10
Gələ̂ gənə̂ Jesu dara abe day gə deme agəda day gə bam
(Matiyə̂ 19.1-12)
1 Mwom da, Jesu day gə nə̂ woni gərsə̂ gwale duwa di swa daa managə Kapernom dara hara managə wama gə Jude-yə̂ me kuray gə Jurde dugədəw də alə̂ ta-lə̂ me ca. Mwom da, nare nan̰ gəra dayar gandəw ɗang bi me, an̰ji gəlgə gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa, ya ba al nəm pii pii de.
2 Mana gə ta-lə̂ da, nare nə̂ gə ꞌogəgə Parise hara Jesu səwə̂ ib me urəw nəm gə gwale gaba gərsə̂w ba da: «Bərmə̂ ənda gənə̂ Mãr̰ĩ-yə̂ da, abe neyem agəda gə diyamo bam mo?»
3 Ər̰ə Jesu di kal səw urgə ba da: «Managə bii gə ꞌwoo-lə̂ da, Moyis wayang ba man mo?»
4 Cendi cow lə̂ diyə̂ ba da: «An̰ji kalnin bərmə̂ ba abe gə urnə̂ ꞌywara gə diyamo bam bər̰in̰ da, kal an̰ju ba jangənadə magtubu də idə ꞌywaradə ꞌywanadə əsədələ̂ me, an̰ju ba agədəna gandədə sən̰.»
5 Ər̰ə Jesu waygə ba da: «I dara dədə̂ng wayni dəra me Moyis kalang anə̂ al nəm yande ta di.
6 Me managə Mãr̰ĩ dii gə mani pad gəndə̂gə da, an̰ji asə i abe me deme me.
7 I dara yande me abe ha swa kala abə̂w day gə iw bam, ha ɓamara nəm gə diyamo me,
8 cendi gədə ya gun mən tenene de. Yande da, cendi i nare sər bə̂də̂ me cor i gun mən tenene ɗəm.
9 Yande da, kal gun agədəna mani nə̂ Mãr̰ĩ daygə daa mən di bam bə̂də̂.»
10 Targin̰ da, managə Jesu igə kərə̂ gə nə̂ woni gərsə̂ gwale duwa da, cendi urəw ɗang bi dara gwale gaba agəda gə deme bam di.
11 Jesu waygə ba da: «Gun gə ana gə diyamo bam me unə̂ də ɗang da, an̰ji al i acn̰a gə diyamo də pii di. I ya an̰ji ba i i gə jaw diyamo de.
12 Deme kaw, də swana gən̰nə̂ tərə̂də bam me unə̂ abe gə ɗang da, tandi al i acn̰a gə tərə̂də gə pii di. I ya tandi ba i i gə kondədə tərə̂də de me ca.»
Jesu biygə dine busə dədə̂gələ̂
(Matiyə̂ 19.13-15; Luk 18.15-17)
13 Ɗang da, narje hara gə dine nə̂ ꞌyə̂ng ꞌyaw Jesu dara an̰ju ba ɓəlbənə̂ dədə̂gə me ba biynə̂gə gə busə. Me woni gərsə̂ gwale gənə̂ Jesu duwa di sogədəgə nare di lə̂.
14 Managə Jesu baa yə̂r yande da, dusəw naw me waygə ba da: «Kalna dine di gə hane ꞌywanan, əmnə̂gə bam bə̂də̂. Dara i nare nə̂ wun ya cendi de me Mãr̰ĩ lam dwãr̰ĩ duwa dədə̂gələ̂.
15 I sədə. Dwayna, nə̂ wayang i gwale səw ɗang bi: Gun gə kalna Mãr̰ĩ lamna dwãr̰ĩ duwa dəwə̂ ya dwe gə ꞌyə̂ng de bə̂də̂ da, an̰ji ha ganda hara lew də dwãr̰ĩ dənə̂ Mãr̰ĩ-yə̂ di bə̂də̂.»
