh gari, ya músalɓa, wayee ɓaama ínohhii iñaama ga.
26 Ga kooh-wíisfaa, ya hotta ɓoꞌ ɓanak ga ɓu-Isarayeel ɓaa enee na kiheñoh, ya waaꞌtaɓa kijúwohiꞌ, ya woꞌꞌaɓa an: «ɓiƴaay, ɗú heñoh ya, ee ɗú ɓimbok?»
27 Yaa jekelukee mooroomciɗa nak tappa Móyíis yah wooꞌꞌari an: «Ɓii fallaa buuꞌ na attiꞌoh ga ɗookkíi ɓa?
28 Fu waaꞌtoo kiꞌap fodaa fu apee wútúwaa ɓaa bok ga ɓu-Esíptiɗanee?»
29 Daa Móyíis kelohee woꞌeencaa caama, ya núppa, ya ɗaakukneera ga kúlkaa Majaan. Ya ennda da bi ya laakka towu tanak daama.
30 Tíkka ga tíkíis tidaaŋkaah-nikiis, laakka malaakaa Kooh feeñukki ga ëgíꞌ-dúndagaa ga yahaa jaŋjagaa Sínayíiɗa, ga ɗuuƴ kiwii, kiwiikaa enee na kitak ga ɗuuƴ dútúk.
31 Móyíis dalla kijaahliꞌ ga iñaa ya hotɗa, ya yaa deeƴ kimalak bi jof, wayee ya kelohha koonaakaa Haꞌmudii, kaa woꞌꞌi an:
32 «Mi yërí en Koohyii ɓicaasamfu, Koohyii Abaraham, Koohyii Ísaak, Koohyii Yakoop.» Daama, Móyíis yaa saak ndaga kitíit, ya kaañissii kiɓëwíꞌ has kimalak.
33 Haꞌmudii tíkka ga, woꞌꞌari an: «ɗolaa ñafaꞌciigaraa ndaga ɗekatii fu togohɗa ɗekat wiselaꞌíꞌ.
34 Mi hotin coonufaa heetaagoo enukoh ga kúlkaa Esíptiɗa. Mi kelohin tiꞌíintaagaɓa, kërí tah mi yoosukin kisomɓa. Diimaɗa, hay mi wossaa kúlkaa Esípti.»
35 Móyíis yaama, yërí mbokcaagari taasukee, ɓa woꞌꞌari an: «ɓii fallaa buuꞌ na attiꞌoh ɓa?» Yërí Kooh wosee ya kuliyuk ga heetaa ya laasɓa, koorohha ga malaakaa Kooh feeñukee Móyíis ga dútúkaaɗa.
36 Móyíis na kihafci, yërí meƴdoh ɓu-Isarayeel kúlkaa Esípti ya tummba enaama cidóoyíꞌ-waaꞌ na kíntaan ga kúlkaa Esípti, ga waa ɓa paaf giiyaa wiyoꞌohwaa, na ga waa ɓa kooroh ëgíꞌ-dúndagaa ɓa tummba ga iñaa leꞌin tíkíis tidaaŋkaah-niikiisɗa.
37 Móyíis yërí woꞌee ɓu-Isarayeel an: «Kooh hayyúu kimeƴdohiꞌ ga heetiigarúu sëldíiga-Koohaa man naroo.»
38 Ga waa mbooloomaa nëgírukoh ga ëgíꞌ-dúndagaaɗa, yërí enee ɓan ga díkaanti ɓicaasammbuu na malaakaa Kooh woꞌee nari ga jaŋjagaa Sínayíiɗa, ee ya laassa ga woꞌeencaa Kooh onohi kipesɗa, kiꞌeꞌtuuca.
39 Ɓicaasammbuu sagussa kitaam ga woꞌeen Móyíis, ɓa foñnjari, helɓa ɓoyukka Esípti.
40 Ɓa nakka Aaron an: «Tíɓɗaaríi koohcaa kuliyukan ga fíkíiríi, ndaga Móyíis, yaa meƴdoheeríi kúlkaa Esíptiɗa ɗí ínohoo iñaa dalliɗa.»
41 Waa ennda ɗa, ɓa tíɓpa ɗoon, ɓa tummba yenɓa koohɓa, ɓa tummba sarah ga nataalaama. Keeñɓa soossa lool ga iñaa ɓa tíɓ na yahɓa yaama.
42 Kooh úsaayyaɓa, foñnjaɓa ɓaa jaamuk nohii, ñiidii na olcii ga asamaanɗa fodii koohɓa. Ee iñaama sah-sah yërí bídu ga këyítfaa sëldíiga-Koohcaa an:
«Ɗú, heetii Isarayeel,
ga wii ɗú tum sarah júuꞌcaa
na sarah ciliis iñaa leꞌ tíkíis tidaaŋkaah-nikiis ga ëgíꞌ-ɗundagaaɗa,
ɗú tumɗeeroocane?
43 Múk, ɗú koorukee taalaa Molok yaa ɗú tík Kooh haffúuɗa,
na nataalaa kuꞌolkaa Reefaan yaa ɗú tík Koohɗa ɓan.
Nataalcaama ɗú ɓërí hëwíreeca, ɗú ɓaa jaamukca.
Kërí tah, mi hayyúu kitool, mi ɓayyúu daa wëñ teeraa Babíloon kiꞌúsaay.»
44 Iceen tíkka ga an:
- Taalaa ɗaakohsee Bíncaa ciselaꞌíꞌcaa teewoh kifiiliimunkaa Kooh na ɓicaasammbúuɗa, ɓa taabee nawa ga ɗuuƴ ëgíꞌ-dúndagaa. Taalaama, Móyíis hëwíreewa fodaa daa Kooh teeweeriwaɗa: en kiꞌenaa, ya nakee Móyíis kihëwíꞌwa, ya taabuk ga daa ya hot lëdírussiɗa.
45 Taalaama, ɓicaasammbuu ɓaa hayee ga fenoociɗa laasussa gawa. Ɓa taammba nawa bi ga kúlkaa ɓa teꞌee ga heetcaa Kooh kaalee ga fíkíiɓaɗa, lak Yosúwée yërí kuliyukee ga fíkíiɓa. Wa tessa daama bi ga jamaanaa Buuꞌ Dëwít.
46 Dëwít neɓlohha Kooh, ya kíimmba Kooh kiyípiꞌti kaan daa tucaasamuntaa Yakoop jaamukohanndi.
47 Wayee Salomon yërí mëeñjoh kitawahiꞌ Kooh kaanfaa.
48 Koohyii ga ɗookaa-ɗookɗa nak dëkoo ga kaanfaa ɓoꞌ hëwíꞌ na yahci. Ee fodaa daa sëldíiga-Koohaa bínkaɗa, Haꞌmudii woꞌ an:
49 «Asamaanii wërí en baŋ-buuriigoo, kakayfii ennda ditogaaꞌ kottoo. Kon ɗú tawahɗanndoo kaan fa man na? Wala ɗú heeliꞌtoo daa mi dëkohan da man na?
50 Iñcuma ɓéeɓca, hanaa enndii yahhoo hëwíꞌca?»
51 Iceen woꞌissa attiꞌohcaa an:
- Ɗú ɓërí yëgís ga haf ee keeñciigarúu na nofciirúu ɗú laginca pat ga kikelohiꞌ Kooh. Besaa en ɓéeɓ ɗú en na kilebiroh Helii yiselaꞌíꞌyii, ɗú taam ɓicaasammbúu.
52 Laakin sëldíiga-Kooh yíinoo rek yaa ɓicaasammbúu hatallii ga kipese? Ɓa appa sëldíiga-Koohcaa ɗeɓ kiyéegaloh kihaykaa yijúwíꞌyiiɗa. Ee watifii wati ɗú onin yijúwíꞌyii bíiŋ, ɗú apinndi.
53 Ɗú laasin ga Waasii Kooh eroh, koorohha ga malaakacaaɗa, wayee ɗú taabukkiiwa. Iceen tapisohussa na atoh bi kaannda.
54 Daa ɓu-paanaa wiyaakwaa kelohee woꞌeencaa Iceen caama, keeñcaagaɓa caa oñ ndaga kiꞌaylukki, ɓa ɓaa ɗowuk.
55 Wayee, Iceen ga kihafci nak, líiffa na Helaa yiselaꞌíꞌyaa; ya taaginukka asamaan, ya hotta ndamaa Kooh, ya hotta Yéesu ɓan tuukin hanohha yah-ñaabaa Kooh,
56 Iceen woꞌꞌa an:
- Malkat, mi hotin asamaanii lëgísukin, Kowukii ɓii tuukin hanoh yah-ñaabii Kooh.
57 Daa ɓa kelohee woꞌeencaama, ɓa dalla kipookoh na tifiip, lagussa nofcaagaɓa, ɓa íisukka waas kíinoo mílíp ga ɗookci.
58 Ɓa fassari bi ɓa meƴca nari teeraa, ɓa aawwari kitapisoh na atoh kiꞌappi. Ɓuwaa neehalsee kiꞌen seediꞌɗa, súukussa kúltícaagaɓa kakay ga kotcaa oomaa-fiilaa teeku Sóolɗa.
59 Ga daa ɓa enee Iceen kitapisoh na atoh tóohɗa, Iceen yaa kíim Kooh an:
- Yéesu, Haꞌmudii, teꞌaa fítiigoo.
60 Lëehíꞌta, ya ƴíꞌꞌa, lessa koonaa ga ɗook an:
- Haꞌmudii, kaa taabukɓa baakaarii wii! Daa ya woꞌee iñaama, ya kaannda. Kaanaa Iceen waama, Sóol fareera ga.