6
Nare nə̂ Najared gən̰ Jesu gwale duwa bam
(Matiyə̂ 13.53-58; Luk 4.16-30)
1 Targin̰ ɗang da, Jesu swa kala ciri də Kapernom bam me hara gəra managə Najared, i ciri də tanga an̰ji əsə̂r lə̂ ɓag. Woni gərsə̂ gwale duwa kaw bwaw yala gandəw me ca.
2 Me managə wala gaba bwa gwayni-yə̂ da, an̰ji ha managə kulə gaba amsa Mãr̰ĩ-yə̂ me kal səw gəlgə nare gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa. Nare nan̰ nə̂ doy gwale duwa di da, gwale di ꞌyagə ərmə̂ nan̰, me cendi way ba da: «I wi me gələ̂w duwa mani nə̂ ta di pad yande mo? ꞌWacn̰a duwa gə mani di da, i man yande mo? An̰ji ꞌywaw i woy mo? Dwana duwa də idə ala mani nə̂ dan̰a nə̂ ta di da, ꞌywadə duwa i woy yande ɓara?
3 Ɓag da, an̰ji tanga i aba pəlbə̂ habde gaa bə̂də̂ mo? An̰ji i Mari gorəndədə, an̰ji i nə̂ Jak day gə Jose chandragə, me nə̂ Juda day gə Simõ di chandragə, me chamraw nə̂ namde kaw ilə̂ ganandə ka.» I dara yande di me nare nə̂ Najared di gən̰ nəm gaba kala gə dusərə̂gə managə Jesu dəwə̂ bam.
4 I ta di me an̰ji waygə nəm ba da: «Gun gaba cəmə̂ Mãr̰ĩ bəw da, i nare nə̂ ɗang məra me aləw horəmbə̂ cendi. Me war̰aw duwa gang nə̂ dam gandəw ciri dədə̂ mən, labaa chamraw duwa gang nə̂ dam gandəw kərə̂ mən kaw, aləw horəmbə̂ bə̂də̂ ɓag.»
5 I dara yande me Jesu bogə əsaw i nare nə̂ woməre nə̂ yab dədə̂gələ̂ məra me sogə nəm daa mwom day-ə̂, me an̰ji neyem gaba ala gə mani nə̂ dan̰a nə̂ ɗang managə Najared bə̂də̂.
6 Me an̰ji ərəm nan̰e dara nare gən̰ gaba kala gə dusərə̂gə managə dəwə̂ bam.
Jesu kəjə paja duwa nə̂ mwaj dii sər
(Matiyə̂ 10.1,5-15; Luk 9.1-6)
Ɗang bi da, Jesu so ha ciri də dine nə̂ managə Najared tulbə̂dələ̂ baa baa dara gələ̂gə nare mani.
7 Me wala mən da, an̰ji ꞌwaga paja duwa nə̂ mwaj dii sər di səwə̂ me an̰ji so kəjəgə sədə̂gə sər sər dara cendi ba hana asənagə nare berni. An̰ji ꞌyagə dwana də idə ꞌywara gə dundi də acn̰e bam me ca.
8 An̰ji waygə ba da: «Unə̂ mani nə̂ wama əsərangə̂ bə̂də̂, unə̂ sag gaba hara məjə̂ni-yə̂ bə̂də̂, unə̂ gursə əsərangə̂ bə̂də̂. Me unə̂ i cilang əsərangə̂
9 me hurna gəbande gədrangə̂. Me barge da, layna i mən mən məra.»
10 An̰ji waygə ɗang bi dara mani nə̂ cendi ba hana alnagə: «Ciri də mən də yinə̂ng gə dwani kərə̂ dəra-lə̂ da, cəmnə̂ daa hana managə ciri də ɗangə̂ bə̂də̂, me damna lə̂ managə ciri də ta-lə̂ jang ɓedəna gə wala gaba swa kala gə mana gə ta di neyamna nəm ba.
11 Me managə ciri də anə̂ dəmnə̂ lə̂ me nare dəra urnə̂ng bə̂də̂ me gən̰nə̂ dwaya gə gwale dan bam me da, swana daa, hana pii, kalna ciri də ta di me bwabnagə nare dəra usəsə gə gədrangə̂ bwanagə dodə̂. Managə anə̂ alnagə nare di yande da, cendi ha ꞌwacn̰a dara Mãr̰ĩ səw ba ꞌyoləw dədə̂gələ̂ bə̂də̂.»
12 Mwom da, paja nə̂nə̂ Jesu duwa di ɓər̰in̰ cə̂gədə ha me ha wayagə nare ba kalna acn̰a day di bam me ba hane ꞌywana Mãr̰ĩ ɗəm.