16 Mwom da, Jesu laygə dine nə̂ ꞌyə̂ng di yibəgə daa jorgəwə̂ me bogə əsaw dədə̂gələ̂ me bigə gə busə.
Jesu day gə aba ꞌywa mani
(Matiyə̂ 19.16-30; Luk 18.18-30)
17 Managə Jesu əndər bərmə̂-lə̂ dara hara mwom da, abe mən wada gə gidi gəra piy gubərə̂w dodə̂ dərə̂wə̂ me urəw ba da: «Aba gələ̂nin mani gə lade, nə̂ ha ala i man man me nə̂ ha ꞌywa nəm gə bələ̂ gaba dama gə dərə̂w bər̰in̰ di mo?»
18 Jesu wayəw da: «Dana me mə̂ ꞌogən ba nə̂ i gun gə lade mo? Gun gə lade da, i Mãr̰ĩ mən tenene.
19 Mə̂ ꞌocn̰ mani nə̂ bii gə ꞌwoo gənə̂ Mãr̰ĩ duwa waygə di com: Ba mə̂ ha ꞌyaa gun gə urə̂ dəma bə̂də̂, ba mə̂ ha ꞌya gə jam gun diyamo bə̂də̂. Ba mə̂ ha miyə̂ gun mani duwa bə̂də̂. Ba mə̂ ha sawaw gun gwale gə acn̰e dəwə̂ bə̂də̂. Ba mə̂ ha alaw gun mani nə̂ acn̰e bə̂də̂. Ba mə̂ ha alagə nə̂ abam day gə im horəmbə̂ me ca.»
20 Abe di wayəw da: «Aba gələ̂nin mani, mani nə̂ ta di da, nə̂ algə managə dənani ni-yə̂ ba.»
21 Jesu yə̂rəw bəraa, me dusəw urəw nan̰e, me wayəw ba da: «Mani nə̂ mən da, mə̂ wor alagə sən̰. Ha ulay dəma-lə̂ me kəl mani dəma nə̂ ꞌywa nə̂ kərə̂ dəma-lə̂ bam pad me əsə gursə day ꞌyagə nare nə̂ bugər. Yande me, mə̂ ha ꞌywa mani nə̂ ꞌywa daa Mãr̰ĩ səwə̂. Ər̰ə hare pam tarən.»
22 Ər̰ə Jesu gwale duwa gə ta di ꞌyoləw bə̂də̂ bər̰in̰ me səw mar bam ledede me əndər ya, dara an̰ji, mani duwa nə̂ ꞌywa di ꞌyarbar nan̰e.
23 Jesu yə̂rbə woni gərsə̂ gwale duwa nə̂ tulbəwə̂ di me waygə ba da: «Woni ꞌywa mani da, ganda day gə managə lew də Mãr̰ĩ lam dwãr̰ĩ-yə̂ da, wom nan̰e.»
24 Woni gərsə̂ gwale duwa di, dusərə̂gə nagə dara gwale gə an̰ji waygə gandəw di. Me Jesu waygə ɗang bi: «Dəndan, ganda gə managə lew də Mãr̰ĩ lam dwãr̰ĩ-yə̂ da, wom nan̰e.
25 Jambal dəmnə̂ libara gubə duwa-lə̂ kaw, wom bə̂də̂ sən̰. Me gun gaba ꞌywa mani da, ganda duwa gə managə lew də Mãr̰ĩ lam dwãr̰ĩ-yə̂ da, wom nan̰ ɗoy bam.»
26 Gwale gə ta di ꞌyagə woni gərsə̂ gwale gənə̂ Jesu di ərmə̂ nan̰e bi me, wajə gwale bulə̂ day-ə̂ ba da: «Me inam i yande da, i wi me ha neyama ꞌywa bələ̂ di mo?»
27 Jesu yə̂rbəgə me waygə da: «Nare da, wom ɗoy dədə̂gə le, me Mãr̰ĩ da, wom gandəw bə̂də̂. Mani mən nə̂ ɗoy Mãr̰ĩ dəw da, ilə̂ bə̂də̂.»
28 Mwom da, Piyer wayəw da: «Me nenin da, nə̂ kalanin mani pad bam taraninə̂, me nə̂ ilə̂nin pama tarəmə̂ da, nin da, ha ꞌya i man mo?»
29 Jesu wayəw ba da: «I sədə. Dwayna, nə̂ wayang i gwale səw ɗang bi: Gun gə kalna ciri duwa me, chamraw nə̂ abje me nə̂ namde me, iw me abə̂w me dəndaw labaa dage duwa bam daran əndi me dara Nõ də lade di me da,
30 gə ha bwaw gun gə ta di mani nə̂ pad ta di lə̂ diyə̂ dii aru caga dama duwa gə sən̰a dədə̂ ka: nə̂ ciri, nə̂ chamraw nə̂ abje me nə̂ namde me, nə̂ igrə̂w me, nə̂ dine, nə̂ dage me ca. Gun gə ta di, ha gələ̂ i dərin̰ me ca. Me ɗan̰ sanga da, an̰ji ha ꞌywa i bələ̂ gaba dama gə dərə̂w bər̰in̰.
31 Nare nan̰ nə̂ caga i nə̂ pii cendi da, ha cwara ꞌya i nə̂ targin̰ dwar̰agələ̂, me nare nan̰ nə̂ caga i targin̰ da, ha cwara ꞌya i nə̂ pii dwar̰agələ̂ me ca.»
Jesu way gwale gaba dii subu-lə̂ ba gə ha ꞌyaw me baa ha dəmə̂ daa nare nə̂ mare dwar̰agələ̂
(Matiyə̂ 20.17-19; Luk 18.31-34)
32 Cendi ilə̂ bərmə̂-lə̂ dara hara Jursalem. I Jesu me ha dərə̂gələ̂. Woni gərsə̂ gwale duwa di ərəmdə gwale nan̰ me, woni pama taragə da, lan̰a algə le. Ɗang da, Jesu wol woni gərsə̂ gwale duwa nə̂ mwaj dii sər di məndagə me ilə̂ wayagə gwale-yə̂ dara mani nə̂ məra ba ha ꞌyaw di.
33 Waygə da: «Dwayna, də̂ ilə̂ nagang harang i Jursalem. Managə ciri də ta-lə̂ di me əndi gə Gun gorəndəw di, gə ha ꞌyan gechide nə̂nə̂ woni bwasa Mãr̰ĩ day me woni gələ̂ bii gə ꞌwoo gənə̂ Moyis duwa me əsəragələ̂. Cendi ha bwan gwale dənə̂ kal ba gə ꞌyə̂n nəm, me gəra ha ꞌyagə nare nə̂ i Juwib bə̂də̂ əsəragələ̂.
34 Cendi ha alan mə̂ng, ha ɓəsəbən lade sənə̂, ha gwaban gə bər̰aw me ha ꞌyane. Me wala gə subu-lə̂ da, nə̂ ha dəmə̂ daa munə-lə̂.»
Jak day gə Jã ur Jesu mani
(Matiyə̂ 20.20-28)
35 Targin̰ ɗang da, nə̂ Jak day gə Jã nə̂ i Jebede dəndaw hara Jesu tuləwə̂ ib me wayəw ba da: «Aba gələ̂nin mani, mani nə̂ nə̂ ilə̂nin urə̂mə̂ ta di da, nə̂ urnin ba mə̂ alnanin gandagə le.»
36 An̰ji urgə ba da: «Anə̂ ur ba nə̂ alnang i na mo?»
37 Mwom da, cendi wayəw ba da: «Dawa də mə̂ dara dama mana dəma gə ꞌyogəde-yə̂ da, kalnin nə̂ damnin gun mən əsə̂m gə abe-yə̂, me gun mən əsə̂m gə jele-yə̂ me ca.»
38 Me Jesu waygə da: «Mani nə̂ anə̂ amsəgə ta di da, anə̂ ꞌocn̰əgə bə̂də̂. Gaa anə̂ ha neyama chaa wamani gə nə̂ ha chaw di mənang mo? Labaa gaa anə̂ ha neyama urə̂ gələ̂ gə dər̰in̰ gə nə̂ ha gələ̂w di mənang mo?»
39 Cendi cow lə̂ ba da: «Nə̂ hanin neyama le.» Mwom da, Jesu di waygə ba da: «Ə̂w, anə̂ ha chaa wamani gə nə̂ ha chaw di le, me anə̂ ha gələ̂ dər̰in̰ gə nə̂ ha gələ̂w di le ꞌyang.
40 Me dara mana dan gaba dama, gun mən əsə̂n gə abe-yə̂ me gə mən əsə̂n gə jele-yə̂ me da, nə̂ neyem ərmə̂ng gandəw əndi bə̂də̂. Mana gə ta di igə i nare nə̂ Mãr̰ĩ ɗangər̰əgə gandəw di day.»
41 Managə woni gərsə̂ gwale duwa nə̂ wor mwaj di ba gə doy gwale gə ta di da, dusərə̂gə nagə nə̂ Jak day gə Jã di dədə̂gələ̂.
42 Mwom da, Jesu ꞌogəgə səwə̂ pad day-ə̂ me waygə ba da: «Anə̂ ꞌocn̰ com dara nare nə̂ gə ərməgə ba gə i dolgə nə̂nə̂ nare nə̂ gəndə̂gə jiga jiga pad day-ə̂ da, cendi bəl kwandagə ya ba gə i woni ciri day de. Me nare nə̂ ladəbe kaw gəlgə kwandagə nə̂ nare dərə̂gə me ca.
43 Me managə bulə̂ dan-ə̂ ka da, ha alala i yande bə̂də̂. Gun gə urnə̂ ba ina geche dan da, kal a ina aba kəjə̂gə kwandaw.
44 Me gun gə urnə̂ ba ina gə pii bulə̂ dan-ə̂ an̰ju da, kal a cwarna kwaya gənə̂ kwandaw day pad.
45 Yarna, əndi gə Gun gorəndəw di kaw, nə̂ hara i dara kəjə̂ gə nare bə̂də̂, me nə̂ hara i dara gədə̂ aba kəjə̂ gənə̂ nare day me ꞌwoo sən ꞌyadə made dara kədə̂ gə nare nan̰ daa me ca.»
Jesu tin̰əw Bartime gə boy dərə̂w bam
(Matiyə̂ 20.29-34; Luk 18.35-43)
46 Jesu day gə nə̂ woni gərsə̂ gwale duwa gəragə managə ciri də Jeriko-lə̂, me managə cendi gandə bam ciri də ta di-lə̂ dara hara pii da, nare nan̰ ha gandagə dara bwagə. Abe gə boy mən gə gə ꞌogəw Bartime, gə i Time gorəndəw, dam lə̂ bərmə̂ dugədəwə̂ amsalə̂.
47 Managə an̰ji doy dara ba i Jesu gə Najared me ba yala an̰ju da, an̰ji so soy mar̰jaw daa nan̰ ba da: «Jesu gənə̂ dole gə Dabid mwaw, yə̂r n̰agəni ni ɗe!»
48 Mwom da, nare nan̰ sogədəw dara an̰ji ba ɗechəna bəw daa. Me an̰ji sojə mar̰jaw daa nan̰ ɗoy gə pii bam bi: «Dole gə Dabid mwaw, yə̂r n̰agəni ni ɗe!»
49 Mwom da, Jesu di ɗəbə dodə̂ me waygə nare ba da: «ꞌWagənan abe gə ta di!» Nare di ꞌwaga abe gə boy di me wayəw ba da: «Yə səm woy! So daa, an̰ji ꞌogəme.»
50 Managə an̰ji ba doy yande da, kal barge duwa gə geche dodə̂ me so daa pəlam ha əjə gə Jesu.
51 Me Jesu di wayəw da: «Mə̂ ur ba nə̂ alnam i na mo?» Abe gə boy di cow lə̂ diyə̂ ba da: «Aba gələ̂nin mani, tin̰ən dərə̂n bam. Kal nə̂ yə̂r mana ya ni gə pii de.»
52 Jesu wayəw da: «Mə̂ kala dusəm dənə̂ da, mə̂ ꞌyo bələ̂, me hale maa ɗəm.» Mana gə ta-lə̂ dog da, abe gə boy di yə̂r mana ya duwa gə pii de me kal səw ha gə Jesu.