27
Poli ná kafeebwɔhe kani suumpe lwɔhe ɲuŋ'i
1 Tèni i pi la mpyi si wuu lèŋɛ bakwɔɔge e wuu a ŋkɛ̀ɛge Itali kìni i ke, pi à Poli ná kàsujyiibii pìi kan sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi wà á, uru mɛge na mpyi Zhuliyusi. Uru nàŋi na mpyi Ɔrɔmu shiinbii sòrolashikurumbwɔhe kà ɲùŋɔ na, pi mpyi maha kuru mɛge pyi: «Saanbwɔhe Sorolashikuruŋke.»
2 Ɲyɛ ka wuu u jyè bakwɔɔge k'e, kuru mpyi a yîri Adaramiti i na ŋkɛ̀ɛge Azi kùluni kàmpanŋke na. Asitariki na mpyi ná wuu e. Tesaloniki kànhe shin u mpyi u wi, Masedoni kùluni i.
3 Kuru canŋa nùmpanŋa, ka wuu u nɔ Sidɔn kànhe e. Zhuliyusi mpyi a Poli cùmu lemɛ ɲwɔ, maa kuni kan Poli á u sà fworo u ceveebii na, yaayi kyaa li ɲyɛ u na ke, bà u si mpyi si sà yire cya pi á mɛ.
4 Lire kàntugo wuu à yîri wani maa kuni lwɔ́ na ŋkɛ̀ɛge mà sà ntòro Sipiri kìni ŋkere na, ɲaha na yɛ kafɛɛge mpyi na wuu ɲùŋɔ bêni.
5 Ka wuu u ŋkàre suumpe lwɔhe ɲuŋ'i mà sà ntòro Silisi kùluni ná Panfili wuuni taan, maa ŋkàre mà sà nɔ Mira kànhe na Lisi kùluni i.
6 Ɲyɛ ka sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi si bakwɔɔge kà ta wani k'à yîri Alɛzandire kànhe e na ŋkɛ̀ɛge Itali kìni i, maa wuu pyi wuu à fworo bakwɔɔge niɲcyiige e mà jyè kur'e.
7 Wuu à canmpyaa niɲyahagii pyi lwɔhe ɲuŋ'i. Bakwɔɔge ɲyɛ a mpyi a jà na ŋkɛ̀ɛge fwɔfwɔ mɛ. Wuu à kànha sèl'e maa nta a jà a nɔ Kinidi kànhe sìcampe na. Ɲyɛ ná kafɛɛge mpyi a wuu kárama pɛn kuru kàmpanŋke na, ka wuu u ntòro Kɛrɛti kìni ŋkere na, mà kàre Salamɔni kàmpanŋke na.
8 Kuru kàmpanŋke shemɛ mpyi a pɛn, ŋka wuu à wuye waha maa ŋkàre mà sà nɔ cyage k'e, pi maha kuru mɛge pyi: «Bakwooyi Tayyerege Niɲcɛnŋke». Kuru cyage na ɲyɛ Lase kànhe ŋkere na.
9 Tère nimbwoo mpyi a tòro wuu na kuni na mà kwɔ̀. Bakwofeni mpyi a pa mpyi farati, ɲaha na yɛ wyeere tèni mpyi a nɔ a kwɔ̀, Yahutuubii súnŋi tèni mpyi a tòr'a kwɔ̀. Ɲyɛ ka Poli si u taɲyage jwo.
10 U à jwo: «Mii ceveebii, mii naha a li kàanmucya mà li ɲya na wuu kùsheeni sì ɲùŋɔ kuu ná kakyara nimbwɔrɔ ɲyɛ a fworo l'e mɛ. Yaayi wuu à le bakwɔɔge e ke, ti sì n‑dâ yire ná bakwɔɔge na mà dɛ! Wuu yabilimpii pi ɲyɛ k'e ke, wuu múnahigii na ɲyɛ ku ɲwɔge e mú.»