13 Cendi ꞌyorgə nare dundi də acn̰e nan̰ bam me cendi ɓəlbəgə nare nə̂ woməre nan̰ swani sədə̂gələ̂ me sogə nəm daa mwom day-ə̂ sən̰.
Gwale gənə̂ made dənə̂ Jã Batis duwa
(Matiyə̂ 14.1-12; Luk 9.7-9)
14 Wala gə ta-lə̂ da, Jesu suməw ꞌogə nan̰e managə nare bədə̂gələ̂. Yande da, dole gə gə ꞌogəw Erod Antipas kaw doy gwale gənə̂ Jesu duwa di me. Nare nə̂ mən da way ba: «I Jã gaba ala gə nare batem di me ba dəmə̂ daa nare nə̂ mare dwar̰agələ̂ an̰ju. I dara yande di me an̰ji i gə dwana də idə ala gə mani nə̂ dan̰a nə̂ ta di.»
15 Nare nə̂ yab da way ba i aba cəmə̂ Mãr̰ĩ bəw gə pii gə gə ꞌogəw Eli, me nare nə̂ yab ɗang da way ba i aba cəmə̂ Mãr̰ĩ bəw mən gə wun ya woni cəmə̂ Mãr̰ĩ bəw nə̂ pii di de.
16 Managə Erod ba doy yande da, an̰ji way duwa ba da: «I Jã Batis gə tanga nə̂ saw dəw ꞌyə̂w bam ka di, me dəmə̂ daa nare nə̂ mare dwar̰agələ̂ an̰ju.»
17-18 I sədə, Erod tanga yə Jã asəw dange. An̰ji giy nare yəw magədəw asəw dange-yə̂ dara gwale gənə̂ deme də gə ꞌogədə Erodiyad, də Erod chə̂bədə chendəw gə Pilib-lə̂ di. Yande da, Jã di wajəw Erod di le baa baa ba da: «Əjəm da, bii ənda gə ꞌwoo-lə̂ da, dee mə̂ neyem gaba chaba gə chendəm diyamo di bə̂də̂.» I dara yande me Erod magədə gə Jã asəw nəm dange-yə̂.
19 Me Erodiyad di kaw, dusədə womdə nan̰e managə Jã dəwə̂. Tandi ələwe me ur ba də ꞌyə̂we me ca. Me tandi ꞌyo bərmə̂ gaba ꞌyaw di bə̂də̂ sən̰
20 dara Erod di kaw wor yəw Jã di jaweye sən̰. An̰ji ꞌocn̰ dara Jã ba i gun gə təba Mãr̰ĩ dərə̂wə̂, me ba i aba kəbə̂ Mãr̰ĩ bəw gə bərmə̂ duwa me ca. I ta di me an̰ji aləw gə mani mən tenene ɗang bə̂də̂ di. Me managə Erod di ba dwayna gwale managə Jã bəwə̂ da, an̰ji ꞌocn̰ mani mən nə̂ ha ala bə̂də̂. Yande pad kaw Jã gwale duwa di ꞌyoləw Erod di le.
21 Me wala mən da, Erodiyad di ꞌyo bərmə̂ gaba ꞌyaa gə Jã di. I wala gaba ala sii ꞌywala gə yaa gənə̂ Erod duwa-lə̂. An̰ji ɗorbə mani nə̂ wama dara ꞌyagə nare nə̂ an̰ji ꞌwagagə di. An̰ji ꞌwaga i nare nə̂ gechide nə̂ ciri duwa dədə̂, me gechide nə̂nə̂ asəngar day me nare nə̂ ladəbe nə̂ Galile me ca.
22 Mwom da, dwe də more də i Erodiyad durmə̂də gandə managə kulə gə cendi dam lə̂ di, me tandi n̰ar̰ə̂ nare dərə̂gələ̂. N̰ar̰a dəra di ꞌyolgə nə̂ Erod day gə nare pad nə̂ dam ilə̂ wama gandəw mani di le. Dara yande da, Erod so waydə dwe də more di ba da: «Wayən daa mani nə̂ dərə̂y urgə, me nə̂ ha ꞌyay gandagə.»
23 Ɗang bi, an̰ji sərgədə səw ba da: «Nə̂ ha ꞌyay mani nə̂ də ha urə̂n di le, inam i dwãr̰ĩ ni tuldə kaw, nə̂ ha sawa ꞌyaye.»
24 Dwe də more di dəmə̂ iche, me gəra waydə idə ba da: «Nə̂ urnə̂w i na mo?» Idə di codə lə̂ diyə̂ ba da: «Urəw Jã gaba alagə nare batem di dəw.»
25 Me dwe də more cwara bi kalang managə dole di səwə̂, me tandi wayəw ba da: «Nə̂ ur ba mə̂ sawnan Jã gaba ala batem di dəw asənan managə subura-lə̂ ꞌyanan caga caga ka.»
26 Ər̰ə, dole di səw mar bam ledede, me an̰ji neyem gaba əmə̂də mani nə̂ tandi urəw di bam bə̂də̂, dara an̰ji dee sərgədə i səw managə nare dərə̂gələ̂.
27 Mana gə ta-lə̂ dog, an̰ji wayəw asəngar gə mən ba hana sawnaw Jã dəw hane nəm. Mwom da, asəngar di so ha managə kulə gə dange-yə̂ sawa Jã di dəw
28 asa managə subura-lə̂ me ꞌwoo hara nəm ꞌyadə dwe də more di, dwe də more di yə dii di asəngar əsə̂wə̂ me cəm ꞌyadə idə.
29 Targin̰ ɗang da, woni gərsə̂ gwale gənə̂ Jã duwa di dwaya gwale di yande me cendi swa hara u kumbə dənə̂ Jã duwa di ha nəm asa munə-lə̂.
Jesu ꞌyagə nare nə̂ dubu jii mani nə̂ wama
(Matiyə̂ 14.13-21; Luk 9.10-17; Jã 6.1-14)
30 Managə paja nə̂nə̂ Jesu duwa cwara day gə biyə̂ gaba asa berni-yə̂ da, cendi dayar managə Jesu səwə̂ ilə̂ wayaw mani nə̂ ba gə alagə me mani nə̂ ba gə gələ̂gə nare di me pad daa.
31 Me mana gə ka-lə̂ da, nare nə̂ so cendi sədə̂gələ̂ ka kaw ilə̂ haralə̂ nan̰e, me nə̂ hara dara ꞌywagə kaw gər̰ə nan̰e, me əmgə bərmə̂ gaba wama gə mani bam me ca. Mwom da, ər̰ə Jesu waygə woni gərsə̂ gwale duwa ba da: «ꞌYeni, hane, də̂ harang bam mənandə, me anə̂ ha bwa gwayni lə̂ hin̰e me.»
32 Mwom da, cendi nagə managə bərwa dalawə̂, cendi məra, me cilangəgə kuray gə ɓəle dara ba gə ha nəm bam hin̰e məndagə.
33 Me nare nan̰ yə̂rgə hara lə̂ me ꞌocn̰əgə com me ca. Yande da, nare nan̰ nə̂ ciri-yə̂ pad wa gə gədragə yaa Jesu day gə nə̂ paja duwa di dərə̂gələ̂ managə cendi ilə̂ haralə̂ di.
34 Managə Jesu ba chə̂ə̂ dodə̂ bərwa-lə̂ da, an̰ji yə̂r nare nə̂ gər̰e ilə̂ mana gə ta-lə̂ ɗəm. Me Jesu yə̂r nare di n̰agəni day, dara cendi wun ya dəmə̂nje nə̂ aba gamagə ilə̂ bə̂də̂ ta de, me an̰ji gəlgə mani nan̰e.
35 Managə dawa ilə̂ pagaralə̂ ɗəm da, woni gərsə̂ gwale duwa di hara tuləwə̂ ib me wayəw ba da: «Dawa di yala pagare ɗəm. Mana gə ka-lə̂ di kaw, i bam.
36 Yande da, kal nare di daa ɗəm, kalgə gə hana managə ciri də dine-yə̂ labaa də gechide-yə̂ də i tulbə̂ndə-lə̂ ka di gə hana kəlnə̂ mani nə̂ wama gə wamna.»
37 Me ər̰ə Jesu di waygə ba da: «Yande da, ꞌyanagə nare di mani nə̂ wama ꞌyeni.» Me cendi cow lə̂ diyə̂ bi ba da: «Me gaa nə̂ hanin kələ̂ mapa i gə gursə də idə ala gə giyə̂ wala aru sər ka di, me nə̂ ꞌyagənin gə wom nəm mo?»
38 Jesu waygə bi ba da: «Anə̂ i gə mapa əndi na ilə̂ mo? Hana, yarna.» Cendi yə̂r me cow wayəw lə̂ diyə̂ ba da: «Nə̂ inin gə mapa jii me goche sər me ilə̂.»
39 Yande mwom da, Jesu waygə woni gərsə̂ gwale duwa ba da: «Waynagə nare nə̂ pad ta di, kalgə gə sabarna dodə̂ jiga jiga me gə damna dodə̂ managə chemde nə̂ bəra nə̂ i ta di dədə̂gələ̂.»
40 Mwom da, nare di sabar dam dodə̂ sədə̂gə neyem aru me gənin̰ jii me.
41 Me Jesu di, lay mapa gə jii di me goche nə̂ sər di me əsə̂wə̂ me u dərə̂w daa me piy gə bəw lə̂ diyə̂. Mwom da, an̰ji ɓolbə mapa di dodə̂, me ꞌyagə woni gərsə̂ gwale duwa dara ba ꞌyanagə nare di. An̰ji əsgə woni gərsə̂ gwale duwa goche nə̂ sər lə̂ diyə̂. Ər̰ə, cendi əsgə nare nə̂ gər̰e di mapa di me goche di me wom.
42 Nare nə̂ gər̰e nə̂ pad ta di wom mapa gə ta di gə goche di ə̂bdə,
43 me mapa di me goche di me wor ɓəl dodə̂. Mapa di gə goche nə̂ wor dodə̂ di, gə laygə ꞌwonbə kərange mwaj dii sər bi.
44 Me nare nə̂ woni wama mapa di me goche di me dwar̰agələ̂ da, abje neyem dubu jii.
Jesu ha managə nimi dədə̂gələ̂
(Matiyə̂ 14.22-23; Jã 6.15-21)
45 Mana gə ta-lə̂ dog da, Jesu waygə woni gərsə̂ gwale duwa gə dwana ba nagəna managə bərwa-lə̂ me ba cilangəna kuray gə ɓəle di daa, me ba hana dərə̂wə̂ alə̂, kuray dugədəw də ta-lə̂ də əjə ciri də Bedsada. Dawa də ta di-lə̂ kaw, baa ha cagəda nare nə̂ gər̰e nə̂ ta di i daa ɗəm.
46 Me an̰ji cə̂gədə nare di daa, me kal səw ha naga hara daa kur̰a-lə̂ dara amsa gə Mãr̰ĩ.
47 Managə mana ba ur̰in̰ ɗəm da, woni gərsə̂ gwale duwa da, yalagə gə bərwa di i managə kuray don duwa-lə̂ ɗə̂n̰ sən̰. Me Jesu duwa da, wara i mənaw mana gə daa wayni-yə̂ sən̰.
48 An̰ji yə̂r woni gərsə̂ gwale duwa di ꞌwaya gə bərwa di womgə nan̰e dara gale di wada hara əjəgəle. Mana gə ta-lə̂ da, gə manapər da, Jesu swa hara chə̂ə̂ kuray-ə̂ di me ha gə gədaw nimi dədə̂gələ̂ əjəgə nəm. Me managə an̰ji ilə̂ dara cilanga woni gərsə̂ gwale duwa di lə̂ da, cendi yə̂rəw hara gə nimi dədə̂gələ̂ di.
49-50 Cendi pad yə̂rəw yande me ərəm gaa ba i dundi me ba hara tandi. Lan̰a algə nan̰e me cendi sojə r̰ur̰u. Mwom da, Jesu di waygə daa kalang ba da: «Yinə̂ sədə̂ng wayna, i əndi! Lan̰na bə̂də̂!»
51 An̰ji nagə bərwa di-lə̂, dam dodə̂ managə tulə̂gələ̂, me gale di ɗəbə dodə̂. Mwom da, woni gərsə̂ gwale duwa di, ərəmdə nan̰e.
52 I dara cendi ꞌocn̰ mani nə̂ Jesu dee alagə pii əsə̂ gə mapa lə̂ di gəndə̂gə bə̂də̂ sən̰. Cendi gən̰ ꞌwacn̰a gə mani gəndə̂gə bam.
Jesu so nare nə̂ woməre daa
(Matiyə̂ 14.34-36)
53 Managə Jesu day gə nə̂ woni gərsə̂ gwale duwa cilangəgə kuray gə ɓəle di bam ɗəm da, cendi yala i managə wama gə Genejared-lə̂. Cendi ɗondə bərwa di gawsəni-yə̂.
54 Me managə ba gə chəgədə dodə̂ managə bərwa-lə̂ da, nare nə̂ wama gə ta-lə̂ di ꞌocn̰ Jesu di com.
55 Me ər̰ə nare di ɓər̰in̰ wa ha managə ciri də wama gə ta-lə̂ baa baa. Mana pad gə nare dwayna Jesu ba yala lə̂ da, gə layəw nare nə̂ woməre gə gəsabe day nə̂ ꞌyaa hara nəm.
56 Managə ciri də gechide-yə̂ labaa də dine-yə̂ labaa də ɓani cwan̰ cwan̰-yə̂ də Jesu ha lə̂ baa baa da, nare layəw nare nə̂ woməre bow gandagə dərə̂wə̂ mana gaba dayara-lə̂ me mərgəw ba kalna nare nə̂ woməre di ba ɓəlnə̂ i barge duwa bəw məra. Me nare pad nə̂ ɓəlbəw da, cendi ꞌyo labiya.