25
Liiwukaa woꞌ ga loo oomaa-jowucaa ɓidaaŋkaahɓaaɗa
Yéesu liiwukissa ɓuwaa an:
- Kon Nguurii Kooh ga ɗookɗa ƴah kimëdírohu anee: enee oomaa-jowu ɓidaaŋkaah, ɓa ɓeɓpa lampucaagaɓa, ɓa kaꞌta kitëebíluknee haꞌ-kílookkaa. Ga oomaa-jowucaama, ɓiyëtúusɓaa enussa ɓiɓoꞌ ɓilóhóyíꞌ-hel, ɓiyëtúusɓaa tesɗa enussa ɓilëekíꞌ-hel. Ɓaa lohoyin helɗa ɓewussa lampucaagaɓa ee ɓa halaattii kiɓaydoh dúuleen*. Wayee ɓaa laakin helɗa sorussa dúuleen ga bíteel, ɓa ɓaydohha na lampucaagaɓa. Haꞌ-kílookkaa hëewíꞌta kihay, faf ɓéeɓɓa ɓa pëníꞌukka, ɓa aawwa kineeh.
Ga leeloo wek, laakka koonaakaa kelohuk didóolíꞌ an: «Haꞌ-kílookkii hayin, meyat ɗú tëebílukki!» Ɓéeɓ oomaa-jowucaama dalla kiyúuduku, ɓa ɓaa waayuk lampucaagaɓa. Oomaa-jowucaa ɓilóhóyíꞌ-helɓaa woꞌussa ɓilëekíꞌ-helɓaa an: «Lampuciigaríi cii ƴím, onattíi ga dúuleeniigarúu.» Ɓilëekíꞌ-helɓaa taasussaɓa an: «Óꞌóo, mínukoo; iñii ɗí ɓayɗa dooyooríi narúu. Namat kikaꞌ ga toonohaa, ɗú lomiꞌnee haffúu.» 10 Ɓaama nak karussa kilomnee dúuleen, haꞌ-kílookkaa hayohhaɓa fenoo. Oomaa-jowucaa pariꞌeeɗa taabussa na haꞌ-kílookkaa, ɓa aassa túuyaa cuuníin sëgílookfaa tofohuɗa, halaa lagussa. 11 Ennda kiis, oomaa-jowucaa ɓíinooɓaa leꞌussa, ɓa ɓaa ɓëytoh an: «Kiyaakii, kiyaakii, lëgísɗaaríi!» 12 Wayee haꞌ-kílookkaa taassaɓa an: «Mi woꞌꞌúuka ee kayoh; mi ínohoorúu!»
13 Yéesu tíkka ga an:
- Kon kaa neehat, ndaga ɗú ínohoo besaa ee ɗú ínohoo wahtaa Kowukii ɓii hayanɗa.
Liiwukaa woꞌ ga loo súrgacaa ɓaahayɓaa foñɗusee kopaꞌɗa
Yéesu liiwukissa an:
14 - Ee ɓan Nguurii Kooh ƴah kimëdírohu na ɓoꞌ, yaa enee na kiƴah kiɓaaɓ. Ya ɓayya súrgacaagari, ya díŋkaanndaɓa alalaagari, 15 yaa en ɓéeɓ iñaa ya hatinɗa: yíinoo ya eꞌtari hanjaꞌ-wúrúus ciyëtúus; yaa tík gaɗa, kanak; yukaahayyaa, wíinoo. Ya yaa ƴah kiɓaaɓ.
16 Yaa eꞌsee hanjaꞌ-wúrúuscaa ciyëtúuscaaɗa dalla kikaꞌ, lëgëyya ga koparaa bi ya laakka hanjaꞌ-wúrúus ciyëtúus ciliis. 17 Yaa eꞌsee kanakcaaɗa, kaꞌta, tummba fodaama ya laakka kanak ciliis. 18 Wayee yaa eꞌsee hanjaꞌ wíinoo doŋɗa, kaꞌta acca noŋ ga kakay ɗaakka koparaa haꞌ-kaanci ga. 19 Tíkka ga iñaa maañ, haꞌ-kaadaa súrgacaa meyohha kiɓaaɓ. Ya ɓaylukkaɓa kiꞌínoh yaa en ɓéeɓ iñaa ya tum ga koparaaɗa. 20 Súrgaa eꞌsee hanjaꞌ-wúrúuscaa ciyëtúuscaaɗa hayya, deeƴca, meƴdohha hanjaꞌ-wúrúus ciyëtúus ciliis, woꞌꞌa an: «Kiyaakii, fu ereeroo hanjaꞌ-wúrúus ciyëtúus. Mi lëgëyya ga. Uuna, ciyëtúus ciliis cee.» 21 Haꞌ-kaadaagari woꞌꞌari an: «Waw guureway, fu súrga yijófíꞌ ee fu goꞌ. Fu enin goꞌ ga iñaa yewinndii, mi hayyaa kiꞌeꞌ fu kuliyuk ga yiyewin. Hay fu bok kineɓluk na haꞌ-kaanfu.» 22 Súrgaa eꞌsee hanjaꞌ-wúrúus kanakɗa hayya, deeƴca meƴdohha kanak ciliis, woꞌꞌa an: «Kiyaakii, fu ereeroo hanjaꞌ-wúrúus kanak. Mi lëgëyya ga. Uuna, kanak ciliis cee.» 23 Haꞌ-kaadaagari woꞌꞌari an: «Waw guureway fu súrga yijófíꞌ ee fu goꞌ. Fu enin goꞌ ga iñaa yewinndii, mi hayyaa kiꞌeꞌ fu kuliyuk ga yiyewin. Hay fu bok kineɓluk na haꞌ-kaanfu.» 24 Lëehíꞌta súrgaa eꞌsee hanjaꞌ-wúrúus wíinoo doŋɗa hayya, deeƴca woꞌꞌa an: «Kiyaakii, mi ínoheera an fu ɓoꞌ yisúwíꞌ ga keeñ: fu píiki daa fu sokkii ee fu nëgírohi daa fu faaꞌtii. 25 Mi niikee hen, kërí tah mi acca ga kakay mi ɗaakka kopariigaraa ga. Uuna, fu laasin yenfu.» 26 Haꞌ-kaanci taassari an: «Fu súrga yibóníꞌ ee fu sagoh-coonu. Fu ínoheera an mi píiki daa mi sokkii ee mi nëgírohi daa mi faaꞌtii. 27 Fu jomee kiwútíroh hëelísiigoo hen. Eneenaa mi hayaa, mi laaswa na iñaa wa límɗa.» 28 Haꞌ-kaadaa woꞌꞌa súrgacaagari an: «Diima, teꞌat hanjaꞌ-wúrúusumgari ɗú eꞌwa yum ɓay cidaaŋkaahɗa. 29 En kiꞌenaa, ɓaa laakin hay kiɓaatɗu bi ya dóoyíꞌ sëk, wayee ɓaa laakoo, kiꞌiñkaa ya ɓayɗa sah hay kiteꞌu. 30 Súrguma laakoo jeriñɗa jafatti ga fooh, ga ñúusaa, daa kikodukoh na kiꞌúñoh sís ƴah kilaakɗa.»
Attiꞌaa mëeñjohɗa
Yéesu tíkka ga an:
31 - Bëríinaa Kowukii ɓii taaban na malaakacaagari ɓéeɓɓa, ya hay ga ɗuuƴ ndamaagarinaa, ya hay kiyuŋ ga baŋ-buuraagari. 32 Ɓéeɓ heetcii hay kihídírukohu ga fíkíici. Lëehíraa, ya hëgísoh ɓuwii kom kanak fodaa daa níiroh hëgísohi baal na peꞌɗa. 33 Ɓuwii júwinɗa, ya hanohiꞌɓa yah-ñaabaagari ee ɓii júwussiiɗa ya hanohiꞌɓa yah-segaagari. 34 Fodaama, Buuraa hay kiwoꞌ ɓuwaa hanohhi yah-ñaamɗa an: «Ɗú ɓii Paammboo barkeelinɗa, hayat ɗú ɓeɓ iñii ɗú jom kilam ga nguurii waayukɗuseerúu ga iñaa ëldúna saksee bi watiɗa. 35 Mi yaaweera, ɗú onndaroo mi ñammba. Mi píleera, ɗú onndaroo mi annda. Mi eneera sagac, ɗú ɗapparoo. 36 Mi teseeɗa dúŋ, ɗú ekkaroo kúltí. Mi ɗúukooleera, ɗú hayyaroo kihaltuk. Mi laŋseera ga kasu, ɗú hayyaroo kiwaak.» 37 Fodaama ɓuwaa ɓijúwíꞌɓaa hayyi kitaas an: «*Haꞌmudii, ɗí hoteeraa kera lak fu yaawin, ɗí onndaraa fu ñam? Ɗí hoteeraa kera lak fu pílin, ɗí onndaraa fu an? 38 Ɗí hoteeraa kera lak fu sagac, ɗí ɗapparaa? Ɗí hoteeraa kera lak fu tesin dúŋ, ɗí ekkaraa kúltí? 39 Ɗí hoteeraa kera lak fu ɗúukoolin wala fu laguunun ga kasu, ɗí hayyaraa kiwaak?» 40 Buuraa hayɓa kitaas an: «Mi woꞌꞌúuka ee kayoh; kotaa en ɓéeɓ, waa ɗú moseera kidímal yíinoo ga ɓuwiigoo ɓii wëñ kijutuutɗa, mi yërí ɗú tumɗeeka.»
41 Lëehíraa Buuraa hay kiwoꞌ ɓuwaa hanohhi yah-seŋɗa an: «Úsaayattoo, ɗú ɓii Kooh cojinɗa. Aawat kiwiikaa ƴímoo taaꞌ fetɗusee Seytaani ya na malaakacaagariɗa! 42 Mi yaaweera ee ɗú onndiiroo mi ñam. Mi píleera ee ɗú onndiiroo mi an. 43 Mi eneera sagac ee ɗú ɗappiiroo. Mi teseeɗa dúŋ ee ɗú ekkiiroo kúltí. Mi ɗúukooleera, mi laŋseera ga kasu ee ɗú haltukkiiroo.» 44 Ɓaama ɓan, hayyi kitaas an: «Haꞌmudii, ɗí hoteera kera lak fu yaawin wala lak fu pílin, wala lak fu sagac, wala lak fu tesɗa dúŋ, wala lak fu ɗúukoolin, wala lak fu laguunun ga kasu ee ɗí dímalliiraa?» 45 Buuraa hayɓa kitaas an: «Mi woꞌꞌúuka ee kayoh; kotaa en ɓéeɓ, waa ɗú sageera kidímal yíinoo ga ɓuwii ɓii wëñ kijutuutɗa, mi yërí ɗú saŋɗeeka kitumiꞌ ɓan.» 46 Fodaama, ɓuwaa ɓaama hay kiɓayu ga ngeeꞌcaa leehoo taaꞌɗa, ee ɓuwaa júwinɗa ɓayu ga kipeskaa leehoo taaꞌɗa.
* 25:3 25: 3 Waama, ɓuwaa soree dúuleen ga lampucaagaɓa, kitaaluk.