11 Ŋka sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi mpyi a dá bakwɔɔge fèvooŋi ná ku ɲùŋufooŋi wumpe na mà tòro Poli wumpe táan.
12 Kuru cyage bakwooyi tayyérege mú ɲyɛ a mpyi a ɲwɔ wyeere tèni i mɛ. Lire kurugo mpii pi mpyi bakwɔɔge e ke, pire niɲyahara mpyi a li ta na pi pyiŋkanna cya pi i yîri wani kuru cyage e, pi a sì Fenikisi kànhe bakwooyi tayyérege e Kɛrɛti kìni i, pi i sà wyeere tèni pyi wani. Kuru cyag'à yyaha kan canŋacwumpe e. Kafeebwoyi ɲyɛ na nɔni kuru cyage na mɛ.
13 Ɲyɛ kafɛɛgɛ nimbiler'à pa na fwu na yîri wòro kùl'e ke, ka pi i wá na sɔ̂nŋi na pire sí n‑jà n‑kàre. Tɔɔnmpirige pi maha ntɛ̀g'a bakwɔɔge yyéeŋɛ ke, maa kuru wwû wani, ka bakwɔɔge si wá na ŋkɛ̀ɛge Kɛrɛti kìni ŋkere na.
14 Li ɲyɛ a mɔ mɛ, ka kafeebwɔhɔ si yîri na fwu na yîri suumɔ kùl'e na ŋkɛ̀ɛge canŋafyinmpe e na ɲcwûunni wuu ɲuŋ'i. Pi maha kuru kafeebwɔhɔ mɛge pyi: «Erakilɔn».
15 Ka kuru kafeebwɔhe si mpa bakwɔɔge lwɔ́. Wuu ɲyɛ a jà a ku kɛ̂ɛnŋɛ mɛ, ka wuu u wuye yaha ku cye e.
16 Kafɛɛg'à kàre ná wuu e, ka wuu u sà ntòro kìre nimbilere ŋkere na, suumpe lwɔh'à li kwûulo, li mɛge ɲyɛ Koda. Kuru cyag'à pa jyè wuu ná kafɛɛge shwɔhɔl'e maa ku tɛgɛlɛ kwɔ̀n wuu na dooni ke, bakwobileni li mpyi wuu á ke, ka wuu u wuye waha maa lire ŋáhana a yige lwɔhe e, ŋka báara u mpyi lire tayigege e dɛ!
17 Ɲyɛ wuu à núr'a pa bakwobileni lèŋɛ ke, maa mɛɛrɛ tɛ̀g'a bakwobwɔhe yal'a pwɔ. Vàanŋke ku maha bakwɔɔge pyi ku u ŋkɛ̀ɛge ke, maa kuru tîrige, ɲaha na yɛ wuu mpyi na fyáge kafɛɛge kà ŋkwɔ̀ bakwɔɔge lwɔ́ si ŋkàre zà yaha nticyɛnŋi ɲuŋ'i Libi kìni kàmpanŋke na mɛ, maa wuye yaha kafɛɛge cye e ku u ŋkɛ̂ɛnŋi.
18 Kafeebwɔhe fànha mpyi na mpêre fo li ɲyɛ a pa ɲwɔ mɛ, kuru canŋa nùmpanŋa, ka pi i wá na bakwɔɔge funŋɔ yaayi yà wwû na wàa lwɔhe e.
19 Ku canntanrewoge, ka bakwɔɔge feveebii yabilimpii si pi báarapyiyaayi yà wwûl'a wà lwɔhe e.
20 Wuu à canmpyaa niɲyahagii pyi, canŋaɲyiini bâra wɔrigii na, wuu ɲyɛ a kuru kà ɲya mɛ. Kafeebwɔhe fànhe mpyi na ɲyahage na wá, fo wuu puni mpyi a li yaha na wuu wà saha sì n‑shwɔ mɛ.
21 Wuu mpyi a mɔ maa yalyige lyî. Ka Poli si mpa yîr'a yyére sùpyire yyaha na, maa jwo: «Mii ceveebii, yii mpyi a yaa yii i mii jwumpe lógo, wuu u ntɛ̀ɛn Kɛrɛti kìni i. Lire n'a mpyi a pyi, ŋke kafeebwɔhe ku ŋke k'à wuu ta, ka wuu u mpɔ̂ɔn yaayi ɲjemu i ke, lire là mpyi na sì n‑pyi mɛ.
22 Ŋka numɛ, mii sí yi jwo yii á, yii àha vyá mɛ, yafyin sì yii wà ta mɛ. Bakwɔɔge kanni i wuu sí n‑pɔ̂ɔn.
23 Kileŋi ŋgemu wu u ɲyɛ mii, mii sí i báare u á ke, yii li cè na uru mɛ̀lɛkɛŋi wà à uye cyêe mii na pìlaga,
24 maa yi jwo mii á na mii àha raa fyáge mɛ, na mii à sàa yaa mii yyéeŋɛ saanmbwɔhe Sezari yyahe taan. Kile à ɲwɔ mii na maa mii ɲareyi lógo. Shin maha shin u ɲyɛ ná mii i bakwɔɔge e ke, u sí wuu puni shwɔ.
25 Lire e ke mii ceveebii, yii àha raa fyáge mɛ. Mii à dá Kile na. Ɲje y'à jwo mii á ke, yire puni sí n‑tòro yi jwuŋkanni na.
26 Ŋka bakwɔɔge sí n‑kɛ̀ɛge ná wuu e lwɔhe niŋke kìni l'e.»
27 Kuru ku mpyi wuu numpili kɛ ná sicyɛrewoge suumpe lwɔhe ɲuŋ'i, kafeebwɔhe sí i wuu lwúu na ŋkɛ̀ɛge ku ɲyii cyeyi i. Suumpe lwɔhe ɲuŋ'i wuu mpyi ke, kuru mɛge na mpyi Adiriyatiki. Ɲìŋk'à pa ɲî ke, ka bakwɔɔge feveebii si wá na sɔ̂nŋi na wuu à byanhara kùmpoge na.
28 Ka pi i mɛɛrɛ le a tîrige lwɔhe e maa ku súma mà ku cùgumpe ta mɛtirii beɲaaga ná kɛ ná baashuunni. Ka pi i file yyaha na, maa núr'a ku súma mà ku ta mɛtirii beɲaaga ná baataanre.
29 Pi mpyi na fyáge bakwɔɔge kà ŋkwɔ̀ zà ŋkúu kafaage kà na lwɔhe e mɛ. Ɲyɛ tɔɔnmpiriyi pi maha ntɛ̀g'a bakwɔɔge yyéeŋɛ ke, ka pi i yire sicyɛɛre tîrige lwɔhe e bakwɔɔge kàntugo yyére, maa ntɛ̀ɛn pi funvwugo wuubii na ɲyɛ̀ge sigili.
30 Ɲyɛ mà pi yaha pur'e, mpii pi mpyi na bakwɔɔge fî ke, pir'à bakwobileni yig'a tîrige lwɔhe e, maa piye pyi mu à jwo tɔɔnmpirige kà pire la ɲyɛ si ntîrige bakwɔɔge yyaha yyére, mà li ta tafeŋɛ pi mpyi na ɲcaa bakwobileni cye kurugo.
31 Ka Poli si sòrolashiibii ná pi yyaha yyére shinŋi pyi: «Ná bakwɔɔge feveebii ɲyɛ a tɛ̀ɛn bakwɔɔge funŋke e mɛ, yii sì n‑sìi n‑shwɔ mɛ.»
32 Ɲyɛ mɛɛre ti mpyi a tɛ̀g'a bakwobileni pwɔ ke, ka sòrolashiibii si tire kwɔ̀n, maa li yaha l'à kàre lwɔhe ɲuŋ'i.
33 Ɲyɛ ɲyɛ̀g'à pa byanhara ke, ka Poli si li cya pi pun'á na pi ɲjyì cya pi lyî. U à jwo: «Canmpyaa kɛ ná sicyɛɛre cyi ɲyɛ ɲcyii, yii funmpɛn wuubii pi ɲyɛ, yii sàha ɲjyì sèe wu lyî mɛ.
34 Lire e mii na li caa yii á, yii ɲjyì cya yii lyî. Lire li sí yii pyi yii fànha ta yii i shwɔ. Mii sí yi jwo yii á, yii wà ɲùɲjuŋɔ niŋkin sì n‑sìi n‑pînni mɛ.»
35 Poli à yire jwo ke, maa bwúuruŋi lwɔ́ maa fwù kan Kile á pi puni ɲyii na, maa u kwɔ̀n kwɔ̀n, maa wà lwɔ́ na lyî.
36 Pi sanmpil'à lire ɲya ke, ka pi puni yákilibii si ntɛ̀ɛn, ka pi i wá na lyî mú.
37 Wuu shiin ŋkwuu shuunni ná shiin beetaanre ná kɛ ná baani (276) pi mpyi bakwɔɔge e.
38 Wuu pun'à lyî a tîn ke, sùmapyaŋi u mpyi bakwɔɔge e ke, ka pi i uru wu lwɔhe e, bà bakwɔɔge si mpyi si faha mɛ.
39 Ɲyɛ̀g'à pa múgo mà wuu ta wuu à nɔ cyage ŋkemu i ke, bakwɔɔge feveebii ɲyɛ a mpyi a kuru cyage cè mɛ. Ka pi i lùŋkuuŋi wà ɲya, ɲìŋke mpyi a fworo wani, ka pi la si mpyi s'a ŋkɛ̀ɛge wani kuru cyage e.
40 Ɲyɛ tɔɔnmpirige ku maha ntɛ̀g'a bakwɔɔge yyéeŋɛ ke, pi à kuru sànha mà tîrige lwɔhe e, mɛɛre ti maha ntɛ̀g'a bakwɔɔge yafeŋke pwɔ ke, maa tire sànha mú, maa vàanŋa nitabaaga pìli bakwɔɔge yyaha yyére, bà kafɛɛge si mpyi s'a ŋkɛ̀ɛge ná k'e suumpe lwɔhe ɲwɔge na mɛ.
41 Pur'e pi ɲyɛ, ka bakwɔɔge si ŋkàr'a sà dùgo nticyɛn ɲaŋke kà ɲuŋ'i, lùŋkuubii pìi shuunni shwɔhɔl'e. Bakwɔɔge munag'à kàr'a sà ɲcûru nticyɛnŋi i, ku ɲyɛ a jà a fworo mɛ. Lir'à lwɔhe ta ku u fuuli na yîri na ma na bakwɔɔge kàntugo yyéreŋi bwùun, fo mà sà kuru kɛ̀ɛge.
42 Sòrolashiibii la mpyi si kàsujyiibii bò, bà li si mpyi pi wà kà ŋkwɔ̀ lwɔhe ɲà vworo si shwɔ mɛ.
43 Ŋka sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi la mpyi Poli sì bò mɛ. Lire kurugo nde sòrolashiibii la mpyi si mpyi ke, ka u u pi sige lire na. Mpii pi na jìni lùɲani na ke, ka u u jwo na pire pi fyânha a cwo lwɔhe e, pi i ku ɲà pi sà fworo kùmpoge na.
44 Maa yi jwo pi sanmpil'á na pi cikwooyi yà, lire ɲyɛ mɛ bakwɔɔge jyayi yà lwɔ́ pi i dùgo yire ɲuŋ'i pi i fànha le, pi i lwɔhe jyiile yire ɲuŋ'i. Amuni l'à pyi, ka pi puni si jyiil'a kàre kùŋke na, yaaga ɲyɛ a pi wà ta mɛ